Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

SIHLOKO LESIFUNDVWAKO 45

Chubekani Nikhombisana Lutsandvo Lolucotfo

Chubekani Nikhombisana Lutsandvo Lolucotfo

“Niphatsane ngelutsandvo lolucotfo nangemusa.”​—ZAK. 7:9.

INGOMA 107 Nkulunkulu Usibonelo Ekukhombiseni Lutsandvo

LOKUTAWUCOCWA NGAKO KULESIHLOKO *

1-2. Sinatiphi tizatfu letinhle tekukhombisa labanye lutsandvo lolucotfo?

SINETIZATFU letivakalako tekukhombisa labanye lutsandvo lolucotfo. Ngutiphi letinye tato? Naka kutsi letaga letiphefumulelwe tiwuphendvula njani lombuto: “Shengatsi ungahlale unelutsandvo lolucotfo futsi wetsembekile. . . . Nawenta njalo utawuba ngumuntfu lotsandvwako nalohlakaniphile embikwaNkulunkulu nasembikwebantfu.” “Umuntfu lonemusa uyasitakala ngekuba nemusa kwakhe.” ‘Loyo lofuna kulunga kanye nelutsandvo lolucotfo utawutfola kuphila.’​—Taga 3:3, 4; 11:17; 21:21.

2 Letaga tivete tizatfu letintsatfu tekutsi kungani kufanele sikhombise lutsandvo lolucotfo. Kwekucala, siba ligugu kuNkulunkulu nasikhombisa lutsandvo lolucotfo. Kwesibili, nasikhombisa lutsandvo lolucotfo siyasitakala. Sibonelo saloko kutsi siba nebungani lobuhlala njalo nalabanye. Kwesitsatfu, nasikhombisa lutsandvo lolucotfo sitawutfola tibusiso esikhatsini lesitako, letifaka ekhatsi kuphila lokuphakadze. Ngako, sinetizatfu letinhle tekulalela emavi aJehova latsi: “Niphatsane ngelutsandvo lolucotfo nangemusa.”​—Zak. 7:9.

3. Ngumiphi imibuto lesitayiphendvula kulesihloko?

3 Kulesihloko, sitawucoca ngetimphendvulo tanayi imibuto lemine. Bobani lokufanele sibakhombise lutsandvo lolucotfo? Yini lesingayifundza encwadzini yaRuthe mayelana nekukhombisa lutsandvo lolucotfo? Singalukhombisa njani lutsandvo lolucotfo lamuhla? Ngutiphi tintfo letinhle letitfolwa ngulabo labakhombisa lutsandvo lolucotfo?

BOBANI LOKUFANELE SIBAKHOMBISE LUTSANDVO LOLUCOTFO?

4. Singamlingisa njani Jehova endleleni lesikhombisa ngayo lutsandvo lolucotfo? (Makho 10:29, 30)

4 Sihloko lesendlulile sisisite sacondza kutsi Jehova ukhombisa kuphela labo labamtsandzako nalabomkhontako lutsandvo lwakhe lolucotfo. (Dan. 9:4) Sifuna ‘kulingisa Nkulunkulu njengobe sibantfwana bakhe labatsandzekako.’ (Ef. 5:1) Ngako, sifuna kubakhombisa lutsandvo lolucotfo bazalwane betfu nabodzadze.​—Fundza Makho 10:29, 30.

5-6. Ngalokuvamile, lisho kutsini ligama lelitsi “kwetsembeka”?

5 Nasicondza kahle kutsi lusho kutsini lutsandvo lolucotfo, sitawukhona kulukhombisa bazalwane betfu nabodzadze. Kuze sicondze kahle kutsi lusho kutsini lutsandvo lolucotfo, asesilicatsanise neligama lelitsi kwetsembeka, njengobe bantfu labanyenti balisebentisa. Nasi sibonelo.

 6 Lamuhla, umuntfu losebente enkapaneni letsite iminyaka leminyenti singasho kutsi usisebenti lesetsembekile. Kodvwa kuyo yonkhe leminyaka layicitse akulenkapane, kungenteka akazange sekababone banikati bayo. Kungenteka angavumelani naletinye tincumo letentiwe banikati bayo. Akayitsandzi lenkapane, kodvwa uyasebenta ngobe uyahola. Utawuchubeka asebenta kulenkapane aze atfole umhlala phansi, ngaphandle nakangatfola umsebenti loncono kulenye indzawo.

