Juu ya Nini Chuki Iko Naendelea?
Juu ya nini chuki inaenea sana mu dunia? Juu ya kujua sababu, tunapaswa kuelewa chuki ni nini, nini njo inafanyaka watu waanze kuchukiana, na mambo yenye inafanyaka chuki iendelee.
Chuki Ni Nini?
Chuki ni kujisikia kuwa haupendi kabisa mutu fulani ao kikundi fulani ya watu. Iko tofauti na kukasirikia mutu kwa wakati kidogo.
NINI NJO INAFANYAKA WATU WAANZE KUCHUKIANA?
Kuko mambo mingi yenye inafanyaka watu waanze kuchukia wengine. Mara mingi watu wanachukiwaka, haiko tu juu ya mambo yenye wanafanya, lakini ni juu ya namna wako. Watu wenye kuwachukia wanawaona kuwa watu wabaya, wenye kuwa na nia ya kutendea wengine mubaya, ao wenye hawawezi kubadilika na kuwa watu wazuri. Pengine wanawaona kuwa watu wa hali ya chini, watu wenye kuwa hatari, ao wenye kuletea wengine matatizo. Inawezekana watu wenye kuchukia wengine walishakatendewa kwa jeuri, mu njia yenye haiko ya haki, ao walishakapatwa na jambo ingine yenye ilifanya wakuwe na mawazo ya chuki.
MAMBO YENYE INAFANYAKA CHUKI IENDELEE
Mutu anaweza kuchukia hata watu wenye hayaonaka. Kwa mufano, bila kujua, mutu anaweza kuanza kuchukia wengine, juu tu mutu wa familia yake ao mutu mwenye anaheshimiaka sana anakuwaka nawachukia. Njo maana mutu moya mu kikundi akianza kuchukia watu fulani, ile inaweza kufanya wengine pia mu ile kikundi wakuwe nachukia wale watu.
Kujua namna chuki inaeneaka, inatusaidia tujue juu ya nini watu wengi wako na chuki. Lakini, juu ya kuachana na chuki, tunapaswa kujua namna ilianzaka. Biblia inatusaidia tujue namna ilianzaka.
BIBLIA INAONYESHA NAMNA CHUKI ILIANZAKA
CHUKI HAIKUANZAKA NA WANADAMU. Chuki ilianza wakati malaika moya, mwenye alifikia kuitwa Shetani Ibilisi, alimuasi Mungu. Ibilisi “alikuwa muuaji wakati alianza” kuasi. Juu yeye ni “muongo na baba ya uongo,” anaendelea kuchochea watu wakuwe na chuki na watendee wengine kwa ukali. (Yohana 8:44; 1 Yohana 3:11, 12) Biblia inaonyesha kama yeye ni muovu, mwenye kasirani, na mukali.—Yobu 2:7; Ufunuo 12:9, 12, 17.
INAKUWAKA MWEPESI KWA WANADAMU WENYE HAWAKAMILIKE KUCHUKIA WENGINE. Adamu, mwanadamu wa kwanza, alifanya zambi sawa vile tu Shetani. Ile ilifanya wanadamu wote wariti zambi na hali ya kutokamilika. (Waroma 5:12) Chuki ilifanyaka Kaini, mutoto wa kwanza wa Adamu, aue mudogo yake Abeli. (1 Yohana 3:12) Ni kweli kama watu wengi wako naonyesha wengine upendo na huruma. Lakini juu watu wote waliriti zambi, wengi wanajipenda sana, wako na wivu, na wako na majivuno. Zile ni sifa zenye zinafanyaka watu wakuwe na chuki.—2 Timoteo 3:1-5.
KUKOSA KUFURAHIA WATU WENYE WAKO TOFAUTI NA WEYE INAFANYAKA KUKUWE CHUKI. Mu dunia muko chuki juu watu wengi wako nachochea matendo ya kukosa huruma na ya kuumiza wengine. “Ulimwengu muzima unakaa katika nguvu za ule muovu,” ni kusema Shetani Ibilisi. Njo maana watu wengi hawafurahie watu wenye wako tofauti nao, wanawabagua, wanawatukana, wanawaogopesha, na kuwaharibishia vitu.—1 Yohana 5:19.
Ni kweli kama Biblia inaonyesha namna chuki ilianza, lakini haiishie pale. Inaonyesha pia namna chuki inaweza kumalizika.
