Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

SEHLUKO 28

Kuto “Tonkhe Tincenye Temhlaba”

Kuto “Tonkhe Tincenye Temhlaba”

BoFakazi BaJehova bachubeka nemsebenti lowacalwa balandzeli baJesu Khristu ngelikhulu lekucala leminyaka C.E.

1. Ngukuphi kufana lokukhona emkhatsini wemaKhristu ekucala kanye naBoFakazi BaJehova lamuhla?

 BAFAKAZA ngemdlandla, futsi tinhlitiyo tabo tabenta bemukela lusito kanye nesicondziso semoya longcwele. Kuhlushwa akuzange kubente bathule, futsi Nkulunkulu wababusisa kakhulu. Konkhe loku kwenteka kumaKhristu ekucala, njengobe kwenteka nakuBoFakazi BaJehova lamuhla.

2, 3. Yini lejabulisa kakhulu ngencwadzi yeMisebenti?

2 Siyaciniseka kutsi kukucinisile kukholwa kwakho kufundza ngetintfo lokukhulunywa ngato encwadzini yeliBhayibheli yeMisebenti Yebaphostoli! Lokulandzisa kukhetsekile ngobe kukuphela kwemlandvo lovela kuNkulunkulu wemaKhristu ekucala.

3 Incwadzi yeMisebenti ikhuluma ngebantfu labangu-95 labavela emaveni langu-32, emadolobheni langu-54 kanye nasetichingini letingu-9. Inetindzaba letikhuluma ngebantfu labavamile, bantfu benkholo labatigcabhako, bosopolitiki labatikhukhumetako kanye nebantfu lababi lebebahlupha emaKhristu. Lokubaluleke kakhulu kutsi imayelana nebazalwane nabodzadzewakho bangelikhulu lekucala labangazange nje bagcine ngekubeketelela tinkinga letivamile tekuphila, kodvwa labaphindze bashumayela netindzaba letimnandzi ngemdlandla.

4. Yini lesenta sijabulele buhlobo lobukhetsekile nebantfu labanjengemphostoli Pawula, Thabitha kanye nalabanye bofakazi labetsembekile bakadzeni?

4 Sekuphele iminyaka lecishe ibe ngu-2 000 kwendlula sikhatsi sebaphostoli labanemndlandla boPhetro naPawula, Lukha dokotela lotsandzekako, Bhanabasi lowephanako, Stefano lonesibindzi, Thabitha lonenhlitiyo lenhle, Lidiya lonemoya wekwemukela tihambi kanye nalabanye bofakazi labetsembekile. Ngisho nobe baphila kadzeni, sinebuhlobo lobukhetsekile nabo. Leni? Ngobe natsi senta umsebenti wekwenta bafundzi nabo labawenta. (Mat. 28:19, 20) Kulilungelo lelikhulu kwenta lomsebenti!

“. . . nakuto tonkhe tincenye temhlaba.”—Imisebenti 1:8

5. Balandzeli baJesu bangelikhulu lekucala bacalaphi kushumayela?

5 Cabanga ngemyalo Jesu lawunika balandzeli bakhe. Watsi: “Nine nitawutfola emandla nawufika kini umoya longcwele, futsi nitawuba bofakazi bami eJerusalema, kuyo yonkhe iJudiya neSamariya, nakuto tonkhe tincenye temhlaba.” (Imis. 1:8) Kwekucala, umoya longcwele waniketa bafundzi emandla ekufakaza “eJerusalema.” (Imis. 1:1–8:3) Ngemuva kwaloko, umoya longcwele wabacondzisa kutsi bafakaze “kuyo yonkhe iJudiya neSamariya.” (Imis. 8:4–13:3) Base bacala kumikisa tindzaba letimnandzi “nakuto tonkhe tincenye temhlaba.”​—Imis. 13:4–28:31.

6, 7. Yini lesinayo lesisita sente umsebenti wekushumayela, emaKhristu ekucala lebekete yona?

