LEPOLESA la KGB le ile la nkomanya la re: * “O ntate ya sehloho. O lahlile mosadi wa hao a imme wa ba wa siya le moradi wa hao. Ke mang ya tla ba hlokomela le ho ba fepa? Tlohela ho ba Paki hore re o lokolle o ye hae!” Ke ile ka re: “Ha ke a lahla lelapa la ka. Ke lona ba nkwalletseng mona teronkong, ebile ha ke tsebe hore na hobaneng!” Mohlanka wa KGB o ile a re: “Ho ba Paki ke tlolo ya molao e kgolo ka ho fetisisa.”

Ketsahalo eo e etsahetse ka 1959, teronkong e motseng wa Irkutsk o Russia. E re ke hlalose hore na ke hobaneng ha nna le mosadi wa ka Maria re ne re ikemiseditse ho “utlwa bohloko ka lebaka la ho loka” le hore na re ile ra hlohonolofatswa jwang ka lebaka la ho tshepahala.​—1 Pet. 3:13, 14.

Ke hlahetse naheng ya Ukraine ka 1933, motseng wa Zolotniki. Ka 1973 mmangwane le molekane wa hae, bao e neng e le Dipaki Tsa Jehova, ba ile ba re etela ba tswa France, yaba ba re siela buka ya Government le ya Deliverance, tse neng di hatiswa ke Dipaki Tsa Jehova. Dibuka tseo di ile tsa etsa hore Ntate a qale ho ba le tumelo ho Modimo. Se utlwisang bohloko ke hore ka 1939 o ile a kula, empa pele a shwa o ile a re ho mme wa ka: “Ditaba tsena ke nnete. O di rute bana ba rona.”

Ka April 1951, mmuso o ile wa tlosa Dipaki dinaheng tse ka bophirimela tsa USSR wa ba isa kgolehong Siberia. Ke ile ka lelekwa ka bophirimela naheng ya Ukraine hammoho le mme wa ka le Grigory e leng ngwaneso wa moshemane. Re ile ra fihla motseng wa Tulun o Siberia ka mora ho qeta dikhilomithara tse 6 000 re tsamaya ka terene. Ka mora dibeke tse pedi, abuti Bogdan o ile a fihla kampong e haufi le motse wa Angarsk. O ile a ahlolelwa hore a qete dilemo tse 25 a etsa mosebetsi o boima.

Ke ne ke sebetsa le mme wa ka hammoho le Grigory ho bua le batho ka molaetsa wa Bibele metseng e haufi le Tulun, empa re ne re etsa seo ka bohlale. Ka mohlala, re ne re botsa batho re re: “Na ho na le motho ya batlang ho rekisa kgomo?” Ha re mo fumana, re ne re mmolella kamoo dikgomo di bopilweng ka tsela e hlollang kateng, ebe re qetella re se re qoqa le yena ka Mmopi. Ka nako eo, koranta e nngwe e ile ya ngola ka Dipaki hore di ntse di bolella batho hore di batlana le dikgomo, empa ha e le hantle ba batlana le dinku! Mme kannete re ile ra fumana batho ba kang dinku! Ho ne ho le monate ho ithuta Bibele le batho ba moo, ba ikokobeditseng le ba ratang ho amohela baeti. Kajeno ho na le phutheho e nang le bahweletsi ba fetang 100 motseng wa Tulun.

Mosadi wa ka, Maria, o ile a ithuta Bibele ha a le Ukraine nakong ya Ntwa ya Bobedi ya Lefatshe. Ha a le dilemo di 18, lepolesa la KGB le ile la qala ho mo hlekefetsa le ho mo qobella hore a robale le lona empa Maria o ile a hana. Ka letsatsi le leng ha a kgutlela lapeng, o ile a fumana lepolesa leo le le hodima bethe ya hae. Maria o ile a baleha. Yaba lepolesa leo le a halefa mme la tshepisa hore le tlo kwalla Maria teronkong hobane e le Paki mme ho ile ha feela ha e ba jwalo. Ka 1952 Maria o ile a ahlolelwa dilemo tse 10 teronkong. O ile a ikutlwa jwalo ka Josefa ya ileng a kwallwa teronkong ka lebaka la botshepehi ba hae. (Gen. 39:12, 20) Mokganni ya ileng a nka Maria lekgotleng a mo isa teronkong o ile a re ho yena: “O se ke wa tshoha. Batho ba bangata ba ya teronkong empa ba kgutla ba ntse ba tshepahala ho Modimo.” Mantswe ao a ile a matlafatsa Maria.

Ho tloha ka 1952 ho ya ho 1956, Maria o ile a qobellwa ho sebetsa kampong e haufi le motse wa Gorkiy (eo hona jwale e bitswang Nizhniy Novgorod) naheng ya Russia. Mosebetsi wa hae e ne e le ho fothola difate esita le ha ho bata haholo. Kahoo o ile a kula, empa ka 1956 a lokollwa mme a ya Tulun.

Ha morabo rona ya dulang Tulun a mpolella hore moradiwabo rona o a tla, ke ile ka ya setopong sa dibese ho ya kopana le yena le ho mo nkisa merwalo. Ke ile ka rata Maria kgetlo la pele feela ha ke mmona. Kahoo ke ile ka qeta nako e telele ke ntse ke mo fereha mme qetellong o ile a dumela. Re ile ra nyalana ka 1957. Ka mora selemo, moradi wa rona Irina o ile a hlaha. Empa ke ile ka qeta nako e kgutshwanyane feela ke na le yena. Ka 1959 ke ile ka iswa teronkong ka lebaka la ho hatisa dingolwa tsa Bibele. Ke ile ka qeta halofo ya selemo ke kwalletswe seleng ke le mong. Ka nako eo, ke ne ke dula ke rapela, ke bina dipina tsa Mmuso hape ke nahana ka tshimo.

Ha ke ntse ke le teronkong lepolesa le neng le mpotsa dipotso le ile la nkomanya la re: “E se kgale re tlo le hatakela fatshe jwalo ka ditweba!” Ke ile ka re: “Jesu o itse ditaba tse molemo tsa Mmuso di TLA bolelwa ditjhabeng tsohle mme ha ho na motho ya ka thibelang seo.” Ka mora moo, leponesa leo le ile la leka maqheka a mang, yaba le nsusumelletsa hore ke tlohele bodumedi ba ka, jwalo ka ha ke boletse qalong. Maqheka ao kaofela ha a ka a sebetsa mme kahoo ke ile ka ahlolelwa dilemo tse 7 ke sebetsa ka thata kampong e motseng wa Saransk. Ha ke le tseleng e yang kampong eo, ke ile ka utlwa hore moradi wa rona wa bobedi e leng Olga o se a hlahile. Le hoja mosadi le baradi ba ka ba ne ba le hole, ke ne ke kgothatswa ke ho tseba hore nna le mosadi wa ka re tshepahalla Jehova.

Maria o ne a tloha Tulun a ya Saransk ho nketela ha nngwe ka selemo, le hoja leeto leo le ne le mo nka matsatsi a 12 ho ya le ho kgutla a tsamaya ka terene. O ne a ntlisetsa dibutse tse ntjha selemo le selemo, a bile a pata dimakasine tsa Tora ya ho Lebela ka diretheng tsa dibutse tseo. Ke ile ka thaba haholo ka selemo se seng ha Maria a nketetse mme a tlile le baradi ba rona ba babedi. O ka inahanela feela hore na ho ne ho le monate hakae ho ba bona le ho qeta nakonyana eo ke na le bona!

Ke ile ka lokollwa teronkong ka 1966 yaba nna le lelapa la ka re fallela motseng wa Armavir, o haufi le  lewatle le bitswang Black Sea. Bara ba rona ba babedi e leng Yaroslav le Pavel ba ile ba hlahela moo.

