1, 2. (a) Kwa nini ni jambo la hekima kuwa upande wa Yehova? (b) Tutachunguza nini katika makala hii?

NI JAMBO la hekima kushikamana na Yehova. Hakuna mwingine yeyote aliye na nguvu, hekima, au upendo kuliko Mungu wetu! Ni nani kati yetu ambaye hangependa kuwa upande wake? (Zab. 96:4-6) Ingawa hivyo, nyakati nyingine baadhi ya watumishi wa Mungu wameshindwa kuchukua msimamo upande wa Yehova.

² Katika makala hii, tutachunguza mifano ya watu waliodai kuwa upande wa Yehova na wakati huohuo walikuwa wakifanya mambo yaliyomchukiza. Masimulizi hayo yana mambo muhimu yanayoweza kutusaidia tuendelee kushikamana kabisa na Yehova.

3. Kwa nini Yehova aliamua kumsaidia Kaini, na Yehova alimwambia nini?

³ Fikiria kisa cha Kaini. Hakudai kuwa mwabudu wa mungu mwingine yeyote isipokuwa Yehova. Hata hivyo, ibada ya Kaini haikukubalika mbele za Mungu. Mbegu fulani za uovu zilikuwa zikisitawi ndani ya moyo wake. (1 Yoh. 3:12) Yehova aliamua kumsaidia Kaini kwa kumwambia hivi: “Ukitenda mema, je, hutapata kibali tena? Lakini usipotenda mema, dhambi inakunyemelea mlangoni, nayo inatamani sana kukutawala; lakini  je, utaishinda?” (Mwa. 4:6, 7) Kwa maneno mengine Yehova alikuwa akimwambia Kaini hivi: “Ukitubu na kuchukua msimamo thabiti upande wangu, mimi nami nitakuwa upande wako.”

4. Ingawa alipewa fursa ya kuwa upande wa Yehova, Kaini alifanya nini?

⁴ Ikiwa tu Kaini angerekebisha njia yake ya kufikiri, Yehova angemwonyesha tena kibali chake. Lakini Kaini hakusikiliza shauri alilopewa. Tamaa yenye ubinafsi na mawazo yasiyofaa yalimfanya atende mambo maovu. (Yak. 1:14, 15) Alipokuwa kijana, huenda Kaini hakuwazia kamwe kwamba angewahi kuchukua msimamo dhidi ya Yehova. Hata hivyo, baada ya muda alifanya jambo ambalo halingeweza kuwaziwa—alimwasi Mungu na kumuua ndugu yake mwenyewe!

5. Ni mawazo ya aina gani yanayoweza kufanya tupoteze kibali cha Yehova?

⁵ Kama Kaini, leo pia huenda Mkristo akafuata njia isiyofaa na wakati uleule akadai kwamba anamwabudu Yehova. (Yuda 11) Kwa mfano, huenda Mkristo akasitawisha mawazo machafu kingono, mawazo yanayochochewa na pupa, au hisia za chuki kumwelekea Mkristo mwenzake. (1 Yoh. 2:15-17; 3:15) Mawazo hayo yanaweza kufanya mtu atumbukie kwenye dhambi. Huenda Mkristo akawa na mawazo hayo yasiyofaa na wakati uleule huenda akawa mwenye bidii katika huduma na kuhudhuria mikutano kwa ukawaida. Huenda wanadamu wengine wasijue mawazo na matendo yetu, lakini Yehova anaona mambo yote, na anajua ikiwa moyo wetu wote uko upande wake kikamili au la.—Soma Yeremia 17:9, 10.

