Mimi, dada, na ndugu yangu mkubwa tulilelewa sehemu ya mashambani karibu na mji wa Bicester, Uingereza. Ambako wazazi wangu walikuwa wamekodi shamba lenye nyumba ndogo. Nilipokuwa na umri wa miaka 19 nilianza kufanya upainia na kujiunga na dada na ndugu yangu. Baadaye, niliwekwa kuwa painia wa pekee nchini Scotland. Kisha nilipokuwa na umri wa miaka 23 katika mwaka wa 1970, nilialikwa Betheli ya London. Nilipokuwa huko “niligundua” lugha ya ishara. Lugha ya ishara ilibadili maisha yangu na kuyafanya yawe yenye thawabu nyingi na yenye kuridhisha.

Kujifunza Lugha ya Ishara

 Nikiwa Betheli, nilikuwa kutaniko la Mill Hill la Mashahidi wa Yehova ambapo nilikutana na Mashahidi kadhaa ambao walikuwa viziwi. Sikutaka tofauti ya lugha ituzuie kuwa marafiki. Hivyo, niliamua kuketi nao katika mikutano.

 Wakati huo, hakukuwa na makutaniko ya lugha ya ishara Uingereza. Viziwi walihudhuria makutaniko ya Kiingereza ambako ndugu na dada wenye kusikia walifanya kazi ya ukalimani. Walitumia ishara ambazo zilifuata lugha na sarufi ya Kiingereza neno kwa neno. Hata hivyo, kadiri ndugu na dada zangu walivyonifundisha jinsi ya kuwasiliana kwa ishara, nilitambua kwamba lugha yao ina sarufi na mpangilio tofauti. Kimsingi, lugha ya Kiingereza kwao ni lugha ya kigeni! Nilipotambua hilo niliwaheshimu na kuwapenda marafiki wangu waliokuwa viziwi hata zaidi kwa sababu walihudhuria mikutano ya Kikristo kwa uaminifu. Nami nikaongeza bidii ili kujifunza lugha ya ishara.

 Nchini Uingereza, lugha ya viziwi inaitwa British Sign Language (Lugha ya Ishara ya Uingereza) au BSL. Baada ya muda, wakalimani walijifunza lugha hii iliyoboreshwa badala ya kutumia Sign Supported English (Ishara Zinazotegemea Kiingereza) katika mikutano. Matokeo ni kwamba viziwi walianza kunufaika zaidi mikutanoni. Pia, wakawa na umoja zaidi na ndugu na dada zao wenye kusikia. Sasa, zaidi ya miaka hamsini imepita nami nimeona jinsi Yehova alivyobariki shamba la lugha ya ishara. Acha niwasimulie mambo yenye kusisimua ambayo Yehova amenipa nafasi ya kushiriki.

Huduma ya Lugha ya Ishara Yapanuka

 Mwaka 1973, Ndugu Michael Eagers ambaye ni kiziwi alipendekeza tufanye baadhi ya mikutano katika BSL. Kwa kuwa nilikuwa nimewekwa kuwa mzee katika mwaka uliotangulia, halmashauri ya tawi ilipitisha pendekezo hilo, kisha mimi na mzee mwingine tulipewa kazi ya kupanga mikutano hiyo ambayo ingefanywa kila mwezi Deptford, kusini-mashariki mwa London.

 Matokeo yalikuwa mazuri! Viziwi ambao ni Mashahidi kutoka sehemu mbalimbali kusini-mashariki mwa Uingereza na pia kutoka London walihudhuria mkutano wa kwanza wa BSL. Hatimaye, ndugu na dada viziwi pamoja na wapendezwa wangeweza kuimarisha imani yao kupitia habari zinazotegemea Biblia katika lugha yao wenyewe. Baada ya programu, tulisimuliana mambo yaliyoonwa huku tukifurahia chakula chepesi na vinywaji. Pia, hilo lilitokeza fursa ya kufanya ziara za uchungaji.

 Baadaye, mikutano ya lugha ya ishara ilifanywa katika miji ya Birmingham na Sheffield pia. Idadi kubwa ya ndugu na dada walio na uwezo wa kusikia walihudhuria mikutano hiyo ili kujifunza BSL. Wengi wao walisaidia kazi ya kuhubiri katika lugha ya ishara ipanuke na kuenea nchi nzima.

Nilipata Mke Mzuri

 Mwaka 1974, nilikutana na dada mrembo anayeitwa Stella Barker, alikuwa akitumikia akiwa painia wa pekee katika kutaniko moja lililokuwa karibu na Betheli. Tulianzisha uchumba kisha tukafunga ndoa mwaka wa 1976. Basi, mimi na Stella tukawa mapainia wa pekee katika kutaniko la Hackney, Kaskazini mwa London. Tukiwa huko, Stella aliniunga mkono na kushiriki kazi ya kuhubiri katika lugha ya ishara. Ninapofikiria kuhusu kipindi hicho, ninasadiki kwamba kufanya upainia kulitusaidia kuanza maisha yetu ya ndoa katika njia bora zaidi.

