Langsung ke konten

Langsung ke daftar isi

PĚNGANGĚNDUNGANG 17

Tarimạe Tul᷊umang i Yehuwa gunang Lumawang Rohkẹ̌ Dal᷊akị

Tarimạe Tul᷊umang i Yehuwa gunang Lumawang Rohkẹ̌ Dal᷊akị

”I kitẹ lụlawang . . .  komol᷊angu rohkẹ̌ dal᷊akị su winangaeng.”​—EF. 6:12.

KAKANTARỊ 55 Abe Matakụ su Sědụ

TINJAUAN *

1. Kere nilahẹ su Efesus 6:10-13, apa sěmbaụ cara Yehuwa něnodẹ i Sie mapandung su manga ělang’E? Lahẹko.

SĚMBAỤ cara Yehuwa něnodẹ i Sie mapandung su manga ělang’E ute i Sie mẹ̌tul᷊ung si sire lumawang manga sědụ. Sědụ i kitẹ kahumotongange ene kai Setang dingangu manga rohkẹ̌ dal᷊akị. Yehuwa něgělị laingatẹ̌ si kitẹ soal u manga sědụ ini dingangu něