1, 2. Yesu alikasirika pindi gani, na kwa nini?

YESU alikuwa amekasirika sana, na kwa sababu nzuri. Huenda ikawa vigumu kuwazia kwamba Yesu ambaye alikuwa mpole sana angeweza kukasirika. (Mathayo 21:5) Bila shaka alijidhibiti kikamili kwa kuwa hasira yake ilikuwa adilifu. * Lakini ni nini kilichomkasirisha mwanamume huyo aliyependa amani? Alikasirishwa na ukosefu mbaya wa haki.

² Yesu alipenda mno hekalu la Yerusalemu. Lilikuwa ndilo jengo pekee takatifu ulimwenguni pote lililowekwa wakfu kwa ajili ya ibada ya Baba yake wa mbinguni. Wayahudi walisafiri kutoka nchi nyingi za mbali ili kuabudu huko. Hata watu wasio Wayahudi ambao walimcha Mungu walikuja katika ua wa hekalu uliotengwa kwa ajili yao. Lakini mapema katika huduma yake, Yesu aliingia hekaluni na kuona hali yenye kusikitisha sana. Hekalu lilikuwa kama soko badala ya kuwa nyumba ya ibada! Umati mkubwa wa wafanyabiashara na wavunja-fedha ulijaa hekaluni. Lakini kulikuwaje na ukosefu wa haki? Watu hao waliona hekalu la Mungu kuwa mahali pa kuwalaghai watu—hata kuwaibia. Jinsi gani?—Yohana 2:14.

3, 4. Ni ulaghai gani wa pupa ulioendelea katika nyumba ya Yehova, na Yesu alichukua hatua gani kuukomesha?

³ Viongozi wa kidini walikuwa wameamua kwamba ni aina moja tu ya sarafu ingeweza kutumiwa kulipa kodi ya hekalu. Wageni walilazimika kuvunja fedha zao ili kupata sarafu hizo. Kwa hiyo, wavunja-fedha walifanyia kazi yao hekaluni,  na walitoza malipo fulani kwa ajili ya kuvunja fedha. Biashara ya kuuza wanyama ilileta faida kubwa pia. Wageni waliotaka kutoa dhabihu wangeweza kununua wanyama kutoka kwa mfanyabiashara yeyote mjini, lakini huenda wakuu wa hekalu wangekataa dhabihu hizo eti hazifai. Lakini, walikubali mara moja wanyama wa dhabihu walionunuliwa hekaluni. Nyakati nyingine watu hao wasio na uwezo waliuziwa wanyama kwa bei ghali sana. * Biashara hiyo ilikuwa mbaya kuliko ulaghai. Ulikuwa unyang’anyi!

⁴ Yesu hakuweza kuvumilia ukosefu huo wa haki. Hiyo ilikuwa nyumba ya Baba yake! Alisokota mjeledi wa kamba akafukuza makundi ya ng’ombe na kondoo kutoka hekaluni. Kisha akazipindua meza za wavunja-fedha. Hebu wazia jinsi sarafu hizo zote zilivyobingirika kotekote kwenye sakafu ya marumaru! Akawaamuru hivi kwa ukali wale wauza-njiwa: “Ondoleeni mbali vitu hivi kutoka hapa!” (Yohana 2:15, 16) Yaonekana hakuna yeyote aliyethubutu kumpinga mwanamume huyo jasiri.

5-7. (a) Maisha ya Yesu kabla ya kuwa mwanadamu yaliboreshaje sifa yake ya haki, na mfano wake unatufundisha nini? (b) Yesu amepambanaje na ukosefu wa haki kuelekea jina na enzi kuu ya Yehova?

⁵ Bila shaka, wafanyabiashara hao walirudi hekaluni. Miaka mitatu hivi baadaye, Yesu alishutumu tena ukosefu wao wa haki, alimnukuu Yehova ambaye aliwakemea wale waliofanya nyumba Yake kuwa “pango la wapokonyaji .” (Mathayo 21:13; Yeremia 7:11) Naam, Yesu alipoona watu wakipokonywa mali yao kwa pupa na hekalu la Mungu likitiwa unajisi,  alihisi kama Baba yake. Na hilo halitushangazi. Kwa sababu Yesu alifundishwa na Baba yake wa mbinguni kwa mamilioni ya miaka. Hivyo, akawa na maoni kama ya Yehova kuhusu haki. Alionyesha kikweli jinsi ambavyo mwana anamwiga kabisa baba yake. Kwa hiyo, ikiwa twataka kuelewa vizuri zaidi haki ya Yehova, hatuna budi kutafakari mfano wa Yesu Kristo.—Yohana 14:9, 10.

