Naoko, tuliyezungumuzia kwenye mwanzo wa habari hii, alisema hivi juu ya namna aliweza kushinda tabia ya kuvuta tumbaku: “Niliweza kubadilisha maisha yangu kwa sababu ya kujifunza kweli juu ya sifa za Mungu na kusudi lake.” Mambo aliyojifunza yanapatikana katika Biblia. Hata ikiwa neno tumbaku halipatikane katika Biblia, Biblia inatusaidia kuelewa mawazo ya Mungu juu ya kuvuta tumbaku. * Ujuzi huo ndio ulipatia watu wengi nguvu za kupiganisha ao kuacha tabia hiyo. (2 Timotheo 3:16, 17) Acha tufikirie matokeo tatu mabaya sana ya kuvuta tumbaku na tuone Biblia inasema nini juu ya mambo hayo.

Tumbaku ina nikotini, moja kati ya vitu vyenye kujulikana sana vinavyofanya mutu kuwa mutumwa. Inaweza kutenda kama kitu cha kusisimua mwili ao cha kupunguza utendaji wa mwili. Kuvuta tumbaku kunaingiza nikotini katika ubongo haraka na mara kwa mara. Kwa sababu muvuto mumoja wa tumbaku unatoa kipimo kimoja cha nikotini, inakadiriwa kuwa mutu anayevuta paketi moja kila siku anatoa vipimo karibu 200 vya nikotini kwa siku, hivyo ni vipimo vikubwa sana vya nikotini kuliko vile vinavyopatikana katika dawa zingine zote za kulewesha. Matumizi ya kawaida ya tumbaku yanafanya nikotini iingize mutu katika utumwa. Mara tu mutu anapokuwa mutumwa wa tumbaku, anasikia maumivu makali ikiwa hamu yake ya nikotini haikutoshelezwa.

Biblia inatusaidia kuwa na mawazo yenye kufaa juu ya jambo hilo. Inasema hivi: ‘Je, hamujue kwamba ikiwa munaendelea kujitoa wenyewe kwa yeyote kuwa watumwa ili kumutii yeye, ninyi ni watumwa wake kwa sababu munamutii yeye?’ (Waroma 6:16) Wakati mawazo ya mutu na matendo yake vinatawaliwa na tamaa ya tumbaku, bila kukawia anakuwa mutumwa wa tabia mbaya. Hata hivyo, Mungu, ambaye jina lake ni Yehova, anataka tuwe huru, si kuwa huru tu kutokana na tabia zenye zinaharibu mwili wetu lakini pia kuwa huru kutokana na tabia zenye zinaharibu roho yetu, ni kusema, mambo yenye akili inapenda kufikiria. (Zaburi 83:18; 2 Wakorintho 7:1) Kwa hiyo, wakati mutu anamujua Yehova vizuri na kumuheshimu, anatambua kwamba anapaswa kumutolea yaliyo bora na kwamba hawezi kumutolea yaliyo bora wakati angali mutumwa wa tabia yenye kuharibu. Kutambua jambo hilo kunamusaidia mutu awe na nia ya kushinda tamaa zenye kuharibu.

Olaf, anayeishi katika inchi ya Ujerumani, alishinda tabia mbaya ya kuvuta sigareti aliyokuwa nayo kwa miaka 16, alianza tabia hiyo alipokuwa na miaka 12. Olaf aliwaza kwamba tabia ya kuvuta sigareti haikukuwa na hatari. Lakini, kisha miaka mingi alifanywa kuwa mutumwa wa tabia hiyo na hakuweza kuizuia. Olaf anasema hivi: “Siku moja sigareti yangu iliponiishia, nilihangaika sana na kwa hiyo, nikakusanya pamoja vipande vidogo-vidogo vya sigareti vilivyobaki kwenye kisahani cha majivu na nikavifunga ndani ya kipande cha karatasi cha gazeti. Ninapokumbuka jambo hilo, ninaona kuwa lilikuwa la haya kabisa.” Namna gani aliacha tabia hiyo mbaya ya kuvuta tumbaku? Anasema hivi: “Jambo la maana lilikuwa nia  ya kumupendeza Yehova. Upendo wa Yehova kwa wanadamu na tumaini ambalo anawatolea vilinisaidia nipate nguvu ya kuacha kabisa-kabisa tabia hiyo.”

Kitabu kimoja kinasema hivi: “Kuvuta sigareti . . . kumehakikishwa na wanasayansi kwamba kunaharibu kabisa kila kiungo katika mwili na kunaongeza magonjwa na vifo.” (The Tobacco Atlas) Inajulikana vizuri kwamba kuvuta tumbaku kunaleta magonjwa yasiyoambukia kama vile kansa, ugonjwa wa moyo, na magonjwa ya mapafu. Lakini kulingana na Shirika la Afya Ulimwenguni (OMS), kuvuta tumbaku ni moja kati ya mambo makubwa yanayotokeza vifo vinavyoletwa na magonjwa yenye kuambukia, kama vile kifua kikuu (tuberculose).

Kupitia Biblia, Neno lake, Yehova Mungu anatufundisha kuwa na maoni yenye kufaa juu ya uzima wetu, mwili wetu, na uwezo wetu. Yesu, Mwana wake, alionyesha jambo hilo aliposema hivi: ‘Lazima umupende Yehova Mungu wako kwa moyo wako wote na kwa nafsi yako yote na kwa akili yako yote.’ (Mathayo 22:37) Ni wazi kwamba Mungu anataka tutumie vizuri maisha yetu na mwili wetu na kuvitendea kwa heshima. Tunapojifunza juu ya Yehova na ahadi zake, tunafikia kumupenda na kupendezwa na mambo yote ambayo ametufanyia. Hilo linatuchochea kuachana na kitu chochote kinachoharibu mwili wetu.

