SURA YA 1
“Muende, na Mufanye Wanafunzi”
Mawazo makubwa ya kitabu ya Matendo ya Mitume na namna tunaweza kufaidika nayo leo
1-6. Ni mifano gani inaonyesha kama Mashahidi wa Yehova wanahubiri mu hali mbalimbali?
REBECCA, kijana mwanamuke Shahidi wa Yehova mu inchi ya Ghana, aliona masomo yao kuwa eneo yake ya mahubiri. Hakukuwa nakosa vitabu na magazeti wakati alikuwa naenda ku masomo. Wakati wa mapumuziko alikuwa natafuta nafasi za kutolea wanafunzi wenzake ushahidi. Alianza kujifunza Biblia na wanafunzi wengi.
2 Mu kisiwa ya Madagaska yenye kuwa mashariki mwa Afrika, mapainia wawili walizoea kutembea karibu kilometre 25 mu kifukutu sana juu ya kufika mu kijiji moya ya mbali. Kule walikuwa najifunza Biblia na watu wengi wenye kupendezwa.
3 Juu ya kuhubiria watu wenye kuishi pembeni-pembeni ya muto Paraguay na Paraná, Mashahidi wa Yehova wa Paraguay pamoya na Mashahidi wengine kutoka inchi 15 walitengeneza mashua (bateau). Ile mashua ni ya kilo 45 000 na watu 12 wanaweza kuishi ndani. Wahubiri wa Ufalme wenye bidii wanatumia ile mashua juu ya kutangaza habari njema mu maeneo yenye wahubiri hawawezi kufika kwa vyepesi.
4 Mu sehemu ya kaskazini ya Alaska Mashahidi wa Yehova wa mu ile eneo walipata nafasi ya pekee ya kuhubiria wageni wenye walitembelea ile eneo mu kipindi ya kifukutu. Wakati mashua zenye kubeba wale watu kutoka inchi mbalimbali zilikuwa nafika, Mashahidi walikuwa pale na vichapo vyenye kutegemea Biblia vya mu luga mbalimbali. Mu ileile eneo, ndugu walitumia ndege (avion) ili kusafiri mu vijiji vya mbali. Ile ilisaidia kutangazia habari njema watu wa Aleut, Athabascan, Tsimshian, na Tlingit.
5 Larry aliishi mu nyumba ya kutunzia watu wenye kuzeeka katika Texas mu Amerika. Ile nyumba njo ilikuwa eneo yake ya mahubiri. Hata kama alilazimika kutumia kinga ya vilema kwa sababu ya aksida yenye alifanyaka, aliendelea kuwa na bidii mu kazi ya kuhubiri. Alikuwa naambia wengine kuhusu ujumbe wa Ufalme, na kama iko na tumaini ya kutembea tena wakati Ufalme wa Mungu utatawala dunia.—Isa. 35:5, 6.
6 Kikundi ya ndugu na dada wa Mandalay katika inchi ya Myanmar walifanya safari ya siku tatu kwa mashua ili kuenda kuhuzuria mukusanyiko kaskazini mwa Myanmar. Juu walipenda sana kuhubiri habari njema, walibeba vichapo na walivitolea watu wenye walisafiri pamoya nao. Wakati mashua ilisimama mu muji fulani ao mu kijiji fulani, wale wahubiri wenye bidii walishuka na kuenda haraka kutolea watu wa pale vichapo. Wakati walirudia, walikuta watu wengine wameingia mu mashua. Kwa hiyo, walikuwa na watu wengine wapya wa kuhubiria.
7. Ni njia gani mbalimbali zenye waabudu wa Yehova wanatumia ili kutoa ushahidi juu ya Ufalme wa Mungu, na wako na kusudi gani?
7 Vile ile mifano inaonyesha, waabudu wa Yehova wenye bidii ‘wanatoa ushahidi kamili juu ya Ufalme wa Mungu’ mu dunia yote. (Mdo. 28:23) Wanahubiri nyumba kwa nyumba, mu barabara, kupitia barua, na hata kupitia telefone. Ikuwe wako mu bisi, wakati wanatembea mu bustani, ao wako napumuzika ku kazi, wanatumiaka kila nafasi yenye wanapata ili kutoa ushahidi juu ya Ufalme wa Mungu. Wanatumia njia mbalimbali, lakini wako na kusudi moya tu, ni kusema, kuhubiri habari njema fasi yote kwenye watu wanaweza kupatikana.—Mt. 10:11.