⁶ Mwana huyo mzaliwa pekee alikuwapo Shetani alipomsingizia Yehova Mungu kuwa mwongo na kutilia shaka uadilifu wa utawala Wake. Ulikuwa uchongezi mbaya kama nini! Mwana huyo pia alimsikia Shetani akidai baadaye kwamba hakuna mwanadamu anayeweza kumtumikia Yehova kwa sababu anampenda na bila ubinafsi. Hapana shaka kwamba mashtaka hayo ya uwongo yalimtia uchungu Mwana huyo mwadilifu. Haikosi alifurahi sana alipojua kwamba angetimiza kazi muhimu sana ya kufutilia mbali mashtaka hayo ya uwongo! (2 Wakorintho 1:20) Angefanyaje hivyo?

⁷ Kama tulivyojifunza katika Sura ya 14, Yesu Kristo alijibu kikamili na kwa uhakika shtaka la Shetani ambalo lilitilia shaka uaminifu wa viumbe wa Yehova. Kwa kufanya hivyo, Yesu aliweka msingi wa kutetewa kwa enzi kuu ya Yehova na kutakaswa kwa jina Lake hatimaye. Akiwa Wakili Mkuu wa Yehova, Yesu ataimarisha haki Yake katika ulimwengu wote mzima. (Matendo 5:31) Vilevile, alidhihirisha haki ya Mungu kupitia maisha yake duniani. Yehova alisema hivi kumhusu: “Nitaweka roho yangu juu yake, na lililo haki atafanya kuwa wazi kwa mataifa.” (Mathayo 12:18) Yesu alitimizaje maneno hayo?

8-10. (a) Mapokeo ya viongozi wa kidini Wayahudi yaliwadharau wanawake na watu wasio Wayahudi jinsi gani? (b) Mapokeo yaliifanyaje sheria ya Yehova ya Sabato iwe yenye kulemea?

⁸ Yesu aliipenda Sheria ya Yehova, naye aliishi kupatana  nayo. Lakini viongozi wa kidini wa siku zake waliipotosha Sheria hiyo na kuitumia vibaya. Yesu aliwaambia hivi: “Ole wenu nyinyi, waandishi na Mafarisayo, wanafiki! . . . Mmepuuza mambo yenye uzito zaidi ya Sheria, yaani, haki na rehema na uaminifu.” (Mathayo 23:23) Ni wazi kabisa kwamba walimu hao wa Sheria ya Mungu hawakuwa wakionyesha wazi “lililo haki.” Badala yake, walikuwa wakiipotosha haki ya Mungu. Jinsi gani? Fikiria mifano kadhaa.

⁹ Yehova aliwaagiza watu wake wajitenge na mataifa jirani ya kipagani. (1 Wafalme 11:1, 2) Hata hivyo, viongozi fulani washupavu wa kidini waliwatia watu moyo wawachukie watu wote wasio Wayahudi. Mishnah ilikuwa na sheria hii: “Ngo’mbe hawapaswi kuachwa kwenye hoteli ya watu wasio Wayahudi kwa sababu wanashukiwa kufanya ngono na wanyama.” Chuki yao kwa watu wote wasio Wayahudi ilikiuka haki na kusudi la Sheria ya Musa. (Mambo ya Walawi 19:34) Sheria nyingine zilizotungwa na wanadamu ziliwadharau wanawake. Mapokeo yalisema kwamba mke anapaswa kutembea nyuma ya mume wake wala si kando yake. Mwanamume hakuruhusiwa kuongea na mwanamke hadharani, hata iwe ni mke wake. Wanawake hawakuruhusiwa kutoa ushahidi kortini, hali moja na watumwa. Hata kulikuwa na sala maalumu ambayo wanaume walitoa na kumshukuru Mungu kwamba hawakuwa wanawake.

