Yehova Anataka Nini Kwetu?
Yehova Anataka Nini Kwetu?
“BWANA anataka nini kwako, ila kutenda haki, na kupenda rehema, na kwenda [“kutembea,” “NW”] kwa unyenyekevu na Mungu wako?”—MIKA 6:8.
1, 2. Kwa nini huenda watumishi fulani wa Yehova wakavunjika moyo, lakini ni nini kinachoweza kuwasaidia?
VERA ni Mkristo mwaminifu mwenye umri wa miaka 75 hivi na mwenye afya mbaya. Yeye anasema, “wakati mwingine mimi huangalia nje dirishani na kuona ndugu na dada zangu Wakristo wakihubiri nyumba kwa nyumba. Ninatokwa na machozi kwa sababu ninataka kuwa pamoja nao, lakini ugonjwa hupunguza utumishi wangu kwa Yehova.”
2 Je, umewahi kuhisi hivyo? Bila shaka wote wanaompenda Yehova wanataka kutembea katika jina lake na kutimiza viwango vyake. Lakini namna gani ikiwa afya yetu inazidi kuwa mbaya, tumezeeka, au tuna madaraka ya familia? Huenda tukavunjika moyo kwa kadiri fulani kwa kuwa hali hizo zinaweza kutuzuia kufanya yote ambayo tungetaka kufanya katika utumishi wa Mungu. Ikiwa tunakabili hali kama hiyo, yaelekea tutatiwa moyo sana kwa kuchunguza Mika sura ya 6 na ya 7. Sura hizo zinaonyesha kwamba matakwa ya Yehova hayapiti kiasi hata kidogo na kwamba yanaweza kutimizwa.
Jinsi Mungu Anavyowatendea Watu Wake
3. Yehova anawatendeaje Waisraeli waasi?
3 Kwanza, na tuchunguze Mika 6:3-5 na tuone jinsi Yehova anavyotendea watu wake. Kumbuka kwamba katika siku za Mika Waisraeli ni waasi. Hata hivyo, kwa huruma Yehova anazungumza nao kwa maneno, “Enyi watu wangu.” Naye anawasihi: “Enyi watu wangu, kumbukeni, tafadhali,” NW. Badala ya kuwashtumu vikali, yeye anajaribu kufikia mioyo yao kwa kuwauliza, “Nimewatenda nini?” Hata anawatia moyo ‘washuhudie juu’ yake.
4. Kielelezo cha huruma cha Yehova kinapaswa kutufanya tutendeje?
4 Mungu anatuwekea sote kielelezo kilichoje! Kwa huruma aliwaita watu wa Israeli na Yuda walioasi katika siku za Mika, “watu wangu,” na kuzungumza nao kwa maneno kama vile “tafadhali.” Basi, bila shaka, tunapaswa kuonyesha huruma na rehema tunaposhughulika na washiriki wa kutaniko. Ni kweli kwamba, huenda isiwe rahisi kupatana na watu fulani, au huenda wakawa dhaifu kiroho. Hata hivyo, ikiwa wanampenda Yehova, tungependa kuwasaidia na kuwaonyesha huruma.
5. Ni jambo gani la msingi linalotajwa katika Mika 6:6, 7?
5 Sasa na tuangalie Mika 6:6, 7. Mika anauliza mfululizo wa maswali, akisema: “Nimkaribie BWANA na kitu gani, na kuinama mbele za Mungu aliye juu? Je! nimkaribie na sadaka za kuteketezwa, na ndama za umri wa mwaka mmoja? Je! BWANA atapendezwa na elfu za kondoo waume, au na elfu kumi za mito ya mafuta? Je! nimtoe mzaliwa wangu wa kwanza kwa kosa langu, mzao wa mwili wangu kwa dhambi ya roho yangu?” La, haiwezekani kumpendeza Yehova kwa “elfu za kondoo waume, au na elfu kumi za mito ya mafuta.” Lakini kuna jambo litakalompendeza. Ni jambo gani hilo?
Ni Lazima Tutende Haki
6. Ni matakwa gani matatu ya Mungu yanayotajwa katika Mika 6:8?
6 Katika Mika 6:8 tunajifunza mambo ambayo Yehova anataka kwetu. Mika anauliza: “BWANA anataka nini kwako, ila kutenda haki, na kupenda rehema, na kwenda [“kutembea,” NW] kwa unyenyekevu na Mungu wako?” Matakwa hayo matatu yanahusu jinsi tunavyohisi, tunavyofikiri, na tunavyotenda. Ni lazima tutake kuonyesha sifa hizo, tufikirie jinsi ya kuzionyesha, na kuchukua hatua ya kufanya hivyo. Na tuchunguze matakwa hayo matatu moja baada ya lingine.