8, 9. (a) Juu ya nini tunaweza kusema kama ongezeko mu kazi ya kuhubiri Ufalme ni muujiza? (b) Ni ulizo gani yenye tunaweza kujiuliza, na tunaweza kufanya nini ili kupata jibu?
8 Musomaji mupendwa, uko kati ya wahubiri wenye wanatangaza Ufalme mu inchi zaidi ya 235? Kama ni vile, uko nasaidia ili habari njema ifikie watu wengi zaidi mu maeneo mbalimbali! Jambo yenye ile kazi iko natimiza mu dunia yote ni muujiza. Mashahidi wa Yehova wanapataka magumu mbalimbali. Kwa mufano, serikali fulani zinakataza kazi yao na kuwatesa. Lakini wanaendelea kutolea watu wa mataifa yote ushahidi kamili juu ya Ufalme wa Mungu.
9 Pengine mutu anaweza kujiuliza hivi: Juu ya nini hakuna kizuizi yoyote wala upinzani wowote wenye kuchochewa na Shetani wenye umeweza kusimamisha kazi ya kuhubiri Ufalme? Ili kupata jibu, tukumbuke mambo yenye ilitokea wakati wa mitume, juu siye Mashahidi wa Yehova leo tuko naendelesha kazi yenye ilianza ile wakati.
Kazi ya Maana Sana
10. Kazi kubwa mu maisha ya Yesu ilikuwa nini, na alijua nini?
10 Yesu Kristo, Mwenye alianzisha kutaniko ya Kikristo, alihubiri kwa bidii habari njema ya Ufalme wa Mungu. Ile njo ilikuwa kazi kubwa mu maisha yake hapa ku dunia. Wakati fulani alisema: “Ni lazima pia nitangaze habari njema ya Ufalme wa Mungu katika miji ingine, kwa sababu nilitumwa ili kufanya vile.” (Lu. 4:43) Yesu alijua kama hangeweza kumaliza yeye peke ile kazi yenye alianzisha. Muda mufupi mbele akufe, alitabiri kama ujumbe wa Ufalme utahubiriwa “katika mataifa yote.” (Mk. 13:10) Ile kazi ingefanywa namna gani, na nani njo wangeifanya?
11. Yesu alipatia wanafunzi wake kazi gani ya maana, na wangetegemezwa namna gani?
11 Kisha kufufuliwa, Yesu alitokea wanafunzi wake na kuwapatia hii kazi ya maana sana: “Kwa hiyo, muende, na mufanye wanafunzi kutoka kwa watu wa mataifa yote, na muwabatize katika jina la Baba na la Mwana na la roho takatifu, na muwafundishe kushika mambo yote yenye nimewaamuru ninyi. Na muangalie! niko pamoja na ninyi sikuzote mupaka umalizio wa mupangilio wa mambo.” (Mt. 28:19, 20) Maneno “niko pamoja na ninyi,” inaonyesha kama Yesu angetegemeza wanafunzi wake mu kazi ya kuhubiri na kufanya wanafunzi. Walikuwa na lazima ya kutegemezwa juu, sawa vile Yesu alitabiri, ‘wangechukiwa na mataifa yote.’ (Mt. 24:9) Tena, kuko jambo ingine yenye ingetegemeza wale wanafunzi. Mbele tu ya kurudia mbinguni, Yesu aliwaambia kama roho takatifu ingewapatia nguvu, na wangekuwa mashahidi wake “mupaka kwenye sehemu ya mbali zaidi ya dunia.”—Mdo. 1:8.
