Ile Kanuni Bora—Je, Bado Inafaa?

Ingawa watu wengi huiona ile Kanuni Bora kuwa fundisho la maadili lililofundishwa na Yesu, yeye mwenyewe alisema: “Kile nifundishacho si changu, bali ni chake yeye aliyenituma.”—Yohana 7:16.

NAAM, yule aliyemtuma Yesu, yaani, Muumba, Yehova Mungu, ndiye Chanzo cha yale ambayo Yesu alifundisha, kutia ndani ile iliyokuja kuitwa Kanuni Bora.

Mwanzoni Mungu alitaka wanadamu wote wawatendee wenzao jinsi ambavyo wao wenyewe wangetaka watendewe. Mungu aliweka mfano bora wa kuwajali wengine kwa jinsi alivyowaumba wanadamu: “Mungu akaumba mtu kwa mfano wake, kwa mfano wa Mungu alimwumba, mwanamume na mwanamke aliwaumba.” (Mwanzo 1:27) Hilo linamaanisha kwamba kwa upendo Mungu aliwapa wanadamu kiasi fulani cha sifa zake za pekee  ili waweze kufurahia maisha yenye amani, furaha, na upatano—ikiwezekana milele. Dhamiri waliyopewa na Mungu, ikizoezwa vizuri, ingewasaidia kuwatendea wengine jinsi ambavyo wao wenyewe wangetaka watendewe.

Ubinafsi Waenea

Kwa kuwa mwanadamu alikuwa na mwanzo mzuri hivyo, ni nini kilitukia? Kwa maneno sahili, tunaweza kusema kwamba watu walianza kuonyesha sifa mbaya ya ubinafsi. Watu wengi wanajua masimulizi ya Biblia kuhusu yale ambayo wenzi wawili wa kwanza walifanya, kama ilivyoandikwa kwenye Mwanzo sura ya 3. Adamu na Hawa walichochewa na Shetani, mpinzani wa viwango vyote vya uadilifu vya Mungu, wakatae kwa ubinafsi utawala wa Mungu wakitaka kujitawala. Kitendo chao cha ubinafsi na uasi kilisababisha hasara kubwa kwao na msiba kwa watoto wao. Jambo hilo lilionyesha wazi matokeo mabaya ya kupuuza fundisho lililokuja kuitwa Kanuni Bora. Kwa hiyo, “kupitia mtu mmoja dhambi iliingia ulimwenguni na kifo kupitia dhambi, na hivyo kifo kikasambaa kwa watu wote kwa sababu wote walikuwa wamefanya dhambi.”—Waroma 5:12.

Ingawa wanadamu kwa ujumla walikataa njia zenye upendo za Yehova Mungu, yeye hakuwaacha. Kwa mfano, Yehova alilipa taifa la Israeli Sheria yake ili iwaongoze. Sheria hiyo iliwafundisha kuwatendea wengine jinsi ambavyo wao wenyewe wangetaka watendewe. Ilionyesha jinsi ya kushughulika na watumwa, wavulana wasio na baba, na wajane. Pia ilionyesha jinsi ya kushughulika na uvamizi, utekaji nyara, na wizi. Sheria kuhusu usafi zilionyesha kwamba walijali afya ya wengine. Kulikuwa pia na sheria kuhusu ngono. Yehova alitoa muhtasari wa Sheria yake alipowaambia watu hivi: “Umpende jirani yako kama nafsi yako,” maneno yaliyonukuliwa na Yesu baadaye. (Mambo ya Walawi 19:18; Mathayo 22:39, 40) Sheria pia ilionyesha jinsi ya kushughulika na wakazi wageni  miongoni mwa Waisraeli. Sheria iliamuru hivi: “Usimwonee mgeni; maana, ninyi mwajua moyo wa mgeni ulivyo, kwa kuwa ninyi mlikuwa wageni katika nchi ya Misri.” Yaani, Waisraeli walipaswa kuwaonyesha fadhili nyingi watu waliokuwa na magumu.—Kutoka 23:9; Mambo ya Walawi 19:34; Kumbukumbu la Torati 10:19.

