1. Re tseba’ng ka barab’abo rona ba bacha?

BARAB’ABO rona ba bacha, ho na le lintho tse ngata tseo le ka li etsang ka phuthehong. Bongata ba lona le na le matla ebile le mafolofolo. (Liprov. 20:​29) Le bohlokoa haholo bakeng sa phutheho. Mohlomong le ka rata ho ba bahlanka ba sebeletsang. Leha ho le joalo, le ka ’na la utloa eka batho ba bang ba nahana hore le banyenyane haholo kapa ha le na khona ho etsa mesebetsi ea bohlokoa. Le hoja le banyenyane, ho na le lintho tse ngata tseo le ka li etsang hona joale e le hore phutheho e ka le tšepa le ho le hlompha.

2. Re tl’o bua ka’ng sehloohong see?

² Sehloohong sena re tl’o bua ka bophelo ba Morena Davida. Re tla boela re bue hanyane ka lintho tse ileng tsa etsahala bophelong ba marena a mabeli a Juda e leng Asa le Josafate. Re tla bua ka hore na banna bana ba bararo ba ile ba e-ba le mathata afe, ba ile ba a rarolla joang le hore na barab’abo rona ba bacha ba ka ithuta’ng mehlaleng ea bona.

3. Bacha ba ka thusa batho ba holileng joang ka phuthehong?

³ Ha e ntse e le moshanyana, Davida o ile a ba le bokhoni boo batho ba bang ba neng ba bo nka bo le bohlokoa. Ho hlakile hore o ne a e-na le kamano e ntle le Jehova ’me o ile a sebetsa ka thata hore a be le bokhoni ba ho letsa ’mino hoo a ileng a bo sebelisa ho thusa Morena Saule ea neng a khethiloe ke Molimo.  (1 Sam. 16:​16, 23) Na barab’abo rona ba bacha ba na le bokhoni boo ba ka bo sebelisang ho thusa batho ba bang ka phuthehong? Boholo ba lona le na le bona. Mohlala, mohlomong le hlokometse hore batho ba bang ba holileng baa ananela ha le ba bontša hore ba ka sebelisa lifono tsa bona le lintho tse ling joang ha ba ithuta Bibele le ha ba lokisetsa liboka. Kaha le tseba ho sebelisa lintho tsena le ka thusa batho ba holileng haholo.

4. Joaloka Davida, barab’abo rona ba bacha ba lokela ho ba le makhabane afe? (Sheba setšoantšo se sekoahelong.)

⁴ Letsatsi le letsatsi, Davida o ile a bontša hore o na le boikarabelo hape oa tšepahala. Ka mohlala, ha e sa le mocha o ile a sebetsa ka thata ho hlokomela linku tsa ntate oa hae. Mosebetsi oo o ile oa ba kotsi. Hamorao Davida o ile a re ho Morena Saule: “Mohlanka oa hao e bile molisa oa tsa ntat’ae har’a mohlape, ’me ho ile ha tla tau, le bere, ’me e ’ngoe le e ’ngoe ea nka nku mohlapeng. Ka e sala morao eaba kea e hlaba ’me ke e pholosa molomong oa eona.” (1 Sam. 17:​34, 35) Davida o ne a tseba hore ke boikarabelo ba hae hore a hlokomele linku tseo ’me ka sebete o ile a li loanela. Barab’abo rona ba bacha ba ka etsisa Davida ka hore ka mafolofolo ba phethe mosebetsi o mong le o mong oo ba o fuoang.

5. Ho ea ka Pesaleme ea 25:​14, ke ntho efe ea bohlokoa eo barab’abo rona ba bacha ba ka e etsang?

⁵ Ha Davida e sa le mocha o ile a ba le kamano e ntle haholo le Jehova. Setsoalle sa hae le Jehova se ne se le bohlokoa haholo ho feta sebete seo a neng a e-na le sona kapa bokhoni ba hae ba ho letsa harepa. Ho Davida Jehova e ne e se Molimo feela tjee, e ne e le motsoalle oa hae ea haufi-ufi. (Bala Pesaleme ea 25:​14.) Barab’abo rona ba bacha, ntho ea bohlokoa eo le lokelang ho e etsa ke ho matlafatsa kamano ea lona le Jehova ’me taba eo e ka etsa hore le fuoe mesebetsi e eketsehileng ka phuthehong.

