Na o ne o Tseba?
Ditene tse fumanweng moo Babilona ya boholoholo e neng e le teng le mokgwa oo di neng di etswa ka wona di paka jwang hore Bibele e nepahetse?
BAEPOLLI ba dintho tsa kgale ba ile ba fumana ditene tse ngata tse ileng tsa sebediswa ho haha motse wa Babilona ha ba ne ba tjheka moo motse oo o neng o le hona teng. Moepolli e mong wa dintho tsa kgale ya bitswang Robert Koldewey o re ditene tseo di ne di tjhesetswa diboping “tse ka ntle ho motse moo letsopa le dintho tse neng di sebediswa ho besa ditene tseo . . . di neng di le ngata.”
Baepolli ba dintho tsa kgale ba boetse ba na le bopaki ba hore ba boholong pusong Babilona ba ne ba boetse ba sebedisa dibopi tsena ho etsa dintho tse ding tse sehloho. Setsebi sa histori le puo ya kgale ya Asiria e leng moprofesa Paul-Alain Beaulieu wa Yunivesithi ya Toronto o re: “Dibuka tse ngata tsa Bababilona . . . di bontsha hore morena o ile a laela hore ba sa mo mameleng kapa ba sa hlompheng dintho tseo a neng a di nka di halalela ba akgelwe ka seboping sa mollo.” Ka mohlala, buka e nngwe ya mehleng ya Morena Nebukadnezare e re: “Ba bolayeng, ba tjheseng, ba pheheng, . . . ba akgeleng mollong . . . e le hore mosi wa bona o ka kubella.”
Taba ena e re hopotsa ketsahalo e hlahang ho Daniele kgaolo ya boraro. Kgaolo eo e re Morena Nebukadnezare o ile a beha setshwantsho se seholo sa kgauta thoteng ya Dura ka ntle ho motse wa Babilona. Ha Shadrake, Meshake le Abednego ba hana ho kgumamela setshwantsho seo, Nebukadnezare o ile a loloma ke bohale. O ile a “laela hore sebopi se beseletswe ka makgetlo a supileng ho feta ka moo ba neng ba tlwaetse ho se beseletsa ka teng” mme banna bao ba ile ‘ba lahlelwa ka seboping se tukang sa mollo.’ Lengeloi le matla le ile la ba pholosa.—Dan. 3:1-6, 19-28.
© The Trustees of the British Museum. Licensed under CC BY-NC-SA 4.0. Source
Setene se ngotsweng lebitso la Nebukadnezare
Ditene tse fumanweng Babilona le tsona di a paka hore Bibele e nepahetse. Boholo ba ditene tsena di ngotswe mantswe a rorisang morena. A mang a mantswe a ngotsweng moo a re: “Nebukadnezare, Morena wa Babilona . . . Phaleisi eo nna Morena e Moholo ke e hahileng . . . E se eka meloko ya ka e ka busa Babilona ka ho sa feleng.” Mantswe ana a tshwana haholo le a hlahang ho Daniele 4:30 moo Nebukadnezare ka boikgohomoso a ileng a re: “Na ee ha se Babilona e Moholo eo nna ka bonna ke e hahetseng ntlo ya borena ka matla a ka hore ke tlotliswe ke be ke hlomphuwe?”
