HABARI YA KUJIFUNZA YA 8
WIMBO 130 Tusameheane
Uige Musamaha wa Yehova
“Kama vile Yehova aliwasamehe ninyi kwa kupenda, ninyi pia munapaswa kufanya vilevile.”—KOL. 3:13.
WAZO KUBWA
Mu hii habari tutazungumuzia mambo yenye tunaweza kufanya ili kusamehe mutu mwenye ametukosea.
1-2. (a) Ni wakati gani inaweza kuwa nguvu kusamehe mutu? (b) Namna gani Denise alionyesha musamaha?
INAKUWAKA nguvu kwako kusamehe wengine? Haiko weye peke. Inakuwaka nguvu kwa wengi kati yetu kusamehe wakati mutu anasema ao kufanya jambo yenye inatuumiza. Lakini tunaweza kuacha kukasirika, na kusamehe. Fikiria jambo yenye ilimufikia dada Denise, a mwenye alisamehe mu njia kubwa sana. Mu 2017, Denise na familia yake walienda kutembelea Makao Makubwa ya Mashahidi wa Yehova yenye ilitoka tu kufunguliwa. Wakati walikuwa narudia ku nyumba, shofere moya alishindwa kuongoza gari yake na akagonga gari yao. Denise alipoteza ufahamu mu ile aksida. Wakati alilamuka alipata habari kama watoto wake waliumia sana na bwana yake Brian alikufa. Wakati Denise anakumbuka ile mambo, anasema hivi: “Nilikosa nguvu na niliishiwa kabisa.” Kisha Denise alipata habari kama hakukukuwa hata kitu yenye ilikengeusha ule shofere wakati alikuwa natembeza. Denise alisali kwa Yehova ili amupatie amani.
2 Mwanaume mwenye aliwagonga alishitakiwa kuwa aliua bila kukusudia. Kama angehukumiwa wangemufunga mu gereza. Denise aliambiwa kama ushuhuda wenye atatoa njo utasaidia muamuzi aamue ikiwa ule mwanaume atahukumiwa ao hapana. Denise anasema hivi: “Nilisikia sawa vile mutu ananikata-kata na anatia chumvi ya mingi mu vidonda vyangu, juu nilipaswa kuzungumuzia mambo ya kuumiza sana mu maisha yangu.” Kisha siku fulani Denise alienda ku tribinali na kuzungumuza mbele ya ule mwanaume mwenye aliletea familia yake maumivu ya nguvu sana. Denise alisema nini? Alimuomba muamuzi aonyesha ule mwanaume huruma. b Wakati alimaliza kusema, muamuzi alianza kulia. Ule muamuzi alisema hivi: “Mu miaka 25 yenye niko muamuzi, siyasikiaka mutu anasema mambo ya hivi ku tribinali. Siyaonaka mutu wa mu familia yenye walitendea mubaya ananiomba nionyeshe huruma mutu mwenye aliwaumiza. Siyasikiaka maneno ya hivi, maneno ya upendo na huruma.”
3. Nini njo ilimuchochea Denise kusamehe?
3 Ni nini njo ilimusaidia Denise asamehe? Alitafakari juu ya musamaha wa Yehova. (Mik. 7:18) Wakati tuko wenye shukrani juu ya musamaha wenye Yehova ametuonyesha, tutakuwa tayari kusamehe wengine.
4. Yehova anapenda tufanye nini? (Waefeso 4:32)
4 Yehova anapenda tusamehe wengine kwa kupenda, sawa vile yeye anatusamehe kwa kupenda. (Soma Waefeso 4:32.) Anapenda tukuwe tayari kusamehe wenye wanatuumiza. (Zb. 86:5; Lu. 17:4) Mu hii habari tutazungumuzia mambo tatu yenye itatusaidia tukuwe tayari kusamehe.
