Kutoka 22:1-31
22 “Kama mutu anaiba ngombe-dume ao kondoo na kumuchinja ao kumuuzisha, atalipa ngombe-dume tano (5) kwa ajili ya ngombe-dume huyo na kondoo ine (4) kwa ajili ya kondoo huyo.+
2 (“Kama mwizi+ anapatikana akivunja nyumba na kisha anapigwa na kufa, hakuna hatia ya damu kwa ajili yake.
3 Lakini kama jambo hilo linafanyika kisha jua kutokea, kutakuwa hatia ya damu kwa ajili yake.)
“Mwizi huyo anapaswa kulipa. Kama hana kitu cha kulipa, basi anapaswa kuuzishwa ili alipie vitu vyenye aliiba.
4 Kama mwizi huyo anapatikana na munyama mwenye aliiba na munyama huyo hajakufa, ikuwe ngombe-dume, punda, ao kondoo, atalipa mara mbili.
5 “Kama mutu anapeleka wanyama wake ili wakule majani katika shamba ao katika shamba la mizabibu na anawaacha wakule majani katika shamba la mutu mwingine, atalipa kwa vitu vya muzuri zaidi vya shamba lake mwenyewe ao vitu vya muzuri zaidi vya shamba lake la mizabibu.
6 “Kama moto unaanza kuwaka na kisha unaenea katika miti midogo-midogo ya miiba na unateketeza mafungu ya nafaka kwa moto ao mimea ya nafaka yenye kusimama ao shamba, mutu mwenye aliwasha moto huo anapaswa kulipa kwa sababu ya vitu vyenye viliteketea.
7 “Kama mutu anamupatia mwenzake feza ao vitu ili aviweke na vitu hivyo vinaibwa katika nyumba ya huyo mwenzake, kama mwizi anapatikana, mwizi huyo anapaswa kulipa mara mbili.+
8 Kama mwizi hapatikane, mwenye nyumba hiyo anapaswa kuletwa mbele ya Mungu wa kweli+ ili kuhakikisha kama alitia mukono wake juu ya vitu vya mwenzake.
9 Katika kesi zote za hukumu za mutu kushitakiwa kuwa na mali yenye haiko yake, kama ni ngombe-dume, punda, kondoo, nguo, ao kitu chochote chenye kilipotea chenye mutu anaweza kusema, ‘Hiki ni changu!’ wote wawili wataleta kesi yao ya hukumu mbele ya Mungu wa kweli.+ Mutu mwenye Mungu atasema kwamba iko* na kosa atamulipa mwenzake mara mbili.+
10 “Kama mutu anapatia mwenzake punda ao ngombe-dume ao kondoo ao munyama yeyote wa kufugwa ili amuchunge, na kisha munyama huyo anakufa ao anaumia mubaya sana ao anachukuliwa bila mutu yeyote kuona,
11 kiapo kitafanywa kati yao mbele ya Yehova, kwamba hakuweka mukono wake juu ya mali ya mwenzake; na mwenye munyama huyo anapaswa kukubali kiapo hicho. Ule mutu mwingine hatalipa kitu.+
12 Lakini kama munyama huyo aliibwa akiwa kwake, atamulipa mwenye munyama huyo.
13 Kama munyama huyo alipasuliwa na munyama wa pori, atamuleta ili akuwe ushuhuda. Hatalipa kwa sababu ya kitu chenye kilipasuliwa na munyama wa pori.
14 “Lakini kama mutu anaazima munyama na munyama huyo anaumia mubaya sana ao anakufa wakati mwenye munyama huyo haiko, mutu mwenye aliazima munyama huyo anapaswa kulipa.
15 Kama mwenye munyama huyo iko,* mwenye alikodi hatalipa. Kama munyama huyo alikodishwa kwa feza, feza hizo zenye zililipwa ili kumukodisha ndio itakuwa malipo yake.
16 “Kama mwanaume anamutongoza bikira mwenye hajachumbiwa na kisha analala naye, anapaswa kulipa mali ya kuoa ili bikira huyo akuwe bibi yake.+
17 Kama baba yake anakataa kabisa kupatia mwanaume huyo binti yake, mwanaume huyo atalipa feza zenye kulingana na mali ya kuoa nayo.
18 “Haupaswe kuacha mwanamuke mulozi aishi.+
19 “Mutu yeyote mwenye analala na munyama anapaswa kabisa kuuawa.+
20 “Mutu yeyote mwenye anatoa zabihu kwa miungu mingine isipokuwa kwa Yehova peke yake anapaswa kuharibiwa.+
21 “Haupaswe kumutendea mubaya mukaaji mugeni wala kumukandamiza,+ kwa sababu mulikuwa wakaaji wageni katika inchi ya Misri.+
22 “Hamupaswe kumutesa mujane wala mutoto mwenye hana baba.*+
23 Kama munamutesa kwa njia yoyote, naye ananililia, hakika nitasikia kilio chake;+
24 na kasirani yangu itawaka, na mimi nitawaua kwa upanga, na bibi zenu watakuwa wajane, na watoto wenu watakuwa bila baba.
25 “Kama unamukopesha feza maskini yeyote* katikati ya watu wangu, mutu mwenye kuishi pamoja na wewe, haupaswe kumutendea kama mutu mwenye kufanya kazi ya kukopesha watu feza. Haupaswe kumulipisha faida.+
26 “Kama unakamata nguo ya mwenzako kuwa kitu chenye kinawekeshwa kwa ajili ya mukopo,+ unapaswa kumurudishia nguo hiyo mbele ya jua kushuka.
27 Kwa sababu hiyo ndiyo nguo peke yake yenye iko* nayo, nguo yake ya kufunika mwili wake;* atajifunika nini?+ Wakati atanililia, hakika nitasikia, kwa sababu mimi niko mwenye huruma.*+
28 “Haupaswe kumulaani* Mungu+ wala kumulaani mukubwa* kati ya watu wako.+
29 “Haupaswe kusita kufanya matoleo yenye kutokana na mazao yako mengi na vitu vyenye kujaa sana katika vikamulio vyako.*+ Utanipatia muzaliwa wa kwanza wa wana wako.+
30 Ni hivi unapaswa kufanya kuhusu ngombe-dume wako na kondoo wako:+ Atakaa na mama yake kwa siku saba (7). Siku ya munane (8), utanipatia yeye.+
31 “Munapaswa kuwa watu watakatifu mbele yangu,+ na hamupaswe kula nyama ya kitu chochote katika eneo la mashamba chenye kilipasuliwa na munyama wa pori.+ Munapaswa kutupia imbwa nyama hiyo.
Maelezo ya Chini
^ Ao “eko.”
^ Ao “eko.”
^ Ao “yatima.”
^ Ao “mutu yeyote mwenye kuteseka.”
^ Ao “eko.”
^ Tnn., “ngozi yake.”
^ Ao “neema.”
^ Ao “kumutukana.”
^ Ao “mutawala.”
^ Ni kusema, vikamulio vya mafuta na vikamulio vya divai.