7-8. (a) Yini leyenta umuntfu akhombise lutsandvo lolucotfo? (b) Kungani sitawufundza ngencwadzi yaRuthe?

7 Ngako umehluko losemkhatsini wekwetsembeka lesikhulume ngako  esigabeni 6 kanye nelutsandvo lolucotfo, kutsi kungani umuntfu alukhombisa. EBhayibhelini, kungani tikhonti taNkulunkulu betikhombisa lutsandvo lolucotfo? Labo labakhombisa lutsandvo lolucotfo abazange balukhombise ngenca yekutsi bekufanele, kodvwa kungenca yekutsi bebafuna. Cabanga ngesibonelo saDavide. Wamkhombisa lutsandvo lolucotfo umngani wakhe Jonathani, nanobe babe waJonathani bekafuna kubulala Davide. Ngisho nobe besekuphele iminyaka Jonathani afa, Davide wachubeka akhombisa lutsandvo lolucotfo kuMefiboshethi, lobekayindvodzana yaJonathani.​—1 Sam. 20:9, 14, 15; 2 Sam. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.

8 Kunyenti lesingakufundza ngelutsandvo lolucotfo ngekutsi sifundze incwadzi yaRuthe leseBhayibhelini. Ngutiphi tifundvo letimayelana nelutsandvo lolucotfo lesingatifundza kubantfu lokukhulunywa ngabo kulencwadzi? Singakusebentisa njani ebandleni loko lesitakufundza? *

YINI LESINGAYIFUNDZA ENCWADZINI YARUTHE MAYELANA NEKUKHOMBISA LUTSANDVO LOLUCOTFO?

9. Yini leyenta Nawomi wacabanga kutsi Jehova bekamelene naye?

9 Encwadzini yaRuthe, sifundza ngendzaba yaNawomi, namakoti wakakhe Ruthe, nangalenye indvodza lebeyesaba Nkulunkulu lokutsiwa nguBhowazi, lebeyisihlobo sendvodza yaNawomi. Ngenca yekutsi bekunendlala ka-Israyeli, Nawomi nendvodza yakhe, kanye nemadvodzana abo lamabili, batfutsela kaMowabi. Ngesikhatsi balapho, indvodza yaNawomi yafa. Emadvodzana akhe lamabili ashada, kodvwa lokubuhlungu kutsi nawo abese ayashona. (Rut. 1:3-5; 2:1) Letintfo letibuhlungu letenteka kuNawomi tenta kutsi advumateke kakhulu. Bekeva buhlungu kakhulu kangangekutsi bekacabanga kutsi Jehova umelene naye. Naka indlela lebekativa ngayo ngaNkulunkulu, watsi: “Sandla saJehova simelene nami.” “Somandla wente imphilo yami yaba munyu.” Waphindze watsi: ‘NguJehova lomelene nami futsi nguSomandla longibangele lenhlekelele.’​—Rut. 1:13, 20, 21.

10. Yini Jehova layenta ngenca yalamavi lashiwo nguNawomi?

10 Yini Jehova layenta ngenca yalamavi lashiwo nguNawomi? Akazange amlahle Nawomi. Kunaloko, wamvela. Jehova uyati kutsi “kucindzetelwa kungenta umuntfu lohlakaniphile abe silima.” (Shu. 7:7) Nobe kunjalo, Nawomi bekadzinga lusito kuze abone kutsi Jehova bekanaye. Nkulunkulu wamsita njani? (1 Sam. 2:8) Wenta kutsi Ruthe amkhombise lutsandvo lolucotfo. Ruthe bekafuna kukhombisa Nawomi lutsandvo, futsi amsite ngemusa kuze angacindzeteleki kakhulu futsi amsite abone kutsi Jehova usamtsandza. Yini lesiyifundza esibonelweni saRuthe?

11. Kungani bazalwane nabodzadze labanemusa betama kubasita labo labeva buhlungu nobe labadvumatekile?

11 Lutsandvo lolucotfo lusenta kutsi sisite labanye nabacindzetelekile. Njengobe Ruthe angazange amshiye Nawomi, bazalwane nabodzadze labanyenti futsi labanemusa, bayachubeka basita labo labeva buhlungu nobe labadvumatekile ebandleni. Bayabatsandza bazalwane babo nabodzadze, futsi batimisele kwenta nobe ngabe yini labangakhona kuyenta kuze babasite. (Taga 12:25; 24:10) Nguloko umphostoli Pawula lasikhutsata kutsi sikwente nakatsi: “Nikhulume ngendlela ledvudvutako nalabakhatsatekile, nisekele lababutsakatsaka, futsi nibeketelele bonkhe bantfu.”​—1 Thes. 5:14.