6 Bazalwane betfu bangelikhulu lekucala bebete liBhayibheli leliphelele lebebangalisebentisa nabashumayela. LiVangeli laMatewu laze latfolakala cishe nga-41 C.E. Letinye tincwadzi taPawula tabhalwa ngembikwekutsi incwadzi yeMisebenti icedvwe kubhalwa, cishe nga-61 C.E. EmaKhristu ekucala bekete emakhophi emiBhalo Lengcwele lephelele nobe tincwadzi letehlukahlukene lebekangatishiyela bantfu lebebanesifiso sekufundza. Ngaphambi kwekutsi abe bafundzi baJesu, emaKhristu langemaJuda bekake eva imiBhalo yesiHebheru ifundvwa esinagogeni. (2 Khor. 3:14-16) Nobe kunjalo, bekudzingeka abe bafundzi labakhutsele ngobe kungenteka bekudzingeka abambe imiBhalo ngenhloko.

7 Linyenti letfu lamuhla linemakhophi eliBhayibheli kanye netincwadzi letinyenti letisekelwe eBhayibhelini. Senta bantfu babe bafundzi ngekumemetela tindzaba letimnandzi emaveni langetulu kwa-240 kanye nangetilwimi letinyenti.

Kusitwa Ngumoya Longcwele

8, 9. (a) Umoya longcwele wabasita kutsi benteni bafundzi baJesu? (b) Yini sisebenti lesetsembekile lesiyikhicitako ngelusito lwemoya waNkulunkulu?

8 Ngesikhatsi Jesu atfuma bafundzi bakhe kutsi bayoshumayela, watsi kubo: “Nitawutfola emandla nawufika kini umoya longcwele.” Bacondziswa ngumoya waNkulunkulu nobe emandla akhe, balandzeli baJesu bebatawugcine bafakaze emhlabeni wonkhe. Basitwa ngumoya longcwele, boPawula naPhetro belapha labagulako, bakhipha emadimoni, baze bavusa ngisho nalabafile! Nobe kunjalo, emandla labawatfola ngemoya longcwele bewatabasita bafeze injongo lebaluleke kakhulu. Asita labaphostoli kanye nalabanye bafundzi kutsi bendlulisele lwati lolungulonalona lolusho kuphila lokuphakadze.​—Joh. 17:3.

9 Ngelilanga leliPhentekhoste langa-33 C.E., bafundzi baJesu bebakhuluma “ngetilwimi letehlukahlukene, njengobe nje umoya bewubenta kutsi bakhulume.” Ngaleyondlela, bafakaza “ngemisebenti lemangalisako yaNkulunkulu.” (Imis. 2:1-4, 11) Lamuhla, tsine asitikhulumi tilwimi ngalokusimangaliso. Nobe kunjalo, ngelusito lwemoya waNkulunkulu, sisebenti lesetsembekile sikhicita tincwadzi letisekelwe eBhayibhelini ngetilwimi letinyenti. Sibonelo nje, njalo ngenyanga kukhicitwa tigidzi temakhophi laphrintiwe e-Sicongosekulindza ne-Phaphama!, kantsi ne-website yetfu letsi jw.org inetincwadzi kanye nema-video langetilwimi letingetulu kwa-1 000. Konkhe loku kusisita kutsi sikwati kumemetela ‘imisebenti lemangalisako yaNkulunkulu’ kubantfu bato tonkhe tive, tinhlanga kanye netilwimi.​—Semb. 7:9.

10. Kusukela nga-1989, yini leyentiwe mayelana nekuhunyushwa kweliBhayibheli?

10 Kusukela nga-1989, sisebenti lesetsembekile sanaka kakhulu kutsi Lihumusho Lemhlaba Lomusha LemiBhalo Lengcwele litfolakale ngetilwimi letinyenti. LeliBhayibheli selivele lihunyushwe ngetilwimi letingetulu kwa-200, futsi sekuphrintwe emakhophi alo langemashumi etigidzi, kantsi kusenalamanye futsi lamanyenti lasetawushicilelwa. Loku bekungafezwa kuphela ngelusito lwaNkulunkulu nemoya wakhe.