¹⁰ Viongozi hao wa kidini walificha Sheria ya Mungu kwa sheria na maagizo mengi sana yaliyotungwa na wanadamu. Kwa mfano, sheria ya Sabato ilikataza kazi isifanywe siku ya Sabato. Siku hiyo ilitengwa kwa ajili ya ibada, burudisho la kiroho, na kupumzika. Lakini Mafarisayo waliifanya sheria hiyo iwe yenye kulemea. Wao ndio walioamua mambo hususa ambayo yangeonwa kuwa “kazi.” Walitaja kihususa shughuli 39 kuwa kazi, kama vile kuvuna au kuwinda. Mambo hayo yalizusha maswali mengi sana. Je, mtu aliyemwua kiroboto siku ya Sabato, alikuwa akiwinda? Je, mtu aliyekwanyua punje chache ili ale akitembea, alikuwa  akivuna? Je, mtu aliyemponya mgonjwa, alikuwa akifanya kazi? Walitunga sheria nyingi ngumu ambazo zilijibu maswali hayo.

11, 12. Yesu alipingaje mapokeo yasiyo ya kimaandiko ya Mafarisayo?

¹¹ Katika hali hizo, Yesu aliwasaidiaje watu kuelewa maana ya haki? Kwa ujasiri, Yesu aliwashutumu viongozi hao wa kidini kupitia mafundisho na maisha yake. Kwanza angalia baadhi ya mafundisho yake. Alilaani waziwazi sheria zao nyingi zilizotungwa na wanadamu, aliposema hivi: “Mwalibatilisha neno la Mungu kwa mapokeo yenu ambayo nyinyi mlikabidhiwa.”—Marko 7:13.

¹² Yesu alifundisha waziwazi kwamba Mafarisayo hawakuelewa sheria ya Sabato—na hata hawakufahamu kusudi la sheria hiyo. Aliwaambia kwamba Mesiya ni “Bwana wa sabato” na kwa hiyo alikuwa na haki ya kuwaponya watu siku ya Sabato. (Mathayo 12:8) Alikazia jambo hilo kwa kuwaponya watu kimuujiza na waziwazi siku ya Sabato. (Luka 6:7-10) Maponyo hayo yalionyesha maponyo ambayo atafanya duniani pote wakati wa Utawala wake wa Miaka Elfu Moja. Miaka hiyo Elfu itakuwa Sabato kuu, wakati ambapo wanadamu wote waaminifu watapumzika hatimaye baada ya kulemewa na dhambi na kifo kwa karne nyingi sana.

13. Ni sheria gani iliyoanza mwishoni mwa huduma ya Kristo duniani, na ilitofautianaje na Sheria ya Musa?

¹³ Yesu pia alionyesha wazi lililo haki kupitia sheria mpya, “sheria ya Kristo,” ambayo ilianza mwishoni mwa huduma yake duniani. (Wagalatia 6:2) Tofauti na Sheria ya Musa, sheria hii mpya ilitegemea hasa kanuni wala si amri nyingi zilizoandikwa. Hata hivyo, ilitia ndani amri fulani za moja kwa moja. Yesu aliita mojawapo ya amri hizo “amri mpya.” Yesu aliwafundisha wafuasi wake wote wapendane kama alivyowapenda. (Yohana 13:34, 35) Ndiyo, wote wanaoishi kupatana na “sheria ya Kristo” wangekuwa na upendo huo wa kujidhabihu.

14, 15. Yesu alionyeshaje kwamba alitambua mipaka ya mamlaka yake, na kwa nini hilo linatia moyo?

¹⁴ Yesu hakuwafundisha watu kuhusu upendo tu. Aliishi kupatana na “sheria ya Kristo.” Aliionyesha waziwazi katika maisha yake. Fikiria njia tatu ambazo mfano wa Yesu ulionyesha wazi lililo haki.

