SURA YA 8
Kutaniko “Likaingia Katika Kipindi cha Amani”
Sauli mwenye alikuwa natesa sana wanafunzi wa Kristo anakuwa muhubiri mwenye bidii
Inategemea Matendo 9:1-43
1, 2. Sauli alipanga kufanya nini Damasko?
Kikundi ya watu wenye kusafiri inakaribia Damasko, kwenye wanapanga kufanya jambo ya mubaya sana. Watalazimisha wanafunzi wa Yesu wenye watu walichukia sana watoke mu nyumba zao, watawafunga, watawapatisha haya, na kuwapeleka Yerusalemu juu wahukumiwe na Sanhedrini.
2 Sauli, mwenye anaongoza ile kikundi, tayari iko na hatia ya damu. a Mu masiku yenye ilipita, aliangalia na kuunga mukono wenzake wakati walikuwa wanapiga Stefano majiwe mupaka akakufa. (Mdo. 7:57–8:1) Zaidi ya kutesa wanafunzi wa Yesu wenye kuishi mu Yerusalemu, Sauli anapenda kutesa wanafunzi wote wa Yesu wenye kuishi fasi zingine. Anapenda kumaliza kabisa ile dini yenye kuchukiwa na watu, yenye kuitwa “Ile Njia.”—Mdo. 9:1, 2; ona kisanduku “ Mamlaka ya Sauli Katika Damasko.”
3, 4. (a) Ni mambo gani ilimufikia Sauli? (b) Tutazungumuzia maulizo gani?
3 Kwa kushitukia, mwangaza mukubwa unamuzunguka Sauli. Wenye wako nasafiri naye wanaona ile mwangaza na wanaishiwa kabisa. Sauli anageuka kipofu, na anaanguka chini. Hawezi kuona, na anasikia sauti kutoka mbinguni yenye inasema: “Sauli, Sauli, sababu gani unanitesa?” Sauli anashituka na anauliza hivi: “Wewe ni nani Bwana?” Jibu yenye Sauli anasikia inafanya aishiwe kabisa: “Mimi ni Yesu, mwenye unatesa.”—Mdo. 9:3-5; 22:9.
4 Maneno ya kwanza yenye Yesu aliambia Sauli inaweza kutufundisha nini? Kuchunguza hali zenye zilifanya Sauli afikie kuwa Mukristo kunaweza kutuletea faida gani? Namna kutaniko ilitumia kipindi ya amani kisha Sauli kuamini, inaweza kutufundisha nini?
“Sababu Gani Unanitesa?” (Mdo. 9:1-5)
5, 6. Maneno yenye Yesu aliambia Sauli inaweza kutufundisha nini?
5 Wakati Yesu alimusimamisha Sauli mu barabara ya kuenda Damasko, hakumuuliza hivi: “Sababu gani unatesa wanafunzi wangu?” Lakini sawa vile tumeona, alimuuliza hivi: “Sababu gani unanitesa?” (Mdo. 9:4) Bila shaka, wakati wanafunzi wa Yesu walikuwa nateswa, Yesu alisikia sawa vile ni yeye njo iko anateswa.—Mt. 25:34-40, 45.
6 Kama uko nateswa juu unamuamini Kristo, ukuwe hakika kama Yehova na Yesu wanajua hali yako. (Mt. 10:22, 28-31) Pengine hawatatosha ile mateso kwa sasa. Kumbuka kama Yesu aliona vile Sauli aliunga mukono kifo ya Stefano na namna alitosha kwa nguvu wanafunzi wake mu nyumba zao, katika Yerusalemu. (Mdo. 8:3) Lakini Yesu hakutenda palepale. Hata vile, kupitia Kristo, Yehova alipatia Stefano na wanafunzi wengine nguvu yenye walikuwa nayo lazima juu waendelee kuwa waaminifu.
7. Tunapaswa kufanya nini juu tuvumilie mateso?
7 Kufanya mambo yenye kufuata kunaweza kukusaidia weye pia uvumilie mateso: (1) Kuazimia kuendelea kuwa muaminifu hata kutokee nini. (2) Kuomba Yehova akusaidie. (Flp. 4:6, 7) (3) Kuachia Yehova kisasi. (Ro. 12:17-21) (4) Kuwa hakika kama Yehova atakupatia nguvu ya kuendelea kuvumilia mupaka wakati atatosha ile majaribu.—Flp. 4:12, 13.
