1-3. (a) Watu wengi wana maoni gani kuhusu kazi zao? (b) Biblia inapendekeza tuwe na maoni gani kuhusu kazi, na ni maswali gani tutakayochunguza katika sura hii?

WATU wengi katika ulimwengu wa leo huona kazi kuwa mzigo. Kwa sababu ya kutumia saa nyingi kufanya kazi ambayo hawafurahii, hawapendi kwenda kazini kila siku. Je, kweli wale walio na mtazamo huo wanaweza kuwa na maoni yanayofaa kuhusu kazi yao, sembuse kuifurahia?

² Biblia inatutia moyo tuwe na maoni yanayofaa kuhusu kazi ngumu. Inasema kwamba kazi na matunda yake ni zawadi. Sulemani aliandika: “Kila mtu ale, naam, anywe na kuona mema kwa ajili ya kazi yake yote iliyo ngumu. Hiyo ndiyo zawadi ya Mungu.” (Mhubiri 3:13) Yehova, anayetupenda na ambaye sikuzote anatutakia mema, anataka tufurahie kazi yetu na matunda ya jasho letu. Ili kukaa katika upendo wake, tunahitaji kuishi kupatana na maoni na kanuni zake kuhusu kazi.—Mhubiri 2:24; 5:18.

³ Katika sura hii, tutachunguza maswali manne: Ni kwa njia gani tunaweza kuona mema kwa ajili ya kazi yetu ngumu? Ni kazi za aina gani ambazo haziwafai Wakristo wa kweli? Tunaweza kufanya nini ili kuwa na usawaziko kuhusu kazi ya kimwili na mambo ya kiroho? Na ni kazi gani ya maana zaidi tunayoweza kufanya? Kwanza, acheni tuchunguze mfano wa wafanyakazi wakuu zaidi—Yehova Mungu na Yesu Kristo.

4, 5. Ni kwa njia gani Biblia inaonyesha kwamba Yehova ni mfanyakazi mwenye bidii?

⁴ Yehova ndiye Mfanyakazi Mkuu Zaidi. Andiko la Mwanzo 1:1 linasema: “Hapo mwanzo Mungu aliumba mbingu na dunia.” Mungu alipokamilisha kazi yake ya kuumba dunia na vyote vilivyomo, alitangaza matokeo ya kazi hiyo kuwa ‘mema sana.’ (Mwanzo 1:31) Alifurahia kabisa kazi yote aliyofanya kuhusu dunia. Bila shaka, Yehova, “Mungu mwenye furaha,” alifurahia sana kufanya kazi na kupata matokeo.—1 Timotheo 1:11.

⁵ Mungu wetu mwenye bidii hufanya kazi daima. Muda mrefu baada ya kukamilika kwa kazi ya kuumba dunia na vyote vilivyomo, Yesu alisema: “Baba yangu anaendelea kufanya kazi mpaka sasa.” (Yohana 5:17) Baba amekuwa akifanya nini? Akiwa katika makao yake mbinguni, amekuwa akifanya kazi ya kuwaongoza na kuwatunza wanadamu. Ametokeza “kiumbe kipya,” yaani, Wakristo waliozaliwa kwa roho ambao watatawala pamoja na Yesu mbinguni. (2 Wakorintho 5:17) Amekuwa akishughulikia kutimizwa kwa kusudi lake kwa ajili ya wanadamu—kwamba wale wanaompenda wapate uzima wa milele katika ulimwengu mpya. (Waroma 6:23) Haikosi Yehova anapendezwa sana na matokeo ya kazi hiyo. Mamilioni ya watu wamekubali ujumbe wa Ufalme, wamevutwa na Mungu nao wamerekebisha maisha yao ili waendelee kukaa katika upendo wake.—Yohana 6:44.

6, 7. Ni nini kinachoonyesha kwamba Yesu amekuwa akifanya kazi kwa bidii kwa muda mrefu?

