Niliachwa na Wazazi Nikapendwa na Mungu

KAMA ILIVYOSIMULIWA NA BERNADETTE FINN

Sikuwa nimefikisha miaka minne nilipoachwa kwenye nyumba ya watawa wa kike pamoja na dada zangu watatu wenye umri mkubwa. Bridie mwenye umri wa miaka 12, Phyllis 8, na Annamay 7 wanakumbuka jinsi nilivyokuwa nikiwalilia wazazi wangu kwa sauti kubwa kwa muda wa majuma mengi. Kwa nini tuliachwa huko?

NILIZALIWA Mei 28, 1936. Wazazi wangu walikuwa Wakatoliki, na walikuwa na watoto wengi. Sisi watoto tuliishi pamoja na wazazi wetu katika nyumba ndogo huko Duncormick, County Wexford, Ireland. Nilikuwa mtoto wa nane wa wazazi wangu, na mimi na ndugu na dada zangu saba wakubwa tulilala katika kitanda kimoja kikubwa. Ndugu mmoja na dada mmoja walionifuata, walilala katika kabati la kuwekea nguo.

Baba yetu alikuwa kibarua wa shamba mwenye bidii. Mapato yake yalikuwa madogo sana; kwa hiyo hatukuwa na chakula kingi. Si mara nyingi Mama aliweza kuwapa ndugu na dada zangu chakula cha mchana cha kubeba walipokwenda shuleni. Hali yetu ilisababishwa na umaskini kotekote nchini Ireland na utawala usio na huruma wa Kanisa Katoliki wakati huo.

Familia yetu ilikwenda kanisani kwa ukawaida, lakini Mama hakupendezwa sana na mambo ya kiroho. Hata hivyo, dada zangu wanakumbuka kwamba alikuwa akisoma vichapo kadhaa vya dini alipoketi mahali pa kuotea moto. Alijaribu kutueleza mambo machache aliyokuwa amesoma.

“Mama Yangu Yuko Wapi?”

Sitasahau kamwe ile siku nilipopelekwa kwenye nyumba ya watawa. Wazazi wangu walikuwa wanaongea mambo mazito pamoja na mtawa mmoja ukumbini, nami nikaanza kucheza na wasichana wengine wadogo waliokuwa hapo. Nilistarehe kwa kuwa sikujua yale waliyokuwa wanaongea. Ghafula nilitazama kotekote na kushtuka kwa sababu Mama na Baba hawakuonekana popote. “Mama yangu yuko wapi?” nililia kwa sauti kubwa. Na niliendelea kulia kwa muda wa majuma mengi.

Dada zangu watatu wakubwa walinifariji kiasi. Sikuweza kushirikiana nao sana kwa sababu walikuwa sehemu nyingine ya nyumba hiyo ya watawa. Kwa kuwa sisi wadogo tulikwenda kulala muda wa saa mbili kabla ya wale wenye umri mkubwa, mimi nilikaa macho hadi niliposikia dada zangu wakienda kulala. Halafu nilitoka kitandani kisiri na kwenda kusimama kwenye sehemu ya juu ya ngazi ili dada zangu waweze kunipungia mikono. Kila siku nilingoja kwa hamu pindi hiyo.

Yaelekea wasimamizi wa nyumba hiyo ya watawa hawakutaka watoto wawe na uhusiano wowote na wazazi wao. Kwa hiyo, tuliwaona wazazi wetu mara chache sana. Niliumia sana kihisia kwa sababu ya kutenganishwa na wazazi. Ninakumbuka pindi moja tu wakati wazazi wangu walipotutembelea. Sikuwakaribia wala hawakunikaribia. Hata hivyo, dada zangu wanakumbuka ziara nyingine chache.

Baada ya muda, nilikuja kukubali kwamba nyumba ya watawa ni makao yangu na jamaa yangu. Sikujua maisha mengine. Kwa muda wa miaka 12 nilitoka nje ya nyumba hiyo mara mbili tu. Safari fupi hizo za kutembea nje zilitusisimua sana kwa sababu tuliona miti na wanyama. Kwa kawaida sisi wasichana hatukuona magari, mabasi, maduka wala wanaume, isipokuwa kasisi.

