1. Biblia inafasiria namna gani upendo wa kweli?

 ‘MIALI ya upendo ni moto wenye kuwaka sana, mwali wa moto wa Yah. Maji mengi hayawezi kuzima upendo, wala mito haiwezi kuufagilia mbali.’ b (Wim. 8:6, 7) Ile ni mafasirio ya muzuri sana ya upendo wa kweli! Na inahakikishia bibi na bwana kama wanaweza kuonyeshana upendo wa kweli.

2. Bibi na bwana wanapaswa kufanya nini juu upendo wao usipunguke?

² Inaomba kujikaza sana juu bibi na bwana wapendane maisha yao yote. Kwa mufano, moto unaweza kuendelea kuwaka kama mutu anaongeza kuni; kama hafanye vile, unaweza kuzimika. Vilevile, upendo kati ya bibi na bwana unaweza kuendelea kuwa nguvu maisha yao yote kama tu wako nafanya uhusiano wao ukuwe nguvu. Wakati fulani, bibi na bwana wanaweza kuona kama upendo wao uko napunguka, zaidi sana wakati wako na magumu ya kupata makuta, magumu ya afya, ao magumu ya kukomalisha watoto. Kwa hiyo, kama ulishafunga ndoa, unaweza kufanya nini juu “mwali wa moto wa Yah” usizimike mu ndoa yako? Mu hii habari, tutazungumuzia mambo tatu yenye itakusaidia ukuwe na uhusiano wa nguvu na ukuwe na ndoa yenye furaha. c

3. Namna gani uhusiano wa nguvu pamoya na Yehova unaweza kusaidia bibi na bwana waendelee kupendana? (Muhubiri 4:12) (Ona pia picha.)

³ Juu “mwali wa moto wa Yah” usizimike, bibi na bwana wanapaswa kuwa na uhusiano wa nguvu pamoya na Yehova.  Ile itasaidia namna gani ndoa yao? Wakati bibi na bwana wanaona uhusiano wao pamoya na Baba yao wa mbinguni kuwa wa maana, watakuwa tayari kutii mashauri yake, na ile itawasaidia kuepuka na kupambana na magumu yenye inaweza kufanya upendo wao upunguke. (Soma Muhubiri 4:12.) Watu wa kiroho wanajikazaka pia kumuiga Yehova na kuwa na sifa zenye anaonyeshaka, sawa vile fazili, uvumilivu, na musamaha. (Efe. 4:32–5:1) Ni mwepesi zaidi kwa bibi na bwana wenye kuwa na zile sifa kupendana sana. Dada Lena, mwenye alishafanya zaidi ya miaka 25 mu ndoa, anasema hivi: “Inakuwaka mwepesi kupenda na kuheshimia mutu wa kiroho.”

4. Juu ya nini Yehova alichagula Yosefu na Maria ili wakuwe wazazi wa Masiya?

⁴ Fikiria mufano fulani wenye kuwa mu Biblia. Yehova alichagula Yosefu na Maria kati ya wazao wa Daudi ili wakuwe wazazi wa Masiya. Juu ya nini? Juu wote wawili walikuwa na uhusiano wa nguvu pamoya naye na juu alijua kama watamutia pa nafasi ya kwanza mu ndoa yao. Bibi na bwana, mufano wa Yosefu na Maria unaweza kuwafundisha nini?

5. Mufano wa Yosefu unaweza kufundisha bwana nini?

⁵ Yosefu alikuwa tayari kutumikisha muongozo wa Yehova, na ile njo ilifanya akuwe bwana muzuri zaidi. Zaidi ya mara tatu, Mungu alimupatia maagizo kuhusu familia yake. Kila mara alitii palepale hata kama ilikuwa nguvu. (Mt. 1:20, 24; 2:13-15, 19-21) Juu Yosefu alitii muongozo wa Mungu, alimulinda Maria, alimutegemeza na kumuhangaikia. Fikiria namna mambo yenye Yosefu alifanya ilimusaidia Maria amupende na amuheshimie hata zaidi! Bwana, unaweza kuiga Yosefu kwa kutafuta mashauri yenye inategemea Biblia yenye inaonyesha namna unaweza kuhangaikia familia yenu. d Kama unatumikisha ile mashauri hata kama ni nguvu, utaonyesha kuwa unamupenda bibi yako na utafanya ndoa yenu ikuwe muzuri zaidi. Dada wa Vanuatu, mwenye alishafanya zaidi ya miaka 20 mu ndoa, anasema hivi: “Wakati bwana yangu anatafuta muongozo wa Yehova na kuutumikisha, ile inafanyaka nimuheshimie zaidi. Najisikiaka kuwa salama na natumainiaka maamuzi yake.”