¹⁵ Kwanza, Yesu aliepuka kabisa ukosefu wa haki. Labda umeona kwamba mara nyingi watu wasiokamilika hutenda isivyo haki wanapokuwa na kiburi na kuvuka mipaka ya mamlaka yao. Yesu hakufanya hivyo. Pindi moja, mtu mmoja alimwendea Yesu na kumwambia: “Mwalimu, mwambie ndugu yangu anigawie urithi.” Yesu alimjibuje? “Wewe mtu, nani aliyeniweka mimi rasmi hakimu au mgawaji-fungu juu ya nyinyi watu?” (Luka 12:13, 14) Je, hilo si jambo la kustaajabisha? Uwezo wa Yesu wa kufikiri na kufanya maamuzi, na hata mamlaka aliyopewa na Mungu ilizidi mamlaka ya mtu yeyote duniani; lakini, alikataa kuingilia jambo hilo kwa sababu hakuwa amepewa mamlaka hususa ya kufanya hivyo. Yesu amekuwa mnyenyekevu daima, hata kwa maelfu ya miaka aliyoishi kabla ya kuwa mwanadamu. (Yuda 9) Kwa unyenyekevu, Yesu humtumaini Yehova aamue lililo haki. Jambo hilo linaonyesha kwamba ana sifa zinazovutia.

16, 17. (a) Yesu alionyeshaje haki alipohubiri habari njema za Ufalme wa Mungu? (b) Yesu alionyeshaje kwamba haki yake ilikuwa yenye rehema?

¹⁶ Pili, Yesu alionyesha haki alipohubiri habari njema za Ufalme wa Mungu. Hakuwa na ubaguzi. Badala yake, alijitahidi sana kuwahubiria watu wa kila aina, matajiri kwa maskini. Tofauti na Yesu, Mafarisayo waliwapuuza watu maskini wa kawaida na kuwaita kwa madharau ʽam-ha·ʼaʹrets, yaani, “watu wa ardhi.” Kwa ujasiri, Yesu alipinga ukosefu huo wa haki. Alipowafundisha watu habari njema, alipokula nao, alipowalisha, alipowaponya, au hata kuwafufua, aliunga  mkono haki ya Mungu ambaye anataka “watu wa namna zote” waokolewe. *—1 Timotheo 2:4.

¹⁷ Tatu, Yesu alionyesha haki yenye rehema nyingi. Alijitahidi sana kuwasaidia watenda-dhambi. (Mathayo 9:11-13) Alikuwa tayari kuwasaidia watu ambao hawangeweza kujilinda. Kwa mfano, Yesu hakuwa kama viongozi wa kidini ambao waliwashuku watu wote wasio Wayahudi. Aliwasaidia na kuwafundisha baadhi yao kwa rehema, hata ingawa alitumwa hasa kwa Wayahudi. Alikubali kumponya kimuujiza mtumishi wa ofisa mmoja wa jeshi la Roma, na kusema: “Kwa yeyote katika Israeli sijapata imani kubwa sana kadiri hii.”—Mathayo 8:5-13.

18, 19. (a) Yesu aliwaheshimu wanawake kwa njia gani? (b) Mfano wa Yesu unatusaidiaje kuona uhusiano uliopo kati ya ujasiri na haki?

¹⁸ Vilevile, Yesu hakuunga mkono maoni yaliyoenea kuhusu wanawake. Badala yake, alitenda yaliyo haki kwa ujasiri. Wanawake Wasamaria walionwa kuwa wachafu kama watu wasio Wayahudi. Hata hivyo, Yesu hakusita kumhubiria yule mwanamke Msamaria penye kisima cha Sikari. Kwa kweli, Yesu alijitambulisha waziwazi kwa mara ya kwanza kuwa Mesiya aliyeahidiwa alipoongea na mwanamke huyo. (Yohana 4:6, 25, 26) Mafarisayo walisema kwamba wanawake hawakupaswa kufundishwa Sheria ya Mungu, lakini Yesu alitumia wakati mwingi na nguvu kuwafundisha wanawake. (Luka 10:38-42) Na ingawa mapokeo yalisema kwamba wanawake hawawezi kutoa ushahidi unaoaminika, Yesu aliwaheshimu wanawake kadhaa kwa kuwapa nafasi ya pekee ya kuwa watu wa kwanza kumwona baada ya  kufufuliwa. Hata aliwaambia wawapashe wanafunzi wake wanaume habari za tukio hilo muhimu sana!—Mathayo 28:1-10.