7, 8. (a) Inamaanisha nini “kutenda haki”? (b) Ni matendo gani yasiyo ya haki yanayoenea katika siku za Mika?
7 “Kutenda haki” humaanisha kutenda yaliyo sawa. Njia ya Mungu ya kufanya mambo ndiyo kiwango cha haki. Hata hivyo, watu wa siku za Mika wanatenda isivyo haki. Katika njia gani? Ona Mika 6:10. Mwishoni mwa mstari huo, inaelezwa kwamba wafanyabiashara wanatumia “kipimo kilichopunguka,” yaani, kipimo kidogo sana. Mstari wa 11 unaongezea kwamba wanatumia “mawe ya kupimia ya udanganyifu.” Na kulingana na mstari wa 12, “ulimi wao una udanganyifu.” Kwa hiyo, katika siku za Mika kipimo kilichopunguka, mawe ya kupimia ya udanganyifu, na ulimi wa udanganyifu ni mambo yaliyoenea katika biashara.
8 Ukosefu huo wa haki haupatikani tu katika sehemu za biashara. Unapatikana mahakamani pia. Andiko la Mika 7:3 linaonyesha kwamba “mkuu aomba rushwa, kadhi yu tayari kuipokea.” Mahakimu wanapewa rushwa ili wawahukumu isivyo haki watu wasio na hatia. “Mtu mkubwa,” au raia mashuhuri, anajiunga na uhalifu huo. Kwa kweli, Mika anasema kwamba mtu mkuu, hakimu, na kadhi ‘hufuma,’ au hupanga pamoja matendo yao maovu.
9. Yuda na Israeli wameathiriwaje na mambo yasiyo ya haki yanayotendwa na waovu?
9 Mambo yasiyo ya haki yaliyotendwa na viongozi waovu yanaathiri Yuda na Israeli yote. Andiko la Mika 7:5 linasema kwamba ukosefu wa haki umefanya marafiki wa karibu na hata wenzi wa ndoa wasiaminiane. Mstari wa 6 unaonyesha kwamba ukosefu wa haki umefanya watu wa jamaa wa karibu kama vile wana na baba, mabinti na mama wadharauliane.
10. Wakristo hujiendeshaje katika hali za sasa zenye ukosefu wa haki?
10 Namna gani leo? Je, hatuoni hali kama hizo? Kama vile Mika, sisi pia tunazungukwa na ukosefu wa haki, hali ya kutoaminiana, na kuvunjika kwa maisha ya jamii na ya familia. Hata hivyo, tukiwa watumishi wa Mungu katika ulimwengu huu usio na uadilifu, haturuhusu roho ya ulimwengu huu ya ukosefu wa haki iingie katika kutaniko la Kikristo. Badala yake tunajitahidi kufuata kanuni za haki na uaminifu-maadili, na kuonyesha sifa hizo katika shughuli zetu za kila siku. Kwa kweli ‘tunajiendesha wenyewe kwa kufuata haki katika mambo yote.’ (Waebrania 13:18) Je, huamini kwamba kwa kutenda haki tunapata baraka nyingi zinazotoka kwa akina ndugu wanaotumainiana kikweli?
Watu Husikiaje “Sauti ya BWANA”?
11. Andiko la Mika 7:12 linatimizwaje?
11 Mika anatabiri kwamba ingawa kuna ukosefu wa haki, watu wa aina zote watapata haki. Nabii huyo anatabiri kwamba watu watakusanywa ‘kutoka bahari mpaka bahari, na kutoka mlima mpaka mlima’ ili wawe waabudu wa Yehova. (Mika 7:12) Leo, katika utimizo wa mwisho wa unabii huo, watu kutoka mataifa yote, wala si taifa moja hususa, wananufaika na haki ya Mungu isiyo na ubaguzi. (Isaya 42:1, BHN) Jambo hilo linathibitikaje?
