1. Yehova anawahakikishia nini watenda dhambi wanaotubu?

 INGAWA Yehova ni Muumba, Mpaji-sheria, na Mwamuzi wetu, yeye pia ni Baba yetu wa mbinguni mwenye upendo. (Zab. 100:3; Isa. 33:22) Tunapomtendea dhambi na kutubu kutoka moyoni, yeye anaweza na yuko tayari kutusamehe. (Zab. 86:5) Kupitia nabii Isaya, Yehova alitoa uhakikisho huu wenye upendo: “Ingawa dhambi zenu ni kama rangi nyekundu, zitafanywa kuwa nyeupe kama theluji.”​—Isa. 1:18.

2. Ikiwa tunataka kuwa na amani na wengine, ni lazima tufanye nini?

² Kwa kuwa sisi si wakamilifu, sote husema na kutenda mambo ambayo yanawakasirisha wengine. (Yak. 3:2) Hata hivyo, hilo halimaanishi kwamba hatuwezi kuwa na uhusiano wa karibu pamoja nao. Tunaweza ikiwa tutajifunza kusamehe. (Met. 17:9; 19:11; Mt. 18:21, 22) Mtu anapotukosea kwa njia ndogo, Yehova anataka tumsamehe. (Kol. 3:13) Tuna sababu nzuri ya kufanya hivyo. Kwa kuwa hata Yehova hutusamehe kwa hiari, na “kwa njia kubwa.”​—Isa. 55:7.

3. Tutazungumzia nini katika makala hii?

³ Katika makala hii, tutachunguza jinsi wanadamu ambao si wakamilifu wanavyoweza kumwiga Yehova inapohusu kusamehe. Ni dhambi gani ambazo ni lazima tuwaambie wazee wa kutaniko? Kwa nini Yehova anataka tuwasamehe wengine? Na tunaweza kujifunza nini kutoka kwa baadhi ya waamini wenzetu ambao wameteseka sana kwa sababu ya dhambi za wengine?

4. (a) Mtumishi wa Yehova anapotenda dhambi nzito, anapaswa kufanya nini? (b) Jukumu la wazee ni nini wanapokutana na mtenda dhambi?

⁴ Wazee wanapaswa kujulishwa kuhusu dhambi nzito. Baadhi ya dhambi hizo zinapatikana kwenye 1 Wakorintho 6:9, 10. Dhambi nzito inahusisha kuvunja sheria za Mungu kwa kiwango kikubwa. Ikiwa Mkristo amefanya dhambi kama hiyo ni lazima asali kwa Yehova Mungu, na pia lazima awaeleze wazee wa kutaniko. (Zab. 32:5; Yak. 5:14) Wazee wa kutaniko wana jukumu gani? Ni Yehova tu aliye na mamlaka ya kusamehe kabisa dhambi, na anafanya hivyo kwa msingi wa dhabihu ya fidia. b Hata hivyo, Yehova amewakabidhi wazee wa kutaniko jukumu la kutumia Maandiko kuamua ikiwa mtenda dhambi anaweza kubaki kutanikoni. (1 Kor. 5:12) Ili kutimiza jukumu hilo, mojawapo ya mambo wanayofanya ni kujibu maswali yafuatayo: Je, alifanya dhambi kimakusudi? Je, alijaribu kuficha dhambi yake kwa hila? Je, alifanya dhambi kwa kipindi kirefu cha wakati? Na jambo muhimu zaidi, je, kuna uthibitisho wowote kwamba ametubu kikweli? Je, kuna uthibitisho wowote kwamba Yehova amemsamehe?​—Mdo. 3:19.

5. Tunanufaikaje kutokana na kazi ya wazee?

⁵ Wazee wanapokutana na mtenda dhambi, lengo lao ni kufikia uamuzi uleule ambao tayari umefanywa mbinguni. (Mt. 18:18) Mpango huo unalinufaishaje kutaniko? Unahakikisha kwamba watenda dhambi wasiotubu ambao wanaweza kuwadhuru kondoo wenye thamani wa Yehova wanaondolewa. (1 Kor. 5:6, 7, 11-13; Tito 3:10, 11) Pia, hilo linaweza kumsaidia mtenda dhambi atubu na kupata msamaha wa Yehova. (Luka 5:32) Wazee wanasali kwa niaba ya mtenda dhambi na kumwomba Yehova amsaidie kupona kiroho.​—Yak. 5:15.

