“Uwe Hodari na Mwenye Nguvu Sana”

“Uwe hodari na mwenye nguvu sana . . . Yehova Mungu wako yupo pamoja nawe.”​—YOS. 1:7-9.

UNAWEZA KUJIBU NAMNA GANI?

Namna gani Enoko na Noa walionyesha ujasiri?

Namna gani wanawake fulani wa wakati wa zamani walikuwa mifano mizuri ya imani na ujasiri?

Ni mifano gani ya vijana wenye ujasiri inayokugusa?

1, 2. (a) Wakati fulani ni lazima kuonyesha sifa gani ili kufanya yaliyo haki katika maisha? (b) Tutajifunza nini katika habari hii?

 UHODARI ni kinyume cha woga, haya, na kukosa moyo. Mutu hodari ni mutu mwenye nguvu, mwenye moyo wa simba, na asiye na woga. Lakini, nyakati fulani, ni lazima kuwa mutulivu na hodari ili kufanya yaliyo haki katika maisha.

² Watu fulani wanaozungumuziwa katika Biblia walionyesha uhodari katika hali ngumu sana. Wengine walionyesha uhodari katika hali za kawaida zinazowapata watumishi wote wa Yehova. Mifano ya watu walioonyesha uhodari wanaozungumuziwa katika Biblia inaweza kutufundisha nini? Namna gani tunaweza kuwa hodari?

MASHAHIDI HODARI KATIKA ULIMWENGU USIOMUOGOPA MUNGU

3. Enoko alitabiri nini kuhusu watu wasiomuogopa Mungu?

³ Mbele ya Garika ya siku za Noa iliomba kuwa hodari ili kuwa Shahidi wa Yehova kati ya watu waovu walioishi wakati huo. Hata hivyo, Enoko, mutu “wa saba kutoka kwa Adamu,” bila woga alitangaza ujumbe huu wa kiunabii: ‘Tazama! Yehova alikuja pamoja na watakatifu wake makumi ya maelfu, ili kufanya hukumu juu ya wote, na kuwasibitisha kuwa ni wenye hatia wote wasiomuogopa Mungu kuhusu matendo yao yote ya kutomuogopa Mungu ambayo walitenda kwa njia ya kutomuogopa Mungu, na kuhusu mambo yote ya kushitua ambayo watenda-zambi wasiomuogopa Mungu walisema juu yake.’ (Yuda 14, 15) Enoko alizungumuzia mambo hayo kama kwamba yalikuwa yamekwisha kutukia kwa kuwa alikuwa hakika kwamba unabii huo utatimia. Na watu hao wasiomuogopa Mungu waliharibiwa katika garika!

4. Noa “alitembea pamoja na Mungu” ijapokuwa hali gani?

⁴ Garika ilitokea katika mwaka wa 2370 mbele ya Kristo, miaka zaidi ya 650 kisha Enoko kutabiri. Katika kipindi hicho, Noa akazaliwa, akawa na familia, na akajenga safina pamoja na watoto wake. Malaika waovu walivaa miili ya wanadamu,  wakajichukulia wanawake wenye sura nzuri, na wakazaa nao watoto walioitwa Wanefili. Zaidi ya hilo, ubaya ukaongezeka na dunia ikajaa na jeuri. (Mwa. 6:1-5, 9, 11) Ijapokuwa hali hizo, “Noa alitembea pamoja na Mungu wa kweli” na akatoa ushahidi bila woga akiwa ‘muhubiri wa uadilifu.’ (Soma 2 Petro 2:4, 5.) Katika siku hizi za mwisho sisi pia tunahitaji kutoa ushahidi bila woga.

WATU WENGINE WALIOONYESHA IMANI NA UHODARI

5. Namna gani Musa alionyesha imani na uhodari?

⁵ Musa alikuwa mufano muzuri wa imani na uhodari. (Ebr. 11:24-27) Kuanzia mwaka wa 1513 mupaka 1473 mbele ya Kristo, Mungu alimuchagua Musa ili kuongoza taifa la Israeli kutoka Misri na katika jangwa. Musa alijisikia kuwa hana uwezo wa kutimiza mugawo huo, hata hivyo aliukubali. (Kut. 6:12) Yeye na ndugu yake, Haruni, walimufikia mara kwa mara Farao wa Misri aliyekuwa mukali sana na kwa uhodari walitangaza Mapigo Kumi ambayo kupitia hayo Yehova alifezehesha miungu ya Misri na kuokoa watu Wake. (Kut., sura 7-12) Musa alionyesha imani na uhodari kwa kuwa Mungu alimutegemeza kabisa, kama anavyotutegemeza pia.​—Kumb. 33:27.

