Teknolojia Iko na Matokeo Gani Juu ya Watoto Wako?
Watoto wanajua sana mambo ya teknolojia. Ile inafanya mara mingi waitwe “watu wenye walizaliwa na mambo ya teknolojia,” lakini watu wakubwa wao hawajue sana mambo ya teknolojia na wakati fulani wanasema kama wako “wageni mu mambo ya teknolojia.”
Wakati ileile, watu fulani waliona kama vijana wenye wanapitisha wakati mingi ku Enternete wako na muelekeo wa . . .
-
kuwa watumwa wa vyombo vyao vya kielektroniki.
-
kuonea ao kuonewa na wengine ku Enternete.
-
kuangalia pornografia, ikuwe kwa kupenda ao hapana.
MAMBO UNAPASWA KUJUA
UTUMWA
Mambo fulani yenye kuwa ku Enternete na michezo fulani zilitengenezwa ili kufanya mutu akuwe mutumwa. Kitabu kimoja kinasema hivi: “Applications zenye kuwa mu telefone zetu zilitayarishwa ili kufanya macho yetu isitoke ku telefone.” (Reclaiming Conversation) Kadiri tunaendelea kutumia zile applications, ile inaletea faida wale wenye walizifanya.
JAMBO YA KUFIKIRIA: Je, inaonekana kama mutoto wako anapenda sana vyombo vya kielektroniki? Namna gani unaweza kumusaidia ili atumie wakati wake muzuri zaidi?—WAEFESO 5:15, 16.
KUONEA AO KUONEWA KU ENTERNETE
Wakati wako ku Enternete, watu fulani wanafikiaka kuwa wakali, wanatumia maneno yenye haiko ya muzuri, na hawafikirie sana namna wengine wanaweza kujisikia. Ile ni mambo inaweza kufanya watu fulani waonee wengine ao waonewe na wengine wakati wako ku Enternete.
Watu fulani wanatenda mu njia ya mubaya ku Enternete juu ile inafanya watu wawakazie uangalifu na juu wanapenda kabisa kujulikana sana. Ao wakati mutu anafikia kujua kama, kwa mufano hakualikwa ku karamu fulani, ile inaweza kumufanya ajisikie kama alionewa na wengine.
JAMBO YA KUFIKIRIA: Watoto wako, wanajiendeshaka muzuri ku Enternete? (Waefeso 4:31) Wanakasirikaka wakati wengine hawakuwaalika ku mambo fulani?
PORNOGRAFIA
Leo, Enternete imefanya ikuwe mwepesi sana kuona mambo ya mubaya. Programu fulani za kielektroniki, zinasaidia wazazi kujua mambo yenye watoto wao wanaangalia, lakini wakati fulani zile programu hazisaidie sana na watoto wanaweza tu kuangalia mambo ya mubaya.
Sexting ni kutuma ao kupokea picha za mambo ya ngono, mara mingi ile inafanyikaka kupitia telefone. Kufanya vile inaweza kuwa kinyume ya sheria. Mu hali fulani, pengine kulingana na sheria za inchi ao miaka ya wenye walituma zile picha za mubaya wanaweza kushitakiwa kama wako wanasambaza pornografia ya watoto.
JAMBO YA KUFIKIRIA: Namna gani unaweza kusaidia watoto wako wapinge jaribu ya kuangalia ao kutumia watu wengine picha za mambo ya ngono ku Enternete?—WAEFESO 5:3, 4.
MAMBO UNAWEZA KUFANYA
UZOEZE WATOTO WAKO
Hata kama ni mwepesi kwa watoto wako kutumia teknolojia, wako na lazima ya muongozo. Kitabu fulani kinasema kama, kupatia watoto telefone ao chombo ingine ya kielektroniki mbele wajue kuitumia muzuri iko sawa vile “kuacha mutu mwenye hajue kuogelea ajitupe mu maji.” (Indistractable)
KANUNI YA BIBLIA: “Zoeza mutoto katika njia yenye anapaswa kufuata; hata wakati atazeeka hataiacha.”—MEZALI 22:6, MAELEZO YA CHINI.
Ona mapendekezo yenye utapenda kutumikisha, ao andika mawazo yako.
-
Ongea na mutoto wako namna anaweza kujiendesha wakati iko ku Enternete
-
Saidia mutoto wako apiganishe hali ya kujisikia mubaya wakati hakualikwa kufanya mambo fulani
-
Fanya yote unaweza ili kulinda mutoto wako na mambo ya mabaya ku Enternete
-
Angalia mambo yenye mutoto wako iko nayo mu telefone yake na mambo yenye anatumikishaka
-
Umuwekee mutoto wako mipaka kuhusu wakati wa kutumia telefone kila siku
-
Umukataze kutumia telefone saa ya kulala
-
Umukataze kutumia telefone kama ni wakati wa kukula