1. Nini njo inaweza kutusaidia kufurahia kujifunza maunabii yenye kuwa mu Biblia?

 NDUGU moya kijana mwenye kuitwa Ben anasema hivi: “Napendaka kujifunza maunabii yenye kuwa mu Biblia.” Na weye unapendaka kufanya vile? Ao unaonaka kama maunabii yenye kuwa mu Biblia iko nguvu sana kuelewa? Pengine unasikiaka uvivu wa kujifunza maunabii. Lakini, wakati unajifunza zaidi juu ya sababu zenye zilifanya Yehova aiandikishe mu Neno yake, pengine unaweza pia kuanza kupenda kujifunza ile maunabii.

2. Tutazungumuzia nini mu hii habari?

² Mu hii habari, tutaona juu ya nini tunapaswa kujifunza maunabii yenye kuwa mu Biblia na pia namna tunaweza kujifunza ile maunabii. Tutazungumuzia pia maunabii mbili yenye kuwa mu kitabu ya Danieli ili tuone faida zenye tunaweza kupata kama tunaielewa.

3. Tunapaswa kufanya nini kama tunapenda kuelewa maunabii yenye kuwa mu Biblia?

³ Tunapaswa kuomba musaada kama tunapenda kuelewa maunabii yenye kuwa mu Biblia. Fikiria hii mufano. Wazia weye na rafiki yako muko naenda fasi fulani yenye haujue, lakini ule rafiki yako anajua ile fasi muzuri. Anajua muzuri kabisa kwenye muko na anajua muzuri fasi kwenye kila barabara inaishia. Bila shaka, utafurahi juu ule rafiki yako aliitika uende naye! Vilevile, Yehova anajua muzuri kipindi yenye tuko naishi na kwenye tuko naenda. Kwa hiyo, juu tuelewe maunabii yenye kuwa mu Biblia, tunapaswa kumuomba Yehova kwa unyenyekevu ili atusaidie.​—Da. 2:28; 2 Pe. 1:19, 20.

4. Juu ya nini Yehova aliandikisha maunabii mu Neno yake? (Yeremia 29:11) (Ona pia picha.)

 ⁴ Sawa vile muzazi yeyote muzuri, Yehova anapenda watoto wake wakuwe na maisha ya muzuri wakati wenye kuya. (Soma Yeremia 29:11.) Lakini, tofauti na muzazi yeyote, Yehova anaweza kutuambia bila kukosea mambo yenye itafanyika wakati wenye kuya. Aliandikisha maunabii mu Neno yake ili itusaidie kujua matukio makubwa mbele hata itokee. (Isa. 46:10) Maunabii yenye kuwa mu Biblia ni zawadi yenye upendo kutoka kwa Baba yetu wa mbinguni. Lakini, unaweza kufanya nini ili ukuwe hakika kabisa kama maunabii yenye kuwa mu Bilia itatimia?

5. Mufano wa Max unaweza kufundisha nini vijana?

⁵ Ku masomo, mara mingi vijana wetu wanapitishaka wakati pamoya na watu wenye hawaone Biblia kuwa kitabu ya maana sana ao wenye hawaiheshimiake tu. Mambo yenye wanasemaka na mwenendo wao inaweza kufanya kijana mwenye ni Shahidi akuwe na mashaka juu ya mambo yenye anaamini. Tuzungumuzie mufano wa ndugu Max. Anasema hivi: “Wakati nilikuwa kijana, wazazi wangu walikuwa nanisaidia nijue dini ya kweli na walinifundisha kama Biblia iliongozwa na roho ya Mungu, lakini nilianza kuwa na mashaka juu ya ile.” Wazazi wake walifanya nini? Anasema tena hivi: “Hata kama ile iliwahangaisha, walikuwa tu wenye kutulia.” Wazazi wa Max walitumia Biblia ili kujibia maulizo yenye alikuwa nayo. Max alifanya pia jambo fulani. Anasema hivi: “Nilikamata wakati wa kujifunza miye peke maunabii yenye kuwa mu Biblia na niliizungumuzia na vijana wengine mu kutaniko.” Alipata matokeo gani? Max anaongezea tena hivi: “Kisha kufanya vile, nilifikia kuwa hakika kabisa kama Biblia iliongozwa na roho ya Mungu!”

6. Unapaswa kufanya nini kama uko na mashaka, na juu ya nini?

⁶ Sawa vile Max, kama unaanza kuwa na mashaka ao unaanza kujiuliza ikiwa mambo yenye kuwa mu Biblia ni ya kweli, haupaswe kujilaumu. Lakini, unapaswa kufanya jambo fulani bila kukawia. Mashaka iko sawa vile kutu. Kama mutu haitoshe, pole kwa pole inaweza kuharibisha kitu ya samani. Juu ya kutosha “kutu” yoyote yenye kuwa ku imani yako, unapaswa kujiuliza hivi: ‘Naamini mambo yenye Biblia inasema juu ya wakati wenye kuya?’ Kama uko na mashaka, unaweza kujifunza maunabii yenye kuwa mu Biblia yenye ilishakatimia. Unaweza kufanya vile namna gani?

7. Danieli alituwekea mufano gani kuhusu namna ya kujifunza maunabii? (Danieli 12:10) (Ona pia picha.)

⁷ Danieli alituwekea mufano muzuri kuhusu namna ya kujifunza maunabii. Alikuwa na sababu ya muzuri yenye ilifanya ajifunze maunabii, alifanya vile juu alipenda kujua kweli. Alikuwa pia munyenyekevu, alijua kama Yehova anapatiaka uelewaji wale wote wenye wanamujua na wale wote wenye wanaishi kulingana na kanuni zake. (Da. 2:27, 28; soma Danieli 12:10.) Danieli alionyesha unyenyekevu kwa kumuomba Yehova amusaidie. (Da. 2:18) Tena, alijifunza kwa uangalifu. Alifanya utafiti mu Maandiko yenye iliongozwa na roho, yenye ilikuwa mu wakati wake. (Yer. 25:11, 12; Da. 9:2) Unaweza kufanya nini ili kumuiga Danieli?

8. Juu ya nini watu fulani wanajifunzaka maunabii yenye kuwa mu Biblia, lakini tunapaswa kufanya nini?

⁸ Chunguza sababu zenye zinafanya ujifunze  maunabii yenye kuwa mu Biblia. Unajifunzaka maunabii yenye kuwa mu Biblia juu unapenda kujua kweli? Kama ni vile, Yehova atakusaidia. (Yoh. 4:23, 24; 14:16, 17) Ni sababu gani ingine yenye inaweza kufanya mutu ajifunze maunabii? Watu fulani wanajifunzaka juu waone ikiwa wanaweza kupata mambo yenye inaonyesha kama Biblia haikuongozwa na roho ya Mungu. Kwa kufanya vile, wanawaza kama ikiwa Biblia haikuongozwa na roho ya Mungu, basi wanaweza kujiamulia wao wenyewe mambo ya muzuri na ya mubaya. Lakini, tunapaswa kuwa na sababu ya muzuri yenye inapaswa kutuchochea kujifunza Biblia. Zaidi ya ile, kuko sifa moya ya maana yenye tuko nayo lazima ili tuelewe maunabii yenye kuwa mu Biblia.

9. Tuko na lazima ya sifa gani ili tuelewe maunabii yenye kuwa mu Biblia? Fasiria.

⁹ Ukuwe munyenyekevu. Yehova anaahidi kusaidia wanyenyekevu. (Yak. 4:6) Kwa hiyo, tunapaswa kusali ili kumuomba atusaidie tuelewe maunabii yenye kuwa mu Biblia. Kama tuko wanyenyekevu, tutakubali pia musaada wa mutumwa muaminifu na mwenye busara mwenye Yehova iko natumia leo ili kutupatia chakula ya kiroho kwa wakati wenye kufaa. (Lu. 12:42) Yehova ni Mungu wa utaratibu, njo maana ataendelea tu kutumia ule mutumwa ili kutusaidia tuelewe kweli zenye kuwa mu Neno yake.​—1 Ko. 14:33; Efe. 4:4-6.

10. Mufano wa dada Esther unaweza kukufundisha nini?

¹⁰ Ujifunze kwa uangalifu. Chagua unabii wenye unapendaka na uufanyie kwanza utafiti. Njo vile dada Esther alifanyaka. Alipenda kujifunza maunabii yenye ilizungumuzia kuya kwa Masiya. Anasema hivi: “Wakati nilikuwa na miaka 15, nilianza kufanya utafiti juu nijihakikishie kama kweli ile maunabii iliandikwa mbele ya wakati wa Yesu.” Mambo yenye alijifunza wakati alisoma kuhusu Vitabu vya Kukunjwa vya Bahari ya Chumvi njo ilimuhakikishia kama ile maunabii ni ya kweli. Anasema tena hivi: “Vitabu fulani kati ya vile viliandikwa mbele ya wakati wa Kristo. Kwa hiyo, inaeleweka kusema kama maunabii yenye kuwa ndani ilitoka kabisa kwa Mungu.” Anaongezea hivi: “Niliisomaka tena na tena ili niielewe.” Lakini, iko na furaha juu alijikaza. Kisha kujifunza kwa uangalifu maunabii mbalimbali yenye kuwa mu Biblia, ku mwisho anasema hivi: “Nilijionea wazi kama Biblia ni ya kweli!”