6. Ikiwa wakuu wa serikali wanatuuliza maulizo kuhusu kazi yetu, namna gani tunaweza kutoa ushahidi kwa uhodari?

⁶ Tunahitaji kuwa hodari kama Musa, kwa kuwa Yesu alisema: ‘Mutakokotwa na kupelekwa mbele ya magavana na wafalme kwa ajili yangu, ili kuwa ushahidi kwao na kwa mataifa. Hata hivyo, watakapowapeleka ninyi, musihangaike juu ya jambo mutakalosema ao jinsi mutakavyolisema; kwa maana mutapewa jambo la kusema katika saa hiyo; kwa maana wanaosema si ninyi tu, bali ni roho ya Baba yenu inayosema kupitia ninyi.’ (Mt. 10:18-20) Ikiwa wakuu wa serikali wanatuuliza maulizo kuhusu kazi yetu, roho ya Yehova itatuwezesha kutoa ushahidi kwa heshima tukiwa na imani na uhodari.​—Soma Luka 12:11, 12.

7. Kwa nini Yoshua alikuwa hodari na kwa nini alipata ushindi?

⁷ Yoshua ndiye aliyechukua nafasi ya Musa, na kwa kuwa alikuwa akijifunza kwa ukawaida Sheria ya Mungu alikuwa na imani yenye nguvu na uhodari. Mwaka wa 1473 mbele ya Kristo, Waisraeli walikuwa tayari kuingia katika Inchi ya Ahadi. Wakati huo Mungu alimwamuru Yoshua: “Uwe hodari na mwenye nguvu sana.” Kwa hiyo, kutii Sheria, kungemusaidia Yoshua atende kwa hekima na kupata ushindi. Mungu alimwambia: “Usitetemeke wala usiwe na hofu, kwa maana Yehova Mungu wako yupo pamoja nawe kila mahali unapoenda.” (Yos. 1:7-9) Maneno hayo yalimutia Yoshua nguvu kabisa! Na bila shaka Mungu alikuwa pamoja naye, kwa kuwa kwa miaka sita tu, yaani toka mwaka wa 1473 mupaka 1467 mbele ya Kristo, alichukua miji mingi katika Inchi ya Ahadi.

WANAWAKE WALIOMUTUMIKIA MUNGU BILA KUOGOPA

8. Tunajifunza nini kutokana na mufano wa imani na uhodari wa Rahabu?

⁸ Katika historia ya watu wa Mungu, kulikuwa na wanawake wengi waliosimama upande wa Yehova, na walifanya hivyo bila kuogopa. Kwa mufano, Rahabu, mwanamuke kahaba katika muji wa Yeriko alimwamini Mungu na kwa ujasiri aliwaficha wapelelezi wawili waliotumwa na Yoshua, na hivyo akawaambia wanaume waliotumwa na mufalme wa muji huo kwamba wapelelezi wamekwisha kuondoka. Yeye na watu wa nyumba yake waliokoka wakati  Waisraeli walichukua muji wa Yeriko. Rahabu aliacha kazi yake ya ukahaba, akaanza kumwabudu Yehova kwa uaminifu na akawa katika ukoo uliomutokeza Masiya. (Yos. 2:1-6; 6:22, 23; Mt. 1:1, 5) Yeye alibarikiwa kabisa kwa kuwa alionyesha imani na uhodari.

