HABARI YA KUJIFUNZA YA 37
WIMBO 118 ‘Unipatie Imani Zaidi’
Barua Yenye Inaweza Kutusaidia Kuvumilia kwa Uaminifu Mupaka Mwisho
“Tunashikilia imara mupaka mwisho uhakika wenye tulikuwa nao pale mwanzo.”—EBR. 3:14.
WAZO KUBWA
Kuchunguza mashauri fulani yenye kuwa mu barua kwa Waebrania kutatusaidia kuvumilia kwa uaminifu mwisho wa ulimwengu huu.
1-2. (a) Hali ilikuwa namna gani mu Yudea wakati mutume Paulo aliandika barua kwa Waebrania? (b) Juu ya nini ile barua ilifika kwa wakati wenye kufaa?
KISHA kifo ya Yesu, Wakristo Waebrania wenye walikuwa naishi mu Yerusalemu na Yudea walipitia mu kipindi ya nguvu sana. Wakati kidogo kisha kutaniko ya Kikristo kuanzishwa, Wakristo waliteswa sana. (Mdo. 8:1) Na miaka 20 kisha pale, Wakristo walipambana na hali ya umaskini na njala. (Mdo. 11:27-30) Lakini mu mwaka wa 61 hivi K.K.Y., Wakristo waliingia mu kipindi yenye ilionekana kuwa ya amani kama tunailinganisha na mambo yenye ingetokea kisha. Ni mu ile kipindi njo walipata barua yenye iliongozwa na roho yenye mutume Paulo aliwaandikia. Ile barua ilifika kwa wakati wenye kufaa kabisa!
2 Barua kwa Waebrania ilifika kwa wakati wenye kufaa kabisa kwa sababu amani yenye walikuwa nayo haingeendelea. Paulo alitolea Wakristo mashauri yenye ingewasaidia kuvumilia majaribu yenye walikuwa karibu kupata. Sawa vile Yesu alitabiri, mupangilio wa mambo wa Wayahudi ulikuwa karibu kuharibiwa. (Lu. 21:20) Paulo na Wakristo wa Yudea hawakujua ni wakati gani kabisa ule uharibifu utafika. Hata vile, wale Wakristo walipaswa kutumia wakati yenye ilibakia juu ya kujitayarisha kwa kukomalisha sifa sawa vile imani na uvumilivu.—Ebr. 10:25; 12:1, 2.
3. Juu ya nini kitabu ya Waebrania ni ya maana kwa Wakristo leo?
3 Hivi karibuni tutapambana na taabu kubwa kupita yenye Wakristo Waebrania walipambana nayo. (Mt. 24:21; Ufu. 16:14, 16) Tuone basi mashauri fulani yenye Yehova alitolea wale Wakristo juu inaweza pia kutusaidia.
“TUSONGE MBELE KUELEKEA UKOMAVU”
4. Wayahudi Wakristo walipata magumu gani? (Ona pia picha.)
4 Wayahudi wenye walifikia kuwa Wakristo walipata magumu ya nguvu. Zamani Wayahudi walikuwa taifa yenye Yehova alichagua. Yerusalemu njo iliwakilisha Ufalme wa Mungu ku dunia, na hekalu njo ilikuwa fasi ya maana sana kwenye ibada safi ilifanyika. Wayahudi wote waaminifu walifuata Sheria ya Musa na sheria zingine zenye wakubwa wa dini waliwapatia. Zile sheria njo ziliongoza maisha yao yote: Mambo sawa vile kutahiriwa, chakula yenye walipaswa kula, na hata namna yao ya kutendea Watu wa Mataifa. Lakini kisha kifo ya Yesu, Yehova hakukubali tena zabihu zenye Wayahudi walitoa ku hekalu. Ile ilikuwa tatizo kwa Wakristo Wayahudi juu walizoea kufuata Sheria. (Ebr. 10:1, 4, 10) Ilikuwa nguvu kujipatanisha na ile mabadiliko hata kwa Wakristo wenye kukomala kiroho, sawa vile mutume Petro. (Mdo. 10:9-14; Gal. 2:11-14) Wakubwa wa dini ya Wayahudi walianza kutesa Wakristo Wayahudi juu ya mambo ya mupya yenye waliamini.
