1. Mwanamume Msamaria aliyeponywa na Yesu alionyeshaje shukrani?

WANAUME hao kumi walikuwa wamekata tamaa. Walikuwa na ukoma, na hawakuwa na tumaini la kupona. Lakini siku moja wakamwona Yesu kwa mbali, yule Mwalimu Mkuu. Walikuwa wamesikia kwamba Yesu alikuwa amewaponya watu waliokuwa na kila aina ya ugonjwa, na walisadiki kwamba angewaponya pia. Hivyo, walisema hivi kwa sauti kubwa: “Yesu, Mwalimu, tuhurumie!” Wanaume hao kumi waliponywa kabisa. Hapana shaka kwamba wote walithamini fadhili za Yesu. Hata hivyo, mmoja wao alifanya mengi zaidi ya kuhisi tu shukrani—alionyesha kwa maneno na matendo kwamba anathamini  * mambo ambayo Yesu alikuwa amemfanyia. Mwanamume huyo Msamaria aliyekuwa ameponywa, alichochewa kumtukuza Mungu “kwa sauti kubwa.”—Luka 17:12-19.

2-3. (a) Kwa nini nyakati nyingine huenda tukasahau kuonyesha shukrani? (b) Tutazungumzia nini katika makala hii?

² Kama Msamaria huyo, sisi pia tungependa kuwaonyesha shukrani wale wanaotutendea kwa fadhili. Lakini nyakati nyingine, huenda tukasahau kuonyesha shukrani zetu kwa maneno au matendo.

³ Katika makala hii, tutachunguza kwa nini ni muhimu kuonyesha shukrani kupitia maneno au matendo yetu. Tutajifunza kuhusu baadhi ya watu wanaotajwa katika Biblia walioonyesha shukrani na wengine ambao hawakuonyesha shukrani. Kisha tutazungumzia njia hususa za kuonyesha shukrani.

4-5. Kwa nini tunapaswa kuonyesha shukrani?

⁴ Yehova ametuwekea mfano mzuri wa kuonyesha shukrani. Njia moja anayofanya hivyo ni kwa kuwathawabisha wale wanaomfurahisha. (2 Sam. 22:21; Zab. 13:6; Mt. 10:40, 41) Na Maandiko yanatutia moyo tuwe “waigaji wa Mungu, kama watoto wapendwa.” (Efe. 5:1) Hivyo, sababu kuu inayofanya tuonyeshe shukrani ni kwamba tunataka kumwiga Yehova.

⁵ Fikiria sababu nyingine kwa nini tungependa kuwaonyesha wengine uthamini au shukrani. Shukrani ni kama chakula kizuri—tunakifurahia zaidi tunapokila pamoja na wengine. Tunapohisi kwamba wengine wanathamini mambo tunayowafanyia, sisi hufurahi. Tunapoonyesha shukrani zetu kwa maneno au matendo, tunawafanya wengine wafurahi. Mtu tunayemshukuru anatambua kwamba jitihada zake za kutusaidia, au kutupatia kitu fulani hazikuwa za bure. Na kwa njia hiyo, urafiki wetu pamoja na mtu huyo unaimarika.

6. Kuna ulinganifu gani kati ya maneno ya shukrani na matofaa ya dhahabu?

⁶ Maneno na matendo yetu ya kuonyesha shukrani ni yenye thamani. Biblia inasema hivi: “Kama matofaa ya dhahabu yaliyonakshiwa kwenye vyombo vya fedha ndivyo lilivyo neno linalosemwa wakati unaofaa.” (Met. 25:11) Wazia jinsi ambavyo tofaa la dhahabu lingekuwa maridadi ikiwa lingewekwa katika chombo cha fedha! Na wazia jinsi ambavyo lingekuwa lenye thamani! Ungehisije ikiwa ungepokea zawadi kama hiyo? Kwa kweli maneno ya shukrani unayowaambia wengine yanaweza kuwa na thamani kama hiyo. Na fikiria jambo hili la hakika: Tofaa lililotengenezwa kwa dhahabu linaweza kudumu kwa muda mrefu sana. Vivyo hivyo, mtu anaweza kukumbuka na kuthamini maneno yako ya shukrani kwa maisha yake yote.

