Kimbia Shindano la Mbio kwa Uvumilivu

“Acheni tukimbie kwa uvumilivu shindano la mbio lililowekwa mbele yetu.”—EBR. 12:1.

1, 2. Mtume Paulo alilinganisha maisha ya Kikristo na nini?

KILA mwaka, mashindano ya mbio za masafa marefu yanafanywa katika sehemu mbalimbali. Wale ambao wanaonwa kuwa wakimbiaji hodari wanaingia katika mashindano hayo wakiwa na kusudi moja tu—kushinda. Lakini wakimbiaji wengine wengi wanaoshiriki katika mashindano hayo wanajua kwamba hawawezi kushinda. Hata hivyo, jambo la maana ambalo wanajivunia ni kukimbia mpaka mwisho wa mashindano.

² Katika Biblia, maisha ya Kikristo yamelinganishwa na shindano la mbio. Mtume Paulo alikazia jambo hilo katika barua yake ya kwanza aliyowaandikia Wakristo wenzake katika jiji la kale la Korintho. Aliandika hivi: “Je, hamjui kwamba wakimbiaji katika mbio wote hukimbia, lakini ni mmoja tu anayepokea tuzo? Kimbieni kwa namna ya kwamba mweze kupata tuzo.”—1 Kor. 9:24.

3. Kwa nini Paulo alisema kwamba ni mtu mmoja tu anayeshinda zawadi?

³ Je, Paulo alikuwa akisema kwamba mtu mmoja tu kati ya Wakristo hao ndiye angepata tuzo au zawadi ya uzima na wengine wote wangekimbia bure? Hapana! Wakimbiaji katika mashindano ya mbio walifanya mazoezi na kujikaza kwa bidii wakiwa na kusudi moja, kuwa washindi. Paulo alitaka Wakristo wenzake wajikaze kwa njia hiyo wanapotafuta uzima wa milele. Kwa kufanya hivyo, wangetumaini kupata zawadi ya uzima. Ndiyo, katika shindano la Kikristo, wote wanaokimbia mpaka mwisho wanapata zawadi.

4. Tunahitaji kuchunguza nini kuhusu shindano la mbio ambalo limewekwa mbele yetu?

⁴ Maneno hayo yanatutia moyo, lakini pia yanatufanya tufikirie kwa uzito jinsi tunavyokimbia mbio ya uzima leo. Kwa nini? Kwa sababu zawadi, yaani, uzima wa milele, mbinguni au katika Paradiso duniani, ni tumaini ambalo haliwezi kulinganishwa na kitu chochote. Ni kweli kwamba shindano hilo ni la masafa marefu na linachosha; kuna vizuizi, vikengeusha-fikira, na hatari nyingi njiani. (Mt. 7:13, 14) Inasikitisha kwamba wengine wamepunguza mwendo, wameacha kukimbia, au hata kuanguka njiani. Ni mitego na hatari gani zilizo katika shindano la mbio ya uzima? Unaweza kuziepuka jinsi gani? Unaweza kufanya nini ili umalize na hivyo kushinda shindano hilo la mbio?

Tunahitaji Uvumilivu ili Tushinde

5. Paulo alieleza nini katika Waebrania 12:1 kuhusu shindano la mbio?

⁵ Katika barua aliyowaandikia Wakristo Waebrania huko Yerusalemu na Yudea, Paulo alizungumzia tena mambo mbalimbali kuhusu michezo au mashindano ya mbio. (Soma Waebrania 12:1.) Hakueleza tu sababu ya kukimbia katika shindano hilo, bali pia jambo ambalo mtu anapaswa kufanya ili kushinda. Kabla ya kuchunguza mashauri ya Paulo yaliyoongozwa na roho ya Mungu ambayo aliwaandikia Wakristo Waebrania ili tuone mambo tunayoweza kujifunza, acheni tuchunguze kile kilichomchochea Paulo kuandika barua hiyo na kile alichokuwa akijaribu kuwatia moyo wasomaji wake wafanye.