11. Yini leyentiwe ngekuhunyushwa kwetincwadzi taboFakazi?

11 Umsebenti wekuhumusha wentiwa tinkhulungwane temavolontiya langemaKhristu emaveni langetulu kwa-150. Loku akukafaneli kusimangalise ngobe kute lenye inhlangano emhlabeni leholwa ngumoya longcwele ‘ekufakazeni ngalokuphelele’ emhlabeni wonkhe ngaJehova Nkulunkulu, ngeNkhosi lenguMesiya kanye nangekumiswa kweMbuso ezulwini!​—Imis. 28:23.

12. Pawula kanye nalamanye emaKhristu bakhona njani kwenta umsebenti wekufakaza?

12 Ngesikhatsi Pawula afakaza kumaJuda kanye nakuBantfu Betive lebebase-Antiyokhi lesePhisidiya, labo “lebebatimisele kutfola kuphila lokuphakadze baba ngemakholwa.” (Imis. 13:48) Lukha uphetsa lencwadzi yeMisebenti ngekutsi atsi Pawula washumayela “ngeMbuso waNkulunkulu . . . ngesibindzi . . . futsi kute lobekumphatamisa.” (Imis. 28:31) Ushumayela kuphi lomphostoli? ERoma, lokuyinhlokodolobha yembuso wemhlaba wonkhe! Ngisho nobe balandzeli baJesu bekucala bebashumayela ngekubeka tinkhulumo nobe ngaletinye tindlela, benta wonkhe lomsebenti wekufakaza ngelusito kanye nangesicondziso semoya longcwele.

Kucinisela Ngisho Nangetulu Kwekuhlushwa

13. Yini leyenta kubaluleke kutsi sithantaze nasihlushwa?

13 Ngesikhatsi balandzeli baJesu bangelikhulu lekucala babhekene nekuhlushwa, bacela Jehova kutsi abaphe sibindzi. Waba yini umphumela? Bagcwala umoya longcwele, futsi baba nemandla ekukhuluma livi laNkulunkulu ngesibindzi. (Imis. 4:18-31) Natsi sithantazela kuhlakanipha kanye nemandla ekuchubeka sifakaza ngisho nangetulu kwekuhlushwa. (Jak. 1:2-8) Ngenca yekutsi sibusiswe nguNkulunkulu futsi sisitwa ngumoya wakhe, siyachubeka nemsebenti weMbuso. Kute lokungamisa umsebenti wekushumayela​—kungaba kuhlushwa ngelunya nobe kuphikiswa kamatima. Nangabe sihlushwa, kufanele sithantazele umoya longcwele, kuhlakanipha kanye nesibindzi sekumemetela tindzaba letimnandzi.​—Luk. 11:13.

14, 15. (a) Ngumuphi umphumela lowaba khona ngenca yekuhlushwa lobekubangelwa nguloko lokwenteka kuStefano (b) Esikhatsini setfu, bantfu labanyenti baseSiberia balitfole njani liciniso?

14 Stefano wafakaza ngesibindzi ngembikwekutsi abulawe titsa takhe. (Imis. 6:5; 7:54-60) Kuko konkhe ‘lokuhlushwa kakhulu’ kwelibandla lokwaba khona ngaleso sikhatsi, bonkhe bafundzi, ngaphandle kwebaphostoli, basakatekela kuyo yonkhe iJudiya neSamariya. Nobe kunjalo, loko akuzange kuwumise umsebenti wekufakaza. Filiphu waya eSamariya wafike “washumayela ngaKhristu,” futsi loko kwaba nemiphumela lemihle. (Imis. 8:1-8, 14, 15, 25) Ngetulu kwaloko, sitjelwa kutsi: “Labo lebebahlakatekile ngenca yekuhlushwa lobekubangelwe nguloko lokwenteka kuStefano, bahamba baze befika eFenisiya, eSiphrosi nase-Antiyokhi, bakhuluma ngelivi laNkulunkulu kumaJuda kuphela. Kodvwa e-Antiyokhi, labanye balabo lebebasuka eSiphrosi naseSirene bakhuluma nebantfu lebebakhuluma siGriki, bamemetela tindzaba letimnandzi mayelana neNkhosi Jesu.” (Imis. 11:19, 20) Ngaleso sikhatsi, kuhlushwa kwenta umlayeto weMbuso wasakatekela nakuletinye tindzawo.