⁶ Yesu amekuwa akifanya kazi kwa bidii kwa muda mrefu. Kabla ya kuja duniani, alikuwa “stadi wa kazi” wa Mungu katika uumbaji wa vitu vyote “mbinguni na duniani.” (Methali 8:22-31; Wakolosai 1:15-17) Alipokuwa duniani, Yesu aliendelea kufanya kazi kwa bidii. Mapema katika maisha yake, alijifunza kazi ya ujenzi na akajulikana kuwa “seremala.” *  (Marko 6:3) Useremala ni kazi ngumu na inahitaji ustadi mwingi, na ilikuwa hivyo hasa kabla ya kuwapo kwa viwanda vya kupasua mbao, maduka ya kuuza vifaa, na vifaa vinavyotumia umeme. Wazia Yesu akienda kutafuta mbao, labda hata kukata miti na kuburuta magogo mpaka mahali pake pa kazi! Wazia akijenga nyumba, akitengeneza na kuweka mbao za paa, milango, na hata fanicha! Bila shaka, Yesu mwenyewe alipata uradhi kwa kufanya kazi ngumu na kwa ustadi.

⁷ Bidii ya Yesu ilionekana wazi zaidi katika huduma. Kwa miaka mitatu na nusu, alikazia fikira kazi hiyo ya maana sana. Kwa kuwa alitaka kuwafikia watu wengi iwezekanavyo, alitumia wakati wake vizuri, akiamka mapema na kuendelea kufanya kazi mpaka usiku sana. (Luka 21:37, 38; Yohana 3:2) Alisafiri “kutoka jiji mpaka jiji na kutoka kijiji mpaka kijiji, akihubiri na kutangaza habari njema ya ufalme wa Mungu.” (Luka 8:1) Yesu alisafiri mbali sana, akitembea kwa miguu kwenye barabara zenye vumbi ili kuwapelekea watu ujumbe wa habari njema.

8, 9. Ni kwa njia gani Yesu aliona mema kwa ajili ya kazi yake ngumu?

⁸ Je, Yesu aliona mema kwa ajili ya kazi yake ngumu katika huduma? Ndiyo! Alipanda mbegu za kweli ya Ufalme, na kuacha mashamba yakiwa tayari kwa ajili ya mavuno. Kufanya kazi ya Mungu kulimwimarisha na kumtegemeza Yesu hivi kwamba alikuwa tayari kukosa kula ili kutimiza kazi hiyo. (Yohana 4:31-38) Fikiria uradhi aliokuwa nao mwishoni mwa huduma yake duniani hivi kwamba angeweza kumwambia Baba yake: “Nimekutukuza duniani, nikiwa nimemaliza kazi ambayo umenipa niifanye.”—Yohana 17:4.

 ⁹ Bila shaka, Yehova na Yesu ndio mifano bora zaidi ya watu wanaoona mema kwa ajili ya kazi yao ngumu. Kumpenda Yehova kunatuchochea kuwa “waigaji wa Mungu.” (Waefeso 5:1) Kumpenda Yesu kunatuchochea ‘kufuata hatua zake kwa ukaribu.’ (1 Petro 2:21) Kwa hiyo, acheni sasa tuchunguze jinsi sisi pia tunavyoweza kuona mema kwa ajili ya kazi yetu ngumu.

10, 11. Ni nini kinachoweza kutusaidia kuwa na maoni yanayofaa kuhusu kazi yetu?

¹⁰ Wakristo wa kweli wanaweza kufanya kazi ya kimwili. Tungependa kupata furaha na uradhi katika kazi yetu, lakini huenda ikawa vigumu ikiwa tunafanya kazi ambayo hatuipendi. Ni kwa njia gani tunaweza kuona mema kwa ajili ya kazi yetu chini ya hali hizo?

¹¹ Kwa kuwa na mtazamo unaofaa. Hatuwezi kubadili hali zetu nyakati zote, lakini tunaweza kubadili mtazamo wetu. Kutafakari maoni ya Mungu kunaweza kutusaidia kusitawisha mtazamo unaofaa kuhusu kazi. Kwa mfano, ikiwa wewe ni kichwa cha familia, kumbuka, hata kazi yako iwe ya hali ya chini namna gani, inakuwezesha kuandalia familia yako mahitaji ya kimwili. Kutunza familia yako si jambo dogo machoni pa Mungu. Neno lake linasema kwamba mtu ambaye haiandalii familia yake “ni mbaya kuliko mtu asiye na imani,” au mtu ambaye amemkana Yehova. (1 Timotheo 5:8) Kutambua kwamba kazi yako inakusaidia kutimiza jukumu ulilopewa na Mungu, kunaweza kukusaidia kupata furaha na uradhi, mambo ambayo huenda wafanyakazi wenzako hawana.

