HABARI YA KUJIFUNZA YA 31
WIMBO 12 Yehova Ni Mungu Mukubwa
Mambo Yenye Yehova Amefanya Juu ya Kukomboa Wanadamu Wenye Zambi
“Mungu alipenda ulimwengu sana na hivyo akamutoa Mwana wake muzaliwa-pekee.”—YOH. 3:16.
WAZO KUBWA
Hatua zenye Yehova amekamata juu ya kutusaidia kupiganisha zambi, na namna amefanya iwezekane tuishi milele bila zambi.
1-2. (a) Zambi ni nini, na namna gani tunaweza kuipiganisha? (Ona “Mafasirio ya Maneno Fulani”) (b) Tutazungumuzia nini mu hii habari na mu habari zingine zenye ziko mu hii gazeti? (Ona pia habari “Kwa Wasomaji” mu hii gazeti.)
UNAPENDA kujua ni kwa kadiri gani Yehova anakupenda? Njia ya muzuri ya kupata jibu ya ile ulizo, ni kujifunza mambo yenye amefanya juu ya kukukomboa kutoka katika zambi na kifo. Zambi a ni adui mubaya sana, adui mwenye hauwezi kupiganisha weye peke. Siye wote tunafanyaka zambi kila siku, na tunakufa kwa sababu ya zambi. (Ro. 5:12) Lakini kuko habari ya muzuri: Yehova anatuhakikishia kama atatukomboa kabisa kutoka katika zambi na kifo!
2 Kwa miaka 6000 hivi, Yehova Mungu iko nasaidia wanadamu kupiganisha zambi. Juu ya nini? Juu anatupenda. Tangu Yehova aumbe wanadamu, anawapenda sana, njo maana amefanya mambo mingi sana juu ya kuwasaidia kupiganisha zambi. Mungu anajua kama zambi inaleta kifo, na hapendi tukufe. Anapenda tuishi milele. (Ro. 6:23) Ile njo maisha yenye anapenda ukuwe nayo. Mu hii habari, tutazungumuzia hii maulizo tatu: (1) Namna gani Yehova alipatia wanadamu wenye zambi tumaini? (2) Wanadamu wenye zambi wa wakati wa zamani walifanya nini juu Mungu awakubali? (3) Yesu alifanya nini juu ya kukomboa wanadamu kutoka katika zambi?
NAMNA GANI YEHOVA ALITOLEA WANADAMU WENYE ZAMBI TUMAINI?
3. Namna gani wazazi wetu wa kwanza walifikia kuwa watenda-zambi?
3 Wakati Yehova aliumba mwanaume na mwanamuke wa kwanza, alipenda bakuwe na furaha. Alibapatia fasi ya muzuri ya kuishi, alibapatia ndoa, na alibapatia kazi ya muzuri sana. Balipaswa kujaza dunia wazao wao na kufanya dunia yote kuwa paradiso sawa bustani ya Edeni. Yehova alibapatia amri moya tu ya mwepesi. Na alibaonya kama bakivunja ile amri kwa kukosa kumutii kimakusudi, zambi yao itabaletea kifo. Tunajua vile mambo ilifikia kuwa. Kiumbe fulani wa roho, mwenye hakupenda Mungu na hakubapenda, alibashawishi bafanye zambi. Adamu na Eva balifanya mambo yenye Shetani, ule kiumbe wa roho alibaambia. Habakumutumainia Yehova, Baba yao mwenye upendo, na bakafanya zambi. Sawa vile tunajua, maneno ya Yehova ilitimia. Kuanzia ile siku, balijionea matokeo ya zambi yao: balianza kuzeeka na ku mwisho bakakufa.—Mwa. 1:28, 29; 2:8, 9, 16-18; 3:1-6, 17-19, 24; 5:5.