Singamsita umzalwane nobe dzadze lodvumatekile ngekutsi simlalele (Buka sigaba 12)

12. Ngalokuvamile, nguyiphi indlela lephumelelako yekusita umzalwane nobe dzadze lodvumatekile?

12 Ngalokuvamile, indlela lephumelelako yekusita umzalwane nobe dzadze lodvumatekile kutsi umlalele futsi umcinisekise ngekutsi uyamtsandza. Jehova ujabula kakhulu nakabona loko lokwentako kuze usite sikhonti sakhe lesiligugu kuye. (Hla. 41:1) Taga 19:17 titsi: “Umuntfu lowentela lophuyile umusa uboleka Jehova, futsi Nkulunkulu utamnika umvuzo ngenca yaloko lakwentako.”

Ruthe unamatsela kumaketala wakhe Nawomi, njengobe Opha abuyela kaMowabi. Ruthe utjela Nawomi utsi: “Lapho uya khona nami ngitawuya khona” (Buka sigaba 13)

13. Sincumo lesentiwa nguRuthe besehluke njani kuleso lesentiwa ngu-Opha, futsi Ruthe wakhombisa njani kutsi bekanelutsandvo lolucotfo? (Buka sitfombe lesisekhasini lekucala.)

13 Silucondza kancono lutsandvo lolucotfo nasicabanga ngaloko lokwenteka kuNawomi ngemuva kwekushona kwendvodza yakhe nemadvodzana akhe lamabili. Ngesikhatsi Nawomi eva kutsi “Jehova besekabanaka bantfu bakhe ngekubanika kudla,” wancuma kubuyela ekhaya. (Rut. 1:6) Bomakoti bakakhe lababili bahamba naye. Nabasahamba, Nawomi wancenga labomakoti bakakhe tikhatsi letintsatfu kutsi babuyele kaMowabi. Kwentekani? Siyafundza: “Opha wacabuza maketala wakhe wase uyahamba. Kodvwa Ruthe wanamatsela kuye.” (Rut. 1:7-14) Opha walalela maketala wakhe futsi wabuyela kaMowabi. Kodvwa Ruthe wenta lokungetulu kwaloko. Naye bekakhululekile kutsi angahamba, kodvwa ngenca yelutsandvo lolucotfo, wakhetsa kuhlala nalesihlobo sakhe lebesidzinga lusito. (Rut. 1:16, 17) Ruthe wakhetsa kuhlala naNawomi, hhayi ngobe bekaphocelelekile, kodvwa ngobe bekafuna. Sincumo sakhe sakhombisa kutsi unelutsandvo lolucotfo. Yini lesiyifundzako kuloko lokwentiwa nguRuthe?

14. (a) Lamuhla, yini bazalwane nabodzadze labanelutsandvo labakhetsa kuyenta? (b) Ngekusho kwembhalo waKumaHebheru 13:16, ngumiphi iminikelo lejabulisa Nkulunkulu?

14 Lutsandvo lolucotfo lwenta kutsi sente lokungetulu kwalokulindzelekile. Lamuhla, njengasesikhatsini lesendlulile, bazalwane betfu labanyenti nabodzadze bakhetse kukhombisa lutsandvo lolucotfo kubazalwane babo nabodzadze, ngisho nakulabo labangabati. Nasi sibonelo, nabeva kutsi kube nesehlakalo semvelo, ngekushesha bafuna kwati kutsi bangasita njani. Nangabe lotsite ebandleni aba netinkinga tetimali, betama kumsita ngaloko lakudzingako nangaletinye tindlela. NjengemaKhristu aseMasedoniya, benta lokungetulu kwalokulindzelekile. Badzela lokutsite, baphe ‘ngalokungetulu kwaloko labanako’ kuze basite bazalwane babo labadzinga lusito. (2 Khor. 8:3) Jehova ujabula kakhulu nakababona bakhombisa lolutsandvo lolucotfo!​—Fundza KumaHebheru 13:16.

SINGALUKHOMBISA NJANI LUTSANDVO LOLUCOTFO LAMUHLA?