Yehova alibariki taifa la Israeli maadamu tu lilifuata Sheria kwa uaminifu. Chini ya utawala wa Daudi na Solomoni, taifa hilo lilisitawi nao watu walikuwa wenye furaha na kutosheka. Masimulizi fulani ya zamani yanatuambia hivi: “Yuda na Israeli walikuwa wengi kama mchanga wa pwani kwa wingi, wakila, na kunywa, na kufurahi. Yuda na Israeli wakakaa salama, kila mtu chini ya mzabibu wake na chini ya mtini wake.”—1 Wafalme 4:20, 25.

Yasikitisha kwamba taifa hilo halikuendelea kuwa na amani na usalama. Ingawa Waisraeli walikuwa na Sheria ya Mungu, hawakuifuata; ubinafsi uliwafanya hata wasiwajali wengine. Ubinafsi na uasi-imani ulifanya hali ya mtu mmoja-mmoja na ya taifa zima iwe ngumu sana. Hatimaye, katika mwaka wa 607 K.W.K., Yehova aliwaruhusu Wababiloni waharibu ufalme wa Yuda, jiji la Yerusalemu, na hata hekalu lenye fahari lililokuwa humo. Kwa sababu gani? “Kwa kuwa hamkuyasikiliza maneno yangu, angalieni, nitapeleka watu na kuzitwaa jamaa zote za upande wa kaskazini, asema BWANA, nami nitatuma ujumbe kwa Nebukadreza, mfalme wa Babeli, mtumishi wangu, nami nitawaleta juu ya nchi hii, na juu yao wakaao ndani yake, na juu ya mataifa haya yote yaliyopo pande zote; nami nitawaangamiza kabisa, na kuwafanya kitu cha kushangaza, na kitu cha kuzomewa, na ukiwa wa daima.” (Yeremia 25:8, 9) Walipata hasara iliyoje kwa kuacha ibada safi ya Yehova!

Mfano wa Kuigwa

Kwa upande mwingine, Yesu Kristo alifundisha ile Kanuni Bora na pia akaweka mfano bora zaidi wa jinsi ya kuifuata. Alijali kikweli hali njema ya wengine. (Mathayo 9:36; 14:14; Luka 5:12, 13) Wakati mmoja, karibu na jiji la Naini, Yesu aliona mjane aliyevunjika moyo akiandamana na wengine kwenda kumzika mwanawe wa pekee. Masimulizi ya Biblia yanasema: “Bwana alipomwona mara hiyo akasukumwa na sikitiko kwa ajili yake.” (Luka 7:11-15) Kichapo Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words chasema kwamba maneno ‘kusukumwa na sikitiko,’ yanamaanisha “kuchochewa na hisia zenye huruma nyingi.” Alifahamu maumivu ambayo mjane huyo alikuwa nayo moyoni, na jambo hilo lilimchochea achukue hatua zinazofaa kumwondolea maumivu hayo. Mjane huyo alifurahi kama nini Yesu alipomfufua mvulana huyo na ‘kumpa mama yake’!

Hatimaye, kupatana na kusudi la Mungu, Yesu aliteswa na kutoa uhai wake kwa hiari uwe fidia ili wanadamu waweze kuwekwa huru na utumwa wa dhambi na kifo. Huo ndio uliokuwa mfano bora zaidi wa kuishi kupatana na Kanuni Bora.—Mathayo 20:28; Yohana 15:13; Waebrania 4:15.

