1. Re ka etsa’ng e le hore re be Bakreste ba nang le tumelo e matla?

 REA hlolloa ha re bona tsela eo ngoana a holang kapele ka eona. Ho bonahala tsela eo a holang ka eona e iketsahalla feela. Leha ho le joalo, ha ho iketsahalle feela hore re be le tumelo e matla. b (1 Bakor. 13:11; Baheb. 6:1) Re hloka ho ba metsoalle ea Jehova. Re boetse re hloka moea oa hae o halalelang, makhabane a mo thabisang, re ithute ho etsa lintho tse tla re thusa bophelong ’me re itokisetse boikarabelo boo re ka bang le bona nakong e tlang.—Liprov. 1:5.

2. Re ithuta’ng ho Genese 1:​27, hona re tl’o bua ka’ng sehloohong see?

² Jehova o bopile monna le mosali. (Bala Genese 1:27.) Ho bonolo ho hlokomela hore monna le mosali ha ba tšoane ka lebaka la tsela eo ba bopiloeng ka eona. Empa ba fapane le ka litsela tse ling. Ka mohlala, Jehova o file banna le basali boikarabelo bo itseng boo ba lokelang ho bo phetha. Kahoo, ho na le makhabane ao ba lokelang ho ba le ’ona le lintho tseo ba lokelang ho li tseba tse tla ba thusa hore ba phethe boikarabelo ba bona. (Gen. 2:18) Sehloohong sena re tl’o bua ka lintho tseo barali ba bo rona ba bacha ba ka li etsang e le hore ba be le tumelo e matla. Sehloohong se latelang re tla bua ka hore na bara ba bo rona ba bacha ba ka etsa’ng.

3, 4. Ke hokae moo barali ba bo rona ba bacha ba ka fumanang mehlala e metle eo ba ka e etsisang? (Sheba setšoantšo.)

³ Bibele e bua ka makhabane a mangata a basali ba neng ba rata Jehova le ho mo sebeletsa. Ba ne ba le joalokaha ho boletsoe  lengolong la sehlooho, ba e-na le “teka-tekano linthong tsohle” ’me ba ‘tšepahala linthong tsohle.’ Ho ekelletsa moo, barali ba bo rona ba ka fumana mehlala ea barali ba bo rona ba holileng bao ba ka ba etsisang liphuthehong tsa habo bona.

⁴ Barali ba bo rona ba bacha, na ho na le barali ba bo rona ba behang mohlala o motle oo le ka o etsisang? Sheba makhabane a matle ao ba nang le ’ona. Nahana ka hore na u ka bontša makhabane ao joang. Lirapeng tse latelang, re tl’o bua ka makhabane a mararo a bohlokoa ao barali ba bo rona ba lokelang ho ba le ’ona.

5. Ke hobane’ng ha e le habohlokoa hore barali ba bo rona ba nang le tumelo e matla ba ikokobetse?

⁵ Re lokela ho ikokobetsa e le hore re be le tumelo e matla. Haeba morali oa bo rona a ikokobelitse, o tla ba le setsoalle se setle le Jehova le batho ba bang. (Jak. 4:6) Ka mohlala, morali oa bo rona ea ratang Jehova o ikokobeletsa tokisetso ea bohlooho eo Ntate oa hae ea leholimong a e thehileng. (1 Bakor. 11:3) Jehova o boetse o entse hore ho be le bohlooho ka phuthehong le ka lapeng. c

6. Ke joang mohlala oa Rebeka o ka thusang barali ba bo rona ba bacha ho ba le boikokobetso?

⁶ Nahana ka mohlala oa Rebeka. E ne e le mosali ea bohlale le ea tsebang nako e nepahetseng ea ho etsa liqeto. (Gen. 24:58; 27:​5-17) Leha ho le joalo, o ne a hlompha a bile a ikokobelitse. (Gen. 24:​17, 18, 65) Haeba u bontša boikokobetso joaloka Rebeka ka hore u tšehetse litokisetso tsa Jehova, u tla behela ba lelapa la hao le phutheho mohlala o motle.

7. Barali ba bo rona ba bacha ba ka etsisa mohlala oa Esthere joang tabeng ea ho inyenyefatsa?

⁷ Boinyenyefatso ke e ’ngoe ea makhabane ao Bakreste bohle ba lokelang ho ba le ’ona. Bibele e re “bohlale bo ho ba inyenyefatsang.” (Liprov. 11:2) Esthere e ne e le mosali ea tšabang Jehova ebile a inyenyefatsa ’me sena se ile sa etsa hore a se ke a ikhohomosa. O ne a mamela likeletso tseo a neng a li fuoa ke motsoala oa  hae Mordekai ’me o ne a li sebelisa. (Esth. 2:​10, 20, 22) Le rona re ka etsa ka tsela e tšoanang, re ka inyenyefatsa, re kope keletso moo ho hlokahalang ebe rea e sebelisa.—Tite 2:​3-5.