7. Kama tunavyosoma kwenye andiko la Zaburi 27:4, Daudi na waandikaji wengine wa zaburi walionyeshaje shukrani?

⁷ Katika nyakati zilizopita, watumishi wengi wa Mungu walionyesha shukrani. Mmoja wao ni Daudi. (Soma Zaburi 27:4.) Alithamini sana ibada safi na alionyesha hisia hizo kwa matendo. Alitoa mchango mkubwa wa mali zake ili utumiwe katika ujenzi wa hekalu. Wana wa Asafu pia walionyesha shukrani kwa kuandika zaburi, au nyimbo za sifa. Katika wimbo mmoja, walimshukuru Mungu na kutangaza jinsi walivyozionea fahari ‘kazi za Yehova zinazostaajabisha.’ (Zab. 75:1) Ni wazi kwamba Daudi na wana wa Asafu walitaka kumwonyesha Yehova jinsi walivyothamini baraka zote walizokuwa wamepokea kutoka kwake. Unaweza kuwaiga watunga zaburi hao katika njia zipi?

8-9. Mtume Paulo alionyeshaje kwamba anawathamini ndugu na dada zake, na jambo hilo lilikuwa na matokeo gani?

⁸ Mtume Paulo aliwathamini ndugu na dada zake na alionyesha hivyo kupitia mambo aliyosema kuwahusu. Katika sala zake za kibinafsi, alimshukuru Mungu nyakati zote kwa sababu yao. Pia, alionyesha jinsi alivyowathamini kupitia barua alizowaandikia. Katika mistari 15 ya kwanza ya Waroma 16, Paulo anawataja kwa majina Wakristo wenzake 27. Paulo alikumbuka kihususa kwamba Priska na Akila ‘walihatarisha shingo zao’ kwa ajili yake, na alimfafanua Fibi kuwa “mtetezi wa wengi,” kutia ndani Paulo mwenyewe. Aliwapongeza ndugu na dada hao wapendwa na wenye bidii.—Rom. 16:1-15.

⁹ Paulo alijua kwamba ndugu na dada zake hawakuwa wakamilifu, lakini alipokuwa akimalizia barua yake kwa Waroma, alichagua kukazia sifa zao nzuri. Wazia jinsi ndugu na dada hao walivyotiwa moyo waliposikia maneno ya Paulo yakisomwa mbele ya kutaniko! Hapana shaka kwamba urafiki wao pamoja na Paulo uliimarika zaidi. Je, wewe una kawaida ya kuonyesha kwamba unathamini mambo mazuri ambayo ndugu na dada zako kutanikoni husema na kutenda?

10. Tunaweza kujifunza nini kutokana na jinsi Yesu alivyoonyesha kwamba anawathamini wafuasi wake?

¹⁰ Katika jumbe zake kwa baadhi ya makutaniko ya Asia Ndogo, Yesu alionyesha kwamba anathamini kazi ambayo wafuasi wake walifanya. Kwa mfano, kwa kutaniko la Thiatira alianza kwa kusema hivi: “Ninayajua matendo yako, na upendo wako na imani na huduma na uvumilivu wako, na kwamba matendo yako ya hivi karibuni yanazidi yale uliyofanya mwanzoni.” (Ufu. 2:19) Yesu hakutaja tu kwamba utendaji wa kutaniko hilo ulikuwa umeongezeka, bali pia aliwapongeza kwa kusitawisha sifa zilizowachochea kutenda matendo mazuri. Ingawa Yesu alihitaji kuwashauri baadhi ya washiriki wa kutaniko la Thiatira, alianza na kumalizia ujumbe wake kwa maneno yenye kutia moyo. (Ufu. 2:25-28) Fikiria mamlaka ambayo Yesu anayo akiwa kichwa cha makutaniko yote. Si lazima atushukuru kwa kazi tunayomfanyia. Ingawa hivyo, anahakikisha kwamba anaonyesha shukrani. Anawawekea wazee wa kutaniko mfano mzuri sana!

11. Kama inavyoonyeshwa kwenye Waebrania 12:16, Esau alikuwa na mtazamo gani kuhusu mambo matakatifu?

¹¹ Inasikitisha kwamba baadhi ya watu wanaotajwa katika Biblia hawakuonyesha uthamini. Kwa mfano, ingawa Esau alilelewa na wazazi waliompenda na kumheshimu Yehova, hakuthamini mambo matakatifu. (Soma Waebrania 12:16.) Alionyeshaje mtazamo huo? Bila kufikiri, Esau alimuuzia Yakobo ndugu yake, haki ya mzaliwa wa kwanza kwa kubadilishana na bakuli moja tu la mchuzi. (Mwa. 25:30-34) Baadaye, Esau alijutia sana uamuzi  aliokuwa amefanya. Lakini hakuwa amethamini kitu alichokuwa nacho, hivyo hakuwa na msingi wa kulalamika alipokosa kupokea baraka ya mzaliwa wa kwanza.