Watu Wanaoishi Kupatana na Kanuni Bora

Je, wakati huu kuna watu ambao kwa kweli wanaishi kupatana na ile Kanuni Bora? Ndiyo, lakini hawafanyi hivyo tu wakati hali zinapokuwa nzuri. Kwa mfano, katika Vita ya Pili ya Ulimwengu huko Ujerumani ya Nazi, Mashahidi wa Yehova walidumisha imani yao katika Mungu na upendo wao kwa jirani na kukataa kuvunja ile Kanuni Bora. Ingawa Serikali ilianzisha kampeni ya chuki na ubaguzi dhidi ya Wayahudi wote, Mashahidi waliendelea kufuata ile Kanuni Bora. Hata katika kambi za mateso, waliendelea kuwajali wanadamu wenzao. Mashahidi hao walishiriki chakula chao kidogo pamoja na Wayahudi na watu wasio Wayahudi waliokuwa na njaa. Isitoshe, ingawa waliamriwa na Serikali wachukue silaha na kuwaua watu wengine, walikataa kufanya hivyo kwa kuwa hata wao hawangetaka wauawe na wengine. Wangewezaje kuwaua watu ambao walipaswa kuwapenda kama wanavyojipenda? Wengi wao walipelekwa katika kambi za mateso na wengine wakauawa kwa kukataa kufanya hivyo.—Mathayo 5:43-48.

 Unaposoma makala hii, unanufaika na mfano mwingine unaoonyesha kwamba Kanuni Bora inatumika. Mashahidi wa Yehova wanajua kwamba leo watu wengi huteseka bila matumaini na bila msaada. Kwa sababu hiyo, Mashahidi huchukua hatua inayofaa kwa hiari ili kuwasaidia wengine wajifunze juu ya tumaini na mwongozo unaofaa ambao unapatikana katika Biblia. Hiyo ni sehemu ya kazi ya kuelimisha inayofanywa sasa ulimwenguni pote kwa kiwango kisicho na kifani. Matokeo yamekuwa nini? Kama ilivyotabiriwa kwenye Isaya 2:2-4, “mataifa mengi,” kwa kweli watu zaidi ya milioni sita ulimwenguni, ‘wamefundishwa njia za Yehova na wanakwenda katika mapito yake.’ Kwa njia ya mfano, wamejifunza ‘kufua panga zao ziwe majembe, na mikuki yao iwe miundu.’ Wamepata amani na usalama katika nyakati hizi zenye taabu.

Namna Gani Wewe?

Hebu fikiria kidogo jinsi wanadamu wameumia na kuteseka kwa sababu ya kupuuza ile Kanuni Bora tangu uasi uliochochewa na Shetani Ibilisi utokee Edeni. Yehova anakusudia kubadilisha hali hiyo karibuni. Jinsi gani? “Kwa kusudi hili Mwana wa Mungu alifanywa dhahiri, yaani, ili avunje-vunje kazi za Ibilisi.” (1 Yohana 3:8) Atafanya hivyo chini ya Ufalme wa Mungu, mikononi mwa Yesu Kristo, aliye na hekima na uwezo, ambaye alifundisha na kuishi kupatana na ile Kanuni Bora.—Zaburi 37:9-11; Danieli 2:44.

Mfalme Daudi wa Israeli la kale alisema: “Nalikuwa kijana nami sasa ni mzee, lakini sijamwona mwenye haki ameachwa wala mzao wake akiomba chakula. Mchana kutwa hufadhili na kukopesha, na mzao wake hubarikiwa.” (Zaburi 37:25, 26) Je, hukubali kwamba watu wengi leo wananyakua mali kwa udanganyifu badala ya ‘kufadhili na kukopesha’? Ni wazi kwamba kufuata ile Kanuni Bora kunaweza kutokeza amani na usalama wa kweli kwa sababu kunamwezesha mtu apate baraka sasa na wakati ujao chini ya Ufalme wa Mungu. Ufalme wa Mungu utaondolea mbali ubinafsi na uovu wote duniani. Utaondolea mbali pia utawala wa kibinadamu uliopotoka na kuleta mfumo mpya ambao Mungu atatokeza. Kisha watu wote watafurahia kuishi kupatana na ile Kanuni Bora.—Zaburi 29:11; 2 Petro 3:13.

[Picha katika ukurasa wa 5]

Yesu alifundisha ile Kanuni Bora na pia akaweka mfano bora zaidi wa jinsi ya kuifuata

[Picha katika ukurasa wa 7]

Kufuata ile Kanuni Bora kunaweza kutokeza amani na usalama wa kweli