¹⁹ Naam, Yesu alionyesha mataifa lililo haki. Mara nyingi alihatarisha uhai wake kwa kufanya hivyo. Mfano wa Yesu unatusaidia kuona kwamba mtu anahitaji ujasiri ili kudumisha haki ya kweli. Ndiyo sababu aliitwa ifaavyo “Simba ambaye ni wa kabila la Yuda.” (Ufunuo 5:5) Kumbuka kwamba simba ni mfano ufaao wa haki yenye ujasiri. Hivi karibuni, Yesu atatekeleza haki kwa njia kubwa zaidi, “ataimarisha haki duniani” kwa ukamili zaidi.—Isaya 42:4, BHN.

20, 21. Katika siku zetu, Mfalme wa Kimesiya ametekelezaje haki duniani pote na katika kutaniko la Kikristo?

²⁰ Tangu alipowekwa kuwa Mfalme wa Kimesiya mwaka wa 1914, Yesu ametekeleza haki duniani. Jinsi gani? Amekuwa na jukumu la kuhakikisha kwamba unabii aliotoa kwenye Mathayo 24:14 unatimizwa. Wafuasi wa Yesu duniani wamewafundisha watu wa nchi zote ukweli kuhusu Ufalme wa Yehova. Kama Yesu, wamehubiri bila ubaguzi na kwa njia ya haki, wakijitahidi kumpa kila mtu—mtoto kwa mzee, tajiri kwa maskini, wanaume kwa wanawake—nafasi ya kumjua Yehova, Mungu wa haki.

²¹ Yesu, ambaye ni Kichwa cha kutaniko la Kikristo, anatekeleza haki kutanikoni pia. Kama ilivyotabiriwa, anatoa “zawadi zikiwa wanadamu,” yaani, wazee Wakristo waaminifu ambao wanaliongoza kutaniko. (Waefeso 4:8-12) Wanaume hao wanafuata mfano wa Yesu Kristo katika kutekeleza haki wanapolichunga kundi la Mungu lenye thamani sana. Daima wanakumbuka kwamba Yesu anataka kondoo wake watendewe kwa haki bila kujali cheo, umaarufu, au hali yao ya kifedha.

22. Yehova anahisije kuhusu ukosefu wa haki ulioenea ulimwenguni leo, na amemteua Mwanaye achukue hatua gani?

²² Hata hivyo, hivi karibuni Yesu ataimarisha haki duniani  kwa njia isiyo na kifani. Ukosefu wa haki umeenea sana katika ulimwengu huu wenye ufisadi. Kila mtoto anayekufa njaa, hufa kwa sababu ya ukosefu wa haki usiovumilika hasa tunapozingatia kwamba pesa nyingi sana na wakati hutumiwa kutengeneza silaha za vita na kutosheleza tamaa za ubinafsi za watu wanaopenda raha. Mamilioni ya watu wanaokufa bure kila mwaka ni mojawapo tu ya mambo mengi yanayoonyesha ukosefu wa haki uliopo. Mambo hayo yote huchochea hasira adilifu ya Yehova. Amemteua Mwanaye apigane vita ya haki dhidi ya mfumo huu mwovu wa mambo na kukomesha kabisa ukosefu wote wa haki.—Ufunuo 16:14, 16; 19:11-15.

23. Baada ya Har-Magedoni, Kristo ataletaje haki kwa umilele wote?

²³ Lakini ili kutekeleza haki Yehova anahitaji kufanya mengi zaidi kuliko kuwaangamiza tu waovu. Amemteua pia Mwanaye atawale akiwa “Mfalme wa Amani.” Baada ya vita ya Har-Magedoni, utawala wa Yesu utaleta amani duniani pote, naye atatawala “kwa haki.” (Isaya 9:6, 7) Ndipo Yesu atakapofurahi kukomesha ukosefu wote wa haki ambao umesababisha mateso na maumivu mengi sana ulimwenguni. Atadumisha kwa uaminifu haki kamilifu ya Yehova kwa umilele wote. Basi, ni muhimu kwetu kujitahidi kuiga haki ya Yehova sasa. Hebu tuone jinsi tunavyoweza kufanya hivyo.