6. Yehova hutusaidiaje ‘kushinda’ mielekeo yenye dhambi tunapochukua msimamo thabiti upande wake?

⁶ Ingawa hivyo, Yehova hakati tamaa haraka anapotusaidia. Mtu anapoanza kuelekea upande usiofaa mbali na Mungu, Yehova humhimiza hivi: ‘Nirudie, nami nitakurudia.’ (Mal. 3:7) Na hasa wakati tunapopambana na udhaifu fulani, Yehova anataka tuchukue msimamo thabiti kupinga mambo maovu. (Isa. 55:7) Tukifanya hivyo, yeye pia atakuwa upande wetu kwa kutupatia nguvu za kiroho, kihisia, na kimwili ambazo tunahitaji ili ‘kushinda’ mielekeo yetu yenye dhambi.—Mwa. 4:7.

7. Sulemani alipotezaje uhusiano wake mzuri pamoja na Yehova?

⁷ Kuna mambo mengi tunayoweza kujifunza kutokana na mfano wa Mfalme Sulemani. Alipokuwa kijana, Sulemani alimtegemea Yehova ili kupata mwongozo. Mungu alimpa hekima nyingi na kumkabidhi jukumu la kujenga hekalu lenye utukufu huko Yerusalemu. Lakini Sulemani alipoteza urafiki wake na Yehova. (1 Fal. 3:12; 11:1, 2) Sheria ya Mungu ilitaja kihususa kwamba mfalme Mwebrania hakupaswa “kuwa na wake wengi, ili moyo wake usipotoke.” (Kum. 17:17) Sulemani hakutii, na hatimaye alioa wanawake 700. Aliongeza wanawake wengine 300 waliokuwa masuria. (1 Fal. 11:3) Wengi wa wake zake hawakuwa Waisraeli na waliabudu miungu ya uwongo. Hivyo, Sulemani alivunja pia sheria ya Mungu iliyokataza kuoa wanawake wa kigeni.—Kum. 7:3, 4.

8. Sulemani alimkasirisha Yehova kwa kadiri gani?

⁸ Sulemani alipuuza viwango vya Yehova hatua kwa hatua, jambo lililomfanya atende makosa mazito. Alijenga madhabahu kwa ajili ya sanamu ya mungu wa kike aliyeitwa Ashtorethi na madhabahu nyingine kwa ajili ya mungu wa uwongo aliyeitwa Kemoshi. Naye alishirikiana na wake zake kuabudu miungu ya kipagani kwenye madhabahu hizo. Jambo la kushangaza ni kwamba Sulemani alijenga madhabahu hizo juu ya mlima uliotazamana moja kwa moja na jiji la Yerusalemu, mahali ambapo alikuwa amejenga hekalu la Yehova! (1 Fal. 11:5-8; 2 Fal. 23:13)  Huenda Sulemani alijidanganya kwa kufikiri kwamba Yehova angepuuza matendo yake ya kutotii maadamu aliendelea kutoa dhabihu hekaluni.

9. Ni nini kilichotukia Sulemani alipopuuza maonyo kutoka kwa Mungu?

⁹ Hata hivyo, Yehova hapuuzi kamwe dhambi. Biblia inasema hivi: “Yehova akamkasirikia vikali Sulemani, kwa sababu moyo wake ulikuwa umegeuka na kumwacha Yehova . . . , aliyekuwa amemtokea mara mbili na kumwonya kuhusu jambo hilohilo, kwamba hapaswi kuifuata miungu mingine. Lakini hakutii amri ya Yehova.” Matokeo ni kwamba Mungu alimwondolea Sulemani kibali chake na msaada wake. Warithi wa Sulemani walipoteza ufalme wa Israeli ambao haukuwa umegawanyika, nao walipatwa na misiba na matatizo mengi kwa vizazi vingi.—1 Fal. 11:9-13.

10. Ni jambo gani linaloweza kuhatarisha uhusiano wetu mzuri pamoja na Yehova?

¹⁰ Kama kisa cha Sulemani kinavyoonyesha, mojawapo ya mambo yanayoweza kuhatarisha sana hali yetu ya kiroho ni kuwa na urafiki pamoja na watu wasioelewa au kuheshimu viwango vya Yehova. Huenda baadhi ya watu hao wanashirikiana na kutaniko lakini wao ni dhaifu kiroho. Wengine huenda wakawa ni watu wetu ukoo, majirani, wafanyakazi, au wanafunzi wenzetu ambao si waabudu wa Yehova. Vyovyote vile, ikiwa watu tunaoshirikiana nao hawaheshimu viwango vya Yehova, baada ya muda wanaweza kuharibu uhusiano wetu mzuri pamoja na Mungu.