9. Namna gani Debora, Baraka, na Yaeli walionyesha uhodari?

⁹ Mwaka wa 1450 hivi, kisha Yoshua kufa, waamuzi ndio walianza kuongoza mambo katika Israeli. Mufalme wa Kanaani, Yabini aliwatesa Waisraeli kwa miaka 20, wakati huo Mungu alimwambia nabii-muke Debora amwambie mwamuzi Baraka apigane naye. Baraka alikusanya wanaume 10 000 kwenye Mulima Tabori na alikuwa tayari kupigana na Sisera, mukuu wa jeshi la Yabini, ambaye alikuja katika bonde la muto Kishoni pamoja na jeshi lake na magari ya vita 900. Waisraeli walipoelekea kwenye bonde, Mungu aliwapigania, na furiko la gafula likageuza uwanja wa pigano kuwa matope-matope yaliyokwamisha magari ya vita ya Wakanaani. Wanaume wa Baraka walishinda, na ‘kambi yote ya Sisera ikaanguka kwa upanga.’ Sisera akakimbilia katika hema ya Yaeli, lakini mwanamuke huyo akamuua alipokuwa mwenye kulala. Kulingana na maneno ya kinabii ambayo Debora alimwambia Baraka, “kitu cha kurembesha” cha ushindi huo kilimwendea mwanamuke, Yaeli. Kwa kuwa Debora, Baraka, na Yaeli walitenda kwa uhodari, Israeli “ikawa bila usumbufu tena kwa miaka 40.” (Amu. 4:1-9, 14-22; 5:20, 21, 31) Wanaume na wanawake wengi wenye kumuogopa Mungu walionyesha imani na uhodari kama huo.

MANENO YETU YANAWEZA KUWACHOCHEA WENGINE WAWE HODARI

10. Kwa nini mambo tunayosema yanaweza kuwachochea wengine kuwa hodari?

¹⁰ Yale tunayosema yanaweza kuwachochea waabudu wenzetu wawe hodari. Miaka 1 100 hivi mbele ya Kristo, Mufalme Daudi alimwambia mwana wake Sulemani hivi: ‘Uwe hodari na mwenye nguvu nawe utende. Usiogope wala usiwe na hofu, kwa maana Yehova Mungu, Mungu wangu, yuko pamoja nawe. Hatakutupa wala kukuacha mupaka itakapomalizika kazi yote ya utumishi wa nyumba ya Yehova.’ (1 Nya. 28:20) Sulemani alitenda kwa uhodari na akamujengea Yehova hekalu nzuri huko Yerusalemu.

11. Kwa kuwa binti yule wa Israeli alikuwa hodari, maneno yake yalikuwa na matokeo gani juu ya maisha ya mwanaume fulani?

¹¹ Miaka 1 000 hivi mbele ya Kristo, maneno ya ujasiri ya binti Mwisraeli yalimusaidia mwanaume mwenye ukoma. Binti huyo alichukuliwa na kikundi cha waporaji na akafanywa kuwa mutumishi wa Naamani, mukuu wa jesi la Siria, aliyekuwa na ukoma. Kwa kuwa  binti huyo alijua miujiza ambayo Yehova alifanya kupitia Elisha, alimwambia muke wa Naamani kwamba ikiwa mume wake angekwenda Israeli, nabii wa Mungu angemuponyesha. Naamani alienda Israeli, akaponyeshwa kimuujiza, na akawa mwabudu wa Yehova. (2 Fal. 5:1-3, 10-17) Ikiwa wewe ni kijana anayemupenda Mungu kama binti huyo, Yehova anaweza kukupa uhodari ili uwahubirie walimu, wanafunzi wenzako, na watu wengine.

12. Namna gani maneno ya Mufalme Hezekia yalichochea watu wake?

¹² Maneno yanayotolewa kwa hekima yanaweza kuchochea wengine wawe hodari wakati wa hatari. Miaka 800 hivi mbele ya Kristo, wakati Waasuria waliposhambulia Yerusalemu, Mufalme Hezekia aliwaambia watu hivi: ‘Iweni hodari na wenye nguvu. Musiogope wala musiwe na hofu kwa sababu ya mufalme wa Ashuru na kwa sababu ya umati wote ulio pamoja naye; kwa maana kuna wengi walio pamoja nasi kuliko wale walio pamoja naye. Yeye, mukono wa nyama uko pamoja naye, lakini sisi, Yehova Mungu wetu yuko pamoja nasi ili kutusaidia na kupigana vita vyetu.’ Walipokea maneno hayo namna gani? “Watu wakaanza kujitegemeza juu ya maneno ya Hezekia”! (2 Nya. 32:7, 8) Maneno hayo yaliwasaidia wawe hodari kabisa. Maneno kama hayo yanaweza kutusaidia sisi na Wakristo wenzetu tuwe hodari zaidi wakati watu fulani wanatutesa.