6. Mufano wa Maria unaweza kufundisha bibi nini?

⁶ Maria alikuwa na uhusiano wake mwenyewe pamoya na Yehova, imani yake haikutegemea mambo yenye Yosefu alikuwa nafanya. Alijua muzuri Maandiko. (Lu. 1:46.) Alikamata pia wakati wa kufikiri sana juu ya mambo yenye alijifunza. (Lu. 2:19, 51) Bila shaka, hali ya kiroho ya muzuri ya Maria ilimufanya akuwe bibi muzuri sana. Leo,  bibi wengi wanajikazaka kufuata mufano wa Maria. Kwa mufano, dada Emiko anasema hivi: “Mbele niolewe, nilikuwa na programu ya muzuri ya kiroho. Lakini, kisha kuolewa niliona kama imani yangu ilianza kutegemea mambo yenye bwana yangu alikuwa nafanya juu yeye njo alikuwa nasali kwa ajili yetu na kuongoza ibada ya familia. Nilifikia kutambua kama iliomba miye mwenyewe nifanye uhusiano wangu pamoya na Yehova ukuwe nguvu. Kwa hiyo, nilipanga wakati wa kuwa miye peke na Mungu ili kusali, kusoma Maandiko, na kufikiri sana juu ya mawazo yake.” (Gal. 6:5) Bibi, kama unaendelea kufanya uhusiano wako pamoya na Yehova ukuwe nguvu, bwana yako atakusifu na atakupenda zaidi.​—Mez. 31:30.

7. Yosefu na Maria walimuabudu Yehova pamoya, ile inaweza kufundisha nini bibi na bwana?

⁷ Yosefu na Maria walikuwa pia natumika pamoya ili kufanya uhusiano wao pamoya na Yehova ukuwe nguvu. Walielewa kama kumuabudu Yehova mu familia ni jambo ya maana. (Lu. 2:22-24, 41; 4:16) Pengine ilikuwa nguvu kufanya vile, zaidi sana wakati familia yao iliongezeka, lakini waliweza. Yosefu na Maria ni mufano muzuri sana kwa bibi na bwana leo! Kama uko na watoto, sawa vile Yosefu na Maria, inaweza kuwa nguvu kukusanyika ao kupanga wakati ili kufanya ibada ya familia. Inaweza hata kuwa nguvu kupata wakati wa kujifunza ao wa kusali pamoya. Lakini, usisahau kama wakati munamuabudu Yehova pamoya mutamukaribia zaidi na mutakaribiana zaidi. Kwa hiyo, mutie ibada pa nafasi ya kwanza.

8. Bibi na bwana wenye wako na magumu mu ndoa wanaweza kufanya nini juu wafaidike kabisa na ibada ya familia?

⁸ Munaweza kufanya nini kama ndoa yenu iko na magumu? Pengine hamutafurahia kufanya ibada ya familia pamoya. Kama ni vile, muanze na habari fulani ya mufupi na ya kufurahisha yenye munapendaka kuzungumuzia. Ile inaweza kufanya uhusiano wenu ukuwe nguvu na mupende kufanya mambo ya kiroho pamoya.

9. Juu ya nini bibi na bwana wanapaswa kupitisha wakati pamoya?

⁹ Bibi na bwana, munaweza pia kuendelea kupendana kwa kupitisha wakati pamoya. Kama munafanya vile, kila mumoja wenu atajua mawazo na hisia ya mwenzake. (Mwa. 2:24) Ona mambo yenye Lilia na Ruslan, wenye walishafanya zaidi ya miaka 15 mu ndoa, walitambua wakati kidogo tu kisha wao kuoana. Lilia anasema hivi: “Tulifikia kutambua kama hatukukuwa napata wakati wa kupitisha pamoya sawa vile tulikuwaka natazamia. Kazi ya kimwili, ya mu nyumba, na ya kukomalisha watoto ilitukamata wakati mingi. Tulifikia kutambua kama, ikiwa hatungepanga wakati wa kuwa pamoya hatungekaribiana.”

10. Bibi na bwana wanaweza kufanya nini ili kutumikisha kanuni yenye kuwa mu Waefeso 5:15, 16?

¹⁰ Bibi na bwana wanaweza kufanya nini ili kupitisha wakati pamoya? Wanaweza kupanga wakati ao programu ya kuwa pamoya. (Soma Waefeso 5:15, 16.) Ndugu Uzondu wa mu Nigeria anasema hivi: “Wakati niko napanga programu ya kazi mbalimbali, napangaka pia wakati wa kupitisha pamoya na bibi yangu, na natiaka ile pa nafasi ya kwanza.” (Flp. 1:10) Ona namna Anastasia, bibi wa mwangalizi fulani wa mu Moldova anatumiaka muzuri zaidi wakati wake. Anasema hivi: “Najikazaka kufanya mambo yangu ya kipekee wakati bwana yangu iko natimiza madaraka yake. Kufanya vile kunatusaidiaka  tupitishe wakati pamoya kisha.” Munaweza kufanya nini kama programu zenu haziwawezeshe kupitisha wakati pamoya?

