Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

Bewati Yini?

Bewati Yini?

Bantfu bangetikhatsi tekubhalwa kweliBhayibheli bebayisebentisa yini iphaphira nabakha tikebhe?

I-phaphira

BANTFU labanyenti bayati kutsi kadzeni bantfu baseGibhithe bebavame kusebentisa emaphepha lakhiwa ngephaphira kuze babhalele kuwo. EmaGriki nemaRoma nawo bekasebentisa liphepha lelakhiwe ngephaphira. * Kodvwa bancane bantfu labati kutsi iphaphira beyiphindze isetjentiswe nakwakhiwa tikebhe.

Sitfombe setikebhe letimbili letakhiwe ngephaphira lesatfolakala ethuneni laseGibhithe

Eminyakeni lengetulu kwalengu-2 500 leyendlulile, umphrofethi Isaya wabhala kutsi bantfu lebebahlala “esifundzeni semifula yaseTopiya” batfumela “titfunywa ngelwandle tidzabula emantini ngetikebhe letakhiwe ngephaphira.” Ngekuhamba kwesikhatsi, umphrofethi Jeremiya watsi emaMede nemaPheresiya nakahlasela iBhabhulona atawushisa “imikhumbi leyakhiwe ngephaphira” kuze bantfu baseBhabhulona bangakhoni kubaleka.—Isa. 18:1, 2; Jer. 51:32.

LiBhayibheli liphefumulelwe nguNkulunkulu, ngako bafundzi beliBhayibheli balindzele kutsi bavubukuli batfole tintfo letikhombisa kutsi iphaphira beyisentjentiswa kuze kwakhiwe tikebhe ngetikhatsi tekubhalwa kweliBhayibheli. (2 Thim. 3:16) Yini letfolakele? Bavubukuli batfole bufakazi lobunemandla bekutsi betakhiwa tikebhe tephaphira eGibhithe.

BETAKHIWA NJANI TIKEBHE TEPHAPHIRA EGIBHITHE?

Emathuneni emaGibhithe bekunemidvwebo lebeyikhombisa indlela bantfu bebajuba ngayo iphaphira futsi bakhe tikebhe. Emadvodza bekajuba ticu talephaphira atibophe tibe yinyandza bese ayatihlanganisa. Ticu tephaphira tiyi-triangle. Ngako nangabe letinyandza tiboshwe tahlanganiswa ndzawonye ticina kakhulu. Incwadzi lekhuluma ngemlandvo waseGibhithe itsi letikebhe tephaphira betingaba ngemamitha langu-17 budze futsi kube netindvuku tekugwedla letingu-10 nobe letingu-12 ngalana nangalana.

Umdvwebo waseGibhithe lokhombisa indlela lebesakhiwa ngayo sikebhe sephaphira

KUNGANI BANTFU LEBEBAKHA TIKEBHE BEBASEBENTISA IPHAPHIRA?

Iphaphira beyiyinyenti kakhulu etigodzini lapho bekugeleta khona umfula iNayili. Ngetulu kwaloko, bekumelula kwakha tikebhe tephaphira. Ngisho nobe bantfu besebacala kusebentisa lugodvo kuze bakhe tikebhe letinkhulu, kodvwa badwebi nebatingeli bachubeka basebentisa tikebhe letincane letakhiwe ngephaphira.

Kwaphela sikhatsi lesidze bantfu basebentisa tikebhe tephaphira. Plutarch, lobekangumbhali longumGriki lobekaphila ngetikhatsi tebaphostoli utsi labanye bantfu bebasolo basebentisa tikebhe tephaphira ngesikhatsi sakhe.

^ sig. 3 Iphaphira imila etindzaweni letingematete naletinemanti lahamba kancane. Ingakhula ibe ngemamitha langaba ngu-5 budze, futsi bukhulu besicu sayo bungaba ngemasentimitha langaba ngu-15 nasikalelwa phansi.