 Maisha Katika Nyumba ya Watawa

Maisha katika nyumba ya watawa yalikuwa na mambo mazuri machache na mambo mengi mabaya. Mtawa mmoja kijana mzuri sana alijitahidi kutufundisha yale machache ambayo alijua kuhusu Mungu. Alituambia kwamba Mungu ni baba mwenye upendo. Nilipendezwa kusikia jambo hilo, na niliamua kumwona Mungu kuwa baba yangu kwa sababu yeye ni mwenye upendo na fadhili kuliko baba yangu aliyenizaa. Tangu wakati huo nilisema na Mungu mara nyingi kwa kutoa sala fupi za moyo mweupe. Nilimkosa mtawa huyo alipoondoka katika nyumba hiyo ya watawa.

Ninashukuru kwa elimu nzuri ya msingi ambayo nilipata. Hata hivyo nakumbuka wale walioitwa “wasichana wa mchana.” Walionyeshwa upendeleo walipokuja kwenye nyumba ya watawa kufundishwa. Walikuwa watoto wa matajiri, na walipoingia sisi tulilazimika kuondoka madarasani. Watawa walitukumbusha mara nyingi kwamba sisi tulikuwa mayatima na ilitupasa kujiendesha kupatana na hali yetu ya chini.

Kulikuwa na sheria nyingi katika nyumba hiyo ya watawa. Baadhi ya sheria hizo zilikuwa nzuri, na wengi wetu tulielewa kwamba zilihitajika. Kulikuwa na masomo muhimu kuhusu adabu na kadhalika. Sijasahau hayo kamwe, na yamenifaidi maishani mwangu mwote. Lakini sheria nyingine hazikuwa na maana na zilikuwa zenye kudhulumu, na nyingine zilivuruga akili. Kwa mfano, yeyote aliyekojoa kitandani aliadhibiwa; na vilevile yule aliyetaka kwenda haja usiku.

Siku moja nilipokuwa nikipanda ngazi, nilianza kuongea na msichana aliyekuwa karibu nami. Mtawa mmoja aliniita, nikaadhibiwa kwa sababu niliongea. Adhabu yenyewe ilikuwa nini? Nililazimishwa kuvaa mavazi mepesi katika majira ya baridi kali huko Ireland! Nilikuwa msichana mnyonge, na mara nyingi nilishikwa na ugonjwa wa pumu na ugonjwa wa tezi za koo. Nikawa mgonjwa sana, na kushikwa na ugonjwa wa kifua kikuu (TB), kama vile wasichana wengine wengi walioishi katika nyumba hiyo ya watawa. Ingawa tulilala katika bweni lililotengwa na mengine, hatukutibiwa kwa njia yoyote. Wengi wakafa kutia ndani rafiki yangu wa karibu.

Baadhi yetu tulipigwa kwa ukatili kwa sababu ya makosa madogo-madogo. Katika mkusanyiko mmoja wa wanafunzi tulitazama msichana mmoja akipigwa na mtawa kwa muda wa saa mbili. Sote tulilia. Bila shaka, watawa wote hawakuwa wakatili hivyo. Hata hivyo, mpaka leo siwezi kuelewa jinsi ambavyo mtu yeyote anaweza kuwatendea kwa ukatili hivyo watoto wasioweza kujitetea. Sitaelewa jambo hilo kamwe.

Baada ya muda, Bridie na Phyllis waliondoka katika hiyo nyumba ya watawa. Mimi na Annamay tukabaki. Uhusiano wetu ulikuwa muhimu kwetu kuliko jambo jingine lolote. Annamay alinifariji kwa kunisimulia hadithi kuhusu jinsi ambavyo wazazi wetu wangekuja siku moja na kutupeleka mahali ambapo watawa hawangeweza kamwe kutupata. Annamay alipoondoka nilivunjika moyo kabisa. Nilibaki huko kwa muda wa miaka mitatu zaidi.

Kuzoea Maisha ya Nje

Kuondoka katika hiyo nyumba ya watawa nilipokuwa na umri wa miaka 16 kulinitia hofu sana. Sikujua chochote kuhusu kuishi nje ya nyumba ya watawa, na nilifadhaika sana. Nilipopanda basi, niliombwa nilipe nauli, lakini sikujua maana ya nauli. Sikuwa na fedha, kwa hiyo nilishushwa mara moja na nikatembea kwa miguu mahali nilipotaka kwenda. Siku nyingine nilitaka kupanda basi kwenda mahali, lakini basi haikuja. Sikujua ni lazima niende kwa kituo cha basi.