4. Juu ya nini Yehova anachukia zambi na anatusaidia kuipiganisha? (Waroma 8:20, 21)
4 Yehova aliandikisha ile habari ya kuhuzunisha kwa ajili yetu. Inatusaidia kuelewa juu ya nini anachukia sana zambi. Zambi inatutenganisha na Yehova Baba yetu na inaleta kifo. (Isa. 59:2) Njo maana Shetani, ule kiumbe wa roho muasi mwenye alianzisha hii magumu yote, anapenda sana zambi na anapenda kuchochea batu baifanye. Pengine aliwaza kama wakati Adamu na Eva walifanya zambi alisimamisha kusudi ya Yehova kwa ajili ya wanadamu. Hakuelewa kama Yehova iko na upendo mingi sana. Yehova hakubadilisha kusudi yake kwa ajili ya wazao wa Adamu na Eva. Juu anapenda wanadamu, palepale bila kukawia, aliwatolea tumaini. (Soma Waroma 8:20, 21.) Yehova alijua kama wazao fulani wa Adamu na Eva wangechagua kumupenda na wangetafuta musaada wake juu ya kupiganisha zambi. Na juu Yehova ni Baba yao na Muumbaji wao, angewafungulia njia ya kutoka katika zambi juu wamukaribie. Yehova angefanya vile namna gani?
5. Ni wakati gani njo Yehova alizungumuzia kwa mara ya kwanza tumaini kwa ajili ya wanadamu wenye zambi? Fasiria. (Mwanzo 3:15)
5 Soma Mwanzo 3:15. Yehova alipatia wanadamu tumaini kwa mara ya kwanza wakati alitoa hukumu juu ya Shetani. Mungu alitabiri kama kutakuwa “uzao” wenye ungeokoa wanadamu. Ule uzao ungefikia kuharibu Shetani na kutosha mambo yote ya mubaya yenye alianzisha mu Edeni. (1 Yo. 3:8) Lakini, ule uzao ungeteseka kwanza mbele ya kufanya vile. Shetani angepiga ule uzao na kufanya ukufe. Ile ingemuumiza sana Yehova. Lakini Yehova alikuwa tayari kuvumilia ile maumivu juu alijua kama kifo ya ule uzao ingefanya batu mingi sana bakombolewe kutoka katika zambi na kifo.
WANADAMU WENYE ZAMBI WA ZAMANI WALIFANYA NINI JUU YEHOVA AWAKUBALI?
6. Wanaume wenye imani, sawa Abeli na Noa, walifanya nini juu wamukaribie Yehova?
6 Miaka yenye ilifuata, pole kwa pole Yehova alianza kuonyesha waziwazi mambo yenye wanadamu wenye zambi wanaweza kufanya juu wamukaribie. Abeli, mwana wa pili wa Adamu na Eva, alikuwa mwanadamu wa kwanza kuonyesha imani kwa Yehova kisha mambo yenye ilitokea mu Edeni. Juu Abeli alimupenda Yehova na alipenda kumufurahisha na kumukaribia, alimutolea zabihu. Abeli alikuwa muchungaji, kwa hiyo alikamata kondoo wake fulani akawachinja, na akawatoa zabihu kwa Yehova. Yehova alitenda namna gani? “Alimukubali Abeli na toleo lake.” (Mwa. 4:4) Yehova alikubali pia zabihu za batu bengine benye balimupenda na kumutumainia, kwa mufano alikubali zabihu ya Noa. (Mwa. 8:20, 21) Kwa kukubali zile zabihu, Yehova alionyesha kama anaweza kukubali wanadamu wenye zambi na wanaweza kumukaribia. b
7. Namna Abrahamu alikuwa tayari kumutoa mwana wake kuwa zabihu, inatufundisha nini?
7 Yehova alimuomba Abrahamu, mwanaume mwenye alikuwa na imani ya ajabu, afanye jambo ya nguvu sana, atoe mwana wake Isaka kuwa zabihu. Bila shaka ile ilipaswa kuumiza sana Abrahamu. Hata vile, alimutii Yehova. Lakini ku dakika ya mwisho, Yehova alimuzuia asiue mwana wake. Mufano wa Abrahamu, unafundisha batu yote benye imani hii kweli ya maana sana: Yehova anapenda sana wanadamu mupaka angekuwa tayari kutoa Mwana wake mupendwa kuwa zabihu.—Mwa. 22:1-18.