Ka mora nako e seng kae, mapolesa a KGB a ile a hlasela ntlo ya rona a batlana le dingolwa tsa Bibele. A ile a kututsa hohle esita le moo ho dulang dijo tsa dikgomo. Ka letsatsi le leng Maria o ile a bona mapolesa ao a bataolwa ke letsatsi, a rotha mofufutso mme diaparo tsa ona di tletse lerole. Yaba o a a qenehela kaha a ne a etsa seo a se laetsweng. O ile a ba tshella drinki a boela a ba tlisetsa sekotlolo sa metsi, thaole le borashe ya diaparo. Ha morao ha mookamedi wa mapolesa ao a fihla, a ile a mo bolella kamoo Maria a ileng a ba tshwara hantle kateng. Ha ba tsamaya, mookamedi wa mapolesa o ile a bososela mme a re sadisa hantle. Re ile ra thaba ha re elellwa hore ho ‘hlola bobe ka botle’ ho na le melemo ​—Bar. 12:21.

Re ile ra tswela pele re bolella batho molaetsa wa Bibele motseng wa Armavir le hoja o ne o ntse o hlaselwa. Re ile ra boela ra thusa ho matlafatsa sehlopha se senyenyane sa bahweletsi motseng wa Kurganinsk o haufinyane. Ke thaba haholo hore ebe kajeno ho na le diphutheho tse 6 Armavir le tse nne Kurganinsk.

Ka dinako tse ding tumelo ya rona e ne e na le ho fokola. Empa re a leboha hore ebe Jehova o ile a sebedisa barababo rona ba tshepahalang ho re thusa le ho re matlafatsa tumelong. (Pes. 130:3) Teko e nngwe e ne e le ho sebetsa mmoho le dihlwela tsa KGB tse ileng tsa kena ka phuthehong re sa hlokomele. Ho ne ho bonahala eka ba tjhesehela tshimo. Ebile ba bang ba ile ba fumana boikarabelo bo eketsehileng ka phuthehong. Empa ha nako e ntse e ya, re ile ra fumana hore ba sebeletsa KGB.

Ka 1978, Maria o ile a ima a na le dilemo tse 45. Kaha o ne a tshwerwe ke lefu la pelo, dingaka di ile tsa mo kgothalletsa ho ntsha mpa hore a se ke a beha bophelo ba hae kotsing. Maria o ile a hana. Ka lebaka leo dingaka tse ding di ile tsa mo sala morao ka sepetlele di tshwere nalete, di batla ho mo hlaba hore ngwana a tswe. Yaba Maria o baleha sepetlele hore a pholose ngwana.

Mokgatlo wa KGB o ile wa re leleka motseng wa Armavir. Kahoo re ile ra ya motseng o haufi le toropo ya Tallinn e Estonia, e leng naha e neng e le karolo ya USSR. Ha re le Tallinn, Maria o ile a beleha ngwana wa moshemane ya phetseng hantle e leng Vitaly, le hoja dingaka di ne di itse seo se ke ke sa etsahala.

Hamorao re ile ra tloha Estonia ra ya Nezlobnaya e ka borwa ho Russia. Re ne re bolella batho molaetsa wa Bibele re le sedi metseng e haufinyane. Metse eo e ne e etelwa ke batho ba tswang dibakeng tse sa tshwaneng naheng ya Russia. Ba ne ba tla moo hobane ba kula, empa ba bang ba ile ba kgutlela hae ba se ba na le tshepo ya ho phela ka ho sa feleng!

Re ne re ruta bana ba rona ho rata Jehova le ho mo sebeletsa. Hangata re ne re mema barababo rona ba nang le tshusumetso e ntle baneng ba rona. E mong wa bona e ne e le abuti wa ka Grigory eo e neng e le molebedi wa potoloho ho tloha ka 1970 ho ya ho 1995. Lelapa lohle le ne le mo thabela haholo hobane o ne a dula a thabile a bile a qabola. Ha re na le baeti, re ne re bapala dipapadi tsa Bibele mme seo se ile sa etsa hore bana ba rona ba rate ditlaleho tsa Bibele.