8. Ho ea ka 1 Timothea 2:​9, 10 ho inyenyefatsa ho ka thusa barali ba bo rona joang tabeng ea moaparo le ho itokisa?

⁸ Ho na le tsela e ’ngoe eo Esthere a ileng a bontša ka eona hore o inyenyefalitse. O ne a le “motle a bile a le seemo se setle” empa ha aa ka a ipitsetsa mahlo. (Esth. 2:​7, 15) Mohlala oa Esthere o ka thusa barali ba bo rona joang? Tsela e ’ngoe eo o ka ba thusang ka eona e hlaha lengolong la 1 Timothea 2:​9, 10. (E bale.) Moapostola Pauluse o ile a laela basali ba Bakreste hore ba apare ka tsela e hlomphehang le e bontšang hore ba na le kelello. Mantsoe a Segerike a sebelisitsoeng litemaneng tsena a bontša hore basali ba Bakreste ba lokela ho apara ka tsela e hlomphehang le e bontšang hore ba nahanela maikutlo a batho ba bang. Kannete re motlotlo ka barali ba bo rona ba aparang ka tsela e hlomphehang.

9. Re ka ithuta’ng mohlaleng oa Abigaile?

⁹ Barali ba bo rona kaofela ba boetse ba lokela ho bontša hore ba na le tumelo e matla ka hore ba be le temoho. Temoho ke’ng? Ke bokhoni ba ho tseba hore na ntho e nepahetseng le e fosahetseng ke efe ebe u khetha ho etsa ntho e nepahetseng. Nahana ka mohlala oa Abigaile. Monna oa hae o ile a etsa qeto e fosahetseng e neng e tla tlisetsa eena le ba lelapa la hae mathata. Ho na le ntho eo Abigaile a ileng a e etsa hang-hang ho lokisa boemo boo. Kaha o ne a e-na le temoho, o ile a etsa ntho e nepahetseng eaba o pholosa ba lelapa la hae. (1 Sam. 25:​14-23, 32-35) Temoho e ka boela ea re thusa ho tseba nako e loketseng ea ho bua le ea ho thola. E re thusa ho bontša hore re khathalla batho ba bang ntle le ho etsa hore ba se ke ba phutholoha.—1 Bathes. 4:11.

10, 11. Ho tseba ho bala le ho ngola hantle ho ka thusa uena le batho ba bang joang? (Sheba setšoantšo.)

¹⁰ Ho na le lintho tseo barali ba bo rona ba lokelang ho li tseba tse tla ba thusa bophelong. Lintho tse ling tseo ngoana oa ngoanana a ithutang tsona a sa le monyenyane li ka mo thusa bophelo bohle ba hae. A re bueng ka mehlala e meng ea lintho tseo barali ba bo rona ba ka ithutang tsona.

¹¹ Ithute ho bala le ho ngola hantle. Litsong tse ling batho ha ba nke hore ho bohlokoa hore basali ba ithute ho bala le ho ngola. Leha ho le joalo, ke habohlokoa hore Bakreste bohle ba ithute ho bala le ho ngola. d (1 Tim. 4:13) Tsoela pele u leka ho ithuta ho bala le ho ngola hantle  le hoja ho ka ba thata. Ho etsa joalo ho tla u thusa joang? Ho ka u thusa hore u fumane mosebetsi. U tla khona ho ithuta Lentsoe la Molimo le ho ruta batho ba bang. Hape u tla ba motsoalle oa Jehova ha u ntse u bala Bibele ’me u nahanisisa ka lintho tseo u li balang.—Josh. 1:8; 1 Tim. 4:15.

12. Lengolo la Liproverbia 31:26 le ka u thusa joang hore u be motho ea khonang ho mamela le ho buisana le batho hantle?

¹² Ithute ho mamela le ho buisana le batho hantle. Ke habohlokoa hore Bakreste ba ithute ho bua le batho ba bang hantle. Jakobo o re file keletso e ka re thusang, e reng: “Motho e mong le e mong a potlakele ho utloa, a liehe ho bua.” (Jak.1:19) Ha re mamela batho ba bang ka hloko ha ba bua, re bontša hore re ba ‘utloela bohloko.’ (1 Pet. 3:8) Haeba u sa utloisise hore na motho e mong o re’ng kapa o ikutloa joang, mo botse lipotso e le hore u utloisise. Inahane pele u bua. (Liprov. 15:28) Ipotse lipotso tsena: ‘Na ntho eo ke tl’o e bua ke ’nete ebile ea khothatsa? Na e bontša hore kea mo hlompha ebile e mosa?’ Ithute mohlaleng oa barali ba bo rona ba khonang ho bua hantle le batho ba bang. (Bala Liproverbia 31:26.) Ela hloko tsela eo ba buang ka eona. Ha u ithuta ho bua le batho hantle, u tla phelisana le bona ka khotso.