12. Ni katika njia gani tunapata uradhi kwa kufanya kazi kwa bidii na kwa unyoofu?

¹² Kwa kuwa mnyoofu na mwenye bidii. Tunaweza kupata  baraka kwa kufanya kazi kwa bidii na kujifunza kuifanya vizuri. Mara nyingi, wafanyakazi wenye bidii na wenye ustadi wanapendwa sana na waajiri wao. (Methali 12:24; 22:29) Tukiwa Wakristo wa kweli, tunapaswa pia kuwa wanyoofu katika kazi yetu—hatuibi pesa, vifaa, au wakati wa kazi. (Waefeso 4:28) Kama tulivyoona katika sura iliyotangulia, unyoofu huleta baraka. Mfanyakazi mwenye sifa ya unyoofu anaweza kuaminika. Na hata mwajiri wetu atambue au asitambue bidii yetu kazini, tunaweza kupata uradhi kwa kuwa tuna “dhamiri nyoofu” na tunajua kwamba tunampendeza Mungu tunayempenda.—Waebrania 13:18; Wakolosai 3:22-24.

13. Mwenendo wetu mzuri kazini unaweza kuwa na matokeo gani?

 ¹³ Kwa kutambua kwamba mwenendo wetu unaweza kumtukuza Mungu. Tunapodumisha mwenendo mzuri wa Kikristo kazini, wengine watatambua jambo hilo. Matokeo yanaweza kuwa nini? Kwa kufanya hivyo tunaweza ‘kulipamba fundisho la Mwokozi wetu, Mungu.’ (Tito 2:9, 10) Ndiyo, mwenendo wetu mzuri unaweza kuwasaidia wengine waone uzuri wa ibada yetu, na hivyo wavutiwe nayo. Hebu wazia jinsi unavyoweza kuhisi mfanyakazi mwenzako akiikubali kweli kwa sababu ya mfano wako mzuri kazini! Zaidi ya yote, fikiria hili: Je, kuna jambo lolote linaloweza kukupa uradhi zaidi kuliko kujua kwamba mwenendo wako mzuri unamtukuza Yehova na kufanya moyo wake ushangilie?—Methali 27:11; 1 Petro 2:12.

14-16. Tunapohitaji kufanya maamuzi kuhusu kazi, ni maswali gani muhimu tunayopaswa kujiuliza?

¹⁴ Biblia haina orodha ya kazi za kimwili zinazokubalika na zisizokubalika. Hiyo haimaanishi kwamba tunaweza kukubali kazi yoyote bila kujali mambo yanayohusika. Maandiko yanaweza kutusaidia kuchagua kazi nzuri na iliyo halali ambayo inampendeza Mungu na kuepuka kazi isiyompendeza. (Methali 2:6) Tunapohitaji kufanya maamuzi kuhusu kazi, kuna maswali mawili ya maana tunayopaswa kujiuliza.

¹⁵ Je, kazi hiyo inahusisha jambo fulani linaloshutumiwa na Biblia? Neno la Mungu linashutumu waziwazi wizi, udanganyifu, na kutengeneza sanamu. (Kutoka 20:4; Matendo 15:29; Waefeso 4:28; Ufunuo 21:8) Tutakataa kazi yoyote ambayo itatuhusisha katika mambo hayo. Ikiwa tunampenda Yehova, hatuwezi kuchagua kazi inayotuhusisha katika mambo yanayovunja amri za Mungu.—1 Yohana 5:3.

¹⁶ Je, kazi hiyo inaweza kufanya tuhusike katika zoea lisilofaa  au kuliunga mkono? Fikiria mfano huu. Si vibaya kufanya kazi katika chumba cha kuwapokea wageni. Hata hivyo, namna gani Mkristo akipata kazi kama hiyo katika kliniki ya kutoa mimba? Ni kweli kwamba kazi yake haitamhusisha moja kwa moja katika shughuli za kutoa mimba. Lakini, anapofanya kazi hapo kwa ukawaida, je, hatakuwa akiunga mkono shughuli za kliniki hiyo ya kutoa mimba—zoea lisilopatana na Neno la Mungu? (Kutoka 21:22-24) Kwa kuwa  tunampenda Yehova, hatutaki kuhusika katika mazoea yasiyopatana na Maandiko.