6. Wakristo walipata upinzani gani kutoka kwa viongozi wa kidini?

⁶ Wakristo wa karne ya kwanza, hasa wale walioishi Yerusalemu na Yudea, walikabiliana na majaribu na matatizo mengi. Walipata upinzani  mkali kutoka kwa viongozi wa dini ya Kiyahudi, ambao bado walikuwa na uvutano mkubwa juu ya watu. Mapema, viongozi hao walifanikiwa kumshtaki Yesu Kristo kuwa mchochezi na kufanya auawe kama mhalifu. Na walikuwa wameazimia kuendelea na upinzani wao. Katika kitabu cha Matendo, tunasoma masimulizi mengi yanayoeleza jinsi walivyowatisha na kuwashambulia Wakristo, na walianza baada tu ya matukio ya kimuujiza siku ya Pentekoste ya mwaka wa 33 W.K. Bila shaka, hilo lilifanya maisha ya Wakristo hao waaminifu yawe magumu.—Mdo. 4:1-3; 5:17, 18; 6:8-12; 7:59; 8:1, 3.

7. Wakristo ambao Paulo aliandikia walikuwa wakiishi katika nyakati gani ngumu?

⁷ Wakristo hao walikuwa pia wakiishi katika kipindi kilichotangulia uharibifu wa mfumo wa mambo wa Kiyahudi. Yesu alikuwa amewaambia kuhusu uharibifu ambao ungekuja juu ya taifa la Kiyahudi lenye kukosa uaminifu. Pia, aliwaambia wafuasi wake kuhusu matukio ambayo yangetukia kabla tu ya mwisho huo, na aliwapa maagizo ya waziwazi kuhusu yale ambayo wangefanya ili kuokoka. (Soma Luka 21:20-22.) Hivyo basi, wangefanya nini? Yesu aliwaonya hivi: “Jiangalieni ninyi wenyewe kwamba mioyo yenu isilemewe kamwe na kula kupita kiasi na kunywa sana na mahangaiko ya maisha, na kwa ghafula siku hiyo iwe juu yenu mara moja.”—Luka 21:34.

8. Ni nini ambacho huenda kilisababisha Wakristo fulani kupunguza mwendo au kuacha kukimbia?

⁸ Paulo alipoandika barua yake kwa Waebrania, miaka karibu 30 ilikuwa imepita tangu Yesu atoe onyo hilo. Je, mtazamo wa Wakristo hao ulibadilika baada ya muda kupita? Wengine walishindwa kuendelea kwa sababu ya upinzani na wakakengeushwa fikira na shughuli za kila siku za maisha na hivyo wakakosa kufanya maendeleo ya kiroho ambayo yangewatia nguvu. (Ebr. 5:11-14) Inaelekea wengine walifikiri kwamba maisha yangekuwa rahisi zaidi ikiwa wangeishi tu kama Wayahudi wengi waliowazunguka. Kwa vyovyote vile, Wayahudi hao hawakuwa wamemuacha Mungu kabisa; walikuwa bado wanafuata Sheria yake kwa kadiri fulani. Wakristo wengine walikuwa wameshawishiwa au kutishwa na watu fulani katika kutaniko ambao walisisitiza kwamba watu wafuate kabisa mapokeo na Sheria ya Musa. Paulo angesema nini ili kuwasaidia ndugu zake Wakristo waendelee kuwa macho kiroho na kuvumilia katika shindano la mbio?

9, 10. (a) Mwishoni mwa sura ya 10 ya Waebrania, tunasoma kitia-moyo gani cha Paulo? (b) Kwa nini Paulo aliandika kuhusu matendo ya uaminifu ya mashahidi wa nyakati za kale?