Ka 1987, mora wa rona Yaroslav o ile a ya motseng wa Riga o Latvia, moo a neng a tla kgona ho bolella  batho molaetsa wa Bibele ka bolokolohi. Empa ha a hana ho kenela sesole, o ile a ahlolelwa selemo le halofo teronkong mme o ile a iswa diteronkong tse 9 tse sa tshwaneng. Kaha ke ile ka mmolella dintho tseo ke neng ke di etsa ha ke le teronkong, seo se ile sa mo thusa hore le yena a mamelle. Hamorao e ile ya e ba pulamadiboho. Ka 1990, mora wa rona Pavel eo ka nako eo a neng a na le dilemo tse 19, o ne a batla ho ba pulamadiboho motseng wa Sakhalin, e leng sehlekehleke se ka leboya ho Japan. Qalong re ne re sa batle hore a tsamaye. Ho ne ho na le bahweletsi ba 20 feela sehlekehlekeng seo ebile se le dikhilomithara tse 9 000 hole le rona. Empa qetellong re ile ra dumela mme eo e ne e le qeto e ntle. Batho ba moo ba ne ba amohela molaetsa wa Mmuso. Ka mora dilemo tse seng kae, ho ne ho se ho na le diphutheho tse 8. Pavel o ile a sebeletsa moo Sakhalin ho fihlela ka 1995. Ka nako eo, e ne e le mora wa rona Vitaly feela ya setseng le rona lapeng. Ha esale a rata ho bala Bibele, ho tloha ha a sa le monyenyane. Ha a le dilemo di 14 o ile a ba pulamadiboho mme ka qeta dilemo tse pedi ke le pulamadiboho mmoho le yena. Re ile ra thabela nako eo haholo. Ha a le dilemo di 19, o ile a tloha lapeng a ilo ba pulamadiboho e kgethehileng.

Morao kwana ka 1952, lepolesa la KGB le ile la re ho Maria: “Tlohela bodumedi ba hao haeba ha o batle ho qeta dilemo tse 10 teronkong. Ha o lokollwa o tla be o tsofetse ebile o se na mang we!” Empa ha ho a ka ha ba jwalo. Re ile ra bona hore Jehova Modimo wa rona ya tshepahalang o a re rata le hore bana ba rona hammoho le batho bao re ba thusitseng hore e be Dipaki ba a re rata. Nna le Maria re ile ra thabela ho ya dibakeng tseo bana ba rona ba sebeletsang ho tsona. Re bone kamoo batho bao bana ba rona ba ba thusitseng ho ithuta ka Jehova ba thabileng kateng.

Ka 1991 mosebetsi wa Dipaki Tsa Jehova o ile wa ba molaong. Seo se ile sa etsa hore bahweletsi ba tjhesehele mosebetsi wa boboledi le ho feta. Phutheho ya rona e ile ya ba ya reka bese hore re kgone ho ya sebetsa tshimo metseng le metsaneng e haufinyane ka mafelobeke.

Ke thabile hore ebe Yaroslav le mosadi wa hae Alyona hammoho le Pavel le mosadi wa hae Raya, ba sebeletsa Bethele, athe Vitaly le mosadi wa hae Svetlana bona ke bapotolohi. Moradi wa rona ya moholo e leng Irina, o dula Germany le lelapa la hae. Monna wa hae Vladimir le bara ba bona ba bararo kaofela ke baholo. Moradi wa rona Olga yena o dula Estonia mme nna le yena re dula re bua ka founu. Ka maswabi, mosadi wa ka Maria o ile a hlokahala ka 2014. Ke labalabela ho mmona hape nakong ya tsoho! Hona jwale ke dula motseng wa Belgorod mme barababo rona mona ba ntshehetsa haholo.

Dilemong tseo ke di qetileng ke sebeletsa Jehova, ke ile ka ithuta hore ho dula o tshepahala ha ho bonolo, empa kgotso eo Jehova a re putsang ka yona ke letlotlo la bohlokwa. Ditlhohonolofatso tseo nna le Maria re di fumaneng ka lebaka la ho tshepahalla Jehova di ngata haholo. Pele puso ya USSR e fela ka 1991, ho ne ho na le bahweletsi ba ka bang ka hodimoyana ho 40 000 dinaheng tsa USSR. Kajeno ho na le bahweletsi ba fetang 400 000 dinaheng tseo e neng e le karolo ya Soviet Union! Hona jwale ke na le dilemo tse 83 mme ke ntse ke le moholo ka phuthehong. Tsela eo Jehova a ileng a ntshehetsa ka yona e ile ya nthusa hore ke mamelle. Kannete Jehova o ile a mputsa haholo.​—Pes. 13:5, 6.