Wakristo walipaswa kushikamana sana na kweli na kuepuka mafundisho ya bongo yenye ilitoka kwa Wayahudi wapinzani (Ona fungu ya 4-5)
5. Wakristo walipaswa kuepuka hatari gani?
5 Wakristo Waebrania walipata upinzani ngambo mbili. Ngambo moya, wakubwa wa dini ya Kiyahudi waliona Wakristo kuwa waasi-imani. Ngambo ingine, watu fulani mu kutaniko ya Kikristo walikuwa nakazia kama Wakristo wanapaswa kuendelea kufuata Sheria ya Musa, pengine walifanya vile juu Wayahudi wasiwatese. (Gal. 6:12) Nini ingeweza kusaidia Wakristo waaminifu washikamane na kweli?
6. Paulo alitia moyo waamini wenzake wafanye nini? (Waebrania 5:14–6:1)
6 Mu barua yake kwa Waebrania, Paulo alitia moya waamini wenzake wajifunze Neno ya Mungu kwa undani kabisa. (Soma Waebrania 5:14–6:1.) Paulo alitumia Maandiko ya Kiebrania ili kufikiri na ndugu zake juu ya kuwasaidia waelewe kama namna ya kuabudu ya Wakristo ni ya hali ya juu sana kupita namna ya kuabudu ya Wayahudi. a Paulo alijua kama, ikiwa wale Wakristo wanakuwa na ujuzi ya mingi na ikiwa wanaelewa muzuri zaidi kweli, wataweza kutambua na kuepuka mafundisho ya bongo juu wasidanganywe.
7. Leo tunapambana na magumu gani?
7 Kama wakati wa Wakristo Waebrania, leo pia kuko habari mingi na mawazo mingi yenye inapingana na kanuni za Yehova za haki. Wapinzani wanatusema mubaya juu tunaamini mambo yenye Biblia inasema juu ya mwenendo safi na juu ya mupango wa kutenga na kutaniko mutenda-zambi mwenye hatubu. Wanasema kama hatuvumiliake wengine na tuko watu wabaya sana. Muelekeo na namna ya kuona mambo ya watu wa mu hii dunia iko naendelea kuwa mbali sana na namna ya Yehova ya kuona mambo. (Mez. 17:15) Njo maana tunapaswa kutia nguvu uwezo wetu wa kutambua na wa kuepuka mawazo ya wapinzani wetu; ile mawazo inaweza kutuvunja moyo ao hata kutupoteza.—Ebr. 13:9.
8. Ni nini itatusaidia kuendelea kukomala kiroho?
8 Paulo alishauria Wakristo Waebrania waendelee kukomala kiroho. Ni muzuri na siye tufuate ile shauri. Kukomala kiroho inatia ndani kujua kweli muzuri zaidi na kuona mambo vile Yehova anaiona. Maendeleo ya kiroho inaendelea hata kisha mutu kujitoa kwa Yehova na kubatizwa. Ikuwe tumefanya miaka ngapi mu kweli, siye wote tunapaswa kuendelea kusoma na kujifunza Neno ya Mungu. (Zb. 1:2) Kuwa na programu ya muzuri ya funzo ya kipekee kutatusaidia tutie nguvu imani yetu, sifa yenye Paulo alikazia mu barua yake kwa Waebrania.—Ebr. 11:1, 6.