8. Zabihu mingi zenye zilikuwa natolewa chini ya Sheria ya Musa zilionyesha nini? (Walawi 4:27-29; 17:11)
8 Kisha miaka mingi, Yehova alipatia Waisraeli Sheria. Mu ile Sheria aliwaomba watoe zabihu za mingi ili kufunika zambi zao. (Soma Walawi 4:27-29; 17:11.) Zile zabihu zilionyesha kama kungekuwa zabihu kubwa zaidi yenye ingekomboa kabisa wanadamu kutoka katika zambi. Kupitia roho yake, Mungu aliongoza manabii wake kutabiri kama ule uzao, ni kusema Mwana wa pekee wa Mungu, alipaswa kuteseka na kuuawa. (Isa. 53:1-12) Hata we peke, Yehova angefanya mupango ili kutoa Mwana wake mupendwa kuwa zabihu juu ya kukomboa wanadamu, ni kusema kukukomboa na weye kutoka katika zambi na kifo!
NAMNA GANI YESU ALIKOMBOA WANADAMU WENYE ZAMBI?
9. Yohana Mubatizaji alisema nini juu ya Yesu? (Waebrania 9:22; 10:1-4, 12)
9 Mu karne ya kwanza, mutumishi wa Mungu, Yohana Mubatizaji, alisema hivi wakati alimuona Yesu: “Ona, Mwana-Kondoo wa Mungu mwenye anatosha zambi ya ulimwengu!” (Yoh. 1:29) Ile maneno yenye kuongozwa na roho ilionyesha kama Yesu njo ule uzao wenye ulitabiriwa tangu zamani. Angetoa zabihu yenye Mungu aliahidi. Kulikuwa sasa tumaini hakika kwa ajili ya wanadamu, wangekombolewa kutoka katika zambi.—Soma Waebrania 9:22; 10:1-4, 12.
10. Namna gani Yesu alionyesha kama ‘alikuja kuita’ watenda-zambi?
10 Yesu alihangaikia sana watu wenye walilemewa na zambi, na aliwaalika wakuwe wafuasi wake. Alijua kama zambi njo inaleta mateso yote ya wanadamu. Kwa hiyo, alikaribia wanaume na wanamuke wenye walijulikana kuwa watenda-zambi. Kwa kutumia maneno ya mufano, alisema hivi: “Watu wenye afya ya muzuri hawana lazima ya munganga, lakini wagonjwa ndio wako na lazima yake.” Alisema tena hivi: “Sikukuja kuita wenye haki, lakini nilikuja kuita watenda-zambi.” (Mt. 9:12, 13) Wakati Yesu alikuwa ku dunia, aliishi kulingana na ile maneno. Wakati mwanamuke fulani alitumia machozi yake juu ya kuosha miguu ya Yesu, Yesu alizungumuza naye kwa upole na alisamehe zambi zake. (Lu. 7:37-50) Alifundisha mwanamuke Musamaria mwenye alikuwa ku kisima kweli za maana, hata kama alijua kuwa ule mwanamuke alikuwa na mwenendo mubaya. (Yoh. 4:7, 17-19, 25, 26) Na hata, Mungu alipatia Yesu nguvu ya kumaliza matokeo ya zambi, ni kusema kifo. Namna gani? Yesu alifufua batu; banaume na banamuke, batoto na batu bazima.—Mt. 11:5.
11. Juu ya nini watenda-zambi walimukaribia Yesu?
11 Haishangaze kuona kama watenda-zambi walipenda kumukaribia Yesu. Yesu aliwaonyesha huruma na alijitia pa nafasi yao. Walijisikia huru kumukaribia. (Lu. 15:1, 2) Yesu aliwapongeza na kuwatendea mambo ya muzuri juu walimuamini. (Lu. 19:1-10) Alionyesha kwa ukamili rehema ya Baba yake. (Yoh. 14:9) Kupitia maneno na matendo yake, alionyesha kama Baba yake mwenye huruma na rehema anapenda watu na anapenda kusaidia kila mutu apiganishe zambi. Yesu alisaidia watenda-zambi wenye walipenda kubadilika na kumufuata.—Lu. 5:27, 28.