6. Batho ba bang ba ne ba e-na le maikutlo afe ka Davida?

⁶ Davida o ne a lokela ho sebetsana le maikutlo a fosahetseng ao batho ba bang ba neng ba e-na le ’ona ka eena. Ka mohlala, ha Davida a ne a ithaopela ho loantša Goliathe, Morena Saule o ile a leka ho mo nyahamisa eaba o re ho eena: “U sa le moshanyana.” (1 Sam. 17:​31-33) Pele ho moo, moholoane oa Davida o ile a mo qosa ka hore oa itaola. (1 Sam. 17:​26-30) Leha ho le joalo, Jehova o ne a sa  nke Davida a le monyenyane kapa a se na boikarabelo. Jehova o ne a tseba Davida hantle. Kaha Davida o ne a tšepile motsoalle oa hae e leng Jehova hore o tla mo fa matla, o ile a bolaea Goliathe.​—1 Sam. 17:​45, 48-51.

7. U ka ithuta’ng tlalehong e ’ngoe tlalehong e buang ka Davida?

⁷ U ka ithuta’ng mohlaleng oa Davida? U lokela ho ba le mamello. Ho ka nka nako hore batho ba u tsebileng ha u ntse u le ngoana ba hlokomele hore u se u holile. Leha ho le joalo, u ka kholiseha hore Jehova eena ha a ameha ka hore na u shebahala joang. O u tseba hantle le hore na u khona ho etsa’ng. (1 Sam. 16:7) Kahoo, matlafatsa kamano ea hao le Molimo. Davida o ile a khona ho etsa joalo ka hore a bohe lintho tseo Jehova a li bopileng. O ile a nahanisisa ka hore na popo e mo ruta’ng ka ’Mopi oa eona. (Pes. 8:​3, 4; 139:​14; Bar. 1:​20) Ntho e ’ngoe eo u ka e etsang ke hore u kope Jehova hore a u fe matla. Mohlala, na bana bao u kenang sekolo le bona ba u hobosa hobane feela u le Paki ea Jehova? Haeba ho joalo, kopa Jehova hore a u thuse ho sebetsana le bothata boo. Hape u sebelise keletso eo u e fumanang ka Lentsoeng la hae, livideong le ho lingoliloeng tse thehiloeng Bibeleng. Kamehla ha u bona Jehova a u thusa ho rarolla bothata boo u nang le bona, u tla mo tšepa le ho feta. Ho feta moo, ha batho ba bang ba bona hore u itšetleha ka Jehova, ba tla u tšepa.

8, 9. Davida o thusitsoe ke’ng hore a lete ka mamello ho fihlela e e-ba morena, hona barab’abo rona ba bacha ba ka ithuta’ng mohlaleng oa hae?

⁸ Nahana ka bothata bo bong boo Davida a ileng a ba le bona. Ka mor’a hore a tlotsoe hore e be morena, o ile a lokela ho ema lilemo tse ngata pele e ka ba morena oa Juda. (1 Sam. 16:​13; 2 Sam. 2:​3, 4) Nakong eo eohle, o ile a thusoa ke’ng hore a lete ka mamello? Ho e-na le hore a nyahame, Davida o ile a nahana haholo ka hore na a ka etsa’ng. Ka mohlala, ha e ntse e le mophaphathehi naheng ea Bafilista, o ile a sebelisa monyetla oo a neng a e-na le oona ho loantša lira tsa Baiseraele. Ka ho etsa joalo, o ne a sireletsa meeli ea Juda.​—1 Sam. 27:​1-12.

⁹ Barab’abo rona ba bacha le ka ithuta’ng mohlaleng oa Davida? Lekang menyetla eohle e teng ho thusa Bakreste-’moho le lona. Nahanang ka mohlala oa Mor’abo rona Ricardo. * Haesale a batla ho ba pula-maliboho ea kamehla ho tloha a ha e sa le ngoana. Empa baholo ba ile ba re o sa le monyenyane. Ho e-na le hore a nyahame kapa a koate, Ricardo o ile a eketsa nako eo a e qetang a le tšebeletsong ea tšimo. O re: “Ha ke hetla morao, kea bona hore ho ne ho loketse hore ke ntlafatse. Ke ne ke etsa bonnete ba hore ke khutlela ho batho bohle ba bontšitseng thahasello hape ke ne ke lokisetsa hantle. Ke ile ka ba ka khona ho ba le thuto ea Bibele. Ha ke ntse ke e-ba le boiphihlelo boboleling, ke ile ka ba sebete le ho feta.” Hona joale Mor’abo rona Ricardo ke pula-maliboho ea kamehla ebile ke mohlanka ea sebeletsang.

