1. Ni mambo gani inafanana kati ya Wakristo wa karne ya kwanza na Mashahidi wa Yehova leo?

 WALITOA ushahidi kwa bidii. Kwa unyenyekevu walikubali musaada na muongozo wa roho takatifu. Mateso haikuwafunga kinywa. Na Yehova aliwabariki sana. Ni vile mambo ilikuwa kwa Wakristo wa karne ya kwanza na ni vile iko leo kwa Mashahidi wa Yehova.

2, 3. Juu ya nini kitabu ya Matendo ni kitabu ya pekee?

² Bila shaka habari zenye kuwa mu kitabu ya Matendo ya Mitume ni zenye kuchochea sana. Zimekutia moyo na zimetia imani yako nguvu! Ni kitabu ya pekee, juu njo tu kitabu yenye iliongozwa na roho ya Mungu yenye inazungumuzia historia ya Wakristo wa kwanza-kwanza.

³ Kitabu ya Matendo iko na majina ya watu 95 wa mu maeneo 32, miji 54, na visiwa 9. Muko habari zenye kuchochea sana kuhusu watu wa kawaida, watu wenye kiburi wenye walikuwa mu dini ya uongo, watu wenye kufanya mambo ya politike wenye majivuno, na wapinzani wenye kutesa wengine bila huruma. Lakini zaidi ya yote, muko habari kuhusu ndugu na dada zako wa mu karne ya kwanza wenye walipambana na magumu ya kila siku, hata vile walihubiri habari njema kwa bidii.

4. Juu ya nini tunajisikia kuwa karibu na mutume Paulo, Tabita, na mashahidi wengine waaminifu wa zamani?

⁴ Kumepita miaka karibu 2000 tangu hawa watumishi wa Yehova waishi hapa ku dunia: Petro na Paulo mitume wenye bidii, munganga mupendwa Luka, Barnaba ndugu mukarimu, Stefano mwenye uhodari, Tabita mwenye moyo muzuri, Lidia mukaribishaji-wageni, na mashahidi wengine wengi waaminifu. Lakini, tungali nasikia kama tuko karibu nao. Juu ya nini? Juu na siye Yesu alitupatia kazi ya kufanya wanafunzi. (Mt. 28:19, 20) Bila shaka ni pendeleo kubwa kufanya ile kazi!

5. Wafuasi wa kwanza-kwanza wa Yesu walihubiri wapi?

⁵ Fikiria kazi yenye Yesu alipatia wafuasi wake. Aliwaambia hivi: “Mutapokea nguvu wakati roho takatifu itakuja juu yenu, na mutakuwa mashahidi wangu katika Yerusalemu, katika Yudea yote na Samaria, na mupaka kwenye sehemu ya mbali zaidi ya dunia.” (Mdo. 1:8) Kwanza, roho takatifu ingepatia wanafunzi nguvu ya kutoa ushahidi “katika Yerusalemu.” (Mdo. 1:1–8:3) Kisha, kwa muongozo wa roho takatifu, walihubiri “katika Yudea yote na Samaria.”  (Mdo. 8:4–13:3) Na kisha walianza kuhubiri habari njema “mupaka kwenye sehemu ya mbali zaidi ya dunia.”​—Mdo. 13:4–28:31.

6, 7. Tofauti na waamini wenzetu wa mu karne ya kwanza, siye tuko na nini yenye inatusaidia mu kazi ya kuhubiri?

⁶ Waamini wenzako wa mu karne ya kwanza hawakukuwa na Biblia yote ili iwasaidie mu kazi yao ya kutoa ushahidi. Ni mu mwaka wa 41 hivi K.K.Y. njo Injili ya Matayo ilimalizika. Barua fulani za Paulo ziliandikwa mbele hata kitabu ya Matendo imalizike mu mwaka wa 61 hivi K.K.Y. Pia Wakristo wa kwanza-kwanza hawakukuwa na kopi za Maandiko yote Matakatifu na hawakukuwa na vichapo mbalimbali vya kuachia watu wenye kupendezwa. Mbele ya kuwa wanafunzi wa Yesu, Wakristo Wayahudi walikuwa wanasikia Maandiko ya Kiebrania inasomwa mu sinagogi. (2 Ko. 3:14-16) Lakini hata wao walipaswa kujifunza kwa bidii juu inawezekana walipaswa kuweka maandiko mu akili yao.