11. Tutapata faida gani ikiwa tunajihakikishia kama Biblia ni ya kweli?

¹¹ Wakati tunajionea namna maunabii fulani yenye kuwa mu Neno ya Mungu ilitimia, tutamutumainia Yehova zaidi na tutatumainia zaidi njia yenye iko natumia ili kutuongoza. Zaidi ya ile, maunabii yenye kuwa mu Biblia iko natusaidia kuwa na tumaini juu ya wakati wenye kuya hata kama tunapata magumu gani leo. Tuzungumuzie sasa kwa kifupi maunabii mbili yenye Danieli aliandika yenye iko natimia leo. Kuielewa kunaweza kutusaidia kukamata maamuzi ya muzuri.

12. Vikanyangio vya “chuma kikiwa kimechangana na udongo wa teketeke” vinafananisha nini? (Danieli 2:41-43)

¹² Soma Danieli 2:41-43. Mu ndoto yenye Danieli alimufasiriaka Mufalme Nebukadneza, vikanyangio vya ile sanamu yenye mufalme alionaka  vilifanyizwa na “chuma kikiwa kimechangana na udongo wa teketeke.” Kama tunalinganisha ule unabii na maunabii ingine yenye kuwa mu kitabu ya Danieli na Ufunuo, tunaelewa kama vile vikanyangio vinafananisha Serikali Kubwa ya Ulimwengu ya Uingereza na Amerika yenye iko na nguvu sana na yenye iko natawala ulimwengu leo. Danieli alisema hivi kuhusu ile serikali: “Ufalme huo utakuwa wenye nguvu sehemu moja na zaifu sehemu ile ingine.” Juu ya nini sehemu moya iko zaifu? Ni juu watu wa kawaida wenye kufananishwa na udongo wa teketeke wanafanya uwezo wake wa kutenda kwa nguvu sawa vile chuma ukuwe zaifu. b

13. Kuelewa ule unabii kunatusaidia kujua kweli gani za maana?

¹³ Tunajifunza kweli fulani za maana kupitia ndoto ya sanamu kubwa yenye Danieli alifasiria, zaidi sana ku vikanyangio vya ile sanamu. Kwanza, Serikali Kubwa ya Ulimwengu ya Uingereza na Amerika ilionyesha kama iko na nguvu mu njia mbalimbali. Kwa mufano, ilikuwa kati ya mataifa yenye ilipata ushindi mu Vita ya Kwanza ya Ulimwengu na Vita ya Pili ya Ulimwengu. Hata vile, ile serikali iko zaifu na itaendelea kufanywa kuwa zaifu na raia wake wenye hawaelewane kati yao. Pili, ile serikali njo itakuwa ya mwisho kutawala wanadamu mbele Ufalme wa Mungu ukuye kutosha serikali zote za wanadamu. Hata kama wakati fulani mataifa inaweza kupigana na ile serikali kubwa ya ulimwengu, haitaweza kukamata nafasi yake. Tunajua vile juu ‘ile jiwe’ yenye inafananisha Ufalme wa Mungu njo itavunja-vunja vile vikanyangio, ni kusema, sehemu ya ile sanamu kubwa yenye inafananisha Serikali Kubwa ya Ulimwengu ya Uingereza na Amerika.​—Da. 2:34, 35, 44, 45.

14. Namna gani kuelewa unabii kuhusu vikanyangio vya chuma na udongo kunaweza kutusaidia kukamata maamuzi ya hekima?

¹⁴ Uko hakika kama unabii wa Danieli kuhusu vikanyangio vya chuma na udongo ni ya kweli? Kama ni vile, ile itakuwa na matokeo fulani juu ya maisha yako. Hautatafuta ulinzi mu vitu vya kimwili mu hii dunia yenye itaharibiwa hivi karibuni. (Lu. 12:16-21; 1 Yo. 2:15-17) Kuelewa ule unabii kutakusaidia pia uone kama kazi ya kuhubiri na kufundisha ni ya maana. (Mt. 6:33; 28:18-20) Kisha kujifunza ule unabii, hauone kama ni muzuri ujiulize hivi: ‘Maamuzi yenye niko nakamata inaonyesha kama niko hakika kuwa hivi karibuni Ufalme wa Mungu utatosha serikali zote za wanadamu?’

15. Nani njo “mufalme wa kaskazini” na nani njo “mufalme wa kusini” leo? (Danieli 11:40)

¹⁵ Soma Danieli 11:40. Danieli sura ya 11 inazungumuzia wafalme wawili, ao serikali mbili kubwa zenye ziko napigana. Wakati tunalinganisha ule unabii na maunabii ingine yenye kuwa mu Biblia, tunatambua kama “mufalme wa kaskazini” ni Urusi na inchi zenye kumuunga mukono na “mufalme wa kusini” ni Serikali Kubwa ya Ulimwengu ya Uingereza na Amerika. c

16. “Mufalme wa kaskazini” iko natendea namna gani watu wa Mungu wenye wako naishi fasi kwenye iko natawala?