17. (a) Ni mambo gani tunayoweza kufikiria kwa makini tunapohitaji kufanya maamuzi kuhusu kazi? (Ona sanduku “ Je, Nikubali Kazi Hii?”) (b) Dhamiri yetu inaweza kutusaidia jinsi gani kufanya maamuzi yanayompendeza Mungu?

¹⁷ Mambo mengi kuhusu kazi yanaweza kutatuliwa kwa kufikiria kwa makini majibu ya maswali mawili muhimu yaliyo katika fungu la 15 na 16. Pia, kuna mambo mengine tunayopaswa kufikiria kwa makini tunapofanya maamuzi kuhusu kazi. * Hatuwezi kutazamia jamii ya mtumwa mwaminifu iweke sheria kuhusu kila hali inayoweza kutokea. Katika visa kama hivyo, tunahitaji kutumia utambuzi.  Kama tulivyojifunza katika Sura ya 2, tunahitaji kuielimisha na kuizoeza dhamiri yetu kwa kujifunza jinsi ya kutumia Neno la Mungu katika maisha yetu ya kila siku. Tukizoeza ‘nguvu zetu za ufahamu kwa kuzitumia,’ dhamiri yetu inaweza kutusaidia kufanya maamuzi yanayompendeza Mungu na kutuwezesha kukaa katika upendo wake.—Waebrania 5:14.

18. Kwa nini si rahisi kudumisha usawaziko wa kiroho?

¹⁸ Kudumisha usawaziko wa kiroho si rahisi katika hizi “siku za mwisho” ambazo ni “nyakati za hatari zilizo ngumu kushughulika nazo.” (2 Timotheo 3:1) Kupata kazi na kuidumisha si rahisi. Tukiwa Wakristo wa kweli, tunatambua umuhimu wa kufanya kazi kwa bidii ili kuiandalia familia yetu. Lakini tusipokuwa waangalifu, mikazo kazini au roho hatari ya ulimwengu ya kufuatia mali inaweza kutuzuia tusitimize mambo ya kiroho. (1 Timotheo 6:9, 10) Acheni tuzungumzie jinsi tunavyoweza kudumisha usawaziko kwa kuhakikisha “mambo yaliyo ya maana zaidi.”—Wafilipi 1:10.

19. Kwa nini tunapaswa kumtegemea Yehova kabisa, na kufanya hivyo kunatusaidia kuepuka nini?

¹⁹ Mtegemee Yehova kabisa. (Methali 3:5, 6) Tunapaswa kumtegemea, kwa kuwa anatujali. (1 Petro 5:7) Anajua mahitaji yetu kuliko sisi wenyewe, na mkono wake si mfupi hata kidogo. (Zaburi 37:25) Hivyo, tunahitaji kusikiliza Neno lake linapotukumbusha hivi: “Namna yenu ya maisha iwe bila upendo wa pesa, huku mkiridhika na vitu vya sasa. Kwa maana [Mungu] amesema: ‘Sitakuacha wala kukutupa hata kidogo.’” (Waebrania 13:5) Watumishi wengi wa wakati wote wamejionea kwamba Mungu anaweza kuwaandalia mahitaji ya kimwili. Tukiamini kabisa kwamba  Yehova anaweza kututunza, tutaepuka kuhangaikia kupita kiasi jinsi tutakavyoiandalia familia yetu. (Mathayo 6:25-32) Hatutaruhusu kazi ya kimwili itufanye tupuuze mambo ya kiroho, kama vile kuhubiri habari njema na kuhudhuria mikutano.—Mathayo 24:14; Waebrania 10:24, 25.