6. Ikiwa mtu ametengwa na ushirika, je, anaweza kusamehewa? Eleza.

⁶ Tuseme kwamba mtenda dhambi hatubu anapokutana na wazee. Katika kisa hicho, atatengwa na ushirika. Ikiwa amevunja sheria za nchi, wazee hawatamlinda asipatwe na matokeo ya kosa lake. Yehova ameruhusu mamlaka za serikali kumhukumu na kumwadhibu mtu yeyote anayevunja sheria, iwe ametubu au la. (Rom. 13:4) Hata hivyo, ikiwa baadaye mtu huyo anarudiwa na fahamu na kutubu kikweli na kugeuka, Yehova yuko tayari kumsamehe. (Luka 15:17-24) Atasamehewa hata ikiwa alifanya dhambi nzito sana.​—2 Nya. 33:9, 12, 13; 1 Tim. 1:15.

7. Ni katika maana gani tunaweza kumsamehe mtu aliyetutendea dhambi?

⁷ Inafariji sana kujua kwamba sisi hatuna jukumu la kuamua ikiwa Yehova atamsamehe mtenda dhambi! Hata hivyo, kuna jambo tunalohitaji kuamua. Ni jambo gani? Katika visa fulani, huenda mtu akatutendea dhambi—hata dhambi nzito—lakini akaomba msamaha. Katika visa vingine, huenda asifanye hivyo. Hata hivyo, tunaweza kuchagua kumsamehe mtu huyo katika maana ya kwamba tunaamua kuondoa kinyongo na hasira yoyote kumwelekea. Ukweli ni kwamba huenda kufanya hivyo kukahitaji muda na jitihada, hasa  ikiwa tumeumizwa sana. Gazeti la Mnara wa Mlinzi la Septemba 15, 1994, lilisema hivi: “Unaposamehe mtenda dhambi, hiyo haimaanishi kwamba unaendekeza dhambi hiyo. Kwa Mkristo, msamaha wamaanisha kwa tumaini kuachilia mambo mikononi mwa Yehova. Yeye ndiye Hakimu mwadilifu wa ulimwengu wote mzima, naye atatekeleza hukumu katika wakati ufaao.” Kwa nini Yehova anatutia moyo tuwasamehe wengine tukiwa na uhakika kwamba yeye atahukumu kwa haki?

8. Kuwasamehe wengine kunaonyeshaje tunathamini dhabihu ya Kristo?

⁸ Tunaposamehe tunaonyesha shukrani. Katika mfano mmoja, Yesu alimfananisha Yehova na bwana aliyefuta deni kubwa la mmoja wa watumwa wake ambaye alishindwa kulipa. Hata hivyo, mtumwa huyo aliyesamehewa hakumsamehe mtumwa ambaye alikuwa anamdai kiasi kidogo zaidi cha pesa. (Mt. 18:23-35) Yesu alikuwa akitufundisha jambo gani? Ikiwa kwa kweli tunathamini rehema kubwa ambayo Yehova ametuonyesha, tutachochewa kuwasamehe wengine. (Zab. 103:9) Gazeti la Mnara wa Mlinzi lilisema hivi miaka mingi iliyopita: “Hata tuwasamehe wanadamu wenzetu mara nyingi kadiri gani, hatuwezi kamwe kufikia kiwango ambacho Mungu ametusamehe na kutuonyesha rehema kupitia dhabihu ya Kristo.”

9. Yehova anawaonyesha nani rehema? (Mathayo 6:14, 15)

⁹ Wale wanaosamehe watasamehewa. Yehova huwaonyesha rehema wale walio na rehema. (Mt. 5:7; Yak. 2:13) Yesu alionyesha hilo wazi alipowafundisha wanafunzi wake jinsi ya kusali. (Soma Mathayo 6:14, 15.) Hapo awali, Yehova alikazia jambo hilo kuhusiana na mtumishi wake Ayubu. Mwanamume huyo mwaminifu alikuwa ameumizwa sana na maneno makali ya wanaume watatu walioitwa Elifazi, Bildadi, na Sofari. Yehova alimwagiza Ayubu asali kwa niaba yao. Baada ya Ayubu kufanya hivyo, Yehova alimbariki.​—Ayu. 42:8-10.