¹⁶ Watu wa Mungu wenye wako naishi fasi kwenye “mufalme wa kaskazini” iko natawala wako navumilia mateso ya moja kwa moja yenye ule mufalme iko nawaletea. Mashahidi fulani wamepigwa na kutupwa mu gereza juu ya imani yao. Mambo yenye “mufalme wa kaskazini” iko nafanya haiogopeshe ndugu zetu, lakini iko njo natia imani yao nguvu. Juu ya nini tunasema vile? Juu  wale ndugu zetu wanajua kama mateso yenye watu wa Mungu wako napata iko natimiza unabii wenye kuwa mu kitabu ya Danieli. d (Da. 11:41) Kujua ile kunaweza kutusaidia tuendelee kuwa na tumaini ya nguvu na tuendelee kuwa washikamanifu.

17. Watu wa Mungu wamepata magumu gani mu utawala wa “Mufalme wa kusini”?

¹⁷ Zamani, “mufalme wa kusini” alitesa pia moja kwa moja watu wa Yehova. Kwa mufano, ile ilitokea mu Vita ya Kwanza ya Ulimwengu na Vita ya Pili ya Ulimwengu wakati ndugu wengi walifungwa juu walikatala kuenda ku vita na watoto fulani Mashahidi walifukuzwa ku masomo juu walikatala kusalimia bendera. Mu miaka ya hivi karibuni, watumishi wa Yehova wenye wako naishi mu inchi kwenye ule mufalme iko natawala wamepata mateso mingi zaidi juu wanaendelea kushikamana na Ufalme wa Mungu. Kwa mufano, mu kipindi ya kampanye ya vote, Mukristo anaweza kujaribiwa kuunga mukono chama fulani ya politike ao kutegemeza mutu moya kati ya wale wenye wanapenda kuchaguliwa. Pengine hataenda kufanya vote, lakini anaweza kuunga mukono upande fulani mu moyo na mu akili  yake. Kwa hiyo, ni jambo ya maana sana kuepuka kuunga mukono upande wowote mu namna yetu ya kutenda, mu mawazo yetu, na hata mu hisia zetu!​—Yoh. 15:18, 19; 18:36.

18. Vita yenye kuwa kati ya “mufalme wa kaskazini” na adui wake inakuwaka na matokeo gani juu yetu? (Ona pia picha.)

¹⁸ Wale wenye hawaamini unabii wenye kuwa mu Biblia wanaweza kuhangaika sana wakati wanaona “mufalme wa kusini” iko ‘anapigana mapembe’ na “mufalme wa kaskazini.” (Da. 11:40, maelezo ya chini) Wale wafalme wote wako na mabombe nucléaires yenye inaweza kuharibu uzima wote ku dunia. Lakini, tunajua kama Yehova hataruhusu ile itokee. (Isa. 45:18) Kwa hiyo, kuliko kuhangaika juu ya mambo yenye itatokea wakati wenye kuya, vita yenye kuwa kati ya “mufalme wa kaskazini” na “mufalme wa kusini” iko nafanya imani yetu ikuwe nguvu. Ile inahakikisha kama mwisho wa hii dunia uko karibu.

19. Tunapaswa kujua nini kuhusu maunabii yenye kuwa mu Biblia?

¹⁹ Hatujue namna maunabii fulani yenye kuwa mu Biblia itatimia. Hata nabii Danieli hakuelewa maana ya kila jambo yenye aliandika. (Da. 12:8, 9) Lakini, kushindwa kuelewa kabisa namna unabii fulani utatimia, haimaanishe kama ule unabii hautatimia. Bila shaka, tunaweza kuwa hakika kama kwa wakati wenye kufaa kabisa Yehova atatusaidia kuelewa mambo yenye tunapaswa kujua, sawa vile alifanyaka zamani.​—Amo. 3:7.

20. Ni maunabii gani ya kufurahisha yenye iko mu Biblia yenye itatimia hivi karibuni, na tunapaswa kuendelea kufanya nini?

²⁰ Mataifa itafanya tangazo ya “amani na usalama.” (1 Te. 5:3) Kisha, serikali za ulimwengu zitashambulia dini ya uongo na kuiharibu. (Ufu. 17:16, 17) Na kisha watashambulia watu wa Mungu. (Eze. 38:18, 19) Ile matukio itaongoza moja kwa moja ku vita ya mwisho ya Armagedoni. (Ufu. 16:14, 16) Tuko hakika kama ile mambo itatokea hivi karibuni. Mbele itokee, tuendelee basi kumushukuru Baba yetu wa mbinguni mwenye upendo kwa kuchunguza kwa uangalifu maunabii yenye kuwa mu Biblia na kwa kusaidia wengine wafanye pia vile.