Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

SIHLOKO LESIFUNDVWAKO 22

Chubeka Uhamba ‘Ngemgwaco Webungcwele’

Chubeka Uhamba ‘Ngemgwaco Webungcwele’

“Umgwaco lomkhulu uyawuba lapho, . . . lobitwa ngekutsi Ngumgwaco Webungcwele.”—ISA. 35:8.

INGOMA 31 Hambani NaNkulunkulu!

LOKUTAWUCOCWA NGAKO KULESIHLOKO a

1-2. Ngusiphi sincumo lesibalulekile lebekufanele sentiwe ngemaJuda lebekahlala eBhabhulona? (Ezra 1:2-4)

 INKHOSI beyikhiphe simemetelo! EmaJuda lebekatfunjwe eBhabhulona iminyaka lengaba ngu-70, bekakhululekile kutsi abuyele eveni lawo ka-Israyeli. (Fundza Ezra 1:2-4.) NguJehova kuphela lebekangakwenta loku. Sisho ngani? IBhabhulona beyingakavami kukhulula bantfu lebeyibatfumbile. (Isa. 14:4, 17) Kodvwa iBhabhulona beyincotjiwe, futsi umbusi wayo lomusha watjela emaJuda kutsi angahamba kulelive. Ngenca yaloko, onkhe emaJuda, ikakhulukati tinhloko temindeni, bekufanele ente sincumo: kutsi atawuhamba yini eBhabhulona nobe cha. Bekungasimelula kwenta lesincumo. Sisho ngani?

2 Kusenekwenteka linyenti lawo beselikhulile kutsi lingatsatsa loluhambo loludze. Ngetulu kwaloko, linyenti lemaJuda belitalelwe eBhabhulona, ngako iBhabhulona bekukuphela kwelikhaya labanalo. Kubo, ka-Israyeli bekuyindzawo yabokhokho bawo, hhayi likhaya labo. Kusenekwenteka lamanye emaJuda besekanemcebo eBhabhulona, ngako bekangakutfola kumatima kushiya emakhaya awo lantofontofo nobe emabhizinisi awo futsi ayohlala eveni langalati.

3. Ngusiphi sibusiso lebesitawutfolwa ngemaJuda lebekatawubuyela ka-Israyeli?

3 EmaJuda letsembekile bekati kutsi tinzuzo tekubuyela ka-Israyeli betitawuba tinyenti kakhulu kunaloko lebekatakudzela. Sibusiso lebesitawuhamba embili besitawuba kutsi bekatawukhonta Nkulunkulu. Nanobe bekunemathempeli langetulu kwa-50 abonkulunkulu bemanga eBhabhulona, kodvwa bekute lithempeli laJehova kulelidolobha. Bekute li-al’thare lapho bekanganikela khona imihlatjelo njengobe bekulindzelekile ngekusho kweMtsetfo waMosi, futsi bekute umphristi lebekangenta lemihlatjelo. Ngetulu kwaloko, bebabanyenti kakhulu bantfu kulelidolobha lebebangamkhonti Jehova futsi bangaphili ngetimiso takhe. Ngako tinkhulungwane temaJuda letsembekile betikubuke ngalabovu kubuyela eveni lawo kuze tibuyisele kukhonta lokuhlantekile.

4. Yini Jehova layetsembisa emaJuda lebekatawubuyela ka-Israyeli?

4 Luhambo lolumatima lolusuka eBhabhulona luye ka-Israyeli lungatsata tinyanga letine, kodvwa Jehova beketsembise emaJuda kutsi bekatawususa nobe ngabe yini lebeyingawavimba kutsi abuyele ka-Israyeli. Isaya wabhala watsi: “Lungisani indlela yaJehova! Yakhelani Nkulunkulu wetfu umgwaco lomkhulu locondzile lowendlula elugwadvule. . . . Indzawo lenetindvudvuma ayilingane, indzawo letigodzigodzi ayibe sihosha.” (Isa. 40:3, 4) Cabanga nje umgwaco lobekile emkhatsini wetintsaba. Labo labahamba ngawo bebatakujabulela kuhamba kuwo! Bekutawuba melula kuhamba emgwacweni lobekile, kunekushona bavumbuka etintsabeni nobe emagcumeni. Ngetulu kwaloko, bekatawusheshe afike.

5. Bekutsiwa yini umgwaco longumfanekiso lebewusuka eBhabhulona uye ka-Israyeli?

5 Lamuhla, imigwaco leminyenti inemagama nobe ibitwe ngetinombolo. Umgwaco longumfanekiso Isaya lakhuluma ngawo, nawo unalo ligama. Naku lakubhala: “Umgwaco lomkhulu uyawuba lapho, umgwaco lobitwa ngekutsi Ngumgwaco Webungcwele. Umuntfu longakahlanteki angeke ahambe kuwo.” (Isa. 35:8) Lesetsembiso besisho kutsini kuma-Israyeli ngaleso sikhatsi? Sisho kutsini kitsi lamuhla?

‘UMGWACO WEBUNGCWELE’—NGALESO SIKHATSI NANYALO

6. Yini lebeyenta lomgwaco kutsiwe ungcwele?

6 ‘Umgwaco Webungcwele’​—laze laba lihle leligama lalomgwaco! Yini lebeyenta lomgwaco ubitwe ngekutsi ungcwele? “Umuntfu longakahlanteki,” lokusho umJuda lotiphatsa kabi, lokhonta tithico nobe lowenta nobe ngutiphi tono letinkhulu bekangeke avunyelwe ka-Israyeli. EmaJuda lebekabuya eBhabhulona bekufanele abe ‘bantfu labangcwele’ baNkulunkulu wawo. (Dut. 7:6) Kodvwa loko bekungasho kutsi lamaJuda labuya eBhabhulona bekungakafaneli ente lushintjo kuze ajabulise Jehova.

7. Nguluphi lushintjo lamanye emaJuda lebekufanele alwente? Niketa sibonelo.

7 Njengobe sekuvetiwe, linyenti lemaJuda latalelwa eBhabhulona, ngako kusenekwenteka linyenti lawo beletayele kucabanga njengebantfu baseBhabhulona futsi liphila ngendlela lebebaphila ngayo. Ngemuva kweminyaka leminyenti lamanye emaJuda abuyele ka-Israyeli, Ezra wabona kutsi lamanye bekashade nebafati labakhonta labanye bonkulunkulu. (Eks. 34:15, 16; Ezra 9:1, 2) Ngemuva kwesikhatsi, uMbusi Nehemiya wamangala kutsi bantfwana labatelwe ka-Israyeli bebangalwati lulwimi lwemaJuda. (Dut. 6:6, 7; Neh. 13:23, 24) Labantfwana bebatakufundza njani kutsandza Jehova futsi bamkhonte nangabe bangasati siHebheru, njengobe liVi laNkulunkulu belibhalwe ngalolo lwimi? (Ezra 10:3, 44) Ngako lamaJuda bekufanele ente lushintjo lolukhulu, kodvwa bekutawuba melula kulwenta ka-Israyeli, lapho khona kukhonta lokuhlantekile bekubuyiselwa kancane kancane.​—Neh. 8:8, 9.

Kusukela nga-1919 C.E., tigidzi temadvodza, bafati kanye nebantfwana bashiya iBhabhulona Lenkhulu futsi tacala kuhamba ‘eMgwacweni Webungcwele’ (Buka sigaba 8)

8. Yini leyenta sibe nendzaba netintfo letenteka esikhatsini lesendlulile? (Buka sitfombe lesisekhasini lekucala.)

8 Labanye bangahle batsi: ‘Loko kuya mangalisa, kodvwa loko lokwenteka kumaJuda esikhatsini lesendlulile kusitsintsa njani tsine lamuhla?’ Kuyasitsintsa ngobe ngandlela tsite natsi sihamba ‘Kulomgwaco Webungcwele.’ Ngisho nobe singulabagcotjiwe nobe singemalunga aletinye timvu, kufanele sichubeke sihamba ‘Ngemgwaco Webungcwele.’ Kwenta njalo kutasisita kutsi sichubeke sikhonta Jehova nyalo nasesikhatsini lesitako, lapho uMbuso utawuletsa timo letijabulisako lamhlabeni. b (Joh. 10:16) Kusukela nga-1919 C.E., tigidzi temadvodza, bafati nebantfwana tashiya iBhabhulona Lenkhulu, lokungumbuso wemhlaba wenkholo yemanga, futsi tacala kuhamba kulomgwaco longumfanekiso. Kusenekwenteka nawe ungulomunye wato. Nanobe lomgwaco wavulwa eminyakeni lengaba ngu-100 leyendlulile, kodvwa kunebantfu labacala kuwulungiselela kusasele iminyaka leminyenti ngaphambi kwaloko.

KULUNGISELELA LOMGWACO

9. Ngekuvumelana na-Isaya 57:14, ‘Lomgwaco Webungcwele’ walungiselelwa ngamuphi umcondvo?

9 Jehova wasusa tintfo lebetingavimba emaJuda lebekaphuma eBhabhulona. (Fundza Isaya 57:14.) Kutsiwani ‘Ngemgwaco Webungcwele’ walamuhla? Eminyakeni leminyenti ngaphambi kwa-1919, Jehova wasebentisa emadvodza lamhlonipha kakhulu kutsi avule indlela lephuma eBhabhulona Lenkhulu. (Catsanisa na-Isaya 40:3.) Enta umsebenti wekulungiselela umgwaco lebewutawenta kutsi bantfu labanetinhlitiyo leticotfo baphume eBhabhulona Lenkhulu futsi bakhonte Jehova nebantfu bakhe. Bewufaka ekhatsi ini lomsebenti ‘wekulungiselela’ lomgwaco? Cabanga nganati letinye tintfo letentiwa.