TUKUWE NA “IMANI ILI KULINDA UZIMA WETU”
9. Juu ya nini Wakristo Waebrania walikuwa na lazima ya imani ya nguvu?
9 Wakristo Waebrania walikuwa na lazima ya imani ya nguvu juu ingewasaidia waokoe uzima wao wakati mateso makubwa ingetokea Yudea. (Ebr. 10:37-39) Yesu aliambia wafuasi wake mbele ya wakati kama, wakati wataona maaskari wanazunguka Yerusalemu, wanapaswa kukimbilia ku milima. Ile shauri ya Yesu ilihusu Wakristo wote, ikuwe waliishi mu muji wa Yerusalemu ao mu maeneo ya pembeni-pembeni. (Lu. 21:20-24) Ile wakati, mu kipindi ya vita watu walizoea kukimbilia mu muji wenye kuzungukwa na ukuta sawa vile Yerusalemu. Iliomba imani ya nguvu ili kukimbilia mu eneo ya milima, juu kufanya vile ilionekana kama ni kukosa akili.
10. Imani ya nguvu ilichochea Wakristo wafanye nini? (Waebrania 13:17)
10 Wakristo Waebrania walipaswa pia kutumainia watu wenye Yesu alikuwa anatumikisha ili kuongoza kutaniko. Inawezekana wenye walikuwa naongoza walipatia kutaniko maagizo yenye ingewasaidia wajue namna ya kukimbia na wakati wa kukimbia. (Soma Waebrania 13:17.) Neno ya Kigiriki yenye kuwa mu Waebrania 13:17 yenye inatafsiriwa “Mutii” inaonyesha kama mutu iko hakika kabisa kama anapaswa kutii juu anatumainia ule mwenye anamupatia muongozo. Ni kusema mutu asitii tu juu ule mwenye anamupatia muongozo iko na mamlaka ya kufanya vile, lakini juu anamutumainia. Kwa hiyo mbele mateso ifike, Wakristo Waebrania walipaswa kujifunza kutumainia zaidi wale wenye kuongoza. Kama wale Wakristo walizoea kutii maagizo ya wenye kuongoza wakati wa amani, ingekuwa mwepesi kwao kutii wakati wa magumu.
11. Juu ya nini imani ya nguvu ni ya maana sana kwa Wakristo leo?
11 Sawa Wakristo Waebrania, na siye tuko na lazima ya imani. Mu kipindi yenye tunaishi, watu mingi hawakubali mambo yenye Biblia inasema kuhusu mwisho wa ulimwengu huu na hata wanatuchekelea juu tunaamini ile mambo. (2 Pe. 3:3, 4) Hata kama Biblia inazungumuzia mambo fulani yenye itatokea wakati wa taabu kubwa, kuko mambo mingi yenye hatujue kuhusu taabu kubwa. Tuko na lazima ya imani ya nguvu juu tuamini kama mwisho utafika kwa wakati wenye kufaa, na kama Yehova atatulinda.—Hab. 2:3.
12. Ni nini itatusaidia tuokoke taabu kubwa?
12 Tunapaswa kutumainia zaidi njia yenye Yehova anatumikisha leo juu ya kutuongoza, ni kusema “mutumwa muaminifu na mwenye busara.” (Mt. 24:45) Inawezekana Wakristo Waebrania walipata maagizo yenye iliwaokoa wakati Waroma walishambulia Yerusalemu. Inawezekana na siye tutapata maagizo yenye itaokoa uzima wetu wakati taabu kubwa itaanza. Hii njo wakati wa kujifunza kutumainia zaidi muongozo wenye tunapewa kutoka kwa wenye kuongoza mu tengenezo ya Yehova. Tusiwaze kama ni wakati wa taabu kubwa njo tutaweza kutumainia muzuri muongozo wao kama tunashindwa kufanya vile leo.
13. Juu ya nini shauri yenye kuwa mu Waebrania 13:5 ni ya maana?
13 Wakati Wakristo Waebrania walikuwa nachunga wawapatie agizo ya kukimbia, walipaswa pia kufanya maisha yao kuwa mwepesi na kuepuka “upendo wa feza.” (Soma Waebrania 13:5.) Wamoya kati yao walikuwa wameishi mu kipindi ya njala sana na umaskini. (Ebr. 10:32-34) Kwa hiyo, hata kama walikuwa tayari kuteseka juu ya habari njema, wamoya walianza kutafuta makuta ya mingi juu wasiangukie tena mu umaskini. Lakini hata wangekuwa na makuta ngapi haiko ile njo ingeokoa uzima wao wakati Yerusalemu ingeharibiwa. (Yak. 5:3) Na ingekuwa nguvu zaidi kwa wale wenye kupenda vitu vya kimwili kukimbia na kuacha nyumba na vitu vyao.
14. Imani ya nguvu inatusaidia tukuwe na mawazo gani juu ya vitu vya kimwili?
14 Kama tuko na imani ya nguvu, hatutapenda sana vitu vya kimwili, juu tutakuwa hakika kama mwisho unakaribia. Watu “watatupa feza yao katika barabara” juu wataelewa kama “feza yao wala zahabu yao haitaweza kuwaokoa katika siku ya kasirani kali ya Yehova.” (Eze. 7:19) Kuliko kutafuta makuta mingi sana, tunapaswa kukamata maamuzi yenye itatusaidia kuwa na maisha mepesi. Ni kusema tunapaswa kukamata maamuzi yenye itatusaidia kujihangaikia na kuhangaikia batu ya mu familia yetu wakati tunaendelea kumutumikia Yehova. Ile itatusaidia tuepuke madeni yenye haiko ya lazima ao kujilundikia vitu mingi vya kimwili. Tena, itatusaidia tuepuke kupenda sana vitu vya kimwili vyenye tuko navyo. (Mt. 6:19, 24) Vile mwisho uko unakaribia, tunapaswa kuonyesha wazi ikiwa ni Yehova njo tunatumainia ao ni vitu vyetu vya kimwili.
“MUKO NA LAZIMA YA UVUMILIVU”
15. Juu ya nini Wakristo Waebrania walikuwa na lazima kabisa ya uvumilivu?
15 Imani ya Wakristo Waebrania ilipaswa kujaribiwa wakati mambo iliendelea kuwa mubaya mu Yudea. (Ebr. 10:36) Hata kama Wakristo fulani Waebrania walikuwa wamepambana na upinzani wa nguvu, Waebrania wengi walifikia kuwa Wakristo mu kipindi ya amani. Paulo aliwakumbusha kama, hata kama zamani walivumilia majaribu ya nguvu walipaswa kujitayarisha juu ya majaribu ya nguvu zaidi na hata, kama Yesu, kuwa tayari kufa. (Ebr. 12:4) Wayahudi wengi walikasirikia Wakristo na waliwatesa sana juu waliona kama watu wengi walianza kuwa Wakristo. Miaka kidogo tu mbele ya pale, kikundi ya watu ilimushambulia Paulo wakati alikuwa nahubiri mu Yerusalemu. Wayahudi zaidi ya 40 ‘walijifunga kwa kiapo, wakisema kwamba hawatakula ao kunywa mupaka wakuwe wamemuua Paulo.’ (Mdo. 22:22; 23:12-14) Lakini Wakristo walipaswa kuendelea kukusanyika, kuhubiri, na kutia nguvu imani yao hata kama watu waliwachukia na kuwatesa.
16. Namna gani barua kwa Waebrania inaweza kutusaidia tukuwe na mawazo ya muzuri kuhusu upinzani ao mateso? (Waebrania 12:7)
16 Ni nini ingesaidia Wakristo Waebrania wapambane na mateso na upinzani wenye wangekutana nao? Paulo alijua kama ilikuwa lazima wale Wakristo wakuwe na mawazo ya muzuri kuhusu mateso. Aliwafasiria kama wakati Wakristo wanapata upinzani ao mateso, Mungu anaweza kutumia ile hali ili kuwazoeza. (Soma Waebrania 12:7.) Ile mazoezi ingeweza kuwasaidia kukomalisha ao kuonyesha muzuri zaidi sifa zenye Wakristo wako nazo lazima. Kukazia akili matokeo ya muzuri ya upinzani kungefanya ikuwe mwepesi zaidi kwa Wakristo Waebrania kuvumilia.—Ebr. 12:11.
17. Paulo alijifunza nini kuhusu kuvumilia upinzani?
17 Paulo aliambia Wakristo Waebrania wavumilie mateso kwa uhodari. Paulo aliweza kutoa ile mashauri ya muzuri sana juu zamani alikuwa anatesa Wakristo, kwa hiyo alijua namna waliwatendea kwa ukali. Alijua pia namna ya kuvumilia upinzani juu na yeye alikutana na upinzani mingi kisha kuwa Mukristo. (2 Ko. 11:23-25) Njo maana alijua muzuri mambo yenye mutu anapaswa kufanya juu aweze kuvumilia. Alikumbusha wale Wakristo kama ili kuvumilia magumu hawapaswe kujitegemea, lakini wanapaswa kumutegemea Yehova. Paulo alisema hivi kwa uhodari: “Yehova ni musaidizi wangu; sitaogopa.”—Ebr. 13:6.
18. Ni nini inaweza kutusaidia kuvumilia upinzani?
18 Kwa sasa ndugu na dada zetu fulani wako navumilia upinzani. Njia moya ya kuwategemeza ni kusali kwa ajili yao, na kama inawezekana, kuwasaidia kwa kuwapatia mambo yenye wako nayo lazima. (Ebr. 10:33) Lakini Biblia inasema waziwazi kama “wale wote wenye wanapenda kuishi maisha ya ushikamanifu kwa Mungu katika umoja na Kristo Yesu watateswa pia.” (2 Ti. 3:12) Kwa hiyo siye wote tunapaswa kujitayarisha juu ya magumu yenye iko nakuya. Tuendelee kumutumainia sana Yehova, na tukuwe hakika kama atatusaidia tuvumilie magumu yote yenye tunaweza kukutana nayo. Kwa wakati wenye kufaa, Yehova atamaliza magumu ya waabudu wake wote waaminifu.—2 Te. 1:7, 8.
19. Ni mambo gani njo tunaweza kufanya ili kujitayarisha juu ya taabu kubwa? (Ona pia picha.)
19 Ni wazi kama barua ya Paulo kwa Waebrania ilisaidia Wakristo kujitayarisha juu ya mateso yenye walikutana nayo. Paulo alitia moyo ndugu zake wajue na waelewe muzuri zaidi maandiko. Kufanya vile kungewasaidia kutambua na kuepuka mafundisho yenye ingeharibu imani yao. Aliwatia moyo watie nguvu imani yao juu waweze kufuata bila kukawia muongozo wa Yesu na wa ndugu wenye kuongoza katika kutaniko. Alisaidia Wakristo wakuwe na uvumilivu zaidi kwa kuwa na mawazo yenye kufaa juu ya majaribu na waone majaribu kuwa nafasi ya kuzoezwa na Baba yao mwenye upendo. Na siye tunapaswa kutumikisha hii mashauri yenye kuwa mu Biblia. Tukifanya vile tutaweza kuvumilia kwa uaminifu mupaka mwisho.—Ebr. 3:14.
Wakristo waaminifu walibarikiwa juu walivumilia. Kisha kukimbia kutoka Yudea waliendelea kukusanyika pamoya. Ile inatufundisha nini? (Ona fungu ya 19)
WIMBO 126 Ukuwe Macho, Usimame Imara, Ukuwe na Nguvu
a Mu sura ya kwanza tu, Paulo alitaja karibu maandiko saba ya Maandiko ya Kiebrania ili kuhakikishia Wakristo Waebrania kama namna ya kuabudu ya Wakristo ni ya hali ya juu sana kupita namna ya kuabudu ya Wayahudi.—Ebr. 1:5-13.