11. Ni mambo gani yenye Akila na Prisila walikuwa nafanya pamoya?

¹¹ Mufano wa Akila na Prisila, wenye Wakristo wa karne ya kwanza waliheshimia sana, unaweza kufundisha bibi na bwana mambo fulani. (Ro. 16:3, 4) Hata kama Biblia haituambie mambo mingi juu ya ndoa yao, inatuonyesha kama walitumika, walihubiri, na walisaidia wengine pamoya. (Mdo. 18:2, 3, 24-26) Kusema kweli, wakati Biblia inataya Akila na Prisila, kila mara inawatayaka wote wawili pamoya.

12. Bibi na bwana wanaweza kufanya nini ili kupitisha wakati mingi pamoya? (Ona pia picha.)

¹² Bibi na bwana wanaweza kufanya nini ili kuiga Akila na Prisila? Mufikirie mambo mingi yenye munapaswa kufanya. Kuliko kila mutu kufanya ile mambo yeye peke, munawaza nini kama munaifanya pamoya? Kwa mufano, Akila na Prisila walihubiri pamoya. Nyiye pia munapangaka kufanya vile kila mara? Akila na Prisila walitumika pia pamoya. Pengine weye na bibi ao bwana yako hamutumikake kazi fulani ya kimwili pamoya, lakini, munawaza nini kama munatumika pamoya kazi ya mu nyumba? (Muh. 4:9) Wakati muko nafanya kazi fulani pamoya, mutakuwa sawa vile watu wenye kutumika mu ekipe na mutakuwa na nafasi ya kuongea. Robert na Linda walishafanya zaidi ya miaka 50 mu ndoa. Robert anasema hivi: “Kusema kweli, hatukuwake na wakati mingi ya kupitisha pamoya ili kujifurahisha. Lakini, nafurahiaka sana wakati niko nasafisha masahani na bibi yangu iko naipanguza ao wakati niko inje niko natengeneza bustani naye anakuya kunisaidia. Kufanya mambo pamoya kunatuunganishaka na kunafanyaka tupendane sana.”

13. Bibi na bwana wanapaswa kufanya nini juu wakaribiane zaidi?

¹³ Lakini, mukumbuke kama haiko tu kupitisha wakati pamoya njo itafanya mukaribiane. Bibi moya wa mu Brazili anasema hivi: “Leo kuko mambo mingi ya kukengeusha. Kwa hiyo, nilifikia kuona kama inaweza kuwa mwepesi kuwaza kama tuko napitisha wakati pamoya juu tu tuko naishi mu nyumba moya. Niliona kama kuko mambo ingine ya kufanya zaidi tu ya kupitisha wakati pamoya. Napaswa pia kumuhangaikia bwana yangu.” Ona namna Bruno na bibi yake, Tays, wanatendeanaka. Bruno anasema hivi: “Wakati wenye tunapitishaka pamoya, tunatiaka telefone zetu pembeni na tunafurahiaka ile wakati.”

14. Bibi na bwana wanaweza kufanya nini kama hawapendake kupitisha wakati pamoya?

¹⁴ Sasa, munaweza kufanya nini kama  hamupendake kupitisha wakati pamoya? Pengine kila mutu iko na mambo yenye anapendaka ao pengine munakasirishanaka. Munaweza kufanya nini? Fikiria moto wenye tulishazungumuzia. Moto hauwakake sana ku mwanzo. Inaomba kuongeza kuni ya munene pole kwa pole. Vilevile, munawaza namna gani kama munaanza kwanza kupitisha wakati kidogo pamoya? Mujikaze kufanya jambo yenye nyiye wote munapendaka, hapana jambo yenye itafanya muanze kukasirishana. (Yak. 3:18) Wakati munaanza na mambo ya kidogo, mutapendana tena zaidi.

15. Juu ya nini heshima ni ya maana sana juu bibi na bwana waendelee kupendana?

¹⁵ Heshima ni ya maana sana mu ndoa. Heshima iko sawa vile oksijeni yenye inasaidiaka moto iwake zaidi. Bila oksijeni, moto inaweza kuzimika haraka. Vilevile, bila heshima upendo wa bibi na bwana unaweza kupunguka haraka. Kwa upande mwingine, bibi na bwana wenye wako najikaza kuheshimiana wanafanyaka upendo wao uendelee. Jambo yenye tuko nazungumuzia hapa haiko kuwaza kama uko naheshimia ao hauheshimie bibi ao bwana yako, lakini, ni kujua kama bibi ao bwana yako anajisikiaka kama unamuheshimia ao hapana. Penny na Aret walishafanya zaidi ya miaka 25 mu ndoa. Penny anasema hivi: “Juu tunaheshimianaka, ile inafanyaka tupendane sana mu nyumba yetu. Kila mutu anajisikiaka huru kutoa mawazo yake juu tunajua kama kila mumoja wetu anaonaka mawazo ya mwenzake kuwa ya maana.” Kwa hiyo, unaweza kufanya nini juu ya kusaidia bibi ao bwana yako ajisikie kama unamuheshimiaka kabisa? Fikiria mufano wa Abrahamu na Sara.