Hata hivyo, kwa kujifanya kana kwamba nilikuwa mwenye ujasiri na kuficha wasiwasi wangu, nilianza kuelewa polepole jinsi nilivyopaswa kujiendesha. Nilifanikiwa kupata kazi rahisi, lakini  baada ya kufanya kazi hiyo kwa muda wa miezi kadhaa, niliamua kwenda nyumbani nikamwone mama yangu. Wakati huo nilikutana na ndugu na dada zangu walionifuata kwa mara ya kwanza. Kufikia wakati huo nilikuwa na ndugu na dada 14. Kwa kuwa hapakuwa na nafasi nyumbani, wazazi wangu walipanga nihamie Wales ili nikae na dada yangu Annamay. Baba yangu alinisindikiza mpaka huko, lakini akaondoka mara moja.

Nilikuwa maskini hohehahe lakini nilifaulu kujiruzuku. Baadaye, katika mwaka wa 1953, nikahamia London, Uingereza. Nilijiunga na shirika la Kanisa Katoliki liitwalo Legion of Mary, ambalo ni shirika la ustawi wa jamii la Kanisa Katoliki. Hata hivyo, nilivunjika moyo kwa kuwa nilitarajia kuona hali fulani ya kiroho nilipofanya kazi pamoja na watu hao. Nilipenda sana kuzungumza juu ya mambo ya kiroho, lakini kazi yangu katika shirika la Legion of Mary ilikuwa ya kimwili tu, na hatukuwa kamwe na fursa ya kuzungumza mambo ya kiroho.

Nilipoishi London nilikutana na Patrick, ambaye alikuwa rafiki ya ndugu zangu. Tulipendana na tukaoana mwaka wa 1961. Watoto wetu wa kwanza wawili, Angela na Stephen, walizaliwa huko London. Baadaye, katika mwaka wa 1967, tulihamia Australia, na mtoto wetu wa tatu aitwaye Andrew akazaliwa huko. Tulihamia mji wa Bombala huko New South Wales.

Chakula cha Kiroho Hatimaye

Muda mfupi baada ya kuhamia Australia, mwanamume kijana aitwaye Bill Lloyd alitutembelea huko Bombala, ili kuongea nasi kuhusu Biblia. Nilisisimuka alipojibu maswali yangu moja kwa moja kwa kutumia Biblia. Ijapokuwa nilitambua kwamba Bill alikuwa akiniambia kweli, nilibishana naye sana ili abaki na nipate kusikia maelezo mengi zaidi ya Biblia. Baadaye, Bill aliniletea Biblia na magazeti kadhaa ya kusoma.

Nilifurahia sana kusoma magazeti yale, lakini nilishtuka kuona kwamba wachapishaji wa magazeti hayo hawakuamini Utatu. Kwa hiyo nilificha hayo magazeti ili Patrick asiweze kuyasoma na yasidhoofishe imani yake. Niliamua kumrudishia Bill magazeti hayo alipotutembelea tena. Lakini katika ziara yake iliyofuata, alinionyesha kwamba fundisho la Utatu linalosema kwamba kuna watu watatu katika Mungu Mmoja, linapinga mafundisho ya Biblia. Muda si muda nilielewa kwamba Yesu ni Mwana wa Mungu, na kwamba aliumbwa na Baba yake, Yehova Mungu. Kwa hiyo, Yesu alikuwa na mwanzo, na Baba ni mkuu kuliko Yesu.—Mathayo 16:16; Yohana 14:28; Wakolosai 1:15; Ufunuo 3:14.

Muda si muda nilijifunza kwamba mafundisho mengine ya Kanisa Katoliki ni ya uwongo. Kwa mfano, Biblia haisemi kwamba wanadamu wana nafsi isiyoweza kufa wala haisemi juu ya moto wa mateso. (Mhubiri 9:5, 10; Ezekieli 18:4) Kujua jambo hilo kulinifariji kwelikweli! Siku moja niliruka-ruka jikoni kwa furaha sana kwa sababu hatimaye nilikuwa nimempata Baba, ambaye nilikuwa nimempenda lakini sikuwa nimemjua. Njaa yangu ya kiroho ilielekea kutoshelezwa. Nilifurahi sana kumwona Patrick akisisimukia mafundisho hayo mapya kama mimi.