15 Kwenteke lokufanako nasesikhatsini setfu endzaweni leyake yabitwa ngekutsi yiSoviet Union. Ngabo-1950, tinkhulungwane taBoFakazi BaJehova tayiswa eSiberia. Ngenca yekutsi bebasakatekele etindzaweni letehlukahlukene, tindzaba letimnandzi tachubeka tandza kulelo live. LaboFakazi labanyenti kangaka bebangeke babe nemali yekuhamba emakhilomitha langu-10 000 kuze bayomemetela tindzaba letimnandzi kuleyondzawo! Nobe kunjalo, hulumende wabamikisa kulelo live. Lomunye umzalwane uze utsi: “Tiphatsimandla tenta kutsi tinkhulungwane tebantfu baseSiberia tive liciniso.”

Kubusiswa NguJehova Ngendlela Lenkhulu

16, 17. Incwadzi yeMisebenti isiniketa buphi bufakazi besibusiso saJehova emsebentini wekufakaza?

16 Jehova wawabusisa kakhulu emaKhristu angelikhulu lekucala. Pawula kanye nalabanye bahlanyela baphindze banisela, “kodvwa Nkulunkulu wachubeka akhulisa.” (1 Khor. 3:5, 6) Imibiko letfolakala encwadzini yeMisebenti iniketa bufakazi balokukhula ngenca yesibusiso saJehova kulomsebenti wekufakaza. Sibonelo nje, “livi laNkulunkulu lachubeka landza, nelinani lebafundzi lakhula kakhulu eJerusalema.” (Imis. 6:7) Njengobe umsebenti wekushumayela bewandza, “onke emabandla laseJudiya, eGalile kanye naseSamariya aba nesikhatsi sekuthula futsi akheka; njengobe bewakhombisa kutsi esaba Jehova futsi asekelwa ngumoya longcwele, achubeka andza.”​—Imis. 9:31.

17 E-Antiyoki leseSiriya, emaJuda nebantfu labakhuluma siGriki beva liciniso kubofakazi labanesibindzi. Lokulandzisa kuchubeka kutsi: “Jehova wachubeka abasekela, futsi bantfu labanyenti baba ngemakholwa, baphendvukela eNkhosini.” (Imis. 11:21) Mayelana nekuchubeka kwemsebenti wekushumayela kulelodolobha sifundza kutsi: “Livi laJehova lachubeka likhula futsi landza.” (Imis. 12:24) Njengobe Pawula kanye nalabanye bachubeka bashumayela kuBantfu Betive, “livi laJehova lachubeka landza futsi liba nemandla.”​—Imis. 19:20.

18, 19. (a) Yini lesenta sati kutsi Jehova uyachubeka asisekela? (b) Niketa sibonelo lesikhombisa kutsi Jehova uyabasekela bantfu bakhe.

18 Natsi lamuhla Jehova uyachubeka asisekela. Kungako bantfu labanyenti baba ngemakholwa, futsi bakhombisa kutinikela kwabo kuNkulunkulu ngekutsi babhajatiswe. Ngetulu kwaloko, ngekusitwa nguNkulunkulu kanye nesibusiso sakhe, siyakhona kubeketelela kuphikiswa, ngaletinye tikhatsi kuhlushwa kamatima, futsi siyaphumelela ekwenteni umsebenti wetfu wekushumayela njengobe Pawula kanye nalamanye emaKhristu ekucala benta. (Imis. 14:19-21) Jehova Nkulunkulu utawuhlale asisita. “Tandla takhe letihlala njalo” angeke tehluleke kusisekela kuko konkhe kuhlupheka kwetfu. (Dut. 33:27) Kufanele sihlale sikhumbula kutsi ngenca yeligama lakhe lelikhulu, Jehova angeke aze abalahle bantfu bakhe.​—1 Sam. 12:22; Hla. 94:14.

