Maswali Kutoka kwa Wasomaji

Mke Mkristo aliye mwaminifu apaswa kupinga kwa kadiri gani madai ya talaka yanayoanzishwa na mwenzi wake?

Ndoa ya kibinadamu ilipoanza, Mungu alisema kwamba mume na mke wapaswa ‘kuambatana’ pamoja. (Mwanzo 2:18-24) Wanadamu wakawa wasio wakamilifu, na hivyo kukawa na matatizo katika ndoa nyingi, lakini Mungu angali anatamani wenzi waambatane pamoja. Mtume Paulo aliandika hivi: “Kwa watu waliooa au kuolewa natoa maagizo, lakini si mimi bali Bwana, kwamba mke hapaswi kuondoka kwa mume wake; lakini kwa kweli akiondoka, acha akae bila kuolewa au sivyo apatane tena na mume wake; na mume hapaswi kumwacha mke wake.”—1 Wakorintho 7:10, 11.

Maneno hayo yanaunga mkono wazo la kwamba miongoni mwa wanadamu wasio wakamilifu huenda nyakati fulani mwenzi akaamua kuondoka. Kwa mfano, Paulo alisema kwamba ikiwa mwenzi ameondoka, wote wawili wapaswa ‘kukaa bila kuoa au kuolewa.’ Kwa nini? Naam, mwenzi aliondoka, lakini machoni pa Mungu wote wawili walibaki wakiwa wamefungwa pamoja. Paulo angeweza kusema hivyo kwa sababu Yesu alikuwa ameweka kiwango cha ndoa ya Kikristo: “Yeyote yule atalikiye mke wake, ila kwa sababu ya uasherati [Kigiriki, por·neiʹa], na kuoa mwingine afanya uzinzi.” (Mathayo 19:9) Naam, msingi pekee wa talaka ambao kupatana na Maandiko unavunja ndoa ni “uasherati,” yaani, ukosefu wa adili katika ngono. Yaonekana, katika kisa alichorejezea Paulo, hakukuwa na mwenzi aliyekosa adili, kwa hiyo mume au mke alipoondoka, ndoa haikuvunjika machoni pa Mungu.

Kisha Paulo alizungumzia hali ambayo Mkristo wa kweli ana mwenzi asiyeamini. Fikiria mwelekezo wa Paulo: “Lakini yule asiyeamini akiendelea kuondoka, acha aondoke; ndugu au dada hayumo katika utumwa chini ya hali za namna hiyo, lakini Mungu amewaita nyinyi kwenye amani.” (1 Wakorintho 7:12-16) Mke mwaminifu atafanyaje mume wake asiyeamini akimwacha, na hata kutafuta talaka ya kisheria?

Huenda mke akaona ni afadhali mume asimwache. Huenda mke akawa bado anampenda mume wake, anatambua mahitaji yao ya kihisia-moyo na ya kingono, na kwamba yeye na watoto watahitaji utegemezo wa kimwili. Huenda pia akatumaini kwamba, baada ya muda, mume wake atakuwa mwamini na kuokolewa. Hata hivyo, akichukua hatua za kuvunja ndoa (kwa msingi usio wa Kimaandiko), mke angeweza ‘kumwacha aondoke,’ kama alivyoandika Paulo. Hali ingekuwa namna moja ikiwa mume mwamini angepuuza maoni ya Mungu juu ya ndoa na kusisitiza kwamba anaondoka.

Ingawa hivyo, katika hali kama hizo, huenda mke akahitaji kujilinda mwenyewe na kulinda watoto. Jinsi gani? Angetaka kuendelea kuwa na haki ya kulea watoto wake wapendwa ili azidi kuwaonyesha upendo wa mama, kuwafundisha maadili, na kukazia kikiki imani inayotegemea mafundisho mazuri ya Biblia. (2 Timotheo 3:15) Talaka ingeweza kuhatarisha haki zake. Kwa hiyo, anaweza kuchukua hatua za kuwakilishwa ifaavyo mbele za mamlaka ili kulinda haki yake ya kulea watoto na kuhakikisha kwamba mume wake anawajibika kutegemeza familia anayoacha. Katika sehemu fulani, mwanamke anayepinga talaka anaweza kutia sahihi hati za kisheria zinazoonyesha maandalizi kwa ajili ya kulea watoto na utegemezo wa kifedha, bila kukubali talaka ambayo mume anatafuta. Kwingineko, maneno yaliyo katika hati hizo huonyesha kwamba anakubali talaka hiyo; hivyo ikiwa mume wake alikuwa na hatia ya kufanya uzinzi, mke anapotia sahihi hati hizo angeonyesha kwamba amemkataa mumewe.