11. Ni nini kinachoweza kutusaidia kuamua ikiwa tunapaswa kuepuka kushirikiana na mtu fulani?

¹¹ Soma 1 Wakorintho 15:33. Watu wengi wana sifa fulani nzuri, na wengi walio nje ya kutaniko hawafanyi mambo mabaya waziwazi. Ikiwa watu unaoshirikiana nao ndivyo walivyo, je, unaweza kusema kwamba ni marafiki wazuri? Jiulize jinsi kushirikiana nao kutakavyoathiri uhusiano wako pamoja na Yehova. Je, watakusaidia kuuboresha? Ni mambo gani yaliyo moyoni mwao? Kwa mfano, je, mazungumzo yao hukazia tu mitindo mipya, pesa, vifaa vya kielektroni, burudani, au vitu vingine vya kimwili? Je, mara nyingi wao huwachambua wengine au hutumia mizaha michafu? Yesu alionya hivi waziwazi: “Kinywa husema mambo yaliyojaa moyoni.” (Mt. 12:34) Ukitambua kwamba watu unaoshirikiana nao wanahatarisha uhusiano wako mzuri pamoja na Yehova, chukua hatua bila kukawia kwa kupunguza muda unaotumia kushirikiana nao, au ikilazimu, vunja urafiki huo.—Met. 13:20.

12. (a) Ni jambo gani ambalo Yehova aliwaambia Waisraeli waziwazi muda mfupi baada ya kutoka Misri? (b) Waisraeli waliitikiaje Mungu alipowaambia kwamba anataka wamwabudu yeye peke yake?

¹² Kuna mambo mengine tunayoweza kujifunza kwa kuchunguza yale yaliyotendeka  muda mfupi baada ya Waisraeli kukombolewa kutoka Misri. Waisraeli walikusanyika mbele ya Mlima Sinai. Wakati huo, Yehova alifanya uwepo wake uonekane waziwazi kwa njia yenye kustaajabisha. Wingu zito la kimuujiza lilitokea. Yehova alileta ngurumo, radi, moshi, na pia sauti kubwa kama sauti ya pembe iliyokuwa ikipigwa mfululizo. (Kut. 19:16-19) Chini ya hali hizo, Yehova alijitambulisha kwa Waisraeli kuwa ‘Mungu anayetaka watu wamwabudu yeye peke yake.’ Aliwahakikishia kwamba angekuwa mwaminifu kwa wale wanaompenda na kushika amri zake. (Soma Kutoka 20:1-6.) Kwa maneno mengine ni kana kwamba Yehova alikuwa akiwaambia watu, “Mkiwa upande wangu, nitakuwa upande wenu.” Wewe ungeitikiaje ikiwa Yehova angetoa ahadi kama hiyo kwamba atakuwa mshikamanifu kwako? Bila shaka, ungeitikia kama Waisraeli walivyoitikia. “[Walijibu] hivi kwa sauti moja: ‘Maneno yote ambayo Yehova amesema, tuko tayari kuyafanya.’” (Kut. 24:3) Hata hivyo muda mfupi baadaye, jambo fulani ambalo halikutazamiwa lilijaribu ushikamanifu wa Waisraeli.