15-16. Ruthe wakhombisa njani kutsi uyaphikelela?

15 Tinyenti tifundvo letinhle lesingatifundza ngekuhlola indlela Ruthe lamsita ngayo Nawomi. Asesicoce ngaletimbalwa.

16 Phikelela. Ngesikhatsi Ruthe afuna kuhamba namaketala wakhe kaJuda, Nawomi wacale wala. Kodvwa Ruthe akazange aphele emandla. Waba yini umphumela? “Ngesikhatsi Nawomi abona kutsi Ruthe uyaphikelela kuhamba naye, wayekela kumncenga.”​—Rut. 1:15-18.

17. Yini letasisita kutsi singasheshi siphelelwe ngemandla?

17 Lesikufundzako: Kufanele sibeketele nasisita labo labacindzetelekile, singayekeli kubasita. Dzadze lodzinga lusito angacale ale kutsi simsite. * Nanobe kunjalo, lutsandvo lolucotfo lutasenta kutsi sente konkhe lokusemandleni kuze singamlahli. (Gal. 6:2) Sinelitsemba lekutsi ngekuhamba kwesikhatsi utasivumela kutsi simsite futsi simdvudvute.

18. Yini lokungenteka yamvisa buhlungu Ruthe?

18 Ungatfukutseli. Ngesikhatsi Nawomi naRuthe befika eBhetlehema, Nawomi wahlangana nabomakhelwane bakhe bakadzeni. Watsi kubo: “Bengiphelele nangihamba, kodvwa Jehova ungente ngabuya sengilengisa tandla.” (Rut. 1:21) Cabanga nje kutsi Ruthe wativa njani nakeva Nawomi asho lamavi! Bekente konkhe lokusemandleni kuze amsite. Ruthe bekakhale naye, wamdvudvuta, futsi wahamba naye emalanga lamanyenti. Ngetulu kwako konkhe loku, Nawomi watsi: “Jehova ungente ngabuya sengilengisa tandla.” Nanobe Ruthe bekeme eceleni kwaNawomi ngaleso sikhatsi, emavi aNawomi bekakhombisa kutsi akanendzaba naloko bekamentele kona. Kungenteka lamavi amvisa buhlungu kakhulu Ruthe! Nanobe kunjalo, wahlala naNawomi.

19. Yini lengasisita kuze singamlahli umuntfu locindzetelekile?

19 Lesikufundzako: Lamuhla, dzadze locindzetelekile kungenteka asho emavi lasivisa buhlungu, nanobe sente konkhe lokusemandleni etfu kuze simsite. Kodvwa siyetama kungatfukutseli. Asimlahli dzadzewetfu lodzinga lusito, futsi sicela Jehova kutsi asisite sibone kutsi singamdvudvuta njani.​—Taga 17:17.

Labadzala belibandla bangamlingisa njani Bhowazi lamuhla? (Buka tigaba 20-21)

20. Yini leyenta Ruthe kutsi achubeke asita Nawomi?

20 Nawubona umuntfu lodzinga sikhutsato, mkhutsate. Ruthe bekakhombise Nawomi lutsandvo lolucotfo, kodvwa nyalo besekunguye lobekadzinga kukhutsatwa. Jehova wasebentisa Bhowazi kutsi amkhutsate. Bhowazi watsi kuRuthe: “Shengatsi Jehova angakubusisa ngaloko lokwentile, futsi shengatsi ungatfola umvuzo lophelele kuJehova Nkulunkulu wema-Israyeli, loyo lokhosele ngephansi kwemaphiko akhe.” Lamavi lamnandzi amtsintsa kakhulu Ruthe. Waphendvula Bhowazi watsi: “Uyidvudvutile waphindze wayikhutsata incekukati yakho.” (Rut. 2:12, 13) Emavi aBhowazi lafika ngesikhatsi anika Ruthe emandla ekuchubeka asita Nawomi.

21. Njengobe kuchazwe ku-Isaya 32:1, 2, yini letawentiwa ngulabadzala belibandla labakhatsalela labanye?

21 Lesikufundzako: Labo labakhombisa labanye lutsandvo lolucotfo nabo bayakudzinga kukhutsatwa ngaletinye tikhatsi. Njengobe Bhowazi acinisekisa Ruthe ngekutsi uyawubona umusa wakhe, labadzala belibandla bayabancoma bazalwane nabodzadze nabababona basita labanye. Lesikhutsato lesifike ngesikhatsi singenta labazalwane nabodzadze kutsi bachubeke basita labanye.​—Fundza Isaya 32:1, 2.

