Rushwa—Imeenea Kadiri Gani?
Rushwa—Imeenea Kadiri Gani?
JOHN * anasema hivi: “Kompani yetu inatumikia serikali. Mara nyingi tunafanya miezi miwili ao mitatu bila kulipwa. Lakini hivi karibuni, mutumishi mumoja wa serikali aliniita kwa njia ya telefone na kuniambia kama, tukimupatia feza kidogo, anaweza kuanza kutulipa kwa wakati.”
JE, UMEKWISHA kuombwa rushwa (kata-midomo)? Labda hali yako inatofautiana na ile ya John anayetajwa hapo juu, lakini kwa kweli umekwisha kusumbuliwa na matokeo mabaya ya rushwa.
Ripoti moja ya mwaka wa 2011 ya shirika linalochunguza mambo ya rushwa (Transparency International) * imeonyesha kama inchi nyingi kati ya inchi 183 zilizochunguzwa, zimefikia kiwango kikubwa sana cha rushwa. Ripoti ya 2009 ya shirika hilo ilionyesha kama “rushwa inafanywa katika kila sehemu ya dunia.”
Katika hali fulani, matokeo ya rushwa yanaweza kuleta hatari. Kwa mufano, gazeti Time lilisema kwamba mambo kama vile “rushwa na kutojali” yalichangia sana katika vifo vingi vilivyotokezwa na tetemeko kubwa la inchi huko Haïti mwaka wa 2010. Gazeti hilo liliendelea kusema hivi: “Nyumba zinajengwa bila kufuata maagizo ya fundi na watumishi wa serikali wanaotumwa ili kuchunguza mambo wanapewa rushwa.”
Je, inawezekana rushwa imalizwe kabisa? Ili kupata jibu la ulizo hilo, ni lazima tujue mambo yanayoleta rushwa. Tutazungumuzia mambo hayo katika habari inayofuata.
[Maelezo ya chini]
^ Jina limebadilishwa.
^ Shirika la Transparency International limepanga inchi mbalimbali kulingana na kiwango cha rushwa cha kila inchi katika kazi za serikali.
[Wazo la fungu kwenye ukurasa 3]
“Rushwa ni kutumia vibaya mamlaka ambayo mutu alipewa kwa faida yake mwenyewe. Inaumiza moyo wa kila mutu ambaye maisha, kazi ao furaha yake inategemea kufuatia haki kwa watu walio na mamlaka.”—TRANSPARENCY INTERNATIONAL