⁷ Leo, karibu kila mumoja wetu iko na kopi ya Biblia na vichapo mingi vyenye kutegemea Biblia. Tuko nafanya wanafunzi kwa kuhubiri habari njema mu inchi 240 na mu luga za mingi.

8, 9. (a) Roho ya Mungu ilisaidia wanafunzi wa Yesu kufanya nini? (b) Mutumwa muaminifu iko natoa nini kwa musaada wa roho takatifu ya Mungu?

⁸ Wakati Yesu alipatia wanafunzi wake mugao wa kuwa mashahidi, aliwaambia hivi: “Mutapokea nguvu wakati roho takatifu itakuja juu yenu.” Kwa muongozo wa roho takatifu ya Mungu, ao nguvu yake ya utendaji, wanafunzi wa Yesu wangeweza kuwa mashahidi wake mu dunia yote. Roho takatifu ilisaidia Petro na Paulo kuponyesha wagonjwa, kufukuza pepo wachafu, na hata kufufua wafu! Lakini, roho takatifu iliwapatia pia nguvu ya kufanya kazi ya maana zaidi. Ilisaidia mitume na wanafunzi wengine kufundisha watu mafundisho ya kweli yenye ingewasaidia kupata uzima wa milele.​—Yoh. 17:3.

⁹ Siku ya Pentekoste ya mwaka wa 33 K.K.Y., wanafunzi wa Yesu walizungumuza “katika luga mbalimbali, kama vile roho iliwawezesha kusema.” Kwa hiyo waliweza kutoa ushahidi kuhusu “mambo makubwa ya Mungu” mu luga za mingi. (Mdo. 2:1-4, 11) Leo hatuseme kwa muujiza mu luga za mingi. Lakini kwa musaada wa roho ya Mungu, mutumwa muaminifu iko natoa vichapo vyenye kutegemea Biblia mu luga za mingi. Kwa mufano, mamilioni ya gazeti Munara wa Mulinzi na Amuka! inachapishwa kila mwezi. Pia, site yetu ya Enternete jw.org, iko na video na vichapo vyenye kutegemea Biblia mu luga zaidi ya 1000. Ile mambo yote inatuwezesha kutangaza “mambo makubwa ya Mungu” kwa watu wa mataifa yote, makabila yote, na luga zote.​—Ufu. 7:9.

10. Tangu mwaka wa 1989, kumekuwa maendeleo gani kuhusu kutafsiri Biblia?

¹⁰ Tangu mwaka wa 1989 mutumwa muaminifu amekazia sana kutolewa kwa Biblia Tafsiri ya Ulimwengu Mupya mu luga za mingi. Ile Biblia ilishatafsiriwa mu luga zaidi ya 200, makumi ya mamilioni ya kopi za ile  Biblia zimechapishwa, na zingine ziko natayarishwa. Ile mambo yote inawezekana tu kwa musaada wa Mungu na roho yake.

11. Vichapo vyetu vinatafsiriwa na nani?

¹¹ Kazi ya kutafsiri inafanywa na maelfu ya Wakristo wenye kujitolea mu inchi zaidi ya 150. Ile haipaswe kutushangaza, kwa sababu hakuna tengenezo ingine mu dunia yenye iko naongozwa na roho takatifu ili “kutoa ushahidi kamili” mu dunia yote kuhusu Yehova Mungu, Mufalme wake wa Kimasiya, na Ufalme wake wenye uko natawala mbinguni!​—Mdo. 28:23.