Kusukela eminyakeni leminyenti ngaphambi kwa-1919 C.E., bantfu labesaba Nkulunkulu basita ekulungiseni umgwaco lophuma eBhabhulona Lenkhulu (Buka tigaba 10-11)

10-11. Kushicilela liBhayibheli nekulihumusha kusifake njani sandla ekwandziseni lwati ngeliBhayibheli? (Buka nesitfombe.)

10 Kushicilela. LiBhayibheli belikotjwa ngesandla kwaze kwaba seminyakeni yabo-1450. Kodvwa lomsebenti bewutsatsa sikhatsi lesidze futsi emakhophi eliBhayibheli bekambalwa futsi adulile. Ngesikhatsi kuba nemshini wekushicilela kuze kwentiwe emakhophi eliBhayibheli, besekumelula kukhicita emaBhayibheli lamanyenti futsi aniketwe bantfu.

11 Kuhumusha. Kwaphela iminyaka leminyenti liBhayibheli litfolakala ngesiLatin, lobekululwimi lobelucondvwa bantfu labafundzile kuphela. Kodvwa ngesikhatsi sekushicilelwa, bantfu labesaba Nkulunkulu bandzisa umsebenti wekuhumusha liBhayibheli ngekutsi balihumushele etilwimini lebetikhulunywa bantfu. Bantfu labafundza liBhayibheli bebangakhona kucatsanisa loko lokushiwo bafundisi naloko lokufundziswa liBhayibheli.

Bantfu labesaba Nkulunkulu basita ekulungiseni umgwaco lophuma eBhabhulona Lenkhulu (Buka tigaba 12-14) c

12-13. Niketa sibonelo sendlela bafundzi beliBhayibheli labacotfo labacala ngayo kuveta ebaleni timfundziso temanga temasontfo ngabo-1835.

12 Emathulusi ekudadisha liBhayibheli. Bafundzi beliBhayibheli batfola lokunyenti nabafundza liVi laNkulunkulu. Kodvwa bafundisi batfukutsela ngesikhatsi bafundzi beliBhayibheli bacala kucocela labanye loko bebakufundzile. Sibonelo nje, kusukela ngabo-1835 labantfu labacotfo bacala kushicilela emapheshana lebekativeta ebaleni timfundziso temanga tasemasontfweni.

13 Cishe nga-1835 lenye indvodza leyesaba Nkulunkulu lokutsiwa nguHenry Grew yashicilela lipheshana lebelikhuluma ngesimo sebantfu labafile. Kulelipheshana, waveta kutsi imiBhalo itsi kuphila ungafi kusipho lesivela kuNkulunkulu, akusiyo intfo umuntfu latalwa nayo, njengobe emasontfo lamanyenti bekafundzisa. Nga-1837, lomunye umvangeli lokutsiwa nguGeorge Storrs watfola lelipheshana ngesikhatsi agibele sitimela. Ngesikhatsi alifundza, waciniseka kutsi utfole liciniso lelibalulekile. Wancuma kucocela labanye loko lakufundzile. Nga-1842 watfula luchungechunge lwetinkhulumo lolunesihloko lesitsi “Bantfu Bayabuta​—Lababi Baphila Kuze Kube Phakadze Yini?” Loko lokwabhalwa nguGeorge Storrs kwalitsintsa lelinye lijaha lokutsiwa nguCharles Taze Russell.

14. UMzalwane Russell kanye nalabo lebekanabo bazuza njani emsebentini lobewentiwe ngaphambi kwabo? (Buka nesitfombe.)

14 UMzalwane Russell kanye nalabo lebekanabo bazuza njani kulomsebenti lowentiwa esikhatsini lesendlulile? Ngesikhatsi bacwaninga, bebasebentisa ema-lexicon, ema-concordance, nalamanye emahumusho lehlukene eliBhayibheli lebekashicilelwe ngaphambi kwekutsi bacale umsebenti wabo. Baphindze basitakala elucwaningweni lweliBhayibheli lebelwentiwe nguHenry Grew, George Storrs, kanye nalabanye. UMzalwane Russell kanye nalabo lebekanabo bafaka sandla ekukhiciteni tincwadzi letinyenti kanye nemapheshana lebekakhuluma ngetihloko teliBhayibheli.