10. Kwa nini kuweka kinyongo kunadhuru? (Waefeso 4:31, 32)

¹⁰ Kuweka kinyongo kunadhuru. Yehova anataka tupate faraja inayotokana na kujiondolea mzigo wa kinyongo. (Soma Waefeso 4:31, 32.) Anatuhimiza ‘tuache hasira na tuache ghadhabu.’ (Zab. 37:8) Ni jambo la hekima kufuata ushauri huo. Kuweka kinyongo kunaweza kutusababishia madhara ya kimwili na kiakili. (Met. 14:30) Tunapoweka kinyongo hatumwathiri kwa njia yoyote yule aliyetukosea, ni kama kunywa sumu tukitarajia mtu mwingine apate madhara. Badala yake, tunapowasamehe wengine tunajipatia zawadi sisi wenyewe. (Met. 11:17) Tunapata amani ya akili na moyoni, na tunaweza kusonga mbele katika utumishi wetu kwa Yehova.

11. Biblia inasema nini kuhusu kulipiza kisasi? (Waroma 12:19-21)

¹¹ Kisasi ni cha Yehova. Yehova hajatupatia mamlaka ya kulipiza kisasi mtu fulani anapotutendea dhambi. (Soma Waroma 12:19-21.) Kwa sababu ya maoni yetu yenye mipaka na yasiyo makamilifu, hatuwezi kuhukumu kwa usahihi kama Mungu. (Ebr. 4:13) Na nyakati nyingine, tunaruhusu hisia zetu ziathiri maamuzi yetu. Yehova alimwongoza Yakobo kwa roho aandike hivi:  “Hasira ya mwanadamu haitokezi uadilifu wa Mungu.” (Yak. 1:20) Tuna hakika kwamba Yehova atafanya mambo kwa usahihi na kuhakikisha haki inatendeka kikamilifu.

12. Tunaweza kuonyeshaje kwamba tuna uhakika katika haki ya Yehova?

¹² Kusamehe kunaonyesha kwamba tuna uhakika katika haki ya Yehova. Tukiacha mambo mikononi mwa Yehova, tunaonyesha tuna uhakika kwamba Yehova ataondoa madhara yote yaliyosababishwa na dhambi. Katika ulimwengu mpya alioahidi, kumbukumbu zenye kuumiza ‘hazitaingia tena akilini, wala hazitaingia tena moyoni.’ (Isa. 65:17) Lakini tunapoumizwa sana, je, kweli inawezekana kutokasirika na kutoweka kinyongo moyoni? Chunguza jinsi ambavyo wengine wamefaulu kufanya hivyo.

13-14. Umejifunza nini kuhusu kusamehe kutokana na simulizi la Tony na José?

¹³ Ndugu na dada zetu wengi waliamua kusamehe hata walipokuwa wameumizwa sana na matendo ya wengine. Wamepata baraka gani kwa kufanya hivyo?

¹⁴ Miaka mingi kabla hajajifunza kweli, Tony c anayeishi nchini Ufilipino, aligundua kwamba mmoja kati ya ndugu zake wakubwa alikuwa ameuawa na mwanamume aliyeitwa José. Wakati huo, Tony alikuwa mjeuri na mwenye hasira sana, na alitaka kulipiza kisasi. José alikamatwa na kufungwa gerezani kwa sababu ya uhalifu wake. Baadaye, José alipoachiliwa kutoka gerezani, Tony aliazimia kwamba angemtafuta na kumuua. Alinunua bunduki kwa kusudi hilo. Wakati huohuo, Tony alianza kujifunza Biblia pamoja na Mashahidi wa Yehova. Anasema hivi: “Nilipokuwa nikijifunza, nilitambua kwamba nilihitaji kubadili mwenendo wangu, na hilo lilitia ndani kuacha kuwa na hasira.” Baada ya muda, Tony alibatizwa na hatimaye akawekwa rasmi kuwa mzee wa kutaniko. Wazia jinsi alivyoshangaa alipotambua kwamba José pia alikuwa amebatizwa na kuwa Shahidi wa Yehova! Tony na José walipokutana, walikumbatiana kwa uchangamfu, na Tony akamwambia José kwamba  alikuwa amemsamehe. Tony anasema tendo hilo la kusamehe lilimletea shangwe kubwa sana hivi kwamba ni vigumu kwake kuelezea jinsi alivyohisi. Naam, Yehova alimbariki Tony kwa sababu ya utayari wake wa kusamehe.

15-16. Umejifunza nini kuhusu msamaha kutokana na jambo lililowapata Peter na Sue?