13. Ke joang u ka ithutang ho hlokomela lelapa? (Sheba setšoantšo.)

¹³ Ithute ho hlokomela lelapa. Libakeng tse ngata basali ke bona ba etsang mosebetsi oa ka tlung. E ka ’na eaba ’me oa hao kapa morali oa bo rona e mong a ka u thusa hore u ithute ho etsa mesebetsi ea ka tlung hantle. Morali oa bo rona Cindy o re: “Ntho e ’ngoe ea bohlokoa eo ke ithutileng eona ho ’mè oa ka ke hore ho sebetsa ka thata hoa thabisa. O ile a nthuta ho pheha, ho hloekisa, ho roka le ho sebelisa chelete hantle ha ke reka lintho ’me seo se nthusitse hore ke khone ho itlhokomela le hore ke sebeletse Jehova haholoanyane. ’Mè oa ka o boetse o nthutile hore ke amohele baeti ’me sena se nthusitse hore ke tsebe bara le barali ba bo rona bao nka etsisang mohlala oa bona o motle.” (Liprov. 31:​15, 21, 22) Morali oa bo rona ea sebetsang ka thata, ea amohelang baeti le ea tsebang ho hlokomela lelapa o etsa hore ho be le thabo ka lapeng le ka phuthehong.—Liprov. 31:​13, 17, 27; Lik. 16:15.

14. U ithuta’ng mohlaleng oa morali oa bo rona Crystal hona u lokela ho lula u hopola’ng?

¹⁴ Ithute ho iketsetsa lintho. Ke habohlokoa hore Bakreste kaofela ba ithute ho iketsetsa lintho. (2 Bathes. 3:​7, 8) Morali oa bo rona Crystal o re: “Ha ke le sekolong se phahameng, batsoali ba ka ba ile ba nthusa ho khetha lithuto tseo nka li etsang tse tla nthusa bophelong. Ntate oa ka o ile a nkhothaletsa hore ke khethe thuto e tla nthusa hore ke sebelise chelete hantle.” Ha hoa lekana hore re ithute lintho tseo re tla li hloka e le hore re fumane mosebetsi empa re boetse re lokela ho ithuta ho sebelisa chelete hantle. (Liprov. 31:​16, 18) Haeba re khotsofalla lintho tseo re nang le tsona ebile re qoba ho ba le likoloto ho sa hlokahale, re  tla khona ho sebeletsa Jehova haholoanyane.—1 Tim. 6:8.

15, 16. Ke hobane’ng ha barali ba bo rona ba sa nyaloang e le batho ba bohlokoa? (Mareka 10:​29, 30)

¹⁵ Ha u e-ba le makhabane a thabisang Jehova ebile u ithuta ho etsa lintho tse tla u thusa bophelong, u tla khona ho itokisetsa boikarabelo boo u tla ba le bona nakong e tlang. A re bueng ka mehlala e meng ea lintho tseo u ka li etsang.

¹⁶ U ka khetha ho lula u sa nyaloa ka nakoana. Joalokaha Jesu a boletse, barali ba bo rona ba bang ba khetha hore ba se ke ba nyaloa, le hoja ba sa khothaletsoe ho etsa joalo litsong tsa bona. (Mat. 19:​10-12) Ba bang ba ka ’na ba khetha hore ba se ke ba nyaloa ka lebaka la mabaka a itseng a fapaneng. Leha ho le joalo, u ka kholiseha hore Jehova le Jesu ba u nka u le motho oa bohlokoa le hoja u sa nyaloa. Barali ba bo rona ba sa nyaloang ba beha mohlala o motle liphuthehong. Kaha ba rata batho ba bang le ho ba tsotella, ba fetoha bo-’mè le bo-ausi ba batho ba bangata.—Bala Mareka 10:​29, 30; 1 Tim. 5:2.