12-13. Waisraeli walionyeshaje kwamba walikosa uthamini, na matokeo yalikuwa nini?

¹² Waisraeli walikuwa na sababu nyingi za kuonyesha uthamini. Walikuwa wamewekwa huru kutoka utumwani baada ya Yehova kuleta Mapigo Kumi nchini Misri. Kisha Mungu akawaokoa wasipatwe na msiba kwa kuliangamiza jeshi lote la Wamisri katika Bahari Nyekundu. Waisraeli walithamini sana hivi kwamba wakaimba wimbo wa ushindi ili kumsifu Yehova. Lakini je, waliendelea kuonyesha uthamini?

¹³ Waisraeli walipokabili changamoto mpya, mara moja walisahau mambo yote mazuri ambayo Yehova alikuwa amewafanyia. Kisha wakaonyesha kwamba hawakuwa na uthamini. (Zab. 106:7) Jinsi gani? “Kusanyiko lote la Waisraeli likaanza kuwanung’unikia Musa na Haruni”—kihalisi, walimnung’unikia Yehova. (Kut. 16:2, 8) Yehova alihuzunika sana kwa sababu ya mtazamo wa watu wake wa kukosa uthamini. Baadaye alisema kwamba kizazi hicho chote cha Waisraeli kingeangamia nyikani, isipokuwa Yoshua na Kalebu. (Hes. 14:22-24; 26:65) Acheni tuone jinsi tunavyoweza kuepuka kuiga mifano hiyo mibaya na badala yake tuige mifano mizuri.

14-15. (a) Wenzi wa ndoa wanaweza kuonyeshaje kwamba wanathaminiana? (b) Wazazi wanaweza kuwafundishaje watoto wao kuonyesha uthamini?

¹⁴ Katika familia. Familia nzima hunufaika wakati kila mmoja anapoonyesha uthamini. Kadiri wenzi wa ndoa wanavyoonyeshana kwamba wanathaminiana, ndivyo uhusiano wao unavyozidi kuwa wa karibu. Pia, inakuwa rahisi zaidi kwao kusameheana. Mume anayemthamini mke wake hatambui tu mambo mazuri ambayo mke wake anasema na kutenda, bali pia “husimama na kumsifu.” (Met. 31:10, 28) Na mke mwenye hekima humwambia mume wake mambo hususa anayothamini kumhusu.

¹⁵ Wazazi, mnaweza kuwafundishaje watoto wenu kuonyesha uthamini? Kumbukeni kwamba watoto wenu wataiga mambo mnayosema na kutenda. Hivyo, wawekeeni mfano mzuri kwa kusema asante watoto wenu wanapowafanyia mambo mazuri. Zaidi ya hilo, wafundisheni watoto wenu kusema asante wanapofanyiwa mambo mazuri na watu wengine. Wasaidieni watoto wenu waelewe kwamba kuonyesha shukrani hutoka moyoni na kwamba maneno  wanayosema ili kuonyesha shukrani yanaweza kuwa na matokeo mazuri sana. Kwa mfano, mwanamke fulani kijana anayeitwa Clary anasema hivi: “Mama yangu aliachwa ghafla alipokuwa na umri wa miaka 32; akabaki akilea watoto watatu akiwa peke yake. Nilipofikisha umri wa miaka 32, niliwaza jinsi ilivyokuwa vigumu kwake kufanya hivyo akiwa na umri huo. Hivyo, nilimweleza jinsi ninavyothamini sana mambo aliyojinyima ili kunilea mimi na ndugu zangu. Hivi karibuni aliniambia kwamba anathamini sana mambo niliyomwambia, naye huyatafakari mara kwa mara, na sikuzote maneno hayo humchangamsha.”

16. Toa mfano unaoonyesha jinsi wengine wanavyotiwa moyo tunapoonyesha kwamba tunawathamini.

¹⁶ Katika kutaniko. Tunawatia moyo ndugu na dada zetu tunapoonyesha kwamba tunawathamini. Kwa mfano, Jorge, mzee wa kutaniko mwenye umri wa miaka 28 alipata matatizo makubwa ya afya. Kwa mwezi mzima hakuweza kuhudhuria mikutano. Hata baada ya kuanza kuhudhuria mikutano, bado hangeweza kushughulikia mgawo wowote mikutanoni. Jorge anakiri hivi: “Nilihisi sifai kwa sababu sikuwa na uwezo wa kushughulikia majukumu yoyote kutanikoni. Lakini baada ya mkutano mmoja, ndugu fulani aliniambia hivi: ‘Ningependa kukushukuru kwa mfano mzuri ulioiwekea familia yangu. Huwezi kujua jinsi tulivyofurahia hotuba ulizotoa miaka michache iliyopita. Zimetusaidia kukua kiroho.’ Maneno hayo yalinigusa moyo sana hivi kwamba nilishindwa kuongea, na macho yangu yakajawa na machozi. Kitia-moyo hicho hasa ndicho nilichohitaji.”