13. Ni hali gani iliyofanya ushikamanifu wa Waisraeli ujaribiwe?

¹³ Lile wingu zito, radi, na ishara nyingine zenye kustaajabisha kutoka kwa Mungu zilikuwa zimewaogopesha Waisraeli. Walimwomba Musa awawakilishe kama msemaji wao mbele za Yehova kwenye Mlima Sinai, naye Musa alikubali jambo hilo. (Kut. 20:18-21) Musa alikaa huko mlimani kwa muda mrefu sana. Je, sasa Waisraeli walikuwa wamekwama nyikani kwa kuwa kiongozi wao mwenye kutegemeka hakuwa pamoja nao? Inaonekana kwamba imani yao ilitegemea sana kuwa pamoja na Musa kihalisi. Walishikwa na wasiwasi na kumwambia Haruni hivi: “Tutengenezee mungu atakayetuongoza kwa sababu hatujui lililompata huyu Musa, mtu aliyetuongoza kutoka katika nchi ya Misri.”—Kut. 32:1, 2.

14. Waisraeli walijidanganyaje, na Yehova alihisije?

¹⁴ Waisraeli walijua kwamba lilikuwa kosa zito machoni pa Yehova kuabudu sanamu. (Kut. 20:3-5) Lakini baada ya muda mfupi walianza kuabudu ndama wa dhahabu! Licha ya kutotii amri hiyo iliyo wazi kabisa, Waisraeli walijidanganya kwa kufikiri kwamba bado walikuwa upande wa Yehova. Inashangaza kwamba Haruni hata aliita ibada hiyo ya ndama “sherehe kwa ajili ya Yehova”! Yehova alihisije? Aliona kwamba Waisraeli walikuwa wamemsaliti. Yehova alimwambia Musa kwamba watu hao walikuwa “wametenda uovu” na kwamba walikuwa “wamegeuka haraka na kuacha njia [aliyowaamuru] wafuate.” ‘Hasira ya Yehova iliwaka,’ hivi kwamba hata alitaka kuliangamiza kabisa taifa hilo jipya la Israeli.—Kut. 32:5-10.

15, 16. Musa na Haruni walionyeshaje kwamba walikuwa upande wa Yehova kikamili? (Tazama picha mwanzoni mwa makala hii.)

¹⁵ Hata hivyo, Yehova aliamua asiwaangamize Waisraeli. Rehema yake iliwapa waabudu washikamanifu fursa ya kuchukua msimamo thabiti upande wake. (Kut. 32:14) Musa alipoona jinsi watu walivyokuwa wakipiga kelele, wakiimba, na kucheza dansi mbele ya sanamu bila haya, aliipondaponda sanamu hiyo ya ndama ikawa ungaunga. Kisha akatangaza hivi: “Ni nani aliye upande wa Yehova? Njooni kwangu!” Ndipo “Walawi wote wakakusanyika kumzunguka” Musa.—Kut. 32:17-20, 26.

¹⁶ Ingawa mwanzoni Haruni alihusika katika kutengeneza sanamu hiyo, alitubu na kujiunga na Walawi wengine upande wa Yehova. Watu hao washikamanifu hawakuwa tu wakichukua msimamo upande wa Yehova, bali pia walikuwa wakijitenga na watu hao waovu. Walitenda kwa hekima kwelikweli kwani siku hiyohiyo maelfu ya watu walipoteza  uhai wao kwa sababu ya kuabudu sanamu. Lakini Yehova aliwaahidi baraka wale waliokuwa upande wake.—Kut. 32:27-29.

17. Maneno ya Paulo kuhusu kisa cha ndama wa dhahabu yanatufundisha nini?

¹⁷ Mtume Paulo alirejelea kisa hicho cha ndama wa dhahabu na kutoa onyo hili: “Mambo hayo yalikuwa vielelezo kwetu, ili . . . tusiwe waabudu sanamu, kama baadhi yao walivyofanya. [Vielelezo hivyo viliandikwa] ili kuwa onyo kwetu sisi ambao tumefikiwa na miisho ya mifumo ya mambo. Basi yule anayefikiri amesimama na ajihadhari asije akaanguka.” (1 Kor. 10:6, 7, 11, 12) Kama Paulo alivyotaja, hata waabudu wa kweli wanaweza kutumbukia katika mwenendo usiofaa. Huenda wale wanaojiruhusu wanaswe na vishawishi wakafikiri kwamba bado wana msimamo mzuri mbele za Yehova. Lakini kutamani tu kuwa rafiki ya Yehova au kudai kuwa mshikamanifu kwake hakumaanishi kwamba mtu ana kibali cha Yehova.—1 Kor. 10:1-5.

