1. Ni uwezo gani unaoweza kutusaidia kuiga sifa za Mungu?

YEHOVA ametupatia uwezo wa kuelewa hisia za wengine. Kwa kadiri fulani, tunaweza kuelewa hali ambazo hatujawahi kukabiliana nazo. (Soma Waefeso 5:1, 2.) Tunawezaje kutumia kwa hekima zawadi hiyo kutoka kwa Mungu? Tunawezaje kuepuka kutumia vibaya uwezo huo?

2. Yehova anahisije kuhusu taabu zetu?

² Tunafurahi sana kujua kwamba Mungu ameahidi kuwapa watiwa-mafuta uhai usioweza kufa mbinguni na kuwapa “kondoo wengine” uzima wa milele duniani. (Yoh. 10:16; 17:3; 1 Kor. 15:53) Bila shaka, mateso yaliyopo leo hayatawaathiri wale watakaopata uhai usioweza kufa mbinguni wala wale watakaopata uzima wa milele duniani. Yehova anaelewa maumivu yetu, kama vile alivyoelewa mateso ya Waisraeli walipokuwa utumwani Misri. Kwa kweli, “wakati wa taabu zao zote hilo lilimtaabisha.” (Isa. 63:9) Karne kadhaa baadaye, Waisraeli waliwaogopa maadui waliopinga kujengwa upya kwa hekalu, lakini Mungu aliwaambia hivi: “Yeye anayewagusa ninyi anaigusa mboni ya jicho langu.” (Zek. 2:8) Kama vile mama alivyo na hisia  nyororo kwa mtoto wake, Yehova anawatendea watu wake kwa upendo. (Isa. 49:15) Yehova anaelewa vizuri hisia za wengine, na ametupatia sisi pia uwezo huo.—Zab. 103:13, 14.

3. Ni nini kinachoonyesha kwamba Yesu alikuwa na huruma?

³ Yesu alielewa maumivu ya wengine hata katika hali ambazo hakuwahi kukabili. Kwa mfano, watu wa kawaida waliwaogopa viongozi wa kidini, waliowadanganya na kuwalemea kwa sheria nyingi za wanadamu. (Mt. 23:4; Marko 7:1-5; Yoh. 7:13) Yesu hakuwahi kuogopeshwa au kudanganywa, lakini alielewa hali hiyo. Kwa hiyo, “alipouona umati akawasikitikia, kwa sababu walikuwa wamechunwa ngozi na kutupwa huku na huku kama kondoo wasio na mchungaji.” (Mt. 9:36) Yesu alikuwa na upendo na huruma kama Baba yake.—Zab. 103:8.

4. Yesu alichochewa kufanya nini alipoona wengine wakiteseka?

⁴ Yesu alipoona watu wakiteseka, alichochewa kuwaonyesha upendo. Hivyo, aliiga kikamili upendo wa Baba yake. Wakati fulani, baada ya kutembea umbali mrefu wakihubiri, Yesu na wanafunzi wake walitaka kwenda kupumzika katika eneo lisilo na watu. Lakini kwa sababu aliwasikitikia watu waliokuwa wakimsubiri, Yesu akaamua kutumia wakati huo “kuwafundisha mambo mengi.”—Marko 6:30, 31, 34.

5, 6. Ili kuiga upendo wa Mungu, tunapaswa kuwatendeaje wengine? Toa mfano. (Tazama picha kwenye ukurasa wa 24.)

⁵ Tunaweza kuiga upendo wa Yehova kupitia jinsi tunavyowatendea wengine. Kwa mfano: Wazia kijana Mkristo, ambaye tutamwita Alan, anafikiria kumsaidia ndugu aliyezeeka ambaye ana matatizo ya macho na ni vigumu kwake kutembea kutoka nyumba moja hadi nyingine katika huduma. Alan anakumbuka maneno haya ya Yesu: “Kama vile mnavyotaka watu wawatendee ninyi, watendeeni wao vivyo hivyo.” (Luka 6:31) Alan anajiuliza, ‘Ninataka watu wanitendeeje?’ Kwa unyofu anajijibu hivi, ‘Ninataka wacheze mpira pamoja nami!’ Lakini ndugu huyo aliyezeeka hawezi kucheza mpira. Maneno ya Yesu yanaonyesha kwamba tunapaswa kujiuliza hivi, ‘Ningependa wengine wanitendeeje ikiwa ningekuwa katika hali zao?’