13. Obadia, musimamizi wa nyumba ya Mufalme anatutolea mufano gani wa uhodari?

¹³ Wakati fulani tunaonyesha uhodari kwa matendo tu. Miaka 1 000 hivi, mbele ya Kristo, Obadia, musimamizi wa nyumba ya Mufalme Ahabu aliwaficha manabii wa Yehova mia moja kwa ujasiri “wakiwa vikundi viwili vya watu 50 pangoni” ili wasiuawe na Malkia muovu Yezebeli. (1 Fal. 18:4) Kama Obadia, aliyemuogopa Mungu, leo watumishi waaminifu wa Yehova wamewaficha kwa ujasiri Mashahidi wenzao, na walikataa kuwafunulia watesaji habari kuwahusu.

ESTA—MALKIA HODARI

14, 15. Namna gani Malkia Esta alionyesha imani na ujasiri, na matokeo yakawa nini?

¹⁴ Malkia Esta alionyesha imani kubwa na ujasiri wakati Hamani, mutu muovu alipanga kuwaua Wayahudi wote waliokuwa chini ya Ufalme wa Perse, miaka 1 500 hivi mbele ya Kristo. Bila shaka wote waliomboleza na kufunga na kusali kwa moyo wao wote! (Esta 4:1-3) Malkia Esta alihuzunishwa sana. Binamu yake Mordekai alimutumia kopi ya sheria iliyoruhusu kuuawa kwa Wayahudi na akamuamuru amuendee mufalme ili kumusihi kwa ajili ya Wayahudi wenzake. Lakini kufanya hivyo ilikuwa hatari kwa kuwa mutu yeyote aliyemufikia mufalme bila kualikwa aliuawa.​—Esta 4:4-11.

¹⁵ Hata hivyo, Mordekai alimwambia Esta hivi: ‘Ukinyamaza kabisa wakati huu, musaada na ukombozi utatoka mahali pengine. Na ni nani anayejua ikiwa si kwa ajili ya wakati kama huu kwamba umefikia heshima ya kifalme?’ Esta akamwambia Mordekai akusanye Wayahudi huko Shushani na kufunga kwa ajili yake. Akasema: ‘Nitafunga vivyo hivyo, na baada ya hapo nitaingia kwa mufalme, jambo ambalo ni kinyume cha sheria. Nami nikiangamia, na niangamie.’ (Esta 4:12-17) Esta alitenda kwa ujasiri, na kitabu cha Esta kinaonyesha kwamba Yehova aliwaokoa watu wake. Leo, Wakristo watiwa-mafuta na kondoo wengine wanaonyesha ujasiri kama huo wakati wa majaribu—na sikuzote ‘Musikiaji wa sala’ anawategemeza.​—Soma Zaburi 65:2; 118:6.

“JIPENI MOYO”

16. Vijana wanaweza kujifunza nini kutoka kwa Yesu?

¹⁶ Siku moja, wazazi wa Yesu walimupata katika hekalu. Yesu alikuwa na  miaka 12, alikuwa ‘akiketi katikati ya walimu, akiwasikiliza na kuwauliza maulizo.’ Zaidi ya hilo, ‘wale wote waliokuwa wakimusikiliza walikuwa wakishangazwa daima na uelewaji wake na majibu yake.’ (Luka 2:41-50) Ijapokuwa alikuwa kijana, Yesu alikuwa na imani na ujasiri wa kutosha, kwa hiyo aliwauliza walimu wazee maulizo katika hekalu. Kukumbuka mufano wa Yesu, kutasaidia vijana katika kutaniko watumie kila nafasi ili ‘kujitetea mbele ya kila mutu anayetaka kutoka kwao sababu ya tumaini lililo ndani yao.’​—1 Pet. 3:15.