12. Ni kwa njia gani “sauti ya BWANA” inasikiwa leo?
12 Ili kupata jibu, fikiria maneno ya awali ya Mika. Andiko la Mika 6:9, ZSB linasema: “Sauti ya BWANA inalia katika muji, na mwenye akili ataogopa jina lako.” Watu wa mataifa yote wanaisikiaje “sauti ya BWANA,” na jambo hilo linahusianaje na jinsi tunavyotenda haki? Bila shaka, watu leo hawasikii sauti ya Mungu kihalisi. Hata hivyo, kupitia kazi yetu ya kuhubiri inayofanywa ulimwenguni pote, sauti ya Yehova inasikiwa na watu wa jamii zote na wa aina zote. Kwa sababu hiyo, wale wanaosikiliza ‘wanaogopa jina la Mungu,’ na kuliheshimu sana. Kwa kweli, tunatenda kwa haki na upendo tunapotumikia tukiwa watangazaji wa Ufalme wenye bidii. Kwa kuwajulisha wote jina la Mungu bila kubagua, ‘tunatenda haki.’
Ni Lazima Tupende Rehema
13. Kuna tofauti gani kati ya sifa ya fadhili-upendo na upendo?
13 Sasa, na tuzungumzie takwa la pili linalotajwa katika Mika 6:8. Yehova anataka ‘tupende rehema.’ Neno la Kiebrania linalotafsiriwa “rehema” pia limetafsiriwa “fadhili-upendo” au “upendo mwaminifu-mshikamanifu.” Fadhili-upendo humaanisha kuwajali au kuwahurumia wengine. Sifa ya fadhili-upendo inatofautiana na upendo. Jinsi gani? Upendo ni sifa inayohusisha mambo mengi zaidi. Upendo unaweza hata kuelekezwa kwa vitu na sifa. Kwa mfano, Maandiko hutaja mtu “apendaye mvinyo na mafuta” na pia mtu “apendaye hekima.” (Mithali 21:17; 29:3) Kwa upande mwingine, sikuzote sifa ya “fadhili-upendo” huhusisha watu, hasa wale wanaomtumikia Mungu. Kwa hiyo andiko la Mika 7:20, NW linataja ‘fadhili-upendo alizoonyeshwa Abrahamu’—mtu aliyemtumikia Yehova Mungu.
14, 15. Fadhili-upendo huonyeshwaje, na ni uthibitisho gani wa sifa hiyo uliotajwa?
14 Katika Mika 7:18, nabii huyo anasema kwamba Mungu ‘hufurahia fadhili-upendo.’ Katika Mika 6:8 hatuambiwi tu tuonyeshe fadhili-upendo, bali tuipende sifa hiyo. Tunajifunza nini kutokana na maandiko hayo? Sifa ya fadhili-upendo huonyeshwa kwa hiari na kwa kupenda kwa sababu tunataka kuionyesha. Kama Yehova, sisi hufurahia kuwaonyesha fadhili-upendo wale walio na uhitaji.
15 Leo, fadhili-upendo ni sifa inayowatambulisha watu wa Mungu. Kwa mfano, mnamo Juni 2001, dhoruba kali ilisababisha mafuriko makubwa sana huko Texas, Marekani, na kuharibu maelfu ya nyumba, kutia ndani mamia ya nyumba za Mashahidi wa Yehova. Ili kuwasaidia ndugu zao Wakristo waliokuwa na uhitaji, Mashahidi wapatao 10,000 walitumia wakati wao na nguvu zao kwa hiari, bila malipo. Kwa zaidi ya nusu mwaka, wafanyakazi hao wa kujitolea walifanya kazi mfululizo, wakitumia wakati wao—mchana na usiku na miisho-juma—kujenga upya Majumba ya Ufalme 8 na zaidi ya nyumba 700 kwa ajili ya ndugu zao Wakristo. Wale ambao hawakuweza kufanya kazi hiyo, walitoa chakula, vifaa, na pesa. Kwa nini maelfu ya Mashahidi hao waliwasaidia ndugu zao? Kwa sababu ‘wanapenda fadhili-upendo.’ Ni jambo linalosisimua kama nini kujua kwamba ndugu zetu ulimwenguni pote wanaonyesha matendo hayo ya fadhili-upendo! Naam, kutimiza takwa la ‘kupenda fadhili-upendo’ si mzigo, bali huleta shangwe!