⁹ Inapendeza kuona jinsi Paulo alivyoongozwa na roho ya Mungu kujaribu kuwatia nguvu Wakristo Waebrania. Katika sura ya 10 ya barua yake, Paulo alieleza kwamba Sheria ilikuwa “kivuli cha mambo mema yatakayokuja” na akaonyesha waziwazi thamani ya fidia au dhabihu ya ukombozi ya Kristo. Mwishoni mwa sura hiyo, Paulo aliwahimiza hivi wasomaji wake: “Mnahitaji kuwa na uvumilivu, ili kwamba, baada ya kufanya mapenzi ya Mungu, mpokee utimizo wa ile ahadi. Kwa maana bado ‘muda kidogo sana,’ na ‘yeye anayekuja atafika naye hatakawia.’”—Ebr. 10:1, 36, 37.

¹⁰ Katika Waebrania sura ya 11, Paulo anaeleza kwa ustadi maana ya kuwa na imani ya kweli katika Mungu. Na anaonyesha hilo kwa kutaja mifano ya kihistoria ya wanaume na wanawake walioonyesha imani. Je, alikuwa akizungumzia mambo ya ziada yasiyo ya lazima? Hapana. Mtume huyo alijua waabudu wenzake walihitaji kutambua kwamba ili kuwa na imani walipaswa kutenda kwa ujasiri na kuvumilia. Mfano mzuri sana uliowekwa na watumishi hao waaminifu wa nyakati za kale wa Yehova ungewatia nguvu Wakristo hao Waebrania kupambana na majaribu na matatizo waliyokuwa wakikabiliana nayo. Hivyo, baada ya kutaja matendo ya imani ya watu hao washikamanifu wa nyakati za kale, Paulo alisema hivi: “Kwa sababu tuna wingu kubwa hivyo la mashahidi linalotuzunguka, acheni sisi pia tuondoe kila uzito na dhambi ambayo hututatanisha kwa urahisi, na acheni tukimbie kwa uvumilivu shindano la mbio lililowekwa mbele yetu.”—Ebr. 12:1.

 ‘Wingu la Mashahidi’

11. Kufikiria lile ‘wingu kubwa la mashahidi’ kunaweza kuwa na matokeo gani juu yetu?

¹¹ ‘Wingu kubwa la mashahidi’ halikuwa wingu la watazamaji tu, ambao walikaa kitako ili kutazama shindano la mbio, timu, au mkimbiaji ambaye walimpenda akishinda. Badala yake, walishiriki wakiwa kama wakimbiaji katika shindano la mbio. Nao walifanikiwa kukimbia katika shindano hilo mpaka mwisho. Ingawa sasa wamekufa, wanaweza kuonwa kuwa wakimbiaji hodari ambao wanaweza kuwatia moyo wakimbiaji wapya katika shindano hilo la mbio. Wazia jinsi ambavyo mkimbiaji angehisi ikiwa angejua kwamba amezungukwa, au anatazamwa na wakimbiaji bora zaidi. Je, hangechochewa kujikaza kabisa au hata kufanya yote anayoweza katika shindano hilo? Mashahidi hao wa kale wangeweza kutoa ushahidi kwamba mtu anaweza kushinda shindano hilo la mbio la mfano, hata liwe lenye kuchosha kadiri gani. Kwa hiyo, kwa kuendelea kufikiria mfano wa ‘wingu hilo la mashahidi,’ Wakristo hao Waebrania wa karne ya kwanza wangepata ujasiri na hivyo ‘kukimbia kwa uvumilivu shindano la mbio,’ na sisi pia tunaweza kufanya hivyo leo.