12. Nini njo ilisaidia Paulo na Wakristo wengine kufanya kazi ya kutoa ushahidi?

¹² Wakati Paulo alitoa ushahidi kwa Wayahudi na Watu wa Mataifa katika Antiokia ya Pisidia, “wenye walikuwa na muelekeo wenye kufaa kwa ajili ya uzima wa milele wakakuwa waamini.” (Mdo. 13:48) Luka alimalizia kitabu ya Matendo kwa kusema kama, Paulo alikuwa ‘anahubiri Ufalme wa Mungu . . . kwa uhuru mwingi wa kusema, bila kizuizi.’ (Mdo. 28:31) Paulo alikuwa nahubiri wapi? Alikuwa Roma, muji wenye mamlaka zaidi mu ile wakati! Ikuwe wafuasi wa Yesu wa kwanza-kwanza walihubiri kupitia hotuba ao kwa kutumia njia zingine, walifanya kazi ya kutoa ushahidi kwa musaada na kwa muongozo wa roho takatifu.

13. Juu ya nini tunapaswa kusali wakati wengine wanatutesa?

¹³ Wakati wanafunzi wa kwanza-kwanza wa Yesu waliteswa, waliomba Yehova awapatie uhodari. Matokeo ilikuwa nini? Walijazwa roho takatifu na iliwapatia nguvu ya kusema neno ya Mungu kwa uhodari. (Mdo. 4:18-31) Na siye tunaomba Yehova atupatie hekima na nguvu ya kuendelea kutoa ushahidi hata wengine watutese. (Yak. 1:2-8) Kwa sababu Yehova anatubariki na anatusaidia kupitia roho yake takatifu, tunaendelea na kazi ya kuhubiri. Hakuna kitu yenye inaweza kusimamisha kazi ya kutoa ushahidi; ikuwe upinzani ao mateso makubwa. Wakati tunateswa, tunapaswa kuomba Yehova atupatie roho takatifu, hekima, na uhodari wa kutangaza habari njema.​—Lu. 11:13.

14, 15. (a) “Taabu yenye ilitokea juu ya mambo yenye yalimupata Stefano” ilikuwa na matokeo gani? (b) Mu siku zetu, namna gani watu wengi katika Siberia walifikia kujua kweli?

¹⁴ Stefano alitoa ushahidi kwa uhodari mbele maadui wamuue. (Mdo. 6:5; 7:54-60) Wakati wa “mateso makubwa” yenye ilitokea ile wakati, wanafunzi wote, kutosha tu mitume, walitawanyika mu Yudea yote na Samaria. Lakini ile haikusimamisha kazi ya kutoa ushahidi. Filipo alienda Samaria ‘kuhubiri juu ya Kristo’ na alipata matokeo ya muzuri sana. (Mdo. 8:1-8, 14, 15, 25) Zaidi ya ile, Biblia inasema hivi: “Wale wenye walikuwa wametawanywa kwa sababu ya taabu yenye ilitokea juu ya mambo yenye yalimupata Stefano wakaenda mupaka Foinike, Kipro, na Antiokia, lakini walisema lile neno kwa Wayahudi. Hata hivyo, wamoja kati ya wanaume hao wenye walikuwa wametoka Kipro na Kirene walikuja Antiokia na wakaanza kuzungumuza na watu wenye kusema Kigiriki, wakitangaza habari njema ya Bwana Yesu.” (Mdo. 11:19, 20) Ile wakati, mateso ilifanya ujumbe wa Ufalme ufike mu maeneo ya mingi.

 ¹⁵ Mu wakati wetu, jambo ya kufanana na ile ilitokea mu Muungano wa Sovieti ya zamani. Ilitokea zaidi sana mu miaka ya 1950, wakati maelfu ya Mashahidi wa Yehova walitumwa mu uhamisho katika Siberia. Juu walitawanywa fasi mbalimbali, habari njema iliendelea kuenea mu ile eneo kubwa. Haingewezekana Mashahidi wengi vile wapate makuta ya kusafiri mbali sana pengine hata kilometre 10000 ili kutangaza habari njema! Lakini, serikali yenyewe iliwatuma mu inchi yote. Ndugu fulani alisema kama, “ilionekana kuwa wenye mamlaka wao wenyewe walisaidia maelfu ya watu wenye moyo muzuri katika Siberia wafikie kujua kweli.”