Kutembea kwa Unyenyekevu na Mungu
16. Ni mfano gani unaosaidia kukazia uhitaji wa kutembea kwa unyenyekevu na Mungu?
16 Takwa la tatu linalopatikana katika Mika 6:8 ni ‘kutembea kwa unyenyekevu na Mungu wako.’ Hii inamaanisha kutambua kupungukiwa kwetu na kumtegemea Mungu. Kwa mfano: Ebu wazia msichana mdogo ambaye amemshika baba yake mkono kwa nguvu wanapotembea mahali penye dhoruba. Msichana huyo anajua kwamba hana nguvu sana, lakini anamtumaini baba yake. Lazima sisi pia tutambue kupungukiwa kwetu na tumtumaini Baba yetu wa mbinguni. Tunaweza kudumishaje tumaini hilo? Njia moja ni kukumbuka kwa nini ni jambo la hekima kukaa karibu na Mungu. Mika anatukumbusha sababu tatu: Yehova ni Mkombozi, Kiongozi, na Mlinzi wetu.
17. Ni jinsi gani Yehova aliwakomboa, akawaongoza, na kuwalinda watu wake wa kale?
17 Kulingana na Mika 6:4, 5 Mungu anasema: “Nalikupandisha kutoka nchi ya Misri.” Naam, Yehova alikuwa Mkombozi wa Israeli. Yehova anaendelea kusema: “Naliwapeleka Musa, na Haruni, na Miriamu, watangulie mbele yako.” Musa na Aroni walitumiwa kuongoza taifa hilo, naye Miriamu akawaongoza wanawake wa Israeli katika dansi ya ushindi. (Kutoka 7:1, 2; 15:1, 19-21; Kumbukumbu la Torati 34:10) Yehova aliongoza taifa hilo kupitia watumishi wake. Katika mstari wa 5, Yehova anakumbusha taifa la Israeli kwamba aliwalinda dhidi ya Balaki na Balaamu na aliwalinda pia katika mkondo wa mwisho wa safari yao kutoka Shitimu huko Moabu mpaka Gilgali katika Nchi ya Ahadi.
18. Leo Mungu anatendaje akiwa Mkombozi, Kiongozi, na Mlinzi wetu?
18 Tunapotembea na Mungu, anatukomboa kutoka katika ulimwengu wa Shetani, anatuongoza kupitia Neno lake na tengenezo lake, na kutulinda tukiwa kikundi tunaposhambuliwa na wapinzani. Kwa hiyo, tuna kila sababu ya kushika kwa nguvu mkono wa Baba yetu wa mbinguni tunapotembea naye katika mkondo wa mwisho wenye dhoruba wa safari yetu ya kuingia katika ulimwengu mpya wa Mungu wenye uadilifu, ambao ni bora zaidi ya Nchi ya Ahadi ya kale.
19. Unyenyekevu unahusianaje na kupungukiwa kwetu?
19 Kutembea na Mungu kwa unyenyekevu hutusaidia pia kuona hali zetu kwa njia inayofaa. Hiyo ni kwa sababu kuonyesha unyenyekevu hutia ndani kufahamu kupungukiwa kwetu. Huenda uzee au afya mbaya ikapunguza yale tunayoweza kufanya katika utumishi wa Yehova. Hata hivyo, badala ya kuacha hali hiyo ituvunje moyo, tunapaswa kukumbuka kwamba Mungu hukubali jitihada na dhabihu zetu ‘kulingana na tulicho nacho, si kulingana na kile ambacho hatuna.’ (2 Wakorintho 8:12) Kwa kweli, Yehova anataka tumtumikie kwa nafsi yote, na kufanya tuwezayo kulingana na hali zetu. (Wakolosai 3:23) Tunapojitahidi kufanya yote tuwezayo katika utumishi wa Mungu, yeye hutubariki sana.—Mithali 10:22.
Mtazamo wa Kungojea Huleta Baraka
20. Ni kwa kujua nini tunasaidiwa kuwa na mtazamo kama ule Mika?
20 Tunapopata baraka za Yehova tunachochewa kuiga mtazamo wa Mika. Yeye anasema: “Nitamngojea Mungu wa wokovu wangu.” (Mika 7:7) Maneno hayo yanahusianaje na kutembea kwetu na Mungu kwa unyenyekevu? Kuwa na mtazamo wa kungojea, au subira, hutusaidia tusikate tamaa kwa sababu siku ya Yehova haijafika bado. (Mithali 13:12) Kwa kweli, sote tunatamani kuona mwisho wa ulimwengu huu mwovu. Hata hivyo, kila juma kuna maelfu ya watu wanaoanza kutembea na Mungu. Kujua hivyo hutupa sababu ya kuwa na mtazamo wa kungojea. Shahidi mmoja ambaye ametumikia kwa muda mrefu alisema hivi kuhusiana na hilo: “Ninapokumbuka miaka 55 ambayo nimekuwa nikihubiri, ninasadiki kwamba sijapoteza chochote kwa kumngojea Yehova. Kinyume cha hilo, nimeepuka mambo mengi yenye kuumiza.” Je, umepata kuona jambo kama hilo?
