Wewe Hushughulikaje na Unafiki?

KATIKA bustani ya Gethsemane, Yudasi Iskariote alimkaribia Yesu na “kumbusu kwa wororo sana.” Hivyo ndivyo watu walivyoonyesha upendo mwororo. Lakini Yudasi alikuwa anajifanya tu ili aweze kumtambulisha Yesu kwa wale waliokuwa wamekuja usiku kumkamata. (Mathayo 26:48, 49) Yudasi alikuwa mnafiki—mtu ambaye hujifanya kuwa tofauti na alivyo na anayeficha nia yake mbovu kwa kujifanya mnyofu. Neno la Kigiriki lililotafsiriwa “mnafiki” linamaanisha “mtu ajibuye” na pia mwigizaji wa jukwaani. Baadaye, neno hilo lilikuja kutumiwa kurejezea mtu yeyote anayejifanya tu kusudi adanganye wengine.

Wewe hushughulikaje na unafiki? Kwa mfano, je, wewe hukasirika unapoona watengenezaji wa sigareti wakiwatia moyo watu wavute sigareti licha ya uthibitisho uliopo kwamba kufanya hivyo huhatarisha afya? Je, unakasirishwa na watunzaji wanafiki ambao huwatendea vibaya watu ambao wanapaswa kuwatunza? Je, unaumia wakati mtu uliyefikiri ni rafiki wa kweli anapokosa kuwa mwaminifu? Unahisije kuhusu unafiki wa kidini?

“Ole Wenu Nyinyi . . . Wanafiki!”

Fikiria jinsi hali ya kidini ilivyokuwa wakati Yesu alipokuwa duniani. Waandishi na Mafarisayo walijifanya kuwa walimu waaminifu-washikamanifu wa Sheria ya Mungu, lakini ukweli ni kwamba walijaza akili za watu mafundisho ya wanadamu ambayo yaliwakengeusha kutoka kwa Mungu. Waandishi na Mafarisayo walikazia sana kufuatwa kwa kila neno katika sheria, huku wakipuuza kanuni muhimu zilizokazia upendo na huruma. Hadharani walijifanya watu wenye kujitoa kwa Mungu, ingawa faraghani walikuwa watu waovu sana. Hawakutenda kulingana na maneno yao. Walifanya mambo kusudi “watazamwe na watu.” Walifanana na “makaburi yaliyopakwa chokaa, ambayo kwa nje yaonekana kwa kweli kuwa mazuri lakini ndani yamejaa mifupa ya binadamu wafu na kila namna ya ukosefu wa usafi.” Akifichua unafiki wao kwa ujasiri, Yesu alisema hivi kwa kurudia-rudia: “Ole wenu nyinyi, waandishi na Mafarisayo, wanafiki!”—Mathayo 23:5, 13-31.

Kama ungaliishi wakati huo, huenda kwa kweli ungalichukizwa na unafiki huo wa kidini kama vile watu wengine wenye mioyo minyofu walivyochukizwa. (Waroma 2:21-24; 2 Petro 2:1-3) Lakini je, ungaliruhusu unafiki wa waandishi na Mafarisayo ukuchukize kiasi cha kukataa dini zote, kutia ndani ile iliyofundishwa na kufuatwa na Yesu Kristo na wanafunzi wake? Je, hiyo haingekuwa ni kwa hasara yako?

Huenda mwenendo wa unafiki wa watu wa kidini ukafanya tuchukie dini. Hata hivyo, kufanya hivyo kungefanya tusitambue kwamba waabudu wa kweli ni wanyofu. Mambo tunayofanya ili kujilinda na unafiki yanaweza hata kutufanya tukose marafiki wa kweli. Basi, tunapaswa kuwa na kiasi na usawaziko kuhusiana na unafiki.

“Fulizeni Kufungua Macho Yenu”

Kwanza, ni lazima tujue jinsi ya kuwatambua wanafiki. Jambo hilo si rahisi sikuzote. Familia moja ilijifunza kufanya hivyo baada ya kupatwa na hasara kubwa sana. Mama yao alikuwa amepoteza fahamu. Ili kuwashtaki  madaktari wa hospitali moja waliosababisha hali hiyo kwa sababu ya kutokuwa waangalifu, familia hiyo iliajiri mwanasheria ambaye pia alikuwa mhubiri wa kanisa moja la kwao. Ingawa hospitali hiyo iliwalipa dola milioni 3.4 za Marekani, msiba wa familia hiyo ulizidi kuwa mbaya. Mama huyo alikufa fukara, na hata hakukuwa na pesa za kutosha kulipia mazishi yake. Kwa nini? Kwa sababu mwanasheria huyo aliiba kiasi kikubwa sana cha pesa hizo. Jarida moja lilisema hivi kuhusu mwanasheria huyo: “Ikiwa alihubiri mwenendo aliokuwa anafuata . . . , basi anapaswa kusema hivi katika ujumbe wake: na tuibe.” Tunaweza kujilinda jinsi gani na watu kama hao?

“Fulizeni kufungua macho yenu,” Yesu akawashauri watu walioishi wakati wake ambao walikabiliwa na unafiki wa kidini. (Mathayo 16:6; Luka 12:1) Naam, ni lazima tuwe waangalifu. Huenda watu wakadai kuwa na malengo yanayofaa na kujionyesha kuwa wanyofu, lakini tunapaswa kuwa waangalifu na kutokuwa wepesi kuamini kila mtu. Je, hatungechunguza noti kwa makini kama tungejua kwamba kulikuwa na pesa bandia?