10. Ka lekhetlo le leng, Davida o ile a etsa’ng pele a etsa qeto ea bohlokoa?

¹⁰ Ak’u nahane hape ka ntho e ’ngoe e ileng ea etsahala bophelong ba Davida. Ha Davida le banna bao a neng a e-na le bona ba ntse ba le palehong, ba ile ba siea malapa a bona e le hore ba ee ntoeng. Ha ba ntse ba le ntoeng, lira tsa bona li ile tsa hlasela malapa a bona ’me tsa a isa botlamuoeng. Kaha Davida o ile a loana lintoa tse ngata, o ne a ka ’na a nahana hore ho ka ba bonolo feela hore a pholose malapa a bona. Ho e-na le hoo, o ile a kopa hore Jehova a mo thuse. A thusoa ke moprista  Abiathare, Davida o ile a botsa Jehova a re: “Na ke lelekise sehlopha see sa bafutuhi?” Jehova o ile a bolella Davida hore a ba lelekise ’me a mo tšepisa hore o tla ba hlola. (1 Sam. 30:​7-10) U ka ithuta’ng tlalehong ee?

11. U ka etsa’ng pele u etsa liqeto?

¹¹ Kopa keletso pele u ka etsa liqeto. Bua le batsoali ba hao. U ka boela oa fumana keletso e molemo ka hore u bue le baholo ba nang le boiphihlelo. Kaha Jehova o tšepa banna bao, le uena u ka ba tšepa. Jehova o ba nka e le “limpho” tsa phutheho. (Baef. 4:8) U tla rua molemo ha u etsisa tumelo ea bona ’me u mamela likeletso tseo ba u fang tsona. Hajoale a re boneng hore na re ka ithuta’ng ho Morena Asa.

12. Morena Asa o ne a e-na le makhabane afe ha a qala ho busa?

¹² Ha Morena Asa e sa le mocha, o ne a ikokobelitse a bile a le sebete. Ka mohlala, Asa o ile a hlahlama ntat’ae Abija boreneng eaba o felisa borapeli ba litšoantšo. O ile a boela “a re Bajuda ba batle Jehova Molimo oa baholo-holo ba bona ’me ba phethe molao le taelo.” (2 Likron. 14:​1-7) Hape ha Zera oa Moethiopia a hlasela Juda ka masole a milione, Asa o ile a kopa Jehova hore a mo thuse, a re: “Jehova, ha e le ka ho thusa, ha ho tsotellehe ho uena hore na ke ba bangata kapa ke ba se nang matla. Re thuse, Jehova Molimo oa rona, etsoe re itšetlehile ka uena.” Mantsoe ana ao Asa a a buileng a bontša hantle hore o ne a kholisehile hore Jehova o tla khona ho mo pholosa a be a pholose le batho ba hae. Kahoo, Asa o ne a tšepile Ntate oa hae ’me ‘Jehova o ile a hlola Baethiopia.’​—2 Likron. 14:​8-12.

13. Ho ile ha etsahala’ng ka Asa, hona hobane’ng?

¹³ Ha ho pelaelo hore Asa o ile a tšoha ha a tlameha ho loantšana le masole a milione empa o ile a atleha ho a hlola. Ka masoabi ha Asa a e-ba le bothata bo neng bo sa mo tšose hakaalo, ha aa ka a kopa thuso ea Jehova. Ha Asa a ne a tšosoa ke Morena Baasha ea khopo oa Iseraele, o ile a kopa thuso ho morena oa Syria. Liphello li ile tsa e-ba bosula ka lebaka la qeto eo. A sebelisa moprofeta Hanani, Jehova o ile a re ho Asa: “Kahobane u itšetlehile ka morena oa Syria ’me ha oa ka oa itšetleha ka Jehova Molimo oa hao, ka lebaka leo lebotho la sesole la morena oa Syria le  phonyohile letsohong la hao.” Ha e le hantle, ho tloha ka nako eo ho ea pele, Asa o ile a lula a loantšoa. (2 Likron. 16:​7, 9; 1 Mar. 15:​32) Re ithuta’ng tlalehong ee?

14. U ka bontša joang hore u tšepa Jehova, hona ho ea ka 1 Timothea 4:​12, ho tla etsahala’ng haeba u mo tšepa?

¹⁴ Lula u ikokobelitse ’me u tsoele pele u tšepa Jehova. Ha u ne u kolobetsoa, u ile oa bontša hore u na le tumelo e matla ebile u tšepa Jehova. Kahoo, Jehova o ile a thabela ho u fa tlotla ea hore u be karolo ea lelapa la hae. Ntho ea bohlokoa eo u lokelang ho e etsa hona joale ke hore u lule u tšepa Jehova. Ho ka ba bonolo hore u tšepe Jehova ha u lokela ho etsa liqeto tsa bohlokoa bophelong ba hao empa na u tla mo tšepa le ha u etsa liqeto tse ling? Ke habohlokoa hore u tšepe Jehova ha u etsa liqeto tse akarelletsang hore na u tla khetha boithabiso bofe, mosebetsi ofe le hore na ke lintho life tseo u batlang ho li finyella bophelong. U se ke oa tšepa bohlale ba hao. Ho e-na le hoo, batla melao-motheo ea Bibele e tla u thusa hore u etse qeto e nepahetseng ’me u e sebelise. (Liprov. 3:​5, 6) Haeba u etsa joalo u tla thabisa Jehova ’me le batho ba ka phuthehong ba tla u hlompha.​—Bala 1 Timothea 4:12.

