Je, Unakumbuka?

Je, umefurahia kusoma matoleo ya hivi karibuni ya Mnara wa Mlinzi? Ona kama unaweza kujibu maswali yafuatayo:

• Ni nini kinachoonyesha kwamba Yesu alikuwa na ndugu na dada?

Katika Mathayo 13:55, 56 na Marko 6:3, Biblia inaonyesha kwamba Yesu alikuwa na ndugu na dada. Neno la Kigiriki (adelphos) linalopatikana katika mistari hiyo hutumiwa kuonyesha “uhusiano fulani wa kimwili au wa kisheria, [nalo] humaanisha tu ndugu au ndugu wa kambo.” (The Catholic Biblical Quarterly, January 1992)—12/15, ukurasa wa 3.

• Vita vimebadilika jinsi gani, na mara nyingi husababishwa na nini?

Katika miaka ya hivi karibuni, wanadamu wamekumbwa hasa na vita vya wenyewe kwa wenyewe—vita kati ya vikundi vya raia wenye kupingana katika nchi ileile. Vita hivyo huchochewa hasa na chuki ya kikabila na kijamii, tofauti za kidini, ukosefu wa haki, na misukosuko ya kisiasa. Kisababishi kingine ni pupa ya kupata mamlaka na pesa.—1/1, ukurasa wa 3-4.

• Tunajuaje kwamba Yesu hakukusudia Wakristo warudie sala ya kielelezo neno kwa neno?

Yesu alitoa sala hiyo ya kielelezo katika Mahubiri yake ya Mlimani. Miezi 18 hivi baadaye, alirudia mambo makuu ya sala aliyokuwa amewafundisha mapema. (Mathayo 6:9-13; Luka 11:1-4) Ni wazi kwamba Yesu hakuirudia neno kwa neno, hiyo ikionyesha kwamba hakuwa anawapa sala ya kidini ya kurudia-rudia bila kufikiri.—2/1, ukurasa wa 8.

• Baada ya Gharika, njiwa alipata wapi jani la mzeituni ambalo alirudi nalo kwenye safina?

Hatujui kiasi cha chumvi au joto la maji ya gharika. Lakini mizeituni huchipuka tena hata baada ya kukatwa. Hivyo, huenda miti fulani ambayo haikufa wakati wa gharika ilitokeza majani baadaye.—2/15, ukurasa wa 31.

• Biafra ilipozingirwa na majeshi wakati wa vita vya wenyewe kwa wenyewe vya Nigeria, Mashahidi wa Yehova wa eneo hilo walipokeaje chakula cha kiroho?

Mtumishi mmoja wa serikali alipelekwa kufanya kazi katika ofisi fulani huko Ulaya, na mwingine alifanya kazi kwenye uwanja mdogo wa ndege wa Biafra. Wote wawili walikuwa Mashahidi. Walikubali kufanya kazi hatari ya kuingiza chakula cha kiroho Biafra na hivyo kuwasaidia ndugu wengi hadi vita vilipoisha mwaka wa 1970.—3/1 ukurasa wa 27.

• Mkataba wa Amani wa Westphalia ulitimiza nini, na dini ilihusikaje?

Yale Mageuzi Makubwa ya Kidini yaligawanya Milki Takatifu ya Roma ikawa vikundi vitatu vya kidini, Wakatoliki, Walutheri, na wafuasi wa Calvin. Muungano wa Waprotestanti na Ushirika wa Wakatoliki uliofanyizwa mapema katika karne ya 17. Kisha mgogoro wa kidini ukatokea huko Bohemia na kupanuka kuwa mapambano ya kujipatia uwezo mkubwa wa kisiasa juu ya mataifa mengine. Watawala Wakatoliki na Waprotestanti walipigania kuwa na uwezo mkubwa wa kisiasa na kujinufaisha kibiashara. Mwishowe, mazungumzo ya amani yalifanywa katika mkoa wa Westphalia, Ujerumani. Baada ya miaka mitano hivi, ule Mkataba wa Amani wa Westphalia ulitiwa sahihi mwaka wa 1648, na hivyo kukomesha Vita vya Miaka Thelathini na kuanzisha nchi huru zinazofanyiza bara la Ulaya la kisasa.—3/15, ukurasa wa 20-23.

• Ni nini maana ya alama, au jina la “mnyama-mwitu”—ile namba 666?

Alama hiyo inatajwa katika Ufunuo 13:16-18. Mnyama huyo anarejelea utawala wa kibinadamu, na ana “namba ya mwanadamu,” hiyo ikionyesha kwamba serikali hudhihirisha hali ya kutokamilika ya kibinadamu. Namba 6 kuongeza 60 kuongeza 600 huonyesha hali ya kupungukiwa kabisa machoni pa Mungu. Wale walio na alama hiyo hutukuza Serikali za kisiasa, au huzitegemea ili kupata wokovu.—4/1, ukurasa wa 4-7.