NGUTIPHI TINTFO LETINHLE LETITFOLWA NGULABO LABAKHOMBISA LUTSANDVO LOLUCOTFO?

22-23. Yashintja njani indlela Nawomi bekacabanga ngayo futsi kungani? (Tihlabelelo 136:23, 26)

22 Ngemuva kwesikhatsi, Bhowazi wapha Ruthe naNawomi kudla. (Rut. 2:14-18) Yini Nawomi layenta ngemuva kwekutsi Bhowazi abaphe lokudla? Watsi: ‘Shengatsi loyo muntfu angatfola sibusiso kuJehova, longakayekeli kubakhombisa lutsandvo lolucotfo labaphilako nalabafile.’ (Rut. 2:20a) Beseyishintjile indlela Nawomi lacabanga ngayo! Ekucaleni, bekakhala futsi atsi: ‘Jehova umelene nami,’ kodvwa nyalo besekajabulile futsi watsi: ‘Jehova akayekeli kungikhombisa lutsandvo lolucotfo.’ Yini lokungenteka yashintja indlela Nawomi bekacabanga ngayo?

23 Ekugcineni, Nawomi wacala kusibona sandla saJehova ekuphileni kwakhe. Jehova wasebentisa Ruthe kutsi amsekele nabasendleleni leya kaJuda. (Rut. 1:16) Nawomi waphindze wasibona sandla saJehova ngesikhatsi Bhowazi, longulomunye ‘walabebanelilungelo lekubahlenga,’ abapha sipho lesihle. * (Rut. 2:19, 20b) Kungenteka wacabanga watsi, ‘Nyalo sengiyabona kutsi Jehova akangilahli. Sonkhe lesikhatsi bekasolo anami!’ (Fundza Tihlabelelo 136:23, 26.) Nawomi wajabula kakhulu ngekutsi Ruthe naBhowazi abazange bamlahle! Bobabili batfokota ngekutsi Nawomi besekajabulile futsi sekanemandla ekukhonta Jehova.

24. Kungani sifuna kuchubeka sibakhombisa lutsandvo lolucotfo bazalwane betfu nabodzadze?

24 Yini lesiyifundzile encwadzini yaRuthe mayelana nelutsandvo lolucotfo? Lutsandvo lolucotfo lusenta kutsi singayekeli kusita bazalwane nabodzadze nabacindzetelekile. Lusenta kutsi sitidzele kuze sibasite. Labadzala belibandla kufanele babakhutsate labo labakhombisa labanye lutsandvo lolucotfo. Nasibona labo labadzinga lusito, sebaphindze bajabula futsi baba nemandla ekukhonta Jehova, sitfokota kakhulu. (Imis. 20:35) Kodvwa, ngusiphi sizatfu lesibalulekile lesisenta sichubeke sikhombisa labanye lutsandvo lolucotfo? Kungobe sifuna kulingisa Jehova, “lochichima lutsandvo lolucotfo,” futsi simjabulise.​—Eks. 34:6; Hla. 33:22.

INGOMA 130 Bani Ngulocolelanako

^ sig. 5 Jehova ufuna sibakhombise lutsandvo lolucotfo bazalwane betfu nabodzadze ebandleni. Kufundza ngendlela tikhonti taJehova tasesikhatsini lesendlulile letalukhombisa ngayo lutsandvo lolucotfo, kungasisita kutsi silucondze kahle. Kulesihloko, sitawucoca ngaloko lesingakufundza esibonelweni saRuthe, saNawomi nesaBhowazi.

^ sig. 8 Kuze usicondze kancono lesihloko, sikukhutsata kutsi utifundzele Ruthe sehluko 1 na-2.

^ sig. 17 Ngenca yekutsi sicoca ngesibonelo saNawomi, sikhuluma ngabodzadze labadzinga lusito. Kodvwa loku lesikufundzako kulesihloko kuyasebenta nakubazalwane.

^ sig. 23 Kuze ufundze lokunyenti mayelana nalokwentiwa nguBhowazi njengobe bekanelilungelo lekubahlenga, fundza sihloko lesitsi “Lingisa Ukholo Lwabo​—Owesifazane Ovelele,’” ku-Sicongosekulindza sa-October 1, 2012, likh. 20 lesitfolakala ngesiZulu.