20. Inamaanisha nini kudumisha jicho rahisi, na unaweza kufanya nini ili uwe na jicho la aina hiyo?

 ²⁰ Uwe na jicho rahisi. (Mathayo 6:22, 23) Kuwa na jicho rahisi kunamaanisha kuishi maisha rahisi. Jicho rahisi la Mkristo, linakazia fikira kusudi moja, yaani, kufanya mapenzi ya Mungu. Jicho letu likiwa limekazia fikira kusudi moja, hatutajitahidi juu chini kupata kazi yenye mshahara mnono na maisha ya anasa. Pia, hatutajitahidi sana kuwa na vitu vya kisasa na vya hali ya juu zaidi ambavyo watangazaji wa biashara huwasadikisha watu kuwa wanavihitaji ili wawe wenye furaha. Unaweza kufanya nini ili kudumisha jicho rahisi? Epuka kujilemeza kwa madeni yasiyo ya lazima. Usiwe na vitu vingi sana ambavyo vinaweza kuchukua wakati mwingi sana. Tii shauri la Biblia la kuridhika na “chakula na kitu cha kujifunika.” (1 Timotheo 6:8) Jitahidi kurahisisha maisha yako kwa kadiri iwezekanavyo.

21. Kwa nini tunahitaji kutanguliza mambo fulani, na ni nini kinachopaswa kuchukua nafasi ya kwanza maishani mwetu?

²¹ Endelea kutanguliza mambo ya kiroho. Kwa kuwa hatuwezi kutimiza kila kitu maishani, tunahitaji kutanguliza mambo fulani. Tusipofanya hivyo, mambo yasiyo ya maana yanaweza kuchukua wakati wetu wenye thamani na kutuzuia tusifanye yale ya maana zaidi. Ni nini kinachopaswa kuchukua nafasi ya kwanza katika maisha yetu? Watu wengi katika ulimwengu wanakazia sana kwamba elimu ya juu ni muhimu ili kupata kazi yenye mshahara mnono katika mfumo huu. Hata hivyo, Yesu aliwahimiza wafuasi wake ‘waendelee kuutafuta kwanza ufalme.’ (Mathayo 6:33) Ndiyo, tukiwa Wakristo wa kweli, tunatanguliza Ufalme wa Mungu maishani mwetu. Maisha yetu—maamuzi tunayofanya, miradi tunayoweka, na shughuli zetu—yanapaswa kuonyesha kwamba tunaona mambo ya Ufalme na mapenzi ya Mungu kuwa muhimu  zaidi kuliko vitu vya kimwili na miradi ya ulimwengu huu.

22, 23. (a) Kazi kuu ya Wakristo wa kweli ni gani, na tunaweza kufanya nini kuonyesha kwamba tunaiona kuwa ya maana? (Ona sanduku “ Uamuzi Wangu Umeniletea Furaha na Uradhi Maishani.”) (b) Umeazimia kufanya nini kuhusu kazi ya kimwili?

²² Kwa kuwa tunajua kwamba tunaishi katika siku za mwisho, tunakazia fikira kazi kuu ya Wakristo wa kweli, yaani, kuhubiri na kufanya wanafunzi. (Mathayo 24:14; 28:19, 20) Kama Kielelezo chetu, Yesu, tunataka kujishughulisha sana na kazi hiyo ya kuokoa uhai. Tunaweza kuonyesha jinsi gani kwamba tunaiona kazi hiyo kuwa ya maana? Wengi kati ya watu wa Mungu wanajitoa kuhubiri kwa moyo wote wakiwa wahubiri wa kutaniko. Wengine wamepanga mambo yao ili watumikie wakiwa mapainia au wamishonari. Kwa sababu wanatambua umuhimu wa kuweka miradi ya kiroho, wazazi wengi wamewatia moyo watoto wao wawe watumishi wa wakati wote. Je, wahubiri wa Ufalme wenye bidii wanaona mema kwa ajili ya kazi yao ngumu katika huduma? Bila shaka! Kumtumikia Yehova kwa nafsi yote ndiyo njia hakika ya kupata maisha yenye furaha, uradhi, na baraka zisizohesabika.—Methali 10:22.

²³ Wengi wetu tunahitaji kutumia muda mwingi katika kazi ya kimwili ili kuandalia familia yetu kimwili. Kumbuka kwamba Yehova anataka tuone mema kwa ajili ya kazi yetu ngumu. Kwa kupatanisha mtazamo na matendo yetu na maoni yake na kanuni zake, tunaweza kupata uradhi katika kazi yetu. Hata hivyo, acheni tuazimie kutoruhusu kazi ya kimwili itukengeushe kutoka kwa kazi yetu kuu, yaani, kutangaza habari njema ya Ufalme wa Mungu. Kwa kutanguliza kazi hiyo maishani mwetu, tunaonyesha kwamba tunampenda Yehova na tunakaa katika upendo wake.