17. Kulingana na andiko la Wakolosai 3:15, tunaweza kuonyeshaje uthamini wetu kwa Yehova kwa sababu ya ukarimu wake?

¹⁷ Kwa Mungu wetu mkarimu. Yehova ametupatia chakula kingi cha kiroho. Kwa mfano, tunapokea mafundisho mazuri kupitia mikutano, magazeti, na tovuti zetu. Je, umewahi kusikiliza hotuba, kusoma makala fulani, au kutazama programu fulani kwenye JW Broadcasting na kuwaza, ‘Habari hii hasa ndiyo niliyohitaji’? Tunaweza kumwonyeshaje Yehova kwamba tunathamini mambo hayo? (Soma Wakolosai 3:15.) Njia moja ni kwa kumshukuru kwa ukawaida kupitia sala kwa sababu ya zawadi hizo njema.—Yak. 1:17.

18. Tunaweza kuonyesha kwamba tunathamini Majumba yetu ya Ufalme katika njia zipi?

¹⁸ Pia, tunaonyesha uthamini wetu kwa Yehova tunapodumisha mahali petu pa ibada pakiwa safi na nadhifu. Sisi hushiriki kwa ukawaida kusafisha na kudumisha Majumba yetu ya Ufalme, na akina ndugu wanaoshughulika na vifaa  vya kielektroni vya kutaniko huwa waangalifu wasiviharibu. Tunapodumisha Majumba yetu ya Ufalme vizuri, yatadumu kwa muda mrefu na hayatahitaji marekebisho mengi makubwa. Kwa njia hiyo, tutaokoa pesa nyingi ambazo zitatumiwa kujenga na kurekebisha Majumba mengine ya Ufalme ulimwenguni kote.

19. Mfano wa mwangalizi mmoja wa mzunguko na mke wake umekufunza nini?

¹⁹ Kwa wale wanaofanya kazi kwa bidii kwa ajili yetu. Tunapomwonyesha uthamini mtu fulani, maneno yetu yanaweza kumfanya abadili maoni yake kuhusu changamoto anazokabili. Fikiria mfano wa mwangalizi mmoja wa mzunguko na mke wake. Baada ya kuhubiri kwa siku nzima katika majira ya baridi kali, walirudi nyumbani wakiwa wamechoka sana. Kulikuwa na baridi kali sana hivi kwamba mke wake alilala akiwa amevaa koti zito la kumkinga na baridi kali. Asubuhi ilipofika, alimwambia mume wake kwamba alihisi hawezi kuendelea tena na mgawo wa kuyazungukia makutaniko. Baadaye asubuhi hiyohiyo, alipokea barua kutoka kwa ofisi ya tawi, iliyoandikwa hasa kwa ajili yake. Barua hiyo ilimpongeza sana kwa huduma yake na uvumilivu wake. Ilieleza kwamba si rahisi hata kidogo kuhamia kwenye makao tofauti-tofauti kila juma. Mume wake anasema hivi: “Mke wangu aliguswa moyo sana na kitia-moyo hicho hivi kwamba hakuwahi kutaja tena kwamba ataacha mgawo wa kuyazungukia makutaniko. Kwa kweli, alinitia moyo mara kadhaa niendelee na mgawo huo nilipofikiria kuuacha.” Wenzi hao wa ndoa waliendelea na mgawo wao kwa miaka 40 hivi.

20. Tunapaswa kujitahidi kufanya nini kila siku, na kwa nini?

²⁰ Acheni tujitahidi kila siku kuonyesha shukrani kwa maneno na matendo yetu. Huenda maneno yetu ya unyoofu na matendo yetu yakawa ndiyo mambo hasa ambayo mtu mwingine anahitaji wakati huo ili afanikiwe kupambana na matatizo katika ulimwengu huu usio na shukrani. Na maneno au matendo yetu ya shukrani yatajenga urafiki unaoweza kudumu milele. Na jambo muhimu hata zaidi, tutakuwa tukimwiga Yehova, Baba yetu mkarimu na mwenye uthamini.