USIFANYE SAWA VILE HAKUNA KITU
5. Kulingana na Mezali 12:18, tunaweza kujisikia namna gani wakati mutu anatukwaza?
5 Tunaweza kuumia sana juu ya mambo yenye mutu anasema ao kufanya, zaidi sana kama ule mutu ni rafiki wa karibu ao mutu wa familia. (Zb. 55:12-14) Wakati fulani, maumivu yetu inaweza kuwa sawa ya mutu mwenye anachomwa kisu ao anaingizwa kisu mu mwili. (Soma Mezali 12:18.) Tunaweza kujaribu kufanya sawa vile hakuna kitu. Lakini kufanya vile ni sawa vile kuacha kisu mu kilonda. Vilevile, hatuwezi kutazamia kama maumivu yetu itaisha ikiwa tunafanya tu sawa vile haiko.
6. Tunaweza kutenda namna gani wakati mutu anatukosea?
6 Wakati mutu anatukwaza, ku mwanzo tunaweza kukasirika. Biblia inaonyesha kama mutu anaweza kuwa na kasirani. Lakini inatuonya kama hatupaswe kuacha kasirani itutawale. (Zb. 4:4; Efe. 4:26) Juu ya nini? Juu kwa kawaida namna tunajisikia njo inatufanyaka tutende mu njia fulani. Na mara mingi kasirani haikuwake na matokeo ya muzuri. (Yak. 1:20) Kumbuka kama unaweza kukasirika, lakini ni weye njo utaamua kama utabakia na kasirani ao hapana.
Unaweza kukasirika, lakini ni weye njo utaamua kama utabakia na kasirani ao hapana
7. Zaidi ya kukasirika, tunaweza kujisikia namna gani wakati mutu anatuumiza?
7 Wakati tunatendewa mubaya, zaidi ya kukasirika tunaweza kusikia maumivu ingine. Dada Ann anasema hivi: “Wakati nilikuwa mutoto, baba yangu aliacha mama yangu na akaoa mwanamuke mwenye alikuwa nasaidia kunichunga. Nilijisikia kuwa nimeachwa. Wakati walizala watoto nilijisikia sawa vile wale watoto wamekamata nafasi yangu. Wakati nilikuwa nakomala, nilikuwa najisikia kama hakuna mutu mwenye ananipenda.” Dada mwenye kuitwa Georgette anafasiria namna alijisikia wakati bwana yake alikosa uaminifu. Anasema hivi: “Tulikuwa marafiki tangu utoto, tulifanya kazi ya upainia pamoya. Moyo wangu uliumia sana.” Na dada Naomie anasema hivi: “Sikuwaziaka kama bwana yangu angeniumiza. Kwa hiyo wakati aliniambia kama alikuwa naangalia pornografia na alikuwa nanificha ile jambo, nilijisikia kuwa amenidanganya na kunisaliti.”
8. (a) Ni sababu gani zenye zinapaswa kutuchochea kusamehe wengine? (b) Tunapata faida gani wakati tunasamehe? (Ona kisanduku “ Halafu Kama Mutu Ametutendea Jambo ya Mubaya Sana Yenye Ni Nguvu Kusahau?”)
8 Hatuna uwezo juu ya mambo yenye watu wengine wanasema na kufanya. Lakini tunaweza kuamua namna tutatenda. Na mara mingi namna ya muzuri ya kutenda ni kusamehe. Juu ya nini? Juu tunamupenda Yehova na juu anapenda tusamehe. Kama tunabakia wenye kukasirika na hatupendi kusamehe, tunaweza kutenda bila kufikiri na pengine ile inaweza kutuletea magumu ya kimwili. (Mez. 14:17, 29, 30) Fikiria mufano wa dada Christine. Anasema hivi: “Wakati ninakasirika sana, inakuwaka nguvu kwangu kucheka, mara mingi sikulake chakula yenye kujenga mwili, silalake vya kutosha, na ni nguvu zaidi kwangu kujizuia, na ile inakuwa na matokeo ya mubaya juu ya ndoa yangu na uhusiano wangu pamoya na wengine.”
9. Juu ya nini hatupaswe kuendelea kukasirika?
9 Hata kama mutu mwenye alitukwaza hakubali kosa yake, tunaweza kupunguza huzuni yenye alituletea. Namna gani? Georgette, mwenye tulizungumuzia anasema hivi: “Ilikamata wakati, lakini niliweza kuacha kukasirikia bwana yangu wa zamani. Matokeo ni kwamba nilijisikia kuwa mwenye amani sana.” Wakati tunaacha kukasirika, tunalinda moyo wetu usiendelee kuumia. Na tunajipatia nafasi ya kuendelea kufurahia maisha. (Mez. 11:17) Hata kisha kukubali kuwa umeumia, utafanya nini kama ingali nguvu kwako kusamehe?