“Sauli, Ndugu, Bwana . . . Amenituma” (Mdo. 9:6-17)
8, 9. Inawezekana Anania alijisikia namna gani kuhusu mugao wenye alipewa?
8 Kisha kujibia ulizo ya Sauli, “Wewe ni nani Bwana?” Yesu alimuambia hivi: “Simama uende katika muji, na utaambiwa kile unapaswa kufanya.” (Mdo. 9:6) Sasa Sauli ni kipofu, anapelekwa fasi kwenye alipaswa kubakia kule Damasko, na kule, anafunga na kusali kwa siku tatu. Ileile wakati, Yesu anazungumuza na mwanafunzi wake Anania kuhusu Sauli; Anania “mwenye Wayahudi wote wenye walikuwa wanaishi kule [Damasko] walikuwa wanatoa ushahidi muzuri juu yake.”—Mdo. 22:12.
9 Wazia namna Anania alijisikia! Yesu Kristo, kichwa cha kutaniko, mwenye amefufuliwa, iko nazungumuza naye na anamuchagua ili atimize mugao wa pekee. Ni pendeleo kubwa, lakini haiko ya mwepesi. Wakati Yesu aliambia Anania aende kuzungumuza na Sauli, Anania alijibia hivi: “Bwana, nimesikia watu wengi wanasema juu ya mutu huyu, juu ya mambo yote mabaya yenye alifanyia watakatifu wako katika Yerusalemu. Na hapa wakubwa wa makuhani wamemupatia mamlaka ili akamate wote wenye wanaitia jina lako.”—Mdo. 9:13, 14.
10. Wakati tunafikiria namna Yesu alimutendea Anania, ile inatufundisha nini juu ya Yesu?
10 Yesu hakumukaripia Anania juu alieleza wasiwasi yenye alikuwa nayo. Lakini, alimupatia muongozo wenye ulikuwa wazi. Alionyesha kama anamuhangaikia kwa kumuambia sababu yenye ilifanya amupatie ule mugao wa pekee. Yesu alisema hivi kuhusu Sauli: “Mutu huyu ni chombo chenye nimechagua ili kupeleka jina langu kwa mataifa na vilevile kwa wafalme na kwa wana wa Israeli. Kwa maana nitamuonyesha mateso yote yenye yatamupata kwa sababu ya jina langu.” (Mdo. 9:15, 16) Bila kukawia Anania alimutii Yesu. Alimutafuta Sauli na kumuambia hivi: “Sauli, ndugu, Bwana Yesu mwenye alikutokea katika barabara wakati ulikuwa unakuja, amenituma ili uweze kuona tena na ujazwe roho takatifu.”—Mdo. 9:17.
11, 12. Hii habari yenye kuhusu Yesu, Anania, na Sauli inaweza kutufundisha nini?
11 Hii habari yenye kuhusu Yesu, Anania, na Sauli, inatusaidia kuelewa mambo mingi. Kwa mufano, Yesu iko naongoza kabisa kazi ya kuhubiri, sawa vile aliahidi. (Mt. 28:20) Hata kama leo hazungumuze na kila mutu moja kwa moja, iko naongoza kazi ya kuhubiri kupitia mutumwa muaminifu mwenye ameweka ili asimamie watumishi wake wa nyumbani. (Mt. 24:45-47) Chini ya muongozo wa Baraza Yenye Kuongoza, wahubiri na mapainia wanatumwa ili kuenda kutafuta wale wenye wanapenda kujua mambo mingi juu ya Kristo. Sawa vile tuliona mu sura yenye kutangulia, wengi kati yao walisali ili wapate muongozo na kisha Mashahidi wa Yehova waliwatembelea.—Mdo. 9:11.
12 Anania alitii na kukubali mugao wenye alipewa, na alibarikiwa. Unatii amri ya kutoa ushahidi kwa bidii hata kama mugao wako unakuletea mahangaiko fulani? Inakuwaka nguvu kwa watu fulani kuhubiri nyumba kwa nyumba na kukutana na watu wenye hawajue. Wengine wanaonaka kama haiko mwepesi kuhubiria watu fasi za biashara, mu barabara, ao kupitia telefone ao barua. Anania alishinda woga wake na alikuwa na pendeleo ya kumusaidia Sauli apokee roho takatifu. b Anania aliweza kufanya vile juu alitegemea muongozo wa Yesu na aliona Sauli sawa vile ndugu yake. Kama Anania sisi pia tunaweza kushinda woga ikiwa tunaamini kama Yesu njo iko naongoza kazi ya kuhubiri, ikiwa tunajitia pa nafasi ya wengine, na ikiwa tunaona kama watu wote, hata watu wenye kuogopesha wanaweza kuwa ndugu zetu.—Mt. 9:36.