¹⁵ Mwaka wa 1985, Peter na Sue walikuwa wamehudhuria mkutano katika Jumba la Ufalme, mlipuko mkubwa ulipotokea kwenye Jumba la Ufalme. Mwanamume fulani alikuwa ameweka bomu ndani ya Jumba la Ufalme! Sue aliumia sana hivi kwamba uwezo wake wa kuona na kusikia uliathiriwa. Pia, alipoteza uwezo wa kunusa. d Mara nyingi Peter na Sue walijiuliza hivi: ‘Ni mtu wa aina gani angeweza kufanya jambo ovu hivi?’ Miaka mingi baadaye, mhalifu huyo ambaye hakuwa Shahidi wa Yehova, alikamatwa na kufungwa kifungo cha maisha gerezani. Peter na Sue walipoulizwa ikiwa wamemsamehe mwanamume huyo walisema hivi: “Yehova anatufundisha kwamba kuweka kinyongo kunaweza kutudhuru kimwili, kihisia, na kiakili. Hivyo, mapema kabisa tulimwomba Yehova atusaidie tusikasirike au kuweka kinyongo na tuendelee na maisha yetu.”

¹⁶ Je, imekuwa rahisi kwao kusamehe? Sio sikuzote. Wanaendelea kusema hivi: “Kila wakati Sue anapopata maumivu kwa sababu ya majeraha yake, tunakasirika tena. Lakini hatuendelei kukazia fikira hali hiyo, hivyo hisia hizo zinaondoka haraka. Isitoshe, tunaweza kusema kutoka moyoni kwamba ikiwa siku moja mhalifu huyo atakuwa ndugu yetu, tutamkaribisha. Jambo hilo limetufundisha kwamba kanuni za Biblia kwa kweli zinatuweka huru; zinatuweka huru kwa njia kubwa kuliko tunavyoweza kuwazia! Pia, tunaweza kufarijika kwa kujua kwamba hivi karibuni, Yehova ataondoa madhara yote yaliyotokea.”

17. Unajifunza nini kuhusu kusamehe kutokana na simulizi la Myra?

 ¹⁷ Myra alijifunza kweli alipokuwa tayari ameolewa na akiwa na watoto wawili wadogo. Mume wake hakukubali kweli. Baada ya muda, mume wake alifanya uzinzi na kuiacha familia. Myra anasema hivi: “Mume wangu aliponiacha mimi na watoto wawili, nilihisi kama wengi wanavyohisi baada ya kusalitiwa na mpendwa wao—kushtuka, kutoamini, kuhuzunika, kujuta, kujilaumu, na kukasirika.” Ingawa ndoa yao ilivunjika, maumivu ya kusalitiwa yaliendelea kuwepo. Myra anaendelea kusema hivi: “Hisia hizo zilinifanya niwe na mahangaiko na hasira kwa miezi kadhaa, na nilitambua kwamba ziliathiri uhusiano wangu pamoja na Yehova na wengine.” Sasa Myra anasema hana hasira tena wala kinyongo kumwelekea mume wake wa zamani. Anatumaini kwamba siku moja atamkaribia Yehova. Myra anakazia fikira wakati ujao. Akiwa mama asiye na mwenzi, amewalea watoto wake wawili kuwa watumishi wa Yehova. Leo, Myra anapata shangwe ya kumtumikia Yehova pamoja na watoto wake na familia zao.

18. Tunaweza kuwa na uhakika gani katika Yehova akiwa Mwamuzi Mkuu?

¹⁸ Inafariji kujua kwamba hatuna jukumu la kuamua jinsi watu wanavyopaswa kuhukumiwa! Akiwa Mwamuzi Mkuu, Yehova atafanya kazi hiyo muhimu. (Rom. 14:10-12) Tunaweza kuwa na uhakika kabisa kwamba sikuzote atahukumu kulingana na viwango vyake vikamilifu vya mema na mabaya. (Mwa. 18:25; 1 Fal. 8:32) Hawezi kamwe kutenda jambo lisilo la uadilifu!

19. Haki kamilifu ya Yehova itatimiza nini?

¹⁹ Tunatazamia kwa hamu wakati ambapo Yehova ataondoa kabisa madhara yote yanayosababishwa na dhambi na hali ya kutokamilika ya wanadamu. Wakati huo, majeraha yetu yote ya kimwili na kihisia yataponywa kabisa. (Zab. 72:12-14; Ufu. 21:3, 4) Hayatakumbukwa kamwe akilini. Tunaposubiri wakati huo maridadi ufike, tunashukuru sana kwamba Yehova ametupatia uwezo wa kumwiga yeye kwa kuwasamehe wengine.