Watu wengi katika jumuiya na kutanikoni hawatajua habari kamili, kama vile ikiwa talaka hiyo ilichukuliwa kwa misingi ya Kimaandiko. Kwa hiyo kabla mambo hayajafika hapo, lingekuwa jambo la busara mke kumwarifu mwangalizi-msimamizi na mzee mwingine kutanikoni (ikiwezekana kwa kuandika) habari hizo. Kwa kufanya hivyo, habari hizo zaweza kupatikana iwapo maswali yoyote yatazuka—wakati huo au baadaye.

Acheni turejelee maelezo ya Yesu: “Yeyote yule atalikiye mke wake, ila kwa sababu ya uasherati, na kuoa mwingine afanya uzinzi.” Ikiwa kwa kweli mume alikuwa na hatia ya ukosefu wa adili katika ngono lakini akataka aendelee kuishi na mke wake  katika ndoa, mke wake (asiye na hatia katika mfano wa Yesu) ataamua kama atamsamehe na kuendelea kuishi naye katika ndoa au atamkataa. Ikiwa yuko tayari kumsamehe na kuendelea kuishi na mume wake kisheria, hatakuwa amekiuka maadili kwa kuchukua hatua hiyo.—Hosea 1:1-3; 3:1-3.

Katika hali ambapo mume asiye na adili atafuta talaka, bado mke aweza kuwa tayari kumsamehe, akitumaini kumpata tena. Ni juu ya mke kuamua, kwa kutegemea dhamiri na hali yake, kama atapinga talaka ya mume. Katika sehemu fulani mwanamke anayepinga talaka aweza kutia sahihi hati zinazoagiza awe na haki ya kulea watoto na msaada wa kifedha bila kuonyesha kwamba yeye akubaliana na talaka. Mke anapotia sahihi hati hizo haimaanishi kwamba amemkataa mumewe. Hata hivyo, kwingineko mke anayepinga talaka aweza kuombwa atie sahihi hati zinazoonyesha kwamba anakubali talaka hiyo; kutia sahihi hati hizo kungeonyesha waziwazi kwamba amemkataa mume wake mwenye hatia.

Ili kuepuka kutoelewana kunakoweza kutokea, ingefaa katika kisa hiki pia mke awape wazee wa kutaniko barua inayoonyesha hatua ambazo zimechukuliwa na pia kwa nini zinachukuliwa. Mke aweza kusema alimwambia mume wake kwamba alikuwa tayari kumsamehe na kuendelea kuwa mke wake. Hiyo ingeonyesha kwamba talaka hiyo ilichukuliwa pasipo yeye kuiunga mkono; badala ya kumkataa mume wake, bado alikuwa tayari kumsamehe. Hivyo mke anapoonyesha waziwazi kwamba alikuwa tayari kumsamehe na kubaki katika ndoa, kutia sahihi hati zinazoonyesha tu jinsi ya kushughulikia mambo ya kifedha na/au ya kulea watoto hakungeonyesha kwamba amemkataa mumewe. *

Baada ya kuthibitisha kwamba alikuwa tayari kumsamehe hata baada ya talaka, mke wala mume hatakuwa huru kufunga ndoa na mtu mwingine. Ikiwa mke, mwenzi asiye na hatia ambaye ombi lake la kusamehe lilikataliwa, baadaye aamua kumkataa mumewe kwa sababu ya ukosefu wake wa adili, basi wote wawili watakuwa huru. Yesu alionyesha kwamba mwenzi asiye na hatia ana haki ya kufanya uamuzi kama huo.—Mathayo 5:32; 19:9; Luka 16:18.

[Maelezo ya Chini]