15. Ngutiphi tintfo letibalulekile letenteka nga-1919?

15 Nga-1919, iBhabhulona Lenkhulu yehluleka kulawula bantfu baNkulunkulu. Ngalowo mnyaka, kwavela ‘sisebenti lesetsembekile nalesihlakaniphile,’ futsi savela ngesikhatsi kuze semukele labo labanetinhlitiyo leticotfo ‘Kulomgwaco Webungcwele,’ lebewusandza kuvulwa. (Mat. 24:45-47) Lomsebenti lobewentiwe ngulabanye esikhatsini lesendlulile wekulungisa lomgwaco wasita bantfu lebebasandza kucala kuhamba ngalomgwaco kutsi bafundze lokunyenti ngaJehova nangetinjongo takhe. (Taga 4:18) Labantfu besebangakhona kwenta loko Jehova lakulindzele kubo. Jehova akalindzeli kutsi bantfu bakhe bente lonkhe lushintjo ngasikhatsi sinye. Kunaloko, ubalungisa kancane kancane. (Buka libhokisi lelitsi “ Jehova Ukhanyisela Bantfu Bakhe Kancane Kancane.”) Sijabula kakhulu ngekutsi kutawufika sikhatsi lapho khona sitawukhona kujabulisa Nkulunkulu wetfu kuko konkhe lesikwentako!​—Khol. 1:10.

SOLO UVULEKILE ‘UMGWACO WEBUNGCWELE’

16. Kusukela nga-1919, ngumuphi umsebenti wekulungisa ‘Umgwaco Webungcwele’ lebewusolo wentiwa? (Isaya 48:17; 60:17)

16 Yonkhe imigwaco iyadzinga kuhle ilungiswa kuze ihlale isesimeni lesikahle. Kusukela nga-1919, bewusolo ulungiswa ‘Umgwaco Webungcwele,’ kuze bantfu labanyenti baphume eBhabhulona Lenkhulu. Sisebenti lesetsembekile nalesihlakaniphile lebesisandza kusungulwa sacala umsebenti, futsi nga-1921 sashicilela lithulusi lekudadisha liBhayibheli kuze kusitwe labacala kufundza kutsi bafundze liciniso leliseBhayibhelini. Kwasakatwa emakhophi lacishe abe tigidzi letisitfupha elithulusi lelitsi The Harp of God, ngetilwimi letingu-36 futsi bantfu labanyenti batfola liciniso kulo. Eminyakeni yakamuva, sitfole incwadzi lensha lesingayisebentisa nasidadisha nebantfu liBhayibheli letsi Jabulela Kuphila Kuze Kube Phakadze! Kuwo onkhe lamalanga ekugcina, Jehova bekasolo asebentisa inhlangano yakhe kuze achubeke asinika sicondziso lesivela eVini lakhe kuze asisite sonkhe kutsi sichubeke sihamba ‘Kulomgwaco Webungcwele.’​—Fundza Isaya 48:17; 60:17.

17-18. Uya kuphi ‘Umgwaco Webungcwele’?

17 Nakwenteka lotsite emukela sifundvo seliBhayibheli, usuke atfola litfuba lekunyatsela ‘Kulomgwaco Webungcwele.’ Labanye bahamba kuwo libangana bese bayawushiya lomgwaco. Labanye batimisele kuchubeka bahamba kuwo baze bafike labaya khona. Ngukuphi lakuyiwa khona?

18 Kulabo labanelitsemba lekuphila ezulwini, ‘Umgwaco Webungcwele’ uya ‘epharadisi laNkulunkulu’ lelisezulwini. (Semb. 2:7) Kulabo labanelitsemba lekuphila emhlabeni, lomgwaco uholela ekubeni bete sono ekupheleni kweminyaka lengu-1 000. Nangabe uhamba kulomgwaco lamuhla, ungabuki emuva. Ungacali uwushiye kuze kube ngulapho sewufikile lapho uya khona, eveni lelisha! Ngako sitsi, “ndlelanhle!”

INGOMA 24 Wotani Entsabeni YaJehova

a Jehova wabita umgwaco longumfanekiso lebewusuka eBhabhulona uye ka-Israyeli ngekutsi ‘Ngumgwaco Webungcwele.’ Jehova ubalungisele yini lamuhla bantfu bakhe umgwaco? Yebo! Kusukela nga-1919 C.E., tigidzi tebantfu tishiye iBhabhulona Lenkhulu futsi tacala kuhamba ‘ngeMgwaco Webungcwele.’ Sonkhe kufanele sichubeke sihamba ngalomgwaco size sifike lasiya khona.

b Buka incwadzi letsi Isiprofetho Sika-Isaya—Ukukhanya Kuso Sonke Isintu II, emakh. 56-57, letfolakala ngesiZulu.

c KUCHAZWA KWESITFOMBE: UMzalwane Russell kanye nalabo lebekanabo basebentisa emathulusi ekudadisha liBhayibheli lebekashicilelwe ngaphambi kwesikhatsi sabo.