⁶ Alan hajazeeka, lakini ana uwezo wa kuwazia hali ambayo hajawahi kukabili. Anatumia wakati na ndugu huyo aliyezeeka na kumsikiliza kwa makini. Hatua kwa hatua, Alan anaanza kuelewa hali ya mtu aliyezeeka ambaye anashindwa kusoma Biblia vizuri au kutembea kutoka nyumba moja hadi nyingine. Alan anapoelewa taabu za ndugu aliyezeeka, anatambua msaada unaohitajika, na anakuwa na hamu ya kumsaidia. Tunaweza kufanya vivyo hivyo. Ili kuiga upendo wa Mungu, tunapaswa kuelewa hisia za wengine.—1 Kor. 12:26.

7. Tunawezaje kuelewa hisia za wengine?

⁷ Si rahisi sikuzote kuelewa maumivu ya wengine. Watu wengi wanakabili hali ngumu ambazo hatujawahi kamwe kuzijua. Baadhi yao wanakabili matatizo ya kimwili kama vile majeraha, ugonjwa, au uzee. Wengine wanakabili matatizo ya kihisia kwa sababu ya kushuka moyo, wasiwasi, au kutendewa vibaya. Huku wengine wakiwa katika familia iliyogawanyika kidini  au yenye mzazi mmoja. Kila mtu anakabili tatizo fulani, na mara nyingi watu wanakabili matatizo ambayo hatujawahi kukabili. Tunawezaje kuiga upendo wa Mungu katika hali hiyo? Kwa kusikiliza kwa makini mpaka tuelewe hisia za wengine, angalau kwa kadiri fulani. Jambo hilo litatuchochea kuiga upendo wa Mungu kwa kutoa msaada kulingana na uhitaji. Kila mmoja ana uhitaji wake, hata hivyo tunaweza kutoa msaada wa kiroho na kusaidia katika njia nyingine.—Soma Waroma 12:15; 1 Petro 3:8.

8. Ni nini kilichomsaidia Yesu kutenda kwa fadhili?

⁸ Mwana wa Mungu alisema: “Aliye Juu Zaidi . . . ni mwenye fadhili kuwaelekea wasio na shukrani na waovu.” (Luka 6:35) Kwa kweli, Yesu aliiga fadhili za Mungu. Ni nini kilichomsaidia kufanya hivyo? Aliwatendea watu kwa fadhili kwa kufikiria mapema jinsi maneno na matendo yake yanavyoweza kumwathiri mtu mwingine. Kwa mfano, mwanamke ambaye alijulikana kuwa mtenda dhambi alimwendea, akilia na kuilowesha miguu ya Yesu kwa machozi. Yesu alitambua kwamba alitubu, na alijua jinsi ambavyo mwanamke huyo angevunjika moyo kama asingetendewa kwa fadhili. Hivyo, alimpongeza na kumsamehe. Farisayo mmoja alipoonyesha kutopendezwa na kilichotokea, Yesu alizungumza naye kwa fadhili pia.—Luka 7:36-48.

9. Ni nini kitakachotusaidia kuiga fadhili za Mungu? Toa mfano.

⁹ Tunawezaje kuiga fadhili za Mungu? Mtume Paulo aliandika: “Mtumwa wa Bwana hahitaji kupigana, bali anahitaji kuwa mpole [au mwenye busara] kwa wote.” (2 Tim. 2:24) Watu wenye busara wanajua jinsi ya kushughulikia hali tata bila kuumiza hisia za wengine. Fikiria jinsi unavyoweza kutenda kwa fadhili katika hali zifuatazo: Kazini, msimamizi wako hafanyi kazi yake vizuri. Utatendaje? Jumba la Ufalme, unamwona ndugu ambaye hajahudhuria mikutano kwa miezi kadhaa. Utamwambia nini? Katika huduma, mwenye nyumba anakuambia hivi: “Sina muda wa kuongea kwa sasa, nina shughuli nyingi.” Je, utamwonyesha ufikirio? Nyumbani, mwenzi wako anakuuliza, “Kwa nini hukuniambia mipango yako ya Jumamosi?” Je, utajibu kwa fadhili? Tukielewa hisia za wengine na kujaribu kuwazia jinsi maneno yetu yanavyoweza kuwaathiri, tutatambua jinsi ya kuzungumza kwa njia inayoonyesha kwamba tunaiga fadhili za Yehova.—Soma Methali 15:28.