“Akaanza Kuhubiri . . . Juu ya Yesu” (Mdo. 9:18-30)
13, 14. Kama uko najifunza Biblia lakini hauyabatizwa, mufano wa Sauli unaweza kukufundisha nini?
13 Sauli alitumikisha haraka mambo yenye alijifunza. Kisha kuponyeshwa, alibatizwa na alianza kujiunga na wanafunzi wenye walikuwa wanaishi Damasko. Lakini, hakuishia pale. “Mara moja akaanza kuhubiri katika masinagogi juu ya Yesu, kwamba huyu ndiye Mwana wa Mungu.”—Mdo. 9:20.
14 Kama uko najifunza Biblia lakini hauyabatizwa, je, unaweza kufanya sawa Sauli kwa kutumikisha mambo yenye uko najifunza na kuamua kubatizwa bila kukawia? Sauli alijionea muujiza wenye Yesu alifanya, na bila shaka ile njo ilimuchochea kutenda. Lakini watu wengine walijionea pia miujiza ya Yesu. Kwa mufano, Wafarisayo fulani walijionea namna Yesu aliponyesha mukono wenye kukauka wa mwanaume fulani, na Wayahudi wengi walijua kama Yesu alimufufua Lazaro. Hata kama waliona ile miujiza ya Yesu, haikuwagusa na hata wamoja walimupinga. (Mk. 3:1-6; Yoh. 12:9, 10) Lakini Sauli yeye alibadilika. Juu ya nini alibadilika hata kama wengine hawakufanya vile? Juu alimuogopa Mungu zaidi kuliko wanadamu na alikuwa mwenye shukrani kwa ajili ya rehema yenye Yesu alimuonyesha. (Flp. 3:8) Kama na weye unafanya vile, hautaacha kitu yoyote ikuzuie kuhubiri na kutimiza mambo yenye inaombwa ili kustahili kubatizwa.
15, 16. Sauli alifanya nini mu masinagogi, na Wayahudi katika Damasko walitenda namna gani?
15 Wazia namna watu walishangala, walishituka, na kukasirika sana wakati Sauli alianza kuhubiri juu ya Yesu mu masinagogi. Waliuliza hivi: “Je, huyu haiko ule mutu mwenye alishambulia wale wenye wanaitia jina hilo kule Yerusalemu?” (Mdo. 9:21) Wakati alifasiria juu ya nini alibadilisha mawazo yake kuhusu Yesu, Sauli “alihakikisha kupatana na akili kwamba huyu ndiye Kristo.” (Mdo. 9:22) Lakini mafasirio yenye kupatana na akili haisadikishake kila mutu. Haiwezi kubadilisha watu wenye wanashikilia sana desturi zao ao wenye hawapendi kubadilika kwa sababu ya majivuno. Lakini Sauli hakuacha kuhubiri.
16 Miaka tatu kisha pale, Wayahudi katika Damasko waliendelea kumupinga Sauli. Na ku mwisho walitafuta hata kumuua. (Mdo. 9:23; 2 Ko. 11:32, 33; Gal. 1:13-18) Wakati ile mupango ilijulikana, Sauli aliamua kutoka mu muji kwa uficho. Aliacha wengine wamushushe mu kitunga kupitia tundu fulani yenye ilikuwa mu ukuta wa muji. Luka anaita wale wenye walimusaidia akimbie ule usiku kuwa “wanafunzi wake [ni kusema wa Sauli].” (Mdo. 9:25) Ile maneno inaonyesha kama kati ya watu wenye walisikia Sauli iko nahubiri mu Damasko, kulikuwa wenye walikubali mahubiri yake, na wakakuwa wafuasi wa Kristo.
17. (a) Watu wanatendaka namna gani wakati wanasikia kweli ya Biblia? (b) Tunapaswa kuendelea kufanya nini, na juu ya nini?