Kumekuwako na wanafiki hata katika kutaniko la kweli la Kikristo. Mwanafunzi Yuda alitoa onyo kuwahusu, aliposema: “Hao ndio miamba iliyofichwa chini ya maji katika karamu zenu za upendo huku wakila karamu pamoja nanyi, wachungaji ambao hujilisha wenyewe bila hofu; mawingu yasiyo na maji ambayo yachukuliwa na pepo huku na huku; miti katika majira ya mpukutiko yaliyosonga, lakini isiyo na matunda.”—Yuda 12.

‘Kufuliza kufungua macho’ humaanisha kuepuka kudanganywa na mtu anayejifanya kuwa na upendo na kumbe ana ubinafsi na anaunga mkono maoni yasiyotegemea Neno la Mungu. Kama mwamba uliopasuka-pasuka ulio chini ya maji matulivu unavyoweza kuharibu meli, ndivyo mtu kama huyo anavyoweza kuangamiza hali ya kiroho ya watu wasio waangalifu. (1 Timotheo 1:19) Huenda mnafiki huyo akaahidi kuburudisha wengine kiroho, lakini awe tu ‘wingu lisilo na maji’—lisilotokeza mvua. Kama mti usiozaa, mtu mdanganyifu hazai matunda ya kweli ya Kikristo. (Mathayo 7:15-20; Wagalatia 5:19-21) Naam, tunahitaji kuwa waangalifu kuhusiana na wadanganyi hao. Hata hivyo, inatupasa kufanya hivyo bila kushuku nia ya kila mtu.

“Komeni Kuhukumu”

Ni rahisi kama nini kwa wanadamu wasio wakamilifu kuwaonyesha wengine makosa huku wakipuuza makosa yao wenyewe! Hata hivyo, mwelekeo huo hufanya iwe rahisi kwetu kuwa wanafiki. “Mnafiki!” Yesu akasema. “Kwanza toa boriti lililo katika jicho lako mwenyewe, na ndipo utaona waziwazi jinsi ya kutoa unyasi ulio katika jicho la ndugu yako.” Tunapaswa kufuata ushauri huu wake: “Komeni kuhukumu ili msipate kuhukumiwa; kwa maana kwa hukumu mnayohukumu, mtahukumiwa . . . Basi, kwa nini wautazama unyasi ulio katika jicho la ndugu yako, lakini hulifikirii boriti lililo katika jicho lako mwenyewe?”—Mathayo 7:1-5.

Ikiwa nyakati nyingine wengine wanafanya mambo yanayoonekana kuwa ya unafiki, tunapaswa kuwa waangalifu tusiwe wepesi kuwaita wanafiki. Kwa mfano, mtume Petro ‘alianza kujiondoa na kujitenga mwenyewe’ na waamini  wenzake wasio Wayahudi huko Antiokia ili kuwapendeza wageni Wayahudi kutoka Yerusalemu. Barnaba ‘pia aliongozwa pamoja na Petro na wengineo katika kisingizio chao.’ Petro alifanya hivyo licha ya kwamba alikuwa na pendeleo la kuwasaidia watu wasio Wayahudi wajiunge na kutaniko la Kikristo. (Wagalatia 2:11-14; Matendo 10:24-28, 34, 35) Bila shaka kosa hilo dogo halingefanya Barnaba na Petro waonwe kuwa sawa na waandishi na Mafarisayo au Yudasi Iskariote.

“Acheni Upendo Wenu Uwe Bila Unafiki”

“Unapowafanyia watu wengine mema,” Yesu akashauri, “usiajiri mtu wa kupiga baragumu mbele yako—kama waigizaji kwenye masinagogi na kwenye barabara ambao huhakikisha kwamba wanawavutia watu.” (Mathayo 6:2, Phillips) “Acheni upendo wenu uwe bila unafiki,” mtume Paulo akaandika. (Waroma 12:9) Alimtia moyo kijana Timotheo awe na “upendo kutokana na moyo safi . . . na kutokana na imani bila unafiki.” (1 Timotheo 1:5) Ikiwa tuna imani na upendo wa kweli—usio na ubinafsi na udanganyifu—wengine watatutumaini. Tutawaimarisha na kuwatia moyo wale walio karibu nasi. (Wafilipi 2:4; 1 Yohana 3:17, 18; 4:20, 21) Na zaidi ya yote, tutakuwa na kibali cha Yehova.

Wale wanaozoea unafiki watakufa hatimaye. Unafiki wao utafichuliwa hadharani. Yesu Kristo alisema, “Hakuna kitu chochote kilichofunikwa kabisa ambacho hakitakuwa chenye kufunuliwa, na cha siri ambacho hakitakuwa chenye kujulikana.” (Mathayo 10:26; Luka 12:2) Mfalme Solomoni mwenye hekima alisema: “Mungu ataleta hukumuni kila kazi, pamoja na kila neno la siri, likiwa jema au likiwa baya.”—Mhubiri 12:14.

Kwa sasa, tusiruhusu unafiki wa watu wengine utuathiri kiasi cha kutowapenda kikweli marafiki wetu wa kweli. Tunaweza kuwa waangalifu bila kuwa wenye kushuku wengine kupita kiasi. Na tujitahidi kudumisha upendo na imani isiyo na unafiki.—Yakobo 3:17; 1 Petro 1:22.

[Picha katika ukurasa wa 22, 23]

Je, ungaliruhusu unafiki wa waandishi na Mafarisayo ukufanye ukatae Yesu Kristo na wanafunzi wake?