MAMBO YA KUFANYA JUU USIENDELEE KUUMIA
10. Juu ya nini tunapaswa kujipatia wakati wa kupona? (Ona pia picha.)
10 Jambo moya ya kufanya ni kujipatia wakati wa kupona. Kisha kupata matunzo, mutu mwenye aliumia sana iko na lazima ya wakati ili apone. Vilevile tunaweza kuwa na lazima ya wakati ili kupona maumivu ya mu moyo mbele tukuwe tayari kusamehe kwa moyo wote mutu mwenye alituumiza.—Muh. 3:3; 1 Pe. 1:22.
11. Namna gani sala inaweza kutusaidia kusamehe?
11 Usali, omba Yehova akusaidie juu uweze kusamehe. c Ann, mwenye tulizungumuzia anaeleza namna sala ilimusaidia. Anasema hivi: “Niliomba Yehova atusamehe siye wote juu ya mambo yenye hatukufanya muzuri mu familia. Kisha niliandikia baba yangu na bibi yake barua na kuwaambia kama nimewasamehe.” Ann anakubali kama haikukuwa mwepesi kufanya vile. Lakini anasema hivi: “Natumaini kama juu nilijikaza kuiga musamaha wa Yehova, ile inaweza kusaidia baba yangu na bibi yake wapende kujifunza mambo mingi zaidi juu ya Yehova.” d
12. Juu ya nini tunapaswa kutumainia Yehova kuliko kutumainia moyo wetu? (Mezali 3:5, 6)
12 Umutumainie Yehova, usitumainie moyo wako. (Soma Mezali 3:5, 6.) Sikuzote Yehova anajua ni mambo gani njo itatuletea faida. (Isa. 55:8, 9) Hawezi hata kidogo kutuomba kufanya jambo yenye itatuumiza. Kwa hiyo, wakati anatutia moyo tusamehe tunaweza kuwa hakika kama ni kwa faida yetu. (Zb. 40:4; Isa. 48:17, 18) Lakini kama tunakazia akili maumivu yenye kuwa mu moyo wetu, inawezekana hatutaweza kusamehe hata kidogo. (Mez. 14:12; Yer. 17:9) Naomi, mwenye tulizungumuzia anasema hivi: “Ku mwanzo niliona kama nilikuwa na haki ya kukatala kusamehe bwana yangu juu ya tabia yake ya kuangalia pornografia. Niliogopa kama ataniumiza tena ao atasahau huzuni yenye aliniletea. Na nilijiambia kama Yehova anaelewa namna niko najisikia. Lakini nilitambua kama haiko juu tu Yehova anaelewa namna niko najisikia njo anakubaliana na mawazo yangu. Anajua namna niko najisikia na anajua kama inaomba wakati ili kupona. Lakini anapenda nisamehe.”
TAFUTA MAMBO YA MUZURI JUU YA ULE MUTU
13. Kulingana na Waroma 12:18-21, tunapaswa kufanya nini?
13 Wakati tunasamehe mutu mwenye alituumiza sana, haitoshe tu kuamua kama hatutazungumuziaka tena ile mambo. Tunapaswa kufanya mambo ingne. Kama mutu mwenye alitukosea ni Mukristo mwenzetu, muradi wetu unapaswa kuwa kufanya amani pamoya naye. (Mt. 5:23, 24) Kuliko kuendelea kumukasirikia tunaamua kumuonyesha rehema, kuliko kuendelea kufikiria jambo yenye alifanya tunaamua kumusamehe. (Soma Waroma 12:18-21; 1 Pe. 3:9) Ni nini inaweza kutusaidia kufanya vile?