12. Ni maulizo gani inatokea, na juu ya nini majibu ya ile maulizo ni ya maana sana?
12 Sasa, kunatokea maulizo ya maana sana: Mitume wa Yesu na wanafunzi wengine wa karne ya kwanza walikamata ile kazi kwa uzito? Hata kama hawakukuwa wengi, walitoa ushahidi kamili juu ya Ufalme wa Mungu hata wakati walipata mateso makali? Yehova aliwasaidia na kuwategemeza kupitia roho yake takatifu mu kazi yao ya kufanya wanafunzi? Ile maulizo na ingine ya mingi inajibiwa mu kitabu ya Matendo ya Mitume. Ni jambo ya maana sana tupate majibu ya ile maulizo. Juu ya nini? Yesu alisema kama kazi yenye alipatia wanafunzi wake ingeendelea “mupaka umalizio wa mupangilio wa mambo.” Kwa hiyo, ile kazi ingefanywa na Wakristo wote wa kweli, kutia ndani siye wenye kuishi mu siku hizi za mwisho. Njo maana tunapendezwa sana na kitabu ya Matendo.
Habari Fulani Kuhusu Kitabu ya Matendo
13, 14. (a) Nani njo aliandika kitabu ya Matendo, na alipata namna gani habari zenye aliandika? (b) Kitabu ya Matendo inazungumuzia nini?
13 Nani njo aliandika kitabu ya Matendo? Ile kitabu haiseme, lakini mistari kidogo ya kwanza inaonyesha wazi kama muandikaji wa ile kitabu njo aliandika Injili ya Luka. (Lu. 1:1-4; Mdo. 1:1, 2) Kwa hiyo, tangu zamani watu wengi wameamini kama kitabu ya Matendo iliandikwa na Luka, “munganga mupendwa” mwenye alikuwa pia mwanahistoria muangalifu. (Kol. 4:14) Ile kitabu inazungumuzia mambo yenye ilitokea mu kipindi ya miaka 28 hivi, tangu Yesu arudie mbinguni mu mwaka wa 33 mupaka kufungwa kwa mutume Paulo kule Roma mu mwaka wa 61 hivi K.K.Y. Luka anazungumuzia matukio ya mingi ya mu kitabu ya Matendo mu njia yenye kuonyesha kama pengine alikuwa pale, juu anatumia maneno yenye inamutia ndani ya ile matukio. (Mdo. 16:8-10; 20:5; 27:1) Juu Luka alikuwa anapenda kutafuta habari kwa uangalifu, pengine alipata habari moja kwa moja kutoka kwa Paulo, Barnaba, Filipo, na wengine wenye wanatajwa mu habari yake.
14 Ni mambo gani yenye inazungumuziwa mu kitabu ya Matendo? Mu Injili yenye aliandika mbele ya pale, Luka aliandika kuhusu mambo yenye Yesu alisema na kufanya. Lakini, mu kitabu ya Matendo, Luka anaandika kuhusu mambo yenye wanafunzi wa Yesu walisema na kufanya. Kwa hiyo, kitabu ya Matendo inazungumuzia watu wenye walitimiza kazi kubwa, hata kama wengi wao walionwa kuwa watu “wenye hawana elimu na watu wa kawaida.” (Mdo. 4:13) Kwa kifupi, ile kitabu inazungumuzia namna kutaniko ya Kikristo ilianza na namna iliendelea kukomala. Inaeleza njia zenye Wakristo wa wakati wa mitume walitumia ili kuhubiri, na muelekeo wenye walikuwa nao. (Mdo. 4:31; 5:42) Tena, inaonyesha namna roho takatifu ilisaidia wale Wakristo waeneze habari njema. (Mdo. 8:29, 39, 40; 13:1-3; 16:6; 18:24, 25) Kitabu ya Matendo inakazia tungo kubwa ya Biblia, ni kusema, kutakaswa kwa jina ya Mungu kupitia Ufalme wake chini ya utawala wa Kristo. Ile kitabu inaonyesha pia namna habari njema juu ya Ufalme ilihubiriwa hata kama kulikuwa upinzani mukali.—Mdo. 8:12; 19:8; 28:30, 31.
15. Tutapata faida gani kwa kuchunguza kitabu ya Matendo?
15 Habari zenye kuwa mu kitabu ya Matendo ni zenye kuchochea na zinatia imani nguvu! Kufikiri sana juu ya bidii na uhodari wenye wanafunzi wa Kristo walionyesha mu karne ya kwanza, kutatugusa moyo sana. Kutafanya tuige imani yao juu tukuwe tayari kutimiza kazi yenye tulipewa ya ‘kuenda na kufanya wanafunzi.’ Hii kitabu itakusaidia ujifunze kwa uangalifu kitabu ya Matendo.