12. Tunaweza kujifunza nini kutokana na mifano ya watu ambao Paulo alitaja?

¹² Waaminifu wengi ambao Paulo alitaja walikuwa na hali kama zetu. Kwa mfano, Noa aliishi wakati ulimwengu wa kabla ya Gharika ulipokuwa ukikaribia kwisha. Sisi pia tunaishi karibu na mwisho wa mfumo huu wa mambo. Abrahamu na Sara waliagizwa watoke katika nchi yao ili kwenda kuendeleza ibada ya kweli na kungojea ahadi ya Yehova itimizwe. Tunatiwa moyo kujikana wenyewe na hivyo kupata kibali cha Yehova na baraka ambazo ameweka akiba kwa ajili yetu. Musa alisafiri katika jangwa lenye kutisha, akielekea kwenye ile Nchi ya Ahadi. Sisi pia tunaishi katika ulimwengu huu mwovu unaokaribia kwisha na tuko safarini kuelekea kwenye ulimwengu mpya ambao Yehova ametuahidi. Ni jambo la maana kwetu kutafakari kuhusu maisha ya watu hao waaminifu. Tunaweza kuiga mambo ambayo watu hao walipatwa nayo, na pia mambo waliyofanya ili kumpendeza Yehova na kujifunza kutokana na mambo ambayo hayakumpendeza.—Rom. 15:4; 1 Kor. 10:11.

Ni Nini Kilichowasaidia Kufanikiwa?

13. Noa alipambana na hali gani ngumu, na ni nini kilichomwezesha kuzishinda?

¹³ Ni nini kilichowasaidia watumishi hao wa Yehova kuvumilia na kufanikiwa katika shindano la mbio? Ona yale ambayo Paulo aliandika kumhusu Noa. (Soma Waebrania 11:7.) Kuja kwa “gharika ya maji duniani [ambayo ingeharibu] wote wenye mwili” lilikuwa jambo ambalo Noa ‘alikuwa bado hajaona.’ (Mwa. 6:17) Ni jambo ambalo halikuwa limewahi kutukia kabla ya hapo, jambo la ajabu kabisa. Hata hivyo, Noa hakuwa na shaka au hata kufikiri kwamba gharika haingeweza kuja kamwe. Kwa nini? Kwa sababu alikuwa na imani kwamba jambo lolote ambalo Yehova alisema, angetimiza. Noa hakufikiri kwamba jambo ambalo aliombwa afanye lilikuwa gumu sana. Badala yake, “alifanya vivyo hivyo.” (Mwa. 6:22) Tukifikiria mambo yote ambayo Noa alipaswa kufanya, yaani, kujenga safina, kukusanya wanyama, kujaza chakula ndani ya safina kwa ajili ya wanadamu na wanyama, kuhubiri ujumbe wa kuonya, na kujenga hali ya kiroho ya familia yake, haikuwa rahisi kwake kufanya “vivyo hivyo.” Hata hivyo, imani ya Noa na uvumilivu wake uliokoa uhai na kumletea yeye na familia yake baraka nyingi.

14. Ni majaribu gani ambayo Abrahamu na Sara walivumilia, na wanatufundisha somo gani?

¹⁴ Abrahamu na Sara ndio wanaofuata kwenye orodha ya Paulo ya ‘wingu la mashahidi linalotuzunguka.’ Waliambiwa waondoke na kuacha maisha yao ya kawaida huko Uru, na hawakuwa na hakika kuhusu wakati wao ujao. Lakini waliweka mfano mzuri kwa kuwa na imani isiyoyumba-yumba na kutii katika nyakati za majaribu. Kwa kufaa, Abrahamu anaitwa “baba ya wale wote walio na imani,” kwa sababu alijidhabihu sana kwa ajili ya ibada ya kweli. (Rom. 4:11) Paulo alitaja tu mambo makuu kwa sababu  wasomaji wake walijua vizuri maisha ya Abrahamu. Hata hivyo, Paulo anatufundisha hapa somo kubwa sana: “Katika imani hawa wote [kutia ndani Abrahamu na familia yake] walikufa, ijapokuwa hawakupata utimizo wa zile ahadi, bali waliziona kwa mbali na kuzikaribisha na kutangaza hadharani kwamba wao ni wageni na wakaaji wa muda katika nchi.” (Ebr. 11:13) Ni wazi kwamba imani yao katika Mungu na uhusiano wao wa kibinafsi pamoja naye uliwasaidia kukimbia katika shindano hilo kwa uvumilivu.