10, 11. Ni nini kinachoweza kutusaidia kuiga hekima ya Mungu? Toa mfano.

¹⁰ Uwezo wetu wa kuwazia matukio ambayo hatujawahi kukabili unaweza kutusaidia pia kuiga hekima ya Yehova, na hivyo kufikiria mapema matokeo ya matendo yetu. Hekima ni moja kati ya sifa kuu za Mungu, na akiamua, anaweza kuona mapema matokeo hususa ya matendo fulani. Hatuna uwezo kama huo, lakini ni vizuri tufikirie matokeo ya mambo tunayotaka kufanya. Waisraeli hawakufikiria mapema matokeo ya kutomtii Mungu. Musa alijua kwamba wangemkosea Yehova licha ya mambo yote mema ambayo aliwafanyia. Alisema maneno haya mbele ya kutaniko lote la Israeli: “Kwa maana wao ni taifa ambalo juu yake shauri huangamia, na katikati yao hamna uelewaji. Laiti wangalikuwa wenye hekima! Ndipo wangalifikiria  hili kwa uzito. Wangaliufikiria mwisho wao baadaye.”—Kum. 31:29, 30; 32:28, 29.

¹¹ Ili kuiga hekima ya Yehova, ni vizuri kufikiria au hata kuwazia matokeo ya matendo yetu. Kwa mfano, ikiwa tunachumbiana, tunahitaji kutambua nguvu za hisia za kimapenzi. Hatupaswi kufanya mipango au jambo lolote linaloweza kuhatarisha uhusiano wetu wenye thamani na Yehova! Badala yake, acheni tuazimie kutenda kulingana na maneno haya: “Mtu mwerevu ni yule ambaye ameona msiba na kujificha, lakini wasio na uzoefu wameendelea mbele nao lazima waumie.”—Met. 22:3.

12. Kutafakari kunaweza kutudhuru jinsi gani?

¹² Mtu mwerevu anatambua kwamba kutafakari kunaweza kulinganishwa na moto. Moto una faida unapotumiwa kwa uangalifu na kwa njia inayofaa. Kwa mfano, moto unatusaidia kupika chakula. Lakini usipodhibitiwa unaweza kuleta madhara makubwa sana; unaweza kuchoma nyumba na kuua watu waliomo ndani. Vivyo hivyo, kutafakari kuna faida kunapotusaidia kumwiga Yehova. Hata hivyo, kunaweza kutudhuru ikiwa tunatafakari mambo mapotovu. Kwa mfano, ikiwa tunazoea kufikiria mambo yasiyofaa, tutayatamani sana mambo hayo na hatimaye huenda tukayafanya. Kwa kweli, kuwazia mambo mapotovu kiadili kunaweza kusababisha madhara mabaya sana ya kiroho!—Soma Yakobo 1:14, 15.

13. Huenda Hawa aliwazia jambo gani?

¹³ Fikiria jinsi mwanamke wa kwanza, Hawa, alivyositawisha tamaa ya kula tunda lililokatazwa la “mti wa ujuzi wa mema na mabaya.” (Mwa. 2:16, 17) Nyoka alimwambia Hawa: “Hakika hamtakufa. Kwa maana Mungu anajua kwamba siku ileile mtakapokula matunda yake macho yenu yatafunguliwa, nanyi mtakuwa kama Mungu, mkijua mema na mabaya.” Hawa “akaona kwamba mti huo ulikuwa mzuri kwa chakula na kwamba ulikuwa kitu cha kutamanika kwa macho.” Matokeo yakawa nini? “Akaanza kuchukua kati ya matunda yake akala. Baadaye akampa mume wake pia alipokuwa pamoja naye, naye akaanza kula.” (Mwa. 3:1-6) Hawa alivutiwa na jambo fulani ambalo Shetani alimwambia. Badala ya kuambiwa yaliyo mema na yaliyo mabaya, angejiamulia yeye mwenyewe. Fikira hizo zilisababisha madhara makubwa sana. Kupitia mume  wake, Adamu, “dhambi iliingia katika ulimwengu na kifo kupitia dhambi.”—Rom. 5:12.