Jayavanth, muganga mumoja huko India, alivuta tumbaku kwa miaka 38. Anasema hivi: “Nilijifunza juu ya hatari za kuvuta tumbaku kupitia magazeti ya kiganga. Nilijua kwamba ni vibaya, na niliwashauria watu niliokuwa ninatunza waache tabia hiyo. Lakini, kisha kujaribu kuacha tabia hiyo mara tano ao mara sita, sikuweza kuiacha mimi mwenyewe.” Ni nini iliyomusaidia aache tabia hiyo mwishowe? Anaeleza hivi: “Niliacha kuvuta tumbaku kwa sababu ya kujifunza Biblia. Nia ya kumupendeza Yehova ilinichochea kuacha tabia hiyo mara moja.”

Moshi unaopulizwa na muvutaji wa tumbaku na moshi unaotokana na kuunguza tumbaku ni wenye sumu. Kupumua moshi unaopulizwa na muvutaji kunaweza kuleta ugonjwa wa kansa na magonjwa mengine, na kila mwaka moshi huo unaua watu 600000 wasiovuta tumbaku, zaidi sana wanawake na watoto. Ripoti moja ya OMS inaonya hivi: “Hakuna usalama wa kupumua moshi unaopulizwa na wavutaji wa tumbaku.”

 Kulingana na Yesu, amri ya kupenda jirani, ni kusema, familia yetu, majirani wetu, na watu wengine walio karibu nasi, ni amri ya pili kisha kumupenda Mungu. Alisema hivi: ‘Umupende jirani yako kama wewe mwenyewe.’ (Mathayo 22:39) Ikiwa tunaendelea kuwa na tabia inayowaumiza watu wanaotuzunguka, hatuwezi kusema kuwa tunamupenda jirani yetu. Upendo wa kweli unatuchochea kufuata shauri hili la Biblia: ‘Kila mumoja na aendelee kutafuta, si faida yake mwenyewe, bali ile ya yule mutu mwengine.’—1 Wakorintho 10:24.

Armen, anayeishi katika inchi ya Armenia, anasema hivi: “Watu wa familia yangu waliniomba niache kuvuta tumbaku kwa sababu kuvuta tumbaku kuliwaumiza. Lakini sikupenda kukubali kwamba kuvuta kwangu tumbaku kungewaumiza.” Anaeleza kitu kilichomusaidia abadilishe mawazo yake: “Ujuzi wangu wa Biblia na upendo kwa Yehova vilinisaidia niache kuvuta tumbaku na nikubali kwamba tabia hiyo ilikuwa inaniumiza mimi na watu walio karibu na mimi.”

Ujuzi wa Biblia ulisaidia Olaf, Jayavanth, na Armen kuacha tabia chafu iliyokuwa inawaumiza wao na watu wengine. Waliweza kushinda tabia hiyo si kwa sababu tu walijua kuwa ilikuwa inaumiza watu wengine lakini kwa sababu walifikia kumupenda Yehova na walitaka kumupendeza. Daraka la lazima la upendo linakaziwa katika andiko la 1 Yohana 5:3, linalosema hivi: ‘Kumupenda Mungu kunamaanisha hivi, kwamba tuzishike amri zake; na bado amri zake si muzigo muzito.’ Ni kweli, kufuata kanuni za Biblia si vyepesi kila mara, lakini wakati mutu anachochewa na upendo mwingi kwa Mungu, haitakuwa vigumu kumutii.

Kupitia kampanye ya kufundisha watu duniani pote, leo Yehova Mungu anasaidia mamilioni ya watu wawekwe huru ao kutoka katika utumwa wa tumbaku. (1 Timotheo 2:3, 4) Hivi karibuni, Yehova ataondoa mufumo wa kibiashara wenye kutafuta faida zake wenyewe kupitia Ufalme wake, ni kusema, serikali yake ya kimbingu inayoongozwa na Yesu Kristo, Mwana wake. Mufumo huo ndio unafanya mamilioni ya watu wawe watumwa wa tumbaku. Yehova atamaliza kabisa tabia ya kuvuta tumbaku yenye kuenea sana na kuweka mambo mazuri, atawaongoza wanadamu watiifu wawe wakamilifu kimwili na kiakili.—Isaya 33:24; Ufunuo 19:11, 15.

Ikiwa unajikaza kuacha tabia ya kuvuta tumbaku lakini haujaweza kuiacha, usivunjike moyo. Kwa kujifunza kumupenda Yehova na kuwa na mawazo yake juu ya kuvuta tumbaku, wewe pia unaweza kupata nguvu unayohitaji ili kushinda tabia hiyo. Mashahidi wa Yehova watafurahi kuzungumuza na wewe uso kwa uso ili kukutolea musaada unaofaa kusudiujifunze kanuni za Biblia na kuzitumikisha. Uwe na uhakika kwamba ikiwa unataka musaada wa Yehova ili kuacha tabia ya kuvuta tambaku, atakupatia uwezo na nguvu uliyo nayo lazima.—Wafilipi 4:13.