19 Sibonelo nje, ngenca yekutsi uMzalwane Harald Abt bekachubeka ashumayela, emaNazi amtfumela eSachsenhausen ngeMphi Yelive II. Nga-May 1942 emaGestapo aya ekhaya lemzalwane Abt afike atsatsa indvodzakati yabo lencane, futsi abopha umkakhe, dzadze Elsa. Elsa wayiswa etinkambu letehlukahlukene. Utsi: “Iminyaka lengayihlala etinkambu letehlukahlukene eJalimane yangifundzisa sifundvo lesibalulekile. Ngafundza kutsi umoya waJehova uyakucinisa nawubhekene netimo letimatima! Ngembikwekutsi ngiboshwe ngafundza incwadzi lebeyibhalwe ngulomunye dzadze, lowatsi kuyo, nangabe uhlushwa kamatima, umoya waJehova ukwenta ube nekuthula kwangekhatsi. Bengicabanga kutsi loko kuyintfo lengeke ize yenteke, kodvwa ngatsi nangicala kuhlushwa, ngabona kutsi loko lebekakusho kuliciniso. Loku kumatima kukukholelwa nangabe kungakase kwenteka kuwe. Nakimi kwenteka loko kanye lebekakushito.”

Chubeka Ufakaza Ngalokuphelele!

20. Yini Pawula layenta ngesikhatsi aboshelwe endlini, futsi loko kungabakhutsata njani labanye bazalwane nabodzadzewetfu?

20 Incwadzi yeMisebenti yephetsa ngaPawula ‘ashumayela ngeMbuso waNkulunkulu’ ngemdlandla. (Imis. 28:31) Ngenca yekutsi bekaboshelwe endlini, bekangakakhululeki kutsi angashumayela emtini ngemuti eRoma. Nobe kunjalo, wachubeka ashumayela bonkhe lebebeta kuye. Lamuhla, labanye bazalwane nabodzadzewetfu abakhoni kuphuma etindlini, mhlawumbe ngenca yekugula nobe kuhlala etindzaweni lapho kunakekelwa khona bantfu labagulako nobe lesebakhulile. Nobe kunjalo, indlela labamtsandza ngayo Nkulunkulu kanye nesifiso labanaso sekushumayela akukashintji. Siyabafaka emithantazweni yetfu futsi sibacelele kuBabe wetfu losezulwini kutsi abaletsele labo labafuna kufundza ngaye kanye netinjongo takhe letimangalisako.

21. Kubaluleke ngani kutsi umsebenti wekushumayela siwente ngekuphutfuma?

21 Labanyenti betfu bangakhona kuhlanganyela emsebentini wekushumayela emtini ngemuti kanye nakuletinye tincenye tekushumayela. Ngako, shengatsi ngamunye wetfu angenta konkhe langakhona kukwenta kuze akhone kuba ngummemeteli weMbuso futsi ahlanganyele ekufakazeni ‘kuto tonkhe tincenye temhlaba.’ Lomsebenti uyaphutfuma ngobe ‘loko lesibona ngako’ kutsi Khristu uyabusa sekubonakala ngalokucacile. (Mat. 24:3-14) Asingasacitsi sikhatsi, ngobe ‘sinalokunyenti kwekukwenta emsebentini weNkhosi.’​—1 Khor. 15:58.

22. Yini lokufanele sitimisele kuyenta njengobe sisalindzele lilanga laJehova?

22 Njengobe sisalindzele ‘kufika kwelilanga laJehova lelikhulu nalelesabekako,’ shengatsi singachubeka sishumayela ngesibindzi nangekwetsembeka. (Jow. 2:31) Basebanyenti bantfu lesitabatfola labafana nebantfu baseBheriya, ‘lebebakulangatelela kakhulu kuva livi.’ (Imis. 17:10, 11) Shengatsi singachubeka sishumayela kuze kube ngulapho siva emavi latsi: “Wente kahle sisebenti lesihle nalesetsembekile.” (Mat. 25:23) Nasenta incenye yetfu ngemdlandla emsebentini wekwenta bafundzi lamuhla, futsi sihlale setsembekile kuJehova, sitawujabula kuze kube phakadze ngenca yelilungelo lesibe nalo ‘lekufakaza ngalokuphelele’ ngeMbuso waNkulunkulu!