15. Joalokaha ho bontšitsoe ho 2 Likronike 18:​1-3; 19:​2, ke liphoso life tseo Morena Josafate a ileng a li etsa?

¹⁵ ’Nete ke hore joaloka motho e mong le e mong, ha oa phethahala ’me u tla etsa liphoso ka linako tse ling. Leha ho le joalo, ntho ena ha ea lokela ho u thibela hore sebeletse Jehova kahohle kamoo u ka khonang. Ak’u nahane ka mohlala oa Morena Josafate. O ne a e-na le makhabane a matle. Ha e sa le mocha, “o ile a batla Molimo oa ntat’ae ’me a tsamaea ka taelo ea hae.” O ile a boela a romela likhosana tsa hae metseng ea Juda hore li rute batho ka Jehova. (2 Likron. 17:​4, 7) Le hoja Josafate a ile a etsa lintho tseo, ka linako tse ling o ile a etsa liqeto tse fosahetseng. Moemeli e mong oa Jehova o ile a khalemela Josafate ka lebaka la qeto e ’ngoe e fosahetseng eo a ileng a e etsa. (Bala 2 Likronike 18:​1-3; 19:2.) U ka ithuta’ng tlalehong ee?

16. U ka ithuta’ng mohlaleng oa Mor’abo rona Rajeev?

 ¹⁶ Amohela keletso u be u e sebelise. Mohlomong joaloka barab’abo rona ba bangata ba bacha le uena u thatafalloa ke ho etsa hore tšebeletso ea Jehova e tle pele bophelong ba hao. U se ke oa nyahama. Nahana ka mohlala oa Mor’abo rona Rajeev. Ha a bua ka nako ea bocha ba hae o re: “Ka linako tse ling, ke ne ke sa tsebe hore ke batla eng bophelong. Joaloka bacha ba bang ke ne ke rata lipapali le ho ithabisa ho feta ho ea libokeng le tšimong.” O ile a thusoa ke eng? Moholo ea mo tsotellang o ile a mo fa keletso. Mor’abo rona Rajeev o re: “O ile a nthusa hore ke nahane ka molao-motheo o ho 1 Timothea 4:8.” Ka boikokobetso, Mor’abo rona Rajeev o ile a sebelisa keletso eo a ba a nahanisisa ka hore na ke eng e lokelang ho tla pele bophelong ba hae. O boetse o re: “Ke ile ka etsa qeto ea hore ho sebeletsa Jehova e be eona ntho e tlang pele bophelong ba ka.” Ho ile ha etsahala’ng? Mor’abo rona Rajeev o re: “Lilemo tse ’maloa ka mor’a hore ke fuoe keletso eo, ke ile ka ba mohlanka ea sebeletsang.”

17. Batho ba baholo ba ikutloa joang ka barab’abo rona ba bacha ba sebeletsang Jehova?

¹⁷ Barab’abo rona ba bacha, batho ba baholo bao le sebeletsang Jehova le bona ‘mahetla a bapile’ baa le ananela. (Sof. 3:9) Ba ananela kamoo ka mafolofolo le etsang mosebetsi oo le o fuoang kateng. Ba le rata haholo.​—1 Joh. 2:14.

18. Joalokaha Liproverbia 27:​11 e bontša, Jehova o ikutloa joang ka barab’abo rona ba bacha ba mo sebeletsang?

¹⁸ Barab’abo rona ba bacha, le ka mohla le se ke la lebala hore Jehova oa le rata ebile oa le tšepa. O ile a re matsatsing a ho qetela ho tla ba le lebotho la bahlankana le tla itlhahisa ka ho rata. (Pes. 110:​1-3) Oa tseba hore lea mo rata ’me le batla ho mo sebeletsa kahohle kamoo le ka khonang kateng. Kahoo, e-bang le mamello ’me le mamelle le batho ba bang. Ha le etsa liphoso, le amohele ha batho ba bang ba le khalemela le ha ba le fa keletso, le nke e le Jehova ea le thusang. (Baheb. 12:6) Sebetsang ka thata hore le phethe mosebetsi le ha e le ofe oo le o fuoang. Ka holimo ho tsohle, nthong e ’ngoe le e ’ngoe eo le e etsang, etsang hore Ntate oa lona a be motlotlo ka lona.​—Bala Liproverbia 27:11.