17. Morali oa bo rona e mocha a ka itokisa joang hona joale e le hore a tle a kenele tšebeletso ea nako e tletseng?

¹⁷ U ka kenela tšebeletso ea nako e tletseng. Barali ba bo rona ke bona ba etsang mosebetsi oa boboleli haholo. (Pes. 68:11) Na u ka rera hona joale ho kenela tšebeletso ea nako e tletseng? U ka ba pula-maliboho, oa sebetsa kahong kapa Bethele. Rapela Jehova ka taba ena. Bua le batho ba bang ba ileng ba khona ho etsa lintho tsena ’me u ba botse hore na u hloka ho etsa’ng e le hore le uena u khone ho eketsa tšebeletso ea hao. Ebe u khetha ho etsa ntho eo u tsebang hore u tla khona ho e finyella. Haeba u kenela tšebeletso ea nako e tletseng, ntho eo e tla u bulela menyetla e mengata tšebeletsong ea Jehova ’me u tla thaba.

18. Ke hobane’ng ha e le habohlokoa hore morali oa bo rona a khethe molekane ka hloko? (Sheba setšoantšo.)

¹⁸ U ka khetha ho nyaloa. Makhabane le lintho tseo re buileng ka tsona sehloohong sena li tla u thusa hore u be mosali oa sebele. Haeba u batla ho nyaloa, u lokela ho khetha molekane ka hloko. Eo ke e ’ngoe ea liqeto tsa bohlokoa ka ho fetisisa tseo u tla li etsa bophelong ba hao. Hopola hore motho eo e tl’o ba hlooho ea lelapa ’me u tla lokela hore u mo mamele. (Bar. 7:2; Baef. 5:​23, 33) Kahoo ipotse: ‘Na o leka ho nahana le ho etsa lintho joaloka  Jesu? Na ho sebeletsa Jehova ke eona ntho e tlang pele bophelong ba hae? Na o khona ho etsa liqeto tse nepahetseng? Na oa lumela ha a entse phoso? Na o hlompha basali? Na o tla khona ho nthusa hore ke lule ke rata Jehova? Na o tla khona ho ntlhokomela ka lintho tseo ke li hlokang ’me e be motsoalle oa ka? Na ha a fuoe boikarabelo o bo phetha hantle? Ka mohlala, o etsa mesebetsi efe ea phutheho, hona o e etsa joang?’ (Luka 16:10; 1 Tim. 5:8) E le hore u fumane monna ea lokileng, le uena u lokela ho ba mosali ea lokileng.

19. Ke hobane’ng ha morali oa bo rona a lokela ho thabela boikarabelo ba hae ba ho ba “mothusi” oa monna oa hae?

¹⁹ Bibele e re mosali ea lokileng ke “mothusi” oa monna oa hae. (Gen. 2:18) Na mantsoe aa a bolela hore mosali ha se motho oa bohlokoa? Che. Mosebetsi oo mosali a o etsang oa ho ba mothusi ke oa bohlokoa haholo. Ha e le hantle, hangata ha Bibele e hlalosa Jehova e re ke “mothusi.” (Pes. 54:4; Baheb. 13:6) Mosali o bontša hore ke mothusi oa monna oa hae ha a mo tšehetsa a bile a sebelisa liqeto tseo monna oa hae a li etsang tse amang lelapa. Kaha o rata Jehova, o etsa sohle seo a ka se khonang hore a lule a bua monna oa hae hantle. (Liprov. 31:​11, 12; 1 Tim. 3:11) U ka itokisetsa hore u be mosali ea molemo hona joale ka hore u ntlafatse tsela eo u ratang Jehova ka eona le ka hore u thuse batho ba bang lapeng le ka phuthehong.

20. ’Mè a ka etsa’ng hore lelapa la hae le thabe?

²⁰ U ka ba motsoali. Ha le se le nyalane, uena le monna oa hao le ka etsa qeto ea hore le be le bana. (Pes. 127:3) Kahoo, ke habohlokoa hore u nahane ka hore na ho hlokahala’ng hore u be motsoali ea molemo. Makhabane le lintho tseo re buileng ka tsona sehloohong sena li tla u thusa hore u be mosali le motsoali ea molemo. Ha u le lerato, u le mosa ebile u na le mamello, u tla etsa hore lelapa la lona le thabe, le bana ba lona ba tla ikutloa ba sireletsehile ebile ba ratoa.—Liprov. 24:3.

21. Re ikutloa joang ka barali ba bo rona, hona hobane’ng? (Sheba setšoantšo se ka ntle.)

²¹ Re le rata haholo barali ba bo rona ka lebaka la lintho tsohle tseo le li etsetsang Jehova le batho ba hae. (Baheb. 6:10) Le sebetsa ka thata ho ba le makhabane le lintho tse tla le thusa ho ntlafatsa bophelo ba lona le ba batho ba bang le ho itokisetsa boikarabelo boo le tla ba le bona nakong e tlang. Le batho ba bohlokoa haholo mokhatlong oa Jehova.