Bill alitukaribisha kwenye mkusanyiko wa Mashahidi wa Yehova, mjini Temora. Ijapokuwa mji huo ulikuwa mbali sana, tukakubali mwaliko kwa furaha na kuwasili Temora mapema Ijumaa jioni. Akina ndugu walikusanyika vikundi-vikundi kwenye jumba la mkusanyiko Jumamosi asubuhi ili kuhubiri nyumba hadi nyumba. Mimi na Patrick tulifurahi sana, kwa kuwa tulikuwa na hamu ya kuanza kuhubiri. Hata hivyo, Bill alituambia kwamba hatungeweza kushiriki katika kazi ya kuhubiri kwa sababu tulivuta sigareti bado. Hata hivyo, Bill alipoenda mimi na Patrick tukajiunga na kikundi kingine cha ndugu. Walidhani sisi ni Mashahidi na tukaandamana nao.

 Muda si muda tulijua matakwa ya Kimaandiko ya kustahili kuwa wahubiri wa habari njema. (Mathayo 24:14) Hatimaye, mimi na Patrick tuliacha kuvuta sigareti, na katika Oktoba 1968, tulionyesha kwa ubatizo wa maji kwamba tumejiweka wakfu kwa Yehova Mungu.

Imani Yetu Inajaribiwa

Kadiri ujuzi wetu wa Biblia ulivyoongezeka na uhusiano wetu pamoja na Yehova kukua, ndivyo imani yetu katika ahadi za Mungu ilivyoimarika. Baada ya muda, Patrick aliwekwa kuwa mzee katika kutaniko moja la Mashahidi wa Yehova huko Canberra, ambao ni mji mkuu wa Australia. Tulijitahidi sana kuwalea watoto wetu katika rekebisho la akilini la Yehova, huku tukikabiliana na magumu ya kawaida ya kulea vijana.—Waefeso 6:4.

Jambo la kuhuzunisha ni kwamba Mwana wetu Stephen alikufa katika aksidenti ya gari alipokuwa na umri wa miaka 18. Yajapokuwa majonzi yetu, tulifarijika sana kwa sababu Stephen alikuwa mwabudu wa Yehova. Tunangoja kwa hamu sana kumwona Stephen, Yehova atakapowafufua wote waliomo makaburini. (Yohana 5:28, 29) Mwaka uliofuata, 1983, nilijiunga na binti yetu aitwaye Angela katika utumishi wa wakati wote. Nimeendelea katika utumishi huo mpaka leo. Kushiriki na wengine tumaini letu la Biblia kumenisaidia kudumisha mtazamo unaofaa, na kumesaidia kupunguza uchungu moyoni mwangu. Hivi majuzi nilifurahi sana nilipopata habari kwamba dada yangu Annamay alianza kujifunza Biblia pamoja na Mashahidi wa Yehova huko Wales.

Katika mwaka wa 1984 Patrick alianza kuugua ugonjwa usioeleweka wakati huo. Baadaye ulitambuliwa kuwa uchovu wa daima (chronic fatigue syndrome). Hatimaye alilazimika kuacha kazi yake, na aliacha kutumikia kama mzee katika kutaniko la Kikristo. Sasa amepata nafuu, na anatumikia tena kama mtumishi aliyewekwa rasmi kutanikoni.

Nilijifunza utii na kujidhabihu utotoni, na pia jinsi ya kuishi maisha ya kiasi na kuridhika na vitu vichache. Hata hivyo, sikuzote nimejiuliza kwa nini sisi wasichana 4 tulipelekwa katika nyumba ya watawa, ilhali wale watoto 11 waliweza kubaki nyumbani. Ninajifariji kwa kuwaza kwamba wazazi wangu, ambao walikufa miaka mingi iliyopita, walifanya walivyoweza katika hali ambazo siwezi kuzifahamu kikamili. Nyakati zile zilikuwa ngumu, na watu walilazimika kufanya maamuzi magumu. Licha ya hayo, ninawashukuru wazazi wangu kwa kunipa uhai, na kunitunza kwa njia ambayo waliiona kuwa bora. Zaidi ya yote, ninamshukuru Yehova kwa kunitunza kama baba.

[Picha katika ukurasa wa 22]

Muda mfupi baada ya kufunga ndoa

[Picha katika ukurasa wa 23]

Watoto wetu walipokuwa wachanga

[Picha katika ukurasa wa 23]

Mimi na Patrick leo