17 Wakati ulianza kuambia watu wa familia yako, marafiki, na wengine mambo ya muzuri yenye ulikuwa najifunza, pengine ulitazamia kama wote watakubali ile mafundisho ya Biblia yenye kupatana na akili. Pengine wamoja walikubali, lakini wengi hawakufanya vile. Na hata pengine watu wa nyumba yako mwenyewe walikutendea sawa adui. (Mt. 10:32-38) Lakini, kama unaendelea kukomalisha uwezo wako wa kufikiri kwa kutumia Maandiko na kama unaendelea kuwa na mwenendo muzuri, hata wale wenye wanakupinga wanaweza kufikia kubadilisha mawazo yao.—Mdo. 17:2; 1 Pe. 2:12; 3:1, 2, 7.
18, 19. (a) Matokeo ilikuwa nini wakati Barnaba alihakikisha kama Sauli alikuwa sasa mwanafunzi? (b) Namna gani tunaweza kuiga Barnaba na Sauli?
18 Wakati Sauli aliingia Yerusalemu, ilikuwa nguvu kwa wanafunzi wengine kuamini kama naye amekuwa sasa mwanafunzi wa Kristo, na ile inaeleweka. Lakini, wakati Barnaba aliwahakikishia kama Sauli amekuwa kabisa mwanafunzi, mitume walimukubali na alibakia nao kwa wakati fulani. (Mdo. 9:26-28) Sauli hakujionyesha waziwazi, lakini hakusikilia haya habari njema. (Ro. 1:16) Alihubiri kwa uhodari mu Yerusalemu, kwenye mbele ya pale alikuwa ameanzisha mupango wa kutesa sana wanafunzi wa Yesu Kristo. Wakati Wayahudi katika Yerusalemu walitambua kama mutu mwenye alikuwa anaongoza mupango wao wa kumaliza Wakristo amekuwa naye Mukristo, walianza kutafuta kumuua. Habari yenye kuwa mu Matendo inasema hivi: “Wakati ndugu walijua jambo hilo, wakamushusha [Sauli] mupaka Kaisaria na wakamuacha aende Tarso.” (Mdo. 9:30) Sauli alitii ule muongozo wa Yesu wenye alipata kupitia kutaniko. Na ile ililetea Sauli matokeo ya muzuri na pia kutaniko.
19 Tunaona kama Barnaba alichukua hatua ya kusaidia Sauli. Bila shaka ile tendo ilisaidia kukomalisha urafiki muzuri wenye ulifikia kuwa kati ya wale watumishi wawili wa Yehova wenye bidii. Kama Barnaba, je, unakuwaka tayari kusaidia wapya mu kutaniko, kwa kuhubiri pamoja nao na kuwasaidia wafanye maendeleo ya kiroho? Kama unafanya vile, utapata baraka mingi. Kama uko muhubiri mupya, je, kama Sauli unakubali musaada wenye wanakutolea? Kama unahubiri na wahubiri wenye uzoefu, utakomalisha ufundi wako wa kuhubiri, furaha yako itaongezeka, na utakuwa na urafiki wenye nguvu pamoja nao, urafiki wenye unaweza kuendelea milele.
“Wengi Wakakuwa Waamini” (Mdo. 9:31-43)
20, 21. Namna gani watumishi wa Mungu wa zamani na wa leo walitumia muzuri ‘vipindi vya amani’?
20 Kisha Sauli kuamini na kuondoka kwa usalama, “kutaniko katika Yudea yote na Galilaya na Samaria likaingia katika kipindi cha amani.” (Mdo. 9:31) Namna gani wanafunzi walitumia zile nyakati zenye kufaa? (2 Ti. 4:2) Habari yenye kuwa mu Matendo inaonyesha kama “waliendelea kujengwa.” Mitume na ndugu wengine wenye madaraka walitia nguvu imani ya wanafunzi, na waliendelea kuongoza mambo wakati kutaniko “lilitembea katika woga wa Yehova na katika faraja ya roho takatifu.” Kwa mufano, Petro alitumia ile wakati ili kutia nguvu wanafunzi mu muji wa Lida na mu eneo tambarare ya Sharoni. Bidii yake ilifanya watu wengi wenye waliishi mu ile maeneo wageuke na kuwa “upande wa Bwana.” (Mdo. 9:32-35) Wanafunzi hawakuacha mambo ingine iwakengeushe, lakini walijitoa sana ili kusaidiana na kuhubiri habari njema. Matokeo ilikuwa nini? kutaniko “likaendelea kuongezeka.”