15. Kwa nini Musa alichagua kubadili njia yake ya maisha?

¹⁵ Musa ni mfano mwingine mzuri wa mtumishi wa Yehova katika ‘wingu hilo la mashahidi.’ Musa aliacha maisha mazuri sana ya utajiri, “akachagua kutendewa vibaya pamoja na watu wa Mungu.” Ni nini kilichomchochea kufanya hivyo? Paulo alijibu hivi: “Alikaza macho kwenye malipo ya thawabu. . . . Aliendelea kuwa imara kama mtu anayemwona Yeye asiyeonekana.” (Soma Waebrania 11:24-27.) Musa hakukengeushwa na “kufurahia dhambi kwa muda.” Musa alimwona Mungu na ahadi zake kuwa halisi sana hivi kwamba alionyesha uvumilivu na ujasiri wa pekee. Alijitahidi sana bila kuchoka kuwaongoza Waisraeli kutoka Misri na kwenda katika Nchi ya Ahadi.

16. Kwa nini Musa hakuvunjika moyo alipokatazwa kuingia katika Nchi ya Ahadi?

¹⁶ Sawa na Abrahamu, Musa hakuona utimizo wa ahadi ya Mungu katika maisha yake. Kabla tu ya Waisraeli kuingia katika Nchi ya Ahadi, Mungu alimwambia Musa hivi: “Kutoka mbali utaiona nchi, lakini hutaingia katika nchi ninayowapa wana wa Israeli.” Ilikuwa hivyo kwa sababu mapema yeye na Haruni, ‘walitenda isivyofaa kumwelekea Mungu katikati ya wana wa Israeli kwenye maji ya Meriba,’ walipokasirishwa na uasi wa watu. (Kum. 32:51, 52) Je, Musa alivunjika moyo au kuwa na kinyongo? Hapana. Alitangaza baraka juu ya Waisraeli na akamalizia kwa maneno haya: “Una furaha,  Ee Israeli! Ni nani aliye kama wewe, kikundi cha watu kinachofurahia wokovu wa Yehova, aliye ngao ya msaada wako, na Yule aliye upanga wako wa adhama?”—Kum. 33:29.

Mambo Tunayojifunza

17, 18. (a) Kuhusu shindano letu la mbio ya uzima, tunaweza kujifunza nini kutokana na ‘wingu la mashahidi’? (b) Tutachunguza nini katika habari inayofuata?

¹⁷ Baada ya kuchunguza maisha ya wale wanaofanyiza ‘wingu la mashahidi linalotuzunguka,’ ni wazi kwamba ili tukimbie shindano la mbio mpaka mwisho, ni lazima tuwe na imani kabisa katika Mungu na ahadi zake. (Ebr. 11:6) Hatupaswi kuwa na imani ya kijuu-juu tu; imani inapaswa kuwa jambo kuu katika maisha yetu. Tofauti na wale wasio na imani, watumishi wa Yehova wanajua kwamba kuna wakati ujao mzuri ambao amewaahidi. Tunaweza ‘kumwona Yeye asiyeonekana’ na hivyo kukimbia shindano la mbio kwa uvumilivu.—2 Kor. 5:7.

¹⁸ Shindano la mbio ambalo Wakristo wanakimbia si rahisi. Hata hivyo, tunaweza kufanikiwa kumaliza shindano hilo. Katika habari inayofuata, tutachunguza msaada mwingine ambao unaweza kutusaidia.

Je, Unaweza Kueleza?

• Kwa nini Paulo aliandika mengi kuhusu mashahidi waaminifu wa nyakati za kale?

• Kulitazama ‘wingu la mashahidi linalotuzunguka’ kunaweza kututia moyo jinsi gani tukimbie kwa uvumilivu?

• Umejifunza nini kwa kuchunguza mashahidi waaminifu kama vile Noa, Abrahamu, Sara, na Musa?

[Maswali ya Funzo]

[Picha katika ukurasa wa 19]

Abrahamu na Sara walikuwa tayari kuacha maisha ya starehe huko Uru