21, 22. Andiko la Mika 7:14 linatimizwaje leo?
21 Bila shaka, kutembea na Yehova hutunufaisha. Kama tunavyosoma katika Mika 7:14, Mika anawalinganisha watu wa Mungu na kondoo wanaoishi salama pamoja na mchungaji wao. Leo, katika utimizo mkubwa zaidi wa unabii huo, mabaki ya Israeli wa kiroho na vilevile “kondoo wengine” wanapata ulinzi wanapokuwa na Mchungaji wao wanayemtumaini, Yehova. Wanakaa “peke yao, mwituni katikati ya Karmeli,” wakiwa wametengwa kwa njia ya kiroho na ulimwengu huu unaozidi kuwa na misukosuko na hatari nyingi.—Yohana 10:16; Kumbukumbu la Torati 33:28; Yeremia 49:31; Wagalatia 6:16.
22 Watu wa Yehova wanapata ufanisi kama ilivyotabiriwa pia katika Mika 7:14. Akizungumza kuhusu kondoo au watu wa Mungu, Mika anasema: “Na walishe katika Bashani na Gileadi.” Kama vile kondoo huko Bashani na Gileadi walivyokula kwenye malisho yenye rutuba, wakanawiri, ndivyo watu wa Mungu leo wanavyopata ufanisi wa kiroho—ambao ni baraka nyingine kwa wale wanaotembea kwa unyenyekevu na Mungu.—Hesabu 32:1; Kumbukumbu la Torati 32:14.
23. Tunaweza kujifunza nini kwa kuchunguza Mika 7:18, 19?
23 Katika Mika 7:18, 19, nabii huyo anakazia tamaa ya Yehova ya kuwasamehe wale wanaotubu. Mstari wa 18 unasema kwamba Yehova ‘anasamehe uovu, na kuliachilia kosa.’ Kulingana na mstari wa 19, ‘atatupa dhambi zao zote katika vilindi vya bahari.’ Tunajifunza nini kutokana na hilo? Tunaweza kujiuliza kama tunamwiga Yehova kwa njia hiyo. Je, sisi huwasamehe wengine makosa ambayo huenda wakatutendea? Watu hao wanapotubu na kuomba msamaha, bila shaka tungependa kumwiga Yehova kwa kuwa tayari kuwasamehe kabisa kabisa.
24. Umenufaikaje na unabii wa Mika?
24 Tumenufaikaje kwa kuchunguza unabii wa Mika? Tumekumbushwa kwamba Yehova hutoa tumaini la kweli kwa wale wanaovutwa kwake. (Mika 2:1-13) Tumetiwa moyo kufanya yote tuwezayo kuendeleza ibada ya kweli ili tuweze kutembea katika jina la Mungu milele. (Mika 4:1-4) Nasi tumehakikishiwa kwamba hata hali zetu ziweje, tunaweza kutimiza matakwa ya Yehova. Ndiyo, unabii wa Mika unatutia nguvu kwelikweli tutembee katika jina la Yehova.
Ungejibuje?
• Kulingana na Mika 6:8, Yehova anataka nini kwetu?
• Ni nini kinachohitajiwa ili ‘tutende haki’?
• Tunaweza kuonyeshaje kwamba ‘tunapenda rehema’?
• ‘Kutembea kwa unyenyekevu na Mungu’ kunahusisha nini?
[Maswali ya Funzo]
[Picha katika ukurasa wa 21]
Mika aliishi kulingana na matakwa ya Yehova ijapokuwa hali mbovu za siku zake. Wewe pia unaweza kufanya hivyo
[Picha katika ukurasa wa 23]
Tenda haki kwa kuwahubiria watu wa aina zote
[Picha katika ukurasa wa 23]
Onyesha kwamba unapenda rehema kwa kutimiza mahitaji ya wengine
[Picha katika ukurasa wa 23]
Fanya uwezayo huku ukitambua kwa unyenyekevu kupungukiwa kwako