18. Ni nini kinachoweza kusababisha tupeperushwe mbali na Yehova, na matokeo yatakuwa nini?

¹⁸ Kama tu ambavyo Waisraeli walishikwa na wasiwasi Musa alipokawia kushuka kutoka kwenye Mlima Sinai, huenda leo pia Wakristo wakashikwa na wasiwasi wanapoona ni kana kwamba siku ya Yehova ya hukumu imechelewa na ulimwengu mpya umekawia. Huenda wakahisi kwamba ahadi hizo hazitatimia karibuni au ni mambo yasiyowezekana. Mtu asiporekebisha mawazo hayo yanaweza kumfanya afuatilie mambo ya kimwili badala ya kutanguliza mapenzi ya Yehova. Baada ya muda, tunaweza kuanza kupeperushwa mbali na Yehova, na mwishowe kutumbukia katika mazoea ambayo hapo mwanzoni tulipokuwa na hali nzuri ya kiroho, hatukuwazia kamwe kwamba tungeyafanya.

19. Ni kweli gani ya msingi ambayo hatupaswi kamwe kusahau, na kwa nini?

¹⁹ Hatupaswi kusahau kamwe kwamba Yehova anataka tumtii kwa moyo wote na tumwabudu yeye peke yake. (Kut. 20:5) Kukengeuka kwa vyovyote vile na kuacha ibada ya Yehova ni sawa na kutenda mapenzi ya Shetani, na bila shaka hilo litatuletea msiba. Hivyo, Paulo anatukumbusha hivi: “Hamwezi kuwa mkinywa kikombe cha Yehova na kikombe cha roho waovu; hamwezi kuwa mkishiriki ‘meza ya Yehova’ na meza ya roho waovu.”—1 Kor. 10:21.

20. Hata baada ya kutenda dhambi, Yehova anaweza kutusaidia jinsi gani?

²⁰ Masimulizi ya Biblia kuhusu Kaini, Sulemani, na Waisraeli kwenye Mlima Sinai yanafanana kwa njia fulani. Wote walikuwa na fursa ya ‘kutubu na kugeuka.’ (Mdo. 3:19) Ni wazi kwamba Yehova hakati tamaa haraka anapomsaidia mtu aliyeanza kufuata njia isiyofaa. Kama tulivyoona katika kisa cha Haruni, Yehova alimsamehe. Leo, huenda Yehova akatuonya kupitia simulizi fulani la Biblia, machapisho yanayotegemea Biblia, au ushauri wenye fadhili kutoka kwa Mkristo mwenzetu. Tunapotii maonyo hayo, tuna uhakika kwamba Yehova atatuonyesha rehema.

21. Tunapaswa kuazimia kufanya nini ushikamanifu wetu kwa Yehova unapojaribiwa?

²¹ Fadhili zisizostahiliwa za Yehova zina kusudi fulani. (2 Kor. 6:1) Zinatupatia fursa ya “kukataa matendo yasiyompendeza Mungu na tamaa za ulimwengu.” (Soma Tito 2:11-14.) Maadamu tunaishi “katika mfumo huu wa mambo,” tutakabili majaribu ambayo yatafichua ikiwa kweli tunamtumikia Yehova kwa moyo wote. Acheni sikuzote tuwe tayari kuchukua msimamo thabiti upande wa Yehova, kwa sababu ‘tunapaswa kumwogopa Yehova Mungu wetu, na kumtumikia yeye, na tunapaswa kushikamana naye’!—Kum. 10:20.