Je, Neno Lako Ni ‘Ndiyo, na Pia Siyo’?
Fikiria hali hii: Muzee mumoja aliye mushiriki wa Halmashauri ya Uhusiano na Hospitali amepanga kuhubiri Siku ya Yenga asubuhi pamoja na ndugu mumoja kijana. Lakini, asubuhi hiyo, ndugu mumoja ambaye bibi yake alipelekwa haraka kwenye hospitali kwa sababu ya aksidenti ya motokari anamujulisha muzee huyo kupitia telefone kwamba anahitajiwa haraka. Anamuomba amusaidie kupata muganga aliye tayari kutunza bibi yake bila kutumia damu. Kwa hiyo, muzee huyo haende tena kuhubiri kama alivyokuwa amepanga na ndugu huyo kijana. Anaenda kusaidia familia hiyo iliyo katika hali ambayo haikutazamiwa.
Wazia hali nyingine: Mama mumoja anayelea watoto wawili peke yake anaalikwa na familia moja ya kutaniko lake ili wapitishe wakati pamoja mangaribi fulani. Watoto wake wanafurahi sana anapowaambia habari hiyo. Wanangojea kwa hamu mangaribi hiyo. Lakini, siku moja mbele ya mangaribi hiyo, familia hiyo inamujulisha mama huyo kwamba kumetokea jambo moja ambalo halikutazamiwa na kwamba haitawezekana tena wapitishe wakati pamoja. Kisha siku fulani mama huyo anavumbua sababu iliyofanya familia hiyo ibadili programe. Kisha kumualika mama huyo, familia hiyo ilikubali mualiko mwingine mangaribi hiyohiyo.
Sisi Wakristo, tunapaswa kutimiza ahadi tunazotoa. Hatupaswe kusema “‘ndiyo’ na pia ‘siyo.’” (2 Kor. 1:18) Lakini, kama mifano hiyo miwili inavyoonyesha, hali zinatofautiana. Hali fulani inaweza kutulazimisha ionekane kwamba tunalazimika kubadili programe ambayo tulikuwa tumefanya. Wakati fulani, mutume Paulo alijikuta katika hali hiyo.
PAULO ANAONWA KUWA KIGEUGEU
Alipokuwa Efeso katika safari yake ya tatu ya umisionere, mwaka wa 55, Paulo alipanga kuvuka Bahari ya Aegea mupaka Korintho na kuendelea na safari yake mupaka Makedonia. Alipokuwa akirudi Yerusalemu, alipanga kutembelea kutaniko la Korintho mara ya pili, ili kuchukua michango waliyofanya kwa ajili ya ndugu huko Yerusalemu. (1 Kor. 16:3) Tunajua hivyo kwa sababu ya andiko la 2 Wakorintho 1:15, 16, linalosema hivi: ‘Nikiwa na uhakika huu, nilikuwa nikikusudia hapo mbeleni kuja kwenu, ili muwe na pindi ya pili ya kuwa na shangwe, nami niende Makedonia baada ya kukaa kidogo kwenu, na kurudi kutoka Makedonia kuja kwenu nanyi munisindikize kwenda Yudea.’
Inaonekana kwamba Paulo alikuwa amejulisha ndugu wa Korintho kuhusu programe yake katika barua aliyowaandikia hapo mbele. (1 Kor. 5:9) Lakini, muda mufupi tu kisha kuandika barua hiyo, Paulo alisikia kutoka kupitia nyumba ya Kloe na wengine kwamba kulikuwa migawanyiko mikubwa katika kutaniko la Korintho. (1 Kor. 1:10, 11) Paulo aliamua kubadili programe yake ya kwanza, na kisha aliwaandikia barua inayoitwa Wakorintho wa kwanza. Katika barua hiyo, Paulo aliwatolea kwa upendo mashauri na marekebisho. Pia, alionyesha kwamba alikuwa amebadili programe yake na kwamba angeenda kwanza Makedonia mbele ya kuja Korintho.—1 Kor. 16:5, 6. *
Inaonekana kwamba ndugu wa Korintho walipopata barua yake, watu fulani ambao aliita kuwa ‘mitume walio bora zaidi’ walianza kusema kwamba yeye ni kigeugeu, hatimize mambo anayosema. Paulo alijitetea kwa kuwauliza hivi: “Basi, nilipokuwa nikikusudia hivyo, je, nilifanya mambo kijuujuu? Ao mambo yale ninayokusudia, je, mimi nayakusudia kulingana na mwili, ili kwamba niseme ‘Ndiyo, ndiyo’ na [pia] ‘Siyo, siyo’?”—2 Kor. 1:17; 11:5.
Tunaweza kujiuliza, je, kweli mutume Paulo ‘alifanya [ao kuchukua] mambo kijuujuu tu’? Hapana kabisa! Neno linalotafsiriwa “kijuujuu” linamaanisha hali ya kuwa kigeugeu na linatumiwa kuhusu mutu asiyetumainika, asiyetimiza mambo anayosema. Paulo aliwauliza hivi: “Mambo yale ninayokusudia, je, mimi nayakusudia kulingana na mwili?” Ulizo hilo liliwasaidia Wakristo wa Korintho waone kwamba ikiwa Paulo alibadili programe yake, hilo halimaanishe kwamba alikuwa mutu asiyetumainika.
