Go na content

Go na table of contents

Yu tesi a brede di e gi libi?

Yu tesi a brede di e gi libi?

ANGRI ben e kiri den sma di ben de nanga fakansi. Den ben e go luku den owruten presi fu na owru foto Betlehem èn den ben wani nyan wan sani, ma a ben musu de wan sani fu a kondre srefi. Wan fu den sma disi si wan restaurant di ben e seri falafel. Dati na wan plata lontu brede nanga pesi, tomati, ayun, nanga tra gruntu. A switi brede disi ben gi den krakti baka fu go luku a presi moro fara.

San den sma disi no ben sabi, na taki a lontu brede di den ben nyan a dei dati ben de wan sani di sma ben gwenti nyan na ini owruten. A nen Betlehem wani taki „Oso pe brede de fu kisi”, èn sma e baka brede na ini a kontren dati dusundusun yari kaba (Rut 1:22; 2:14). Den plata lontu brede na wan fu den brede di sma na ini Betlehem gwenti baka na ini a ten disi.

Sowan fo dusun yari pasa, no so fara go na a zuidsei fu Betlehem, Abraham en wefi, Sara, ben baka „brede” gi dri man di ben kon na den sondro taki den ben fruwakti dati (Genesis 18:6). A „fini blon” di Sara ben gebroiki ben kan de tarweblon noso wan tra sortu blon. Sara ben musu meki a brede disi esi-esi èn a kan taki a ben baka en tapu faya ston.1 Kownu 19:6.

A tori disi e sori taki Abraham en osofamiri ben e baka den eigi brede. Fu di den ben e froisi fu a wán presi go na a trawan, meki wi kan frustan taki Sara nanga den umasrafu fu en no ben man baka brede na ini den sortu onfu di sma ben abi na ini Ur, a kondre pe Sara ben komoto. A ben meki fini blon fu tarwe di ben de fu a kontren drape. A sani disi ben de wan hebi wroko di a ben du nanga wan pikin anumiri noso nanga wan ston baki fu stampu sani na ini.

Fo hondro yari bakaten, a Wet di Gado ben gi Moses ben taki dati sma no ben mag teki wan anumiri leki panti, fu di trawan ben abi en fanowdu „fu tan na libi” (Deuteronomium 24:6). Gado ben e si wan anumiri leki wan tumusi prenspari sani, fu di wan famiri di no ben abi wan no ben man meki brede fu nyan.—Luku a faki „ A fasi fa sma ben e mara blon èn ben e baka brede na ini Bijbel ten”.

BREDE GI LIBISMA FU NYAN

Bijbel e taki sowan 350 leisi fu brede, èn Bijbel skrifiman ben gwenti kari brede, nyanyan. Yesus ben sori taki den sma di e dini Gado kan abi a frutrow taki Gado o yepi den te den e begi: „Gi wi a brede di wi abi fanowdu gi a dei disi” (Mateyus 6:11). Dyaso, „brede” e prenki nyanyan, èn fu dati ede Yesus e sori taki wi kan abi a frutrow taki Gado o gi wi a nyanyan di wi abi fanowdu ibri dei.Psalm 37:25.

Ma wan sani de di prenspari moro brede, noso nyanyan. Yesus ben taki: „Sma no musu libi fu brede wawan, ma fu ibri wortu di Yehovah mofo taki” (Mateyus 4:4). A sani di a taki ben abi fu du nanga wan ten di den Israelsma ben abi Gado tranga fanowdu fu man tan na libi. Dati na a ten syatu baka di den ben komoto na ini Egepte. Den ben de na ini Sinai-sabana wan heri mun kaba, èn pikinmoro den no ben abi nyanyan moro. Fu di den ben frede taki den ben o dede fu angri na ini a drei sabana dati, meki den bigin kragi: „Wi ben e nyan brede teleki wi bere furu” na ini Egepte.Eksodes 16:1-3.

A no de fu taki dati a brede fu Egepte ben switi. Na ini a ten fu Moses, den bakriman fu Egepte ben e baka wan lo difrenti sortu brede nanga kuku. Ma Yehovah no ben o libi a pipel fu en sondro brede. A ben pramisi den: „Mi sa meki brede fadon komoto na hemel.” A brede disi di ben fadon komoto na hemel fruku mamanten, ben de „wan finifini sani” di ben gersi snew. „San na a sani disi?”, den Israelsma aksi a fosi leisi di den si en. Moses taigi den: „Na a sani disi Yehovah gi unu fu nyan leki brede”. Den ben kari en „mana”, * èn na a brede disi ben hori den na libi den 40 yari baka dati.Eksodes 16:4, 13-15, 31.

A ben musu fu de so taki na a bigin, den Israelsma ben lobi a mana disi di den ben kisi na wan wondru fasi. A ben tesi neleki „plata onikuku” èn nofo fu en ben de gi ala sma (Eksodes 16:18). Ma baka wan pisi ten, den bigin misi den difrenti sortu sani di den ben e nyan na ini Egepte. Den bigin kragi: „Na soso mana wi e si” (Numeri 11:6). Bakaten den kisi atibron èn den taki: „Wi e tegu fu a fisti nyanyan disi” (Numeri 21:5). A „brede fu hemel” te fu kaba kon tron wan tegu sani gi den.Psalm 105:40.

A BREDE DI E GI LIBI

A de krin taki neleki someni tra sani, sma kan si brede leki wan aladei sani. Ma Bijbel e taki fu wan spesrutu sortu brede di wi no musu si leki wan lawlaw sani. A brede disi, di Yesus ben teki gersi nanga a mana di den Israelsma no ben warderi, kan gi sma têgo blesi.

„Mi na a brede di e gi libi”, na so Yesus ben taigi den arkiman fu en. „Den afo fu unu ben nyan a mana na ini a sabana, ma toku den dede. Ma ibri sma di e nyan a brede di komoto fu hemel, no sa dede. Mi na a brede di e gi libi èn di saka komoto fu hemel. Efu wan sma e nyan a brede disi, dan a o libi fu têgo. Iya, a brede na mi skin di mi o gi, so taki grontapu kan kisi libi.”Yohanes 6:48-51.

Furu fu den arkiman fu Yesus no ben frustan san a ben wani taki di a gebroiki den wortu „brede” nanga „skin” na a fasi dati. Toku na agersitori disi ben fiti. Trutru brede ben e hori den Dyu na libi ibri dei, neleki fa a mana ben e hori den Israelsma na libi 40 yari langa na ini a gran sabana. Aladi na Gado ben gi den a mana, toku a mana dati no ben e gi den têgo libi. Ma na ofrandi fu Yesus e gi sma di e poti bribi na ini en a blesi dati. Yesus na trutru „a brede di e gi libi”.

Te angri e kiri yu, dan kande yu e teki wan pisi brede fu nyan. Kande yu e taigi Gado tangi tu gi a ’brede di yu abi fanowdu’ ibri dei (Mateyus 6:11). Aladi wi lobi switi nyanyan, toku wi no musu frigiti a warti „brede di e gi libi”, Yesus Krestes.

Fa wi kan sori taki tra fasi leki den Israelsma fu a ten fu Moses, wi no e si a warti brede disi leki wan lawlaw sani? Yesus ben taki: „Efu unu lobi mi, unu o du san den komando fu mi e taki” (Yohanes 14:15). Te wi e gi yesi na den komando fu Yesus, dan wi kan abi a howpu fu nyan brede nanga prisiri fu ala ten.Deuteronomium 12:7.

^ paragraaf 10 A kan taki a wortu „mana” komoto fu den Hebrew wortu „man hu’?”, san wani taki „san na en?”