16, 17. Mu kitabu ya Matendo muko ushuhuda gani wenye kuonyesha kama Yehova alikuwa nabariki kazi ya kutoa ushahidi?

¹⁶ Bila shaka Yehova alikuwa nabariki Wakristo wa kwanza-kwanza. Paulo na wengine walipanda na wakatia maji, ‘lakini Mungu akaendelea kukomalisha.’ (1 Ko. 3:5, 6) Habari zenye kuwa mu kitabu ya Matendo zinatoa ushuhuda wenye kuonyesha kama, watu wengi zaidi waliendelea kuingia mu kutaniko ya Kikristo juu Yehova alikuwa anabariki kazi ya kutoa ushahidi. Kwa mufano, ‘neno la Mungu liliendelea kuenea, na hesabu ya wanafunzi ikaendelea kuongezeka sana katika Yerusalemu.’ (Mdo. 6:7) Wakati kazi ya kutoa ushahidi ilifika mu maeneo ya mingi, “kutaniko katika Yudea yote na Galilaya na Samaria likaingia katika kipindi cha amani, likajengwa; na kwa sababu lilitembea katika woga [wenye kufaa] wa Yehova na katika faraja ya roho takatifu, likaendelea kuongezeka.”​—Mdo. 9:31.

¹⁷ Katika Antiokia ya Siria, Wayahudi na watu wenye kuzungumuza Kigiriki walisikia kweli kupitia mashahidi wenye uhodari. Biblia inasema hivi: “Zaidi ya hayo, mukono wa Yehova ulikuwa pamoja nao, na wengi wakakuwa waamini na wakageuka na kuwa upande wa Bwana.” (Mdo. 11:21) Kuhusu maendeleo mu ule muji, Biblia inasema hivi: “Neno la Yehova likaendelea kuongezeka na kuenea.” (Mdo. 12:24) Na kwa sababu ya ushahidi wenye Paulo na wengine walitolea Watu wa Mataifa, “kwa njia yenye nguvu, neno la Yehova likaendelea kuongezeka na kuwa lenye nguvu zaidi.”​—Mdo. 19:20.

18, 19. (a) Tunajua namna gani kama “mukono wa Yehova” uko pamoya na siye? (b) Toa mufano wenye kuonyesha kama Yehova anategemezaka watu wake.

¹⁸ Bila shaka “mukono wa Yehova” uko pamoya na siye pia leo. Njo maana watu wengi sana wako nakuwa waamini kwa kujitoa kwa Yehova na kubatizwa. Zaidi ya ile, ni kwa musaada wa Yehova tu na baraka yake njo tuko naweza kuendelea kufanya kazi ya kuhubiri na kupata matokeo ya muzuri sawa Paulo na Wakristo wengine wa kwanza-kwanza, hata wakati wengine wanatupinga ao hata kututesa sana. (Mdo. 14:19-21) Sikuzote Yehova Mungu iko pale kwa ajili yetu. Kila wakati “mikono yake ya milele” inatutegemeza mu majaribu yetu yote. (Kum. 33:27) Tukumbuke pia kama kwa sababu ya jina yake kubwa, Yehova hawezi kuacha watu wake hata siku moya.​—1 Sa. 12:22; Zb. 94:14.

¹⁹ Kwa mufano, kwa sababu ndugu Harald Abt aliendelea kutoa ushahidi,  Wanazi walimutuma mu kambi ya mateso ya Sachsenhausen wakati wa vita ya pili ya ulimwengu. Mu Mwezi wa 5, 1942 watu wa Gestapo walienda kwake, wakanyanganya bibi yake Elsa mutoto wao mudogo mwanamuke, na kisha wakafunga Elsa. Elsa alitumwa mu kambi mbalimbali. Elsa anasema hivi: “Miaka yenye nilifanya mu kambi za mateso za Alemanye ilinifundisha jambo ya maana sana. Nilijifunza kama roho ya Yehova inaweza kukupatia nguvu yenye haiko ya kawaida wakati uko napambana na majaribu ya nguvu sana! Mbele nifungwe, nilikuwaka nimesoma barua ya dada fulani mwenye alisemaka kama wakati mutu iko mu majaribu ya nguvu, roho ya Yehova inamupatiaka utulivu. Niliwaza kama alitia chumvi kidogo. Lakini wakati miye mwenyewe nilikuwa mu majaribu, nilielewa kama alisemaka kweli. Nilijionea ile jambo. Kama hauyajikutaka mu hali ya vile, ni nguvu kuwazia namna roho ya Mungu inaweza kukutuliza. Lakini miye nilijionea ile na macho.”

20. Paulo alifanya nini wakati alikuwa mufungwa, na namna gani ile inaweza kutia moyo ndugu na dada zetu fulani?

²⁰ Kitabu ya Matendo inamalizia kwa kusema kama kwa bidii Paulo ‘alikuwa anahubiri Ufalme wa Mungu.’ (Mdo. 28:31) Kwa sababu alikuwa mufungwa katika nyumba, hangeweza kutoa ushahidi nyumba kwa nyumba katika Roma. Lakini, aliendelea kutolea ushahidi watu wote wenye walikuya kumuona. Leo, ndugu na dada zetu fulani hawawezi kutoka ku nyumba, pengine hata hawawezi toka ku kitanda yao, ao wanaishi mu nyumba za kuchungia watu wenye kuzeeka, wagonjwa, ao walemavu. Lakini wanamupenda sana Yehova, na wako na hamu sana ya kutoa ushahidi. Tunasali kwa ajili yao na tunaomba Baba yetu wa mbinguni awasaidie wakutane na watu wenye wanapenda kujifunza juu yake na kusudi yake ya muzuri.

21. Juu ya nini kazi ya kutoa ushahidi ni ya haraka sana?

²¹ Wengi kati yetu wanaweza kuhubiri nyumba kwa nyumba ao kuhubiri mu njia ingine. Kwa hiyo, kila mumoja wetu afanye yake yote ili akuwe muhubiri muzuri wa Ufalme kwa kusaidia mu kazi ya kutoa ushahidi “mupaka kwenye sehemu ya mbali zaidi ya dunia.” Hii kazi, ni ya kufanya haraka sana, juu “alama” ya kuwapo kwa Kristo iko naonekana wazi. (Mt. 24:3-14) Hatuna wakati wa kupoteza. Sasa, tuko na “mambo mengi ya kufanya katika kazi ya Bwana.”​—1 Ko. 15:58.

22. Tunapaswa kuazimia kufanya nini wakati tuko nangoya siku ya Yehova?

²² Wakati tuko nangoya “kuja kwa ile siku kubwa ya Yehova na yenye kuogopesha sana,” tuazimie basi kuendelea kutoa ushahidi kwa uhodari na kwa uaminifu. (Yoe. 2:31) Kungali watu wenye kuwa kama Waberoya wenye “walikubali neno kwa hamu kubwa ya akili.” (Mdo. 17:10, 11) Tuendelee basi kutoa ushahidi mupaka wakati tutasikia hii maneno: “Umefanya muzuri, mutumwa mwema na muaminifu!” (Mt. 25:23) Kama tunafanya kwa bidii sehemu yetu katika kazi ya kufanya wanafunzi leo na tunaendelea kuwa waaminifu kwa Yehova, bila shaka tutafurahi milele juu tulikuwa na pendeleo kubwa ya “kutoa ushahidi kamili” kuhusu Ufalme wa Mungu!