17. Kwa nini Yesu aliwaambia wanafunzi wake ‘wajipe moyo,’ na kwa nini ni lazima sisi pia tutende kwa ujasiri?

¹⁷ Yesu aliwaambia wengine ‘wajipe moyo.’ (Mt. 9:2, 22) Aliwaambia wanafunzi wake hivi: ‘Tazameni! Saa inakuja, kwa kweli, imekuja, wakati mutakapotawanyika na kwenda kila mumoja kwenye nyumba yake nanyi mutaniacha peke yangu; na bado siko peke yangu, kwa sababu Baba yuko pamoja nami. Nimewaambia mambo haya ili kupitia kwangu mupate kuwa na amani. Ulimwenguni muna ziki, lakini jipeni moyo! Mimi nimeushinda ulimwengu.’ (Yoh. 16:32, 33) Watu wa ulimwengu wanatuchukia kama walivyowachukia wafuasi wa Yesu wa kwanza, lakini acheni tusiwe kama watu hao wa ulimwengu. Kukumbuka ujasiri ambao Mwana wa Mungu alionyesha kunaweza kutusaidia kuwa na ujasiri ili tusichafuliwe na ulimwengu huu. Yesu alishinda ulimwengu, sisi pia tunaweza kuushinda.​—Yoh. 17:16; Yak. 1:27.

“JIPE MOYO!”

18, 19. Mutume Paulo alionyesha namna gani kwamba alikuwa na imani na ujasiri?

¹⁸ Mutume Paulo alivumilia majaribu mengi. Wakati fulani, Wayahudi wa huko Yerusalemu wangemukata vipande-vipande ikiwa askari Waroma hawangemuokoa. Usiku huo, “Bwana akasimama kando yake na kusema: ‘Jipe moyo! Kwa maana kama vile ambavyo umekuwa ukitoa ushahidi kamili katika Yerusalemu juu ya mambo yanayonihusu, vivyo hivyo utatoa ushahidi katika Roma pia.’” (Mdo. 23:11) Ni hivyo Paulo alivyofanya.

¹⁹ Bila woga, Paulo alikemea wale ‘mitume walio bora sana,’ waliotaka kuharibu kutaniko la Korintho. (2 Kor. 11:5; 12:11) Tofauti na wao, kupitia vifungo vya gereza, kupigwa fimbo, safari zenye hatari, hatari zingine, njaa, kiu, na kutokulala usiku, na pia kuhangaikia sana waamini wenzake, Paulo alionyesha kabisa kwamba yeye ni mutume. (Soma 2 Wakorintho 11:23-28.) Huo ni ushuhuda mukubwa wa imani na ujasiri​—na unaonyesha kwamba Yehova alimutegemeza Paulo!

20, 21. (a) Toa mufano unaoonyesha kwamba tunahitaji kuwa na ujasiri. (b) Ni katika hali gani mbalimbali tunahitaji kuonyesha ujasiri, na tunahakikishiwa nini?

²⁰ Si Wakristo wote watakaopatwa na mateso makali. Hata hivyo, wote wanahitaji kuwa na ujasiri ili kupambana na matatizo ya maisha. Kwa mufano: Kijana mumoja huko Brazili alishirikiana na kikundi cha vijana wenye kutendea watu mambo maovu. Baada ya kujifunza Biblia, aliona ulazima wa kubadilika, lakini mutu yeyote aliyeachana na kikundi hicho aliuawa. Alisali, na akatumia maandiko ili kumuonyesha kiongozi wao kwa nini anajiondoa katika kikundi hicho. Kiongozi wao alimukubalia bila matatizo yoyote na akawa muhubiri wa Ufalme.

²¹ Ili kuhubiri habari njema inaomba kuwa na ujasiri. Ni lazima vijana Wakristo waonyeshe sifa hiyo ili waendelee kuwa washikamanifu kwenye masomo. Ni lazima kuwa na ujasiri ili kuomba siku za mapumuziko kazini ili kuhuzuria vipindi vyote vya mukusanyiko wa wilaya. Kuna mambo mengine mengi ambayo yanatuomba kutenda kwa ujasiri. Hata hivyo, iwe tunapambana na matatizo gani, Yehova atasikia ‘sala zetu za imani.’ (Yak. 5:15) Na bila shaka, anaweza kututolea roho yake takatifu ili tuwe “hodari na wenye nguvu sana”!

[Maulizo ya Funzo]

[Picha katika ukurasa wa 11]

Enoko alihubiri kwa ujasiri katika ulimwengu usiomuogopa Mungu

[Picha katika ukurasa wa 12]

Yaeli alikuwa mwanamuke hodari na mwenye nguvu