16. Mufano wa Abrahamu unaweza kufundisha bwana nini? (1 Petro 3:7) (Ona pia picha.)

¹⁶ Abrahamu alimutendea Sara kwa heshima. Alimusikiliza na aliheshimia mawazo yake. Siku moya, Sara alimuambia Abrahamu jambo yenye ilimukasirisha na alisema kama Abrahamu njo alifanya ile itokee. Je, Abrahamu alikasirika na kusema jambo fulani ya mubaya? Hapana. Alijua kama Sara alikuwa mwanamuke mwenye kujitiisha na mwenye alikuwa naunga mukono maamuzi yake. Abrahamu alimusikiliza na alijikaza kumaliza ile tatizo. (Mwa. 16:5, 6) Tunaweza kujifunza nini? Bwana, uko na mamlaka ya kukamata maamuzi kwa ajili ya familia yenu. (1 Ko. 11:3) Lakini, unaweza kuonyesha kama unamupenda bibi yako kwa kufikiria mawazo yake mbele ya kukamata uamuzi fulani, zaidi sana kama ule uamuzi utakuwa na matokeo fulani juu yake. (1 Ko. 13:4, 5) Wakati fulani, bibi yako anaweza kukasirika na anaweza kupenda kukuambia namna iko najisikia. Unamuheshimiaka kwa kumusikiliza  kwa uangalifu? (Soma 1 Petro 3:7.) Angela na Dmitry walishafanya karibu miaka 30 mu ndoa. Angela anafasiria mambo yenye bwana yake anafanyaka ili kuonyesha kama anamuheshimia. Anasema hivi: “Kila mara Dmitry anakuwaka tayari kunisikiliza wakati niko na hasira ao wakati napenda tu kusema jambo fulani. Ananivumiliaka hata wakati niko nasema na kasirani sana.”

17. Mufano wa Sara unaweza kufundisha bibi nini? (1 Petro 3:5, 6)

¹⁷ Sara aliheshimia Abrahamu kwa kuunga mukono maamuzi yake. (Mwa. 12:5) Siku moya, Abrahamu alipenda kuonyesha ukarimu wageni fulani wenye walifika bila kutazamia. Alimuambia Sara aache kufanya mambo yenye alikuwa nafanya na atayarishe mikate mingi. (Mwa. 18:6) Sara alitenda kwa uharaka na aliunga mukono uamuzi wa Abrahamu. Bibi, unaweza kuiga Sara kwa kuunga mukono maamuzi ya bwana yako. Kama unafanya vile, ndoa yenu itakuwa muzuri zaidi. (Soma 1 Petro 3:5, 6.) Dmitry, mwenye tulitaya mu fungu yenye kutangulia, anafasiria mambo yenye bibi yake anafanyaka ili kuonyesha kama anamuheshimia. Anasema hivi: “Nafurahiaka sana namna Angela anaungaka mukono maamuzi yangu hata kama hakubaliane nayo. Hanisemake mubaya kama maamuzi yenye nilikamata haiendeke muzuri.” Inakuwaka kabisa mwepesi kupenda mutu mwenye anakuheshimia!

18. Bibi na bwana watapata faida gani kama wako natumika pamoya ili waendelee kupendana?

¹⁸ Leo, Shetani anapendaka kuzimisha upendo wenye kuwa kati ya bibi na bwana Wakristo. Anajua kama ikiwa bibi na bwana hawapendane tena, wanaweza kumuacha Yehova. Lakini, upendo wa kweli hauwezi kuzimika! Kwa hiyo, muache upendo wenye kuwa mu ndoa yenu ukuwe sawa vile upendo wenye kufasiriwa mu Wimbo wa Sulemani. Muazimie basi kumutia Yehova pa nafasi ya kwanza mu ndoa yenu, kupanga wakati wa kupitisha pamoya, na kuheshimia mawazo na mahitaji ya kila mumoja wenu. Kama munafanya vile, ndoa yenu itamuletea Yehova heshima, mwenye ni Chanzo ya upendo wa kweli. Na sawa vile moto wenye kuongezwa kuni, upendo wenu utaendelea kuwa nguvu maisha yenu yote.