MSAADA KWA AJILI YA FAMILIA | VIJANA
Jinsi ya Kukabiliana na Upweke
KIKWAZO
“Nilikuwa na rafiki wawili waliopenda kufanya mambo pamoja bila kunihusisha. Mara nyingi walinisimulia jinsi walivyofurahia maisha. Pindi moja nilipiga simu nyumbani kwa rafiki yangu na mtu mwingine alipojibu simu, niliwasikia marafiki hao wawili wakiongea na kucheka. Nilisikia tu wakifurahia maongezi, na jambo hilo lilinifanya nihisi mpweke zaidi!”—Maria. *
Je, umewahi kuhisi umetengwa na kuwa mpweke? Ikiwa ndivyo, Biblia ina ushauri unaoweza kukusaidia. Kwanza, chunguza mambo machache unayopaswa kujua kuhusu upweke.
MAMBO UNAYOPASWA KUJUA
Kuna wakati ambapo kila mmoja hujihisi mpweke. Hii inatia ndani watu ambao huenda wakaonekana kuwa wanapendwa na watu wengi. Kwa nini? Kwa sababu mara nyingi mtu anaweza kujihisi mpweke ikitegemea ubora wa marafiki na sio idadi ya marafiki. Kwa mfano, mtu maarufu anaweza kuwa anashirikiana na watu wengi kwa ukawaida lakini asiwe na marafiki wa kweli na hivyo akahisi upweke.
Upweke unaweza kuathiri afya yako. Watafiti waliochunguza visa 148, walifikia mkataa kwamba zoea la kutochangamana na wengine ni dalili inayoweza kusababisha kifo cha mapema, na hilo lina “madhara mara mbili zaidi ya kunenepa kupita kiasi” na “ni sawa na kuvuta sigara 15 kwa siku.”
Upweke unaweza kufanya usiwe na msimamo. Ukweli ni kwamba, upweke unaweza kufanya umkubali mtu yeyote aliye tayari kuwa rafiki yako. Kijana mmoja anayeitwa Alan anasema hivi: “Unapokuwa mpweke, unatamani sana kukubaliwa na wengine. Unaweza kuanza kufikiri kwamba upendezi wowote unaoonyeshwa ni bora kuliko kutoonyeshwa upendezi hata kidogo. Na hilo linaweza kukuletea matatizo.”
Teknolojia haiwezi kuondoa upweke. Msichana mmoja anayeitwa Natalie, anasema hivi: “Ningetuma ujumbe au barua pepe kwa watu mia moja kwa siku na bado ningehisi mpweke hata zaidi.” Kijana anayeitwa Tyler anahisi hivyo pia. Anasema hivi: “Kutuma ujumbe mfupi ni
sawa na kula chakula chepesi, kuzungumza na mtu uso kwa uso ni sawa na kula chakula kizito. Chakula chepesi kinavutia, hata hivyo bado unahitaji kula chakula kizito ili ushibe.”MAMBO UNAYOWEZA KUFANYA
Fikiria mambo mazuri. Kwa mfano, wazia umefungua Tovuti fulani ambayo unaweza kushiriki picha zako na wengine kisha unaona picha za rafiki zako wakiwa kwenye karamu ambayo hukualikwa. Wakati huo, una uamuzi wa kufanya; kufikia mkataa kwamba hukualikwa kimakusudi au kuachilia tu jambo hilo. Kwa sababu hujui ni kwa nini hukualikwa, kwa nini uwe na maoni yasiyofaa? Badala yake, fikiria sababu zinazofaa zilizofanywa usialikwe. Mara nyingi, mtazamo wa mtu kuelekea hali fulani ndio unaoweza kumfanya ajihisi mpweke wala si hali yenyewe.—Kanuni ya Biblia: Methali 15:15.
Usiwe mwenye kulaumu. Unapokuwa mpweke huenda ukafikiri hivi: ‘Sijawahi kualikwa sehemu yoyote’ au ‘Watu huniepuka sikuzote.’ Hata hivyo mawazo kama hayo yatakufanya ujihisi mpweke hata zaidi. Mawazo hayo yanaweza kukufanya uwe katika hali hii inayojirudia: Ujihisi mpweke sikuzote, umetengwa na wengine, na hivyo kufanya ujitenge zaidi, kisha uwe mpweke na kuhisi umetengwa na wengine.—Kanuni ya Biblia: Methali 18:1.
Tafuta marafiki waliokuzidi umri. Biblia inaeleza kuhusu maisha ya Daudi, ambaye huenda alikuwa tineja alipokutana na Yonathani aliyekuwa na umri wa miaka 30 zaidi ya Daudi. Ingawa walikuwa na umri tofauti, Daudi na Yonathani walikuwa marafiki wa karibu sana. (1 Samweli 18:1) Hilo linaweza kukupata pia. Kiara, mwenye umri wa miaka 21 anasema hivi: “Sasa, ninatambua umuhimu wa kuwa na marafiki walionizidi umri. Nina marafiki wazuri walionizidi umri na ninapenda mtazamo wao mzuri kuelekea mambo mbalimbali na ukomavu wao.”—Kanuni ya Biblia: Ayubu 12:12.
Tambua manufaa za kuwa peke yako. Baadhi ya watu hujihisi upweke wanapokuwa peke yao. Hata hivyo huhitaji kuhisi hivyo. Kwa mfano, Yesu alipenda kushirikiana na watu, lakini pia alithamini umuhimu wa kuwa peke yake. (Mathayo 14:23; Marko 1:35) Wewe pia unaweza kufanya hivyo. Badala ya kuhisi vibaya unapokuwa peke yako, tumia fursa hiyo kutafakari baraka mbalimbali ulizopata. Hilo linaweza kukufanya uwe rafiki mzuri hata zaidi kwa wengine.—Methali 13:20.
^ fu. 4 Baadhi ya majina katika makala hii yamebadilishwa.
“Sote tuna marafiki ambao wamehamia eneo lingine au huenda hatuwasiliani nao kwa sababu fulani. Mimi hupenda kuendelea kuwasiliana nao hata kama wanaishi mbali. Kuzungumza na rafiki yako kunaweza kukufariji sana.”