12. Yesu alifundisha nini kuhusu kifo yake?
12 Yesu alijua mambo yenye ingemufikia. Zaidi ya mara moya, aliambia wanafunzi wake kama atasalitiwa na kuuawa ku muti. (Mt. 17:22; 20:18, 19) Alijua kama zabihu yake ingetosha zambi ya ulimwengu, sawa vile Yohana Mubatizaji alisema na sawa vile manabii walitabiri. Yesu alifundisha pia kama kisha kutoa uzima wake, ‘atavuta kwake watu wa namna zote.’ (Yoh. 12:32) Kama wanadamu wenye zambi wangemukubali Yesu kuwa Bwana wao na kutii amri zake, wangemufurahisha Yehova. Ile ingefanya ku mwisho ‘wawekwe huru kutoka katika zambi.’ (Ro. 6:14, 18, 22; Yoh. ) Kwa hiyo, kwa kupenda na kwa uhodari Yesu alikubali kufa kifo ya maumivu sana.— 8:32Yoh. 10:17, 18.
13. Yesu alikufa namna gani, na kifo yake inatufundisha nini juu ya Yehova Mungu? (Ona pia picha.)
13 Yesu alisalitiwa, alikamatwa, alitukanwa, alishitakiwa mambo ya uongo, alihukumiwa, na hata alipigwa. Maaskari walimupeleka fasi kwenye alipaswa kuuawa na wakamupigilia misumari ku muti. Wakati alikuwa navumilia kwa uaminifu ile maumivu yote, kuko mwenye alikuwa naumia hata zaidi, Yehova Mungu. Yehova alijizuia juu asitumie nguvu yake yenye haina mipaka ili kuokoa Mwana wake. Juu ya nini? Nini njo inaweza kufanya Baba mwenye upendo atende vile? Sababu ni moya tu, upendo. Yesu alisema hivi: “Mungu alipenda ulimwengu sana na hivyo akamutoa Mwana wake muzaliwa-pekee, ili kila mutu mwenye anamuamini asiharibiwe lakini apate uzima wa milele.”—Yoh. 3:16.
14. Zabihu ya Yesu inakufundisha nini?
14 Zabihu ya Yesu njo jambo kubwa yenye inaonyesha kama Yehova anapenda sana wazao wa Adamu na Eva. Inaonyesha kama Yehova anakupenda sana. Alijiima sana juu yako, alikuwa tayari kuvumilia maumivu ya nguvu sana yenye hauwezi hata kuwazia, juu ya kukukomboa kutoka mu zambi na kifo. (1 Yo. 4:9, 10) Kwa kweli, anapenda kusaidia kila umoya wetu kupiganisha zambi, na ku mwisho kupata ushindi!
15. Tunapaswa kufanya nini juu zawadi ya Mungu ya bei ya ukombozi ituletee faida?
15 Zawadi ya Mungu, ni kusema bei ya ukombozi ya Mwana wake wa pekee, inafanya iwezekane tusamehewe zambi zetu. Lakini juu Mungu atusamehe, kuko jambo yenye tunapaswa kufanya. Jambo gani? Yohana Mubatizaji na Yesu Kristo yeye mwenyewe, walituambia jambo ya kufanya, walisema hivi: “Mutubu, kwa maana Ufalme wa mbinguni umekaribia.” (Mt. 3:1, 2; 4:17) Kwa hiyo, kutubu ni jambo ya maana kama tunapenda kabisa kupiganisha zambi na kumukaribia Yehova, Baba yetu mwenye upendo. Lakini kutubu maana yake nini, na namna gani kutubu kunatusaidia tumufurahishe Yehova hata kama tuko watenda-zambi? Habari ya kujifunza yenye kufuata itajibia ile ulizo.
WIMBO 18 Tuko na Shukrani juu ya Bei ya Ukombozi
a MAFASIRIO YA MANENO FULANI: Mu Biblia, neno “zambi” inaweza kumaanisha matendo ya mubaya, ni kusema kushindwa kutii kanuni za mwenendo za Yehova. Lakini neno “zambi” inaweza pia kumaanisha hali yetu ya kutokamilika ao ya kuwa watenda-zambi, yenye tuliriti kutoka kwa Adamu. Zambi yenye tuliriti njo inatuleteaka kifo.