Maswali Kutoka kwa Wasomaji
Maswali Kutoka kwa Wasomaji
• Je, Biblia humwita Shetani Lusifero?
Jina Lusifero limetumiwa mara moja katika tafsiri fulani za Biblia. Kwa mfano, tafsiri ya Zaire Swahili Bible hutafsiri hivi andiko la Isaya 14:12: “Umeanguka toka mbinguni, namna gani, Ee, Lusifero, mwana wa asubui!”
Neno la Kiebrania lililotafsiriwa “Lusifero” linamaanisha “mwenye kung’aa.” Tafsiri ya Septuagint hutumia neno la Kigiriki linalomaanisha “mleta mapambazuko.” Kwa hiyo tafsiri fulani hutumia neno la awali la Kiebrania “nyota ya asubuhi” au “Nyota ya Mchana.” Lakini tafsiri ya Vulgate ya Kilatini ya Jerome hutumia “Lusifero” (mchukuaji nuru), na ndio sababu neno hilo hupatikana katika tafsiri mbalimbali za Biblia.
Lusifero ni nani? Usemi “mwenye kung’aa” au “Lusifero,” unapatikana katika unabii wa Isaya alipowaamuru Waisraeli watangaze ‘mithali juu ya mfalme wa Babiloni.’ Kwa hiyo usemi huo ni sehemu ya maneno yaliyoelekezwa kwa utawala wa Babiloni. Jambo linalothibitisha kwamba usemi “mwenye kung’aa” umepewa mwanadamu wala si kiumbe wa roho ni ile taarifa isemayo: “Utashushwa mpaka kuzimu.” Kuzimu ni kaburi la kawaida la wanadamu—si mahali anapoishi Shetani Ibilisi. Isitoshe, wale wanaomwona Lusifero akiwa katika hali hiyo huuliza: “Je, huyu ndiye yule mtu aliyekuwa akiifadhaisha dunia?” Bila shaka, “Lusifero” ni mwanadamu, si kiumbe wa roho.—Isaya 14:4, 15, 16, NW.
Kwa nini utawala wa Babiloni unatajwa kwa umashuhuri hivyo? Tunapaswa kutambua kwamba mfalme wa Babiloni angeitwa mwenye kung’aa kwa kumdhihaki baada ya kuanguka. (Isaya 14:3) Wafalme wa Babiloni walijitukuza juu ya wafalme wengine duniani kwa sababu ya kiburi. Wafalme hao walikuwa wenye kiburi sana hivi kwamba inasemwa kwamba walijigamba hivi: “Nitapanda mpaka mbinguni. Nitakiinua kiti changu juu kuliko nyota za Mungu; nami nitaketi juu ya mlima wa mkutano, katika pande za mwisho za kaskazini. . . . Nitafanana na yeye aliye juu.”—Isaya 14:13, 14.
“Nyota za Mungu” ni wafalme kutoka nasaba ya Daudi. (Hesabu 24:17) Kuanzia wakati wa Daudi na kuendelea, “nyota” hao walitawala kutoka Mlima Sayuni. Baada ya Solomoni kujenga hekalu huko Yerusalemu, jiji lote likaitwa Sayuni. Chini ya agano la Sheria, wanaume wote Waisraeli waliamriwa wasafiri hadi Sayuni mara tatu kwa mwaka. Kwa hiyo Sayuni ikaitwa “mlima wa mkutano.” Kwa kuazimia kutiisha wafalme hao wa Yudea kisha kuwaondoa kutoka kwa mlima huo, Nebukadneza anatangaza nia yake ya kujiweka juu ya wale “nyota.” Badala ya kumsifu Yehova kwa kuwashinda wafalme hao wa Yudea, Nebukadneza anajiweka mahali pa Yehova kwa kiburi. Kwa hiyo baada ya ufalme wa Babiloni kuanguka, ulitajwa kwa dhihaka kuwa “mwenye kung’aa.”
Kwa kweli watawala wa Babiloni walionyesha kiburi na mtazamo kama wa “mungu wa mfumo huu wa mambo”—Shetani Ibilisi. (2 Wakorintho 4:4) Yeye pia hutamani mamlaka naye hujitukuza juu ya Yehova Mungu. Lakini Maandiko hayamwiti Shetani Lusifero.
1 Mambo ya Nyakati 2:13-15 humtaja Daudi kuwa mwana wa saba wa Yese, ilhali 1 Samweli 16:10, 11 linaonyesha kwamba alikuwa mwana wa nane?
• Kwa nini andiko laBaada ya Mfalme Sauli wa Israeli la kale kuacha ibada ya kweli, Yehova Mungu alimtuma nabii Samweli kumtia mafuta mmoja wa wana wa Yese awe mfalme. Simulizi la Biblia kuhusu tukio hili la kihistoria, lililoandikwa na Samweli mwenyewe katika karne ya 11 K.W.K., humtaja Daudi kuwa mwana wa nane wa Yese. (1 Samweli 16:10-13) Hata hivyo, simulizi lililoandikwa na kuhani Ezra miaka 600 hivi baadaye lasema: “Na Yese akamzaa Eliabu, mzaliwa wake wa kwanza, na wa pili Abinadabu, na wa tatu Shama; na wa nne Nethaneli, na wa tano Radai; na wa sita Ozemu, na wa saba Daudi.” (1 Mambo ya Nyakati 2:13-15) Ni nini kilichompata mmoja wa ndugu za Daudi, na kwa nini Ezra hataji jina lake?
Maandiko husema kwamba Yese “alikuwa na wana wanane.” (1 Samweli 17:12) Yaonekana mmoja wa wanawe alikufa kabla hajaoa na kupata watoto. Kwa sababu hakuwa na watoto, hangeweza kudai urithi wa kikabila wala haingekuwa lazima jina lake litajwe kwenye rekodi za ukoo wa Yese.
Sasa na tufikirie hali katika siku za Ezra. Fikiria jinsi hali zilivyokuwa wakati alipoandika Mambo ya Nyakati. Ilikuwa miaka 77 hivi baada ya Wayahudi kurudi katika nchi yao kutoka uhamishoni. Mfalme wa Uajemi alikuwa amempa Ezra mamlaka ya kuteua mahakimu na walimu wa Sheria ya Mungu na kuremba nyumba ya Yehova. Orodha sahihi za ukoo zilihitajika ili kuthibitisha urithi wa kila kabila na kuhakikisha kwamba ni watu waliostahili peke yao wangetumikia wakiwa makuhani. Kwa hiyo, Ezra alitayarisha habari kamili kuhusu historia ya taifa hilo, kutia ndani rekodi sahihi na yenye kutegemeka ya ukoo wa Yuda na wa Daudi. Kwa hiyo Ezra hakuona umuhimu wa kutaja jina la mwana wa Yese aliyekufa kabla hajapata watoto.