 Muda mfupi baadaye, mimi na Stella tulialikwa kutumikia tukiwa wajitoleaji Betheli. Tulikuwa na mambo mengi ya kufanya! Pia, nilikuwa mwangalizi wa badala, niliongoza Shule ya Huduma ya Ufalme ya wazee, na baadaye nilisaidia kufanya mipango kwa ajili ya ukalimani katika lugha ya ishara katika makusanyiko ya eneo ya Kiingereza. Wakati mwingine tulikuwa na uchovu mwingi lakini tuliburudika kwa sababu ya kazi hizo.​—Mathayo 11:28-30.

 Katika mwaka wa 1979 na wa 1982, tulipata wana wawili, Simon na Mark. Jambo hilo lilitupa shangwe ingawa tulipata jukumu lingine zito la kuwa wazazi. Tuliweza kutimizaje majukumu yetu yote? Mimi na Stella tuliamua kwamba katika pindi ambazo ningekuwa na mgawo wa kitheokrasi ambao utanilazimu kusafiri, basi familia nzima ingeambatana nami na pia tungetenga muda wa kuwa na matembezi huko tukiwa pamoja. Tulitaka wana wetu wajionee kwamba kuna furaha tele katika kumtumikia Yehova! Hilo liliwasaidiaje? Wana wetu wamekuja kuwa mapainia na pia wanajua lugha ya ishara. Simon na Mark walipoalikwa Betheli, miaka 40 ilikuwa imepita tangu yule ndama wa familia alipoanza “utumishi wake wa Betheli.” Jambo hilo lilitufurahisha sana!

Kuwasaidia Viziwi

 Katika miaka ya 1990, hakukuwa na wazee viziwi Uingereza lakini kulikuwa na watumishi kadhaa wa huduma waliokuwa viziwi. Hivyo, wazee ambao hawakufahamu lugha ya ishara walihitaji kufanya uchunguzi ili kuamua ikiwa kuna yeyote kati ya ndugu walio viziwi aliye na “uwezo wa kufundisha” na wa kutumikia akiwa mwangalizi. (1 Timotheo 3:2) Ndugu mmoja aliye kiziwi ambaye alikuwa mtumishi wa huduma katika kutaniko la Kiingereza alichaguliwa. Jina lake ni Bernard Austin, naye aliwapenda sana kondoo wa Yehova na aliheshimiwa na watu. Nilisisimka sana kujua kwamba Bernard alichaguliwa kuwa mzee! Yeye ndiye mzee wa kwanza aliye kiziwi nchini Uingereza.

 Katika mwaka wa 1996 kulikuwa na tukio la kihistoria. Ofisi ya tawi iliidhinisha kutaniko la kwanza la lugha ya ishara nchini. Ilikuwa Ealing, Magharibi mwa London. Kulikuwa pia na maendeleo mengine yaliyofuata.

Kunufaika Kutokana na Maandalizi Yote ya Kiroho

 Katika miaka ya 1980 na ya 1990, nilikuwa nikifanya kazi kutoka nyumbani katika Idara ya Utumishi ya Betheli nikijibu maswali mbalimbali kuhusu makutaniko ya lugha ya ishara na utumishi wao wa shambani. Nyakati nyingine akina ndugu waliiandikia ofisi ya tawi kuuliza jinsi wanavyoweza kuwasaidia viziwi kuelewa hotuba zinazotolewa katika mikutano, makusanyiko ya mzunguko, na makusanyiko ya eneo yanayofanywa kwa Kiingereza. Wakati huo, hakukuwa na mpango wa kukalimani katika lugha ya ishara kwenye makusanyiko, na hakukuwa na machapisho kwa ajili ya viziwi. Hivyo, mara nyingi niliwatia moyo akina ndugu—wanaosikia na viziwi—wawe na subiri, wamngojee Yehova afanye mambo kwa wakati unaofaa.

 Subira yetu ilizaa matunda! Baada ya muda mfupi, ofisi ya tawi ilifanya mipango kuwe na ukalimani katika lugha ya ishara kwenye mikutano na makusanyiko ya mzunguko yaliyofanywa katika Kiingereza. Na si hilo tu, viziwi walipewa nafasi ya kuketi mbele ili waweze kumwona vizuri msemaji na mkalimani wake. Sasa, ndugu na dada viziwi walijionea upendo wa Yehova, nao walisadiki kwamba wao ni washiriki muhimu katika familia yake ya kiroho.

 Aprili 1, 1995, tulifanya kusanyiko la kwanza katika lugha ya ishara kwenye Jumba la Makusanyiko lililo Dudley, Magharibi mwa Midlands. Nilimsaidia Ndugu David Merry, ndugu aliyewahi kuwa mwangalizi kufanya mipango kwa ajili ya kusanyiko hilo. Baadhi ya Mashahidi viziwi walisafiri umbali mrefu sana, yaani, wengine walitoka kaskazini huko Scotland, na wengine walitoka kusini-magharibi huko Cornwall ili tu kuhudhuria programu hiyo. Tulisisimka sana kuona zaidi ya watu 1,000 waliokuja kwa ajili ya tukio hilo la kihistoria.