Paulo alitupilia mbali maneno yao ya uwongo alipoandika hivi: “Lakini Mungu anaweza kutegemewa ili neno letu kwenu lisiwe ni ‘ndiyo’ na pia ‘siyo.’” (2 Kor. 1:18) Bila shaka, Paulo alibadili programe yake kwa sababu alikuwa akiwafikiria ndugu na dada zake wa Korintho. Andiko la 2 Wakorintho 1:23 linaonyesha kwamba ‘ilikuwa kuwahurumia’ ndio ilimufanya abadili programe yake ya mwanzoni ya kuenda Korintho. Kwa kubadili programe yake, aliwaachia wakati wa kutengeneza mambo mbele afike kuwaona. Paulo alitumaini kwamba watafanya hivyo. Alipokuwa Makedonia, Tito alimujulisha kwamba barua yake imewasaidia wahuzunikie matendo yao na kutubu. Aliposikia hivyo, Paulo alifurahi sana.—2 Kor. 6:11; 7:5-7.
“AMINA” INAYOSEMWA KWA MUNGU
Kusema kwamba Paulo alikuwa kigeugeu kulipaswa kuwafanya watu wafikiri kwamba maneno yake ya kila siku hayawezi kutumainiwa, na hata kazi yake ya kuhubiri. Lakini, Paulo aliwakumbusha Wakorintho kwamba alikuwa amewahubiria habari za Yesu Kristo. “Kwa maana Mwana wa Mungu, Kristo Yesu, aliyehubiriwa katikati yenu kupitia sisi, yaani, kupitia mimi na Silvano na Timotheo, hakuwa ‘ndiyo’ na pia ‘siyo’, bali ‘ndiyo’ imekuwa ‘ndiyo’ kuhusiana naye.” (2 Kor. 1:19) Je, Yesu Kristo, ambaye Paulo aliiga, yeye pia alikuwa kigeugeu, mutu asiyestahili kutumainiwa? Hapana kabisa! Yesu alisema kweli siku zote za maisha yake na huduma yake duniani. (Yoh. 14:6; 18:37) Ikiwa mambo ambayo Yesu alihubiri yalikuwa kweli kabisa na ya kutumainiwa, mahubiri ya Paulo yalikuwa ya kweli pia kwa sababu alihubiri mambo yaleyale.
Bila shaka, Yehova ni “Mungu wa ukweli.” (Zab. 31:5) Maneno haya ya Paulo yanaonyesha hivyo: “Hata ahadi za Mungu ziwe nyingi kadiri gani, zimekuwa ‘ndiyo’ kwa njia yake,” ni kusema, kwa njia ya Kristo. Kwa kuwa Yesu alibaki mwaminifu kwa Mungu alipokuwa duniani, hatuna sababu hata moja ya kushakia ahadi za Yehova. Paulo aliongezea hivi: “Kwa hiyo kupitia yeye [Yesu] pia ‘Amina’ inasemwa kwa Mungu kwa ajili ya utukufu kupitia sisi.” (2 Kor. 1:20) Yesu ni “Amina” ao uhakikisho wa kwamba ahadi zote za Yehova Mungu zitatimia kabisa-kabisa!
Sikuzote mutume Paulo alitimiza yale aliyosema. Kwa kufanya hivyo, aliiga Yehova na Yesu ambao wanasema kweli sikuzote. (2 Kor. 1:19) Hakuwa kigeugeu, mutu anayetoa ahadi “kulingana na mwili.” (2 Kor. 1:17) Lakini, ‘alitembea kwa roho.’ (Gal. 5:16) Kila jambo alilofanya lilionyesha kwamba alihangaikia faida za wengine. Ndiyo yake ilimaanisha Ndiyo!
JE, NDIYO YAKO INAMAANISHA NDIYO?
Leo, ni kawaida kuona watu wasiotii kanuni za Biblia wakifanya mapatano na kuyavunja kwa sababu tu ya tatizo fulani ndogo ao wamevumbua jambo lingine nzuri zaidi. Katika mambo ya biashara, kila mara “ndiyo” haimaanishe “ndiyo,” hata ikiwa watu wameandikiana na kutia sinyatire. Wengi hawaone tena ndoa, ambayo ni mapatano kati ya watu wawili, kuwa mapatano ya maisha yote. Lakini, hesabu ya ndoa zinazovunjika inaendelea kuongezeka sana na hilo linaonyesha kwamba wengi wanaona ndoa kuwa mapatano ya kawaida tu ambayo mutu anaweza kuvunja wakati anapenda.—2 Tim. 3:1, 2.
Namna gani wewe? Je, Ndiyo yako inamaanisha Ndiyo? Kama tulivyoona mwanzoni mwa habari hii, unaweza kuvunja mapatano fulani, si kwa sababu wewe ni kigeugeu, lakini kwa sababu ya hali fulani ambazo haukutazamia. Lakini, Mukristo anapotoa ahadi ao kufanya mapatano fulani, anapaswa kufanya yote anayoweza ili kuyatimiza. (Zab. 15:4; Mt. 5:37) Ikiwa unafanya hivyo, utajulikana kuwa mutu wa kutumainika, mutu anayetimiza mambo anayosema, mutu anayesema kweli kila mara. (Efe. 4:15, 25; Yak. 5:12) Watu wanapotambua kwamba wewe unasema kweli katika mambo ya kila siku ya maisha, wanaweza kuwa tayari kukusikiliza unapozungumuza nao kweli kuhusu Ufalme wa Mungu. Kwa hiyo basi, tufanye yote tunayoweza ili Ndiyo yetu imaanishe kabisa Ndiyo!
^ Muda mufupi kisha kuandika barua yake ya 1 kwa Wakorintho, Paulo alipitia Troa ili kuenda Makedonia, ni huko aliandika barua ya 2 kwa Wakorintho. (2 Kor. 2:12; 7:5) Baadaye, alitembelea Korintho.