Hii Kitabu Itatusaidia Kujifunza Biblia
16. Hii kitabu iko na kusudi gani?
16 Kusudi ya hii kitabu ni nini kabisa? Kusudi ya hii kitabu ni (1) kutusadikisha kama Yehova anatumia roho yake takatifu juu ya kutegemeza kazi ya kuhubiri na kufanya wanafunzi, (2) kutuchochea tufuate mufano wa wanafunzi wa Kristo wa karne ya kwanza kwa kuwa na bidii katika kazi yetu ya kuhubiri, na (3) kusamini hata zaidi tengenezo ya Yehova na wale wenye wanaongoza makutaniko na kusimamia kazi ya kuhubiri.
17, 18. Eleza vile hii kitabu imepangwa, na namna itatusaidia mu funzo yetu ya kipekee.
17 Hii kitabu imepangwa namna gani? Utaona kama imegawanywa mu sehemu munane zenye zinazungumuzia sehemu mbalimbali za kitabu ya Matendo. Sura zenye kufuata hazizungumuzie kitabu ya Matendo mustari kwa mustari, lakini zinazungumuzia mambo mbalimbali yenye habari zenye kuwa mu Matendo zinaweza kutufundisha na zinatusaidia kuona namna ya kutumia ile mambo mu maisha yetu. Ku mwanzo wa kila sura kuko maelezo ya mufupi yenye kuonyesha mambo yenye kuzungumuziwa mu ile sura na mistari ya kitabu ya Matendo yenye kuhusika.
18 Hii kitabu iko na mambo ingine yenye inaweza kufanya funzo yetu ya kipekee ikuwe muzuri sana. Muko picha za muzuri zenye kuonyesha mambo yenye kuchochea sana yenye kuwa mu kitabu ya Matendo. Zile picha zitakusaidia uwazie mu akili zile habari za Biblia. Sura mingi ziko na visanduku vyenye kuwa na habari za zaidi. Visanduku fulani vinazungumuzia watu mbalimbali wenye kutajwa mu Biblia wenye tunaweza kuiga imani yao. Visanduku vingine viko na habari za zaidi kuhusu maeneo, matukio, desturi, ao watu wengine wenye kutajwa mu kitabu ya Matendo. Ku sehemu za pembeni kuko fasi kwenye unaweza kuandika mambo ya maana wakati uko unajifunza hii kitabu.
19. Tukuwe najiuliza maulizo gani juu ya kujichunguza?
19 Hii kitabu inaweza kukusaidia ujichunguze. Hata kama ulishakuwa muhubiri wa Ufalme kwa muda gani, ni muzuri mara kwa mara kutua na kuchunguza kwa uangalifu mambo yenye uko unatia pa nafasi ya kwanza mu maisha yako na namna unaona utumishi wa Kikristo. (2 Ko. 13:5) Ujiulize: ‘Namna yangu ya kuhubiri inaonyesha kama ninatambua kuwa mwisho uko karibu? (1 Ko. 7:29-31) Niko nahubiri habari njema kwa usadikisho na kwa bidii? (1 Te. 1:5, 6) Niko nafanya yote yenye ninaweza juu ya kuhubiri na kufanya wanafunzi?’—Kol. 3:23.
20, 21. Juu ya nini kazi yetu ni ya haraka sana, na tunapaswa kuazimia kufanya nini?
20 Sikuzote, tusisahau kama tulipewa kazi ya maana sana, kazi ya kuhubiri na kufanya wanafunzi. Muda wa kufanya ile kazi unaendelea kupunguka. Mwisho wa huu ulimwengu unakaribia sana. Maisha ya watu wengi iko mu hatari. Hatujue kungali watu ngapi wenye kuwa na muelekeo wenye kufaa, wenye watakubali ujumbe wetu. (Mdo. 13:48) Tuko na daraka ya kusaidia wale watu mbele mwisho ufike.—1 Ti. 4:16.
21 Tuige basi bidii ya wahubiri wa Ufalme wa wakati wa mitume. Kuchunguza hii kitabu kukuchochee ukuwe na uhodari na bidii zaidi mu kazi ya kuhubiri. Uazimie basi kuendelea “kutoa ushahidi kamili juu ya Ufalme wa Mungu.”—Mdo. 28:23.