Ulimwengu Usio na Haki

JE, UNAKUBALI kwamba tunaishi katika ulimwengu usio na haki? Bila shaka. Ukweli ni kwamba, hata tuwe na vipawa vya aina gani au kupanga maisha yetu kwa hekima kadiri gani, hatuwezi kuwa na uhakika kwamba tutapata utajiri au mafanikio au hata chakula. Mara nyingi maisha yanakuwa kama vile Mfalme Sulemani wa kale mwenye hekima alivyosema: “Si . . . wenye hekima wanaopata chakula, wala pia wenye uelewaji wanaokuwa na utajiri, wala wenye ujuzi wanaopata kibali.” Kwa nini? Kwa sababu, kama Sulemani anavyoendelea kusema, “wakati na tukio lisilotazamiwa huwapata wote.”—Mhubiri 9:11.

‘Wakati Wenye Msiba Unapoanguka kwa Ghafula’

Naam, “wakati na tukio lisilotazamiwa,” ambao mara nyingi humaanisha kuwa mahali pasipofaa kwa wakati usiofaa, huharibu mambo tuliyopangia kwa uangalifu na matumaini yetu makubwa. Kulingana na Sulemani, sisi ni “kama vile samaki wanaonaswa katika wavu mbovu, na kama ndege wanaonaswa katika mtego,  . . . wakati wenye msiba, unapowaangukia ghafula.” (Mhubiri 9:12) Kwa mfano, mamilioni ya watu hufanya kazi ya kulima kwa bidii ili wapate chakula kwa ajili ya familia zao, halafu kwa ghafula wao hunaswa na “wakati wenye msiba” mvua inapokosa kunyesha na ukame unapoharibu mazao yao.

Ingawa wengine hujaribu kusaidia, mara nyingi msaada unaotolewa na jamii ya kimataifa kwa wale wanaoathiriwa na “wakati wenye msiba” huonekana kuwa usio wa haki. Kwa mfano, katika jitihada za kupambana na njaa, katika mwaka mmoja hivi karibuni, “bara lote [la Afrika] lilipokea asilimia 20 tu ya pesa zilizotengwa kwa ajili ya vita vya Ghuba,” lasema shirika moja kubwa la kutoa misaada. Je, ni haki kwamba nchi zenye utajiri zilitumia mara tano ya kiasi hicho cha pesa kupigana vita katika nchi moja huku zikitumia sehemu moja tu ya kiasi hicho cha pesa ili kuondoa maumivu na kuteseka kunakosababishwa na njaa katika bara zima? Na je, ni haki kwamba katika enzi ambayo watu wengi ni matajiri, mkaaji 1 kati ya wakaaji 4 duniani bado ni maskini kupindukia au kwamba mamilioni ya watoto wanakufa kila mwaka kutokana na magonjwa yanayoweza kuzuiwa? La hasha!

Bila shaka, mambo mengi zaidi ya “wakati na tukio lisilotazamiwa” yanahusika ‘wakati wenye msiba unapoanguka ghafula.’ Kuna watu wenye  nguvu zaidi ambao wanatawala maisha yetu na kuamua yale yanayotupata. Hivyo ndivyo ilivyotukia huko Beslan, Alania, mwaka wa 2004, wakati mamia ya watu, wengi wao wakiwa watoto katika siku yao ya kwanza shuleni, walipokufa katika mapambano ya kinyama kati ya magaidi na askari wa usalama. Ni wazi kwamba lililotukia kwa wale waliokufa na kwa wale waliookoka msiba huo lilitokana hasa na wakati na tukio lisilotazamiwa. Hata hivyo, kilichosababisha hasa ‘wakati huo wenye msiba’ ni mapambano ya wanadamu.

Je, Hali Zitakuwa Hivyo Sikuzote?

Watu fulani husema hivi wanapozungumza kuhusu ukosefu wa haki: “Lakini hiyo ndiyo kawaida ya maisha. Sikuzote hali imekuwa hivyo, na itaendelea kuwa hivyo.” Kwa maoni yao, sikuzote watu wenye nguvu wataendelea kuwakandamiza wanyonge, na sikuzote matajiri watawatumia maskini kwa faida yao. Wao husema kwamba mambo hayo pamoja na “wakati na tukio lisilotazamiwa,” yataendelea kutuathiri maadamu tunaendelea kuishi.

Lakini, je, hali kwa kweli inapaswa kuwa hivyo? Je, itawezekana kwa wale wanaotumia vizuri uwezo wao kwa akili na kwa hekima kupata thawabu iliyo ya haki kutokana na kazi yao yote ngumu? Je, kuna mtu anayeweza kuleta mabadiliko ya kudumu katika ulimwengu usio na haki? Kwa habari hiyo, chunguza yale yanayosemwa katika makala inayofuata.

 [Hisani ya Picha katika ukurasa wa 2]

COVER: Man with a child: UN PHOTO 148426/McCurry/Stockbower

[Hisani ya Picha katika ukurasa wa 3]

MAXIM MARMUR/AFP/Getty Images