 Mwaka 2001, ofisi ya tawi ilituomba mimi na Ndugu Merry tupange kusanyiko la eneo katika BSL mwaka unaofuata. Tulihitaji kufanya kazi kwa bidii sana! Lakini Yehova alibariki jitihada za wajitoleaji wengi waliohusika. Kusanyiko hilo liliisha vizuri na sasa tuna kumbukumbu nyingi nzuri kulihusu! Baada ya hapo, kwa miaka kadhaa nilikuwa na pendeleo la kusimamia makusanyiko ya mzunguko na ya eneo yaliyofanywa katika lugha ya ishara hadi Yehova alipoandaa ndugu vijana wenye sifa za kustahili kubeba mzigo huo.

Video Kwa Ajili ya Viziwi

 Mwaka 1998, jambo lingine la pekee lilitokea. Tengenezo la Yehova lilitoa chapisho la kwanza kabisa katika lugha ya ishara ya BSL. Ilikuwa broshua Mungu Anataka Tufanye Nini?​—Katika Kaseti ya Video. Ndugu na dada walitumia chapisho hilo kuongoza mafunzo mengi ya Biblia.

 Kwenye kusanyiko la 2002, nyimbo za Ufalme zilitafsiriwa katika BSL kwa mara ya kwanza. Ndugu na dada viziwi sasa wangeweza “kuimba” maneno matamu kupitia ishara walizoiga kutoka kwa mkalimani ambaye pia alijitahidi kuonyesha hisia na mdundo wa muziki. Bado ninamkumbuka mzee mmoja kiziwi akitokwa na machozi huku “akiimba” kwa shangwe kwa mara ya kwanza!

 Lakini kulikuwa na jambo lingine la pekee katika kusanyiko la eneo la mwaka 2002. Kutaniko la lugha ya ishara lililo London lilipewa mgawo wa kutokeza drama iliyorekodiwa. Ingekuwaje? Hatukuwa na ujuzi wowote! Kwa mara nyingine tena, Yehova alitusaidia kwa njia kubwa. Awamu hii alitusaidia kupata ndugu ambao walikuwa na ujuzi wa kurekodi na kuunganisha visehemu ili kutokeza filamu. Mwishowe, drama hiyo ilikuwa nzuri sana! Na zaidi ya hilo, tulipata ujuzi uliotusaidia kuendelea na kazi hiyo. Kuanzia 2003 hadi 2008 nilikuwa na pendeleo la kusimamia utokezaji wa video hizo za drama Betheli. Video hizo zilitumiwa katika makusanyiko ya eneo ya BSL ya miaka ya mbele.

 Mimi na Stella tulifurahi sana kuwa Betheli pamoja na wana wetu. Nasi tulifanya kazi kwa bidii. Tulifanya mazoezi ya kuigiza na kurekodi filamu kwa majuma kadhaa, kisha baada ya hapo waigizaji na kikundi cha watu wanaotokeza filamu wangekuwa wamechoka sana kimwili na kiakili. Lakini jitihada zetu hazikuwa za bure! Tuliguswa moyo sana tulipoona wengi kati ya ndugu na dada zetu viziwi wakitokwa na machozi ya furaha kwa kuwa masimulizi hayo ya Biblia yalikuwa halisi zaidi kwao.

 Yehova aliendelea kuongeza zawadi nyingi zaidi. Mwaka 2015, toleo la funzo la Mnara wa Mlinzi lilitolewa katika BSL ikiwa video. Kisha mwaka 2019, kitabu cha Biblia cha Mathayo kilitolewa pia. Sasa, tuna Maandiko yote ya Kigiriki ya Kikristo—na akina ndugu wanafanya kazi kwa bidii ili kutoa Maandiko ya Kiebrania. Ndugu na dada viziwi wanamshukuru sana Yehova!

 Tukiwa watu wa Yehova, tuna familia ya ndugu na dada wanaoiga upendo wa baba yetu wa mbinguni usio na ubaguzi. (Matendo 10:34, 35) Mimi na familia yangu tunastaajabia jinsi tengenezo linavyotumia rasilimali mbalimbali, muda, na nguvu ili kusaidia watu wa kila namna—kutia ndani viziwi na vipofu. a

 Jitihada hizo zimeleta matokeo mazuri kwa kuwa sasa kuna makutaniko kadhaa ya BSL Uingereza. Nimepata shangwe na uradhi mwingi kwa kuwa na fursa ya kushiriki katika ukuzi “[ulioanza] kwa mambo madogo.” (Zekaria 4:10) Bila shaka, sifa zimwendee Yehova. Yeye ndiye anayeongoza tengenezo lake. Anawapa watumishi wake wanachohitaji ili kuhubiri habari njema kwa watu wa namna zote. Anafanya mbegu ya Ufalme ikue mioyoni mwa wale wanaostahili.