14. Biblia inatusaidiaje kuepuka uasherati?

¹⁴ Dhambi ya Hawa katika bustani ya Edeni haikuhusisha uasherati. Hata hivyo, Yesu alionya kuhusu kuwazia mambo mapotovu kiadili. Alisema hivi: “Kila mtu ambaye anaendelea kumtazama mwanamke na kumtamani tayari amefanya uzinzi pamoja naye moyoni mwake.” (Mt. 5:28) Zaidi ya hayo, Paulo alionya: “Msiwe mkipanga kimbele kwa ajili ya tamaa za mwili.”—Rom. 13:14.

15. Tunapaswa kujiwekea hazina gani, na kwa nini?

¹⁵ Hatari nyingine ni kuwazia kupata utajiri mkubwa huku ukipuuza uhusiano wako na Mungu. Kwa kweli, utajiri wa mtu “ni kama ukuta wa ulinzi katika mawazo yake.” (Met. 18:11) Yesu alisimulia mfano unaoonyesha hali yenye kuhuzunisha ya “mtu anayejikusanyia mwenyewe hazina lakini si tajiri kwa Mungu.” (Luka 12:16-21) Yehova anashangilia tunapofanya mambo yanayompendeza. (Met. 27:11) Tunafurahia sana kupata kibali chake kwa sababu tumejiwekea “hazina mbinguni”! (Mt. 6:20) Uhusiano mzuri na Yehova ndilo jambo lenye thamani zaidi tunaloweza kupata.

16. Ni nini kinachoweza kutusaidia kudhibiti wasiwasi?

¹⁶ Wazia mahangaiko yanayotokana na kung’ang’ana kujiwekea “hazina duniani.” (Mt. 6:19) Yesu alitumia mfano kuonyesha kwamba “mahangaiko ya mfumo huu wa mambo na nguvu za udanganyifu wa utajiri” zinaweza kulisonga neno la Ufalme. (Mt. 13:18, 19, 22) Iwe wanahangaikia pesa au la, watu wengine wanawazia daima mambo mabaya ambayo yanaweza kutokea. Hata hivyo, tusipodhibiti wasiwasi tunaweza kuathirika kimwili na kiroho. Acheni tumtegemee Yehova na kukumbuka kwamba “hangaiko katika moyo wa mtu huufanya uiname, lakini neno jema huufanya ushangilie.” (Met. 12:25) Maneno mazuri yenye kutia moyo kutoka kwa mtu anayetuelewa yanaweza kuufanya moyo wetu ushangilie. Kufunua hisia zako kwa mzazi, mwenzi wa ndoa, au rafiki unayemwamini ambaye anaona mambo kama Yehova anavyoyaona, kunaweza kukusaidia kupunguza mahangaiko.

17. Yehova anatusaidiaje kukabiliana na mahangaiko?

¹⁷ Yehova anaelewa vizuri zaidi wasiwasi wetu kuliko mtu yeyote. “Msihangaike juu ya kitu chochote,” akaandika Paulo, “bali katika kila jambo kwa sala na dua pamoja na kutoa shukrani maombi yenu na yajulishwe Mungu; na amani ya Mungu yenye ubora unaozidi fikira zote itailinda mioyo yenu na nguvu zenu za akili kwa njia ya Kristo Yesu.” (Flp. 4:6, 7) Hivyo, unapokuwa na wasiwasi, wafikirie wale wanaokusaidia usipate madhara ya kiroho, yaani, waamini wenzako, wazee, mtumwa mwaminifu, malaika, Yesu, na Yehova mwenyewe.

18. Kutafakari kunaweza kutusaidiaje?

¹⁸ Kama tulivyoona, kutafakari kunaweza kutusaidia kuiga sifa za Mungu kama vile upendo. (1 Tim. 1:11; 1 Yoh. 4:8) Tutakuwa na furaha ikiwa tutaonyesha upendo wa kweli, tutafikiria matokeo ya matendo yetu, na kudhibiti wasiwasi. Kwa hiyo, acheni tutumie vizuri uwezo tuliopewa na Mungu kwa kuwazia tumaini letu la wakati ujao na kuiga fadhili, hekima, furaha, na upendo wa Yehova.—Rom. 12:12.