21 Ku mwisho wa karne ya 20, Mashahidi wa Yehova mu inchi za mingi waliingia pia mu “kipindi cha amani.” Serikali zenye zilitesa watu wa Mungu kwa makumi ya miaka zilifikia mwisho, na vizuizi vyenye viliwekwa juu ya kazi yetu ya kuhubiri vilipunguzwa ao viliondolewa kabisa. Maelfu ya Mashahidi wa Yehova walitumia ile nafasi ili kuhubiria watu waziwazi, na walipata matokeo ya ajabu sana.
22. Namna gani unaweza kutumia muzuri uhuru wenye uko nao?
22 Uko natumia muzuri uhuru wenye uko nao? Kama unaishi mu inchi kwenye watu wako na uhuru wa kuabudu, Shetani anapenda kukuchochea utafute zaidi vitu vya kimwili, kuliko kutia faida za Ufalme pa nafasi ya kwanza. (Mt. 13:22) Usikengeushwe. Tumia muzuri kila kipindi ya amani yenye uko nayo sasa. Uone vipindi vya amani kuwa nafasi ya kutoa ushahidi kwa bidii na kujenga kutaniko. Usisahau kama hali yako inaweza kubadilika bila kutazamia.
23, 24. (a) Habari juu ya Tabita inatufundisha mambo gani? (b) Tunapaswa kuazimia kufanya nini?
23 Fikiria mambo yenye ilifikia mwanafunzi mwenye kuitwa Tabita, ao Dorkasi. Alikuwa anaishi Yopa, muji wenye haukukuwa mbali sana na Lida. Ule dada muaminifu alitumia wakati wake na vitu vyake kwa hekima, kwa kutenda “mema na kutoa zawadi za rehema.” Lakini bila kutazamia, aligonjwa na akakufa. c Kifo yake ilihuzunisha sana wanafunzi katika Yopa, zaidi sana wajane wenye alifanyia mambo ya muzuri. Wakati Petro alifika ku nyumba kwenye walikuwa natayarisha mwili wa Tabita kwa ajili ya maziko, alifanya muujiza wa ajabu; hakuna mutume wa Yesu Kristo mwenye alikuwaka alishafanya muujiza wa vile ile wakati. Petro alisali na kisha akamufufua Tabita! Wazia namna wale wajane na wanafunzi wengine walifurahi sana wakati Petro aliwaambia warudie mu chumba na kuwaonyesha Tabita mwenye alikuwa sasa muzima. Bila shaka ile matukio iliwapatia nguvu ya kupambana na majaribu yenye ilikuwa karibu kuwapata! Haishangaze kuona kama, ile muujiza ‘ilijulikana katika Yopa yote, na wengi wakakuwa waamini katika Bwana.’—Mdo. 9:36-42.
24 Hii habari ya Tabita yenye kutia moyo, inatufundisha mambo mbili ya maana. (1) Maisha iko mufupi. Kwa hiyo ni jambo ya maana sana kujifanyia jina ya muzuri mbele ya Mungu, wakati tungali na uwezo wa kufanya vile! (Muh. 7:1) (2) Tumaini ya ufufuo ni ya kweli kabisa. Yehova aliona matendo mingi ya wema yenye Tabita alifanya na alimubariki. Kama tunakufa mbele Armagedoni ifike, Yehova atakumbuka namna tulimutumikia kwa bidii na atatufufua. (Ebr. 6:10) Ikuwe kwa sasa tuko navumilia “nyakati zenye kuwa ngumu” ao tuko “mu kipindi cha amani,” tuendelee kutoa ushahidi kwa bidii kuhusu Kristo.—2 Ti. 4:2.
a Ona kisanduku “ Sauli Mufarisayo.”
b Kwa kawaida zawadi ya roho takatifu ilikuwa napewa kupitia mitume. Lakini mu hii hali ya pekee, inaonekana kama Yesu aliruhusu Anania apatie Sauli, ‘chombo chenye alichagua,’ zawadi ya roho takatifu. Kisha Sauli kuwa muamini, kwa wakati murefu hakukutana na wale mitume 12. Lakini, inaonekana kama alifanya mambo mingi mu ile kipindi. Kwa hiyo, inaonekana Yesu alihakikisha kama Sauli alikuwa na nguvu yenye alikuwa nayo lazima juu ya kutimiza mugao wake wa kuhubiri.
c Ona kisanduku “ Tabita ‘Alizoea Kutenda Mema.’”