14. Tunapaswa kujikaza kufanya nini, na juu ya nini?
14 Tunapaswa kujikaza kuona mutu mwenye alitukosea vile Yehova anamuona. Yehova anaamuaka kuangalia mambo ya muzuri yenye kuwa mu moyo wa watu. (2 Ny. 16:9; Zb. 130:3) Kwa kawaida mambo yenye tunatafuta mu watu njo tunapataka, ikuwe ni mambo ya muzuri ao ya mubaya. Wakati tunatafuta mambo ya muzuri itakuwa mwepesi zaidi kusamehe. Kwa mufano, ndugu mwenye kuitwa Jarrod anasema hivi: “Ninaonaka kama ni mwepesi kusamehe ndugu wakati ninalinganisha makosa yake na liste ya murefu ya mambo ya muzuri yenye ninapendaka kwake.”
15. Juu ya nini inaweza kuwa muzuri kuambia mutu kama tumemusamehe?
15 Jambo ingine ya maana ya kufanya ni kuambia mutu kama tumemusamehe. Juu ya nini? Ona mambo yenye Naomie, mwenye tulizungumuzia anasema: “Bwana yangu aliniuliza, ‘Umenisamehe?’ Wakati nilifungula kinywa nilishindwa kusema neno ‘Nakusamehe.’ Nilitambua kama nilikuwa siyamusamehe kabisa kutoka mu moyo. Kisha wakati fulani, niliweza kusema ile neno yenye nguvu sana, ‘Nakusamehe.’ Wakati nilimuambia vile, machozi ilimuyala mu macho na nilishangaa kuona namna ile ilimufanya atulie sana. Kisha pale nilianza tena kumutumainia, na tumekuwa tena marafiki wa sana.”
16. Umejifunza nini kuhusu kusamehe?
16 Yehova anapenda tusamehe wengine. (Kol. 3:13) Lakini inaweza kuwa nguvu kufanya vile. Hata vile tunaweza kusamehe ikiwa tunaitika kama tuliumia, na tunajikaza ili tusiendelee kuumia. Ile itafanya tutafute sasa mambo ya muzuri juu ya mutu mwenye alituumiza.—Ona kisanduku “ Mambo Tatu ya Kufanya ili Kusamehe.”
KAZIA AKILI FAIDA ZA KUSAMEHE
17. Kusamehe kunatuletea faida gani?
17 Tuko na sababu za mingi za kusamehe. Fikiria sababu fulani. Kwanza tunamuiga na kumufurahisha Yehova, Baba yetu wa mbinguni mwenye rehema. (Lu. 6:36) Pili tunaonyesha shukrani kwa musamaha wenye Yehova ametuonyesha kwa upendo. (Mt. 6:12) Na tatu, tunakuwa na afya ya muzuri, na tunaendelea kuwa na uhusiano wa muzuri pamoya na wengine.
18-19. Kama tunasamehe, matokeo inaweza kuwa nini?
18 Wakati tunasamehe wengine, tunaweza kupata baraka zenye hatukuwazia. Kwa mufano ona mambo yenye ilimufikia Denise mwenye tulizungumuzia. Ile wakati Denise hakujua kama ule mwanaume mwenye aliwagonga alikuwa napanga kujiua kisha kumaliza kusamba ku tribinali. Lakini musamaha wa Denise ulimugusa sana na akaanza kujifunza Biblia pamoya na Mashahidi wa Yehova.
19 Kusamehe inaweza kuwa jambo ya nguvu zaidi yenye tunapaswa kufanya mu maisha yetu, lakini inaweza pia kuwa jambo yenye itatuletea baraka mingi. (Mt. 5:7) Kwa hiyo tufanye yetu yote ili tuige musamaha wa Yehova.
WIMBO 125 Tupendane Sana Kutoka Ndani ya Moyo
a Majina fulani imebadilishwa.
b Mu hali ya vile, kila Mukristo anapaswa kuamua yeye mwenyewe jambo yenye atafanya.
c Ona ku jw.org video za nyimbo za pekee “Unisaidie ili Nimusamehe,” na “Turudishe Urafiki.”
d Hata kama kuangalia pornografia ni zambi na kunaumiza sana, kulingana na Maandiko ile haipatie bibi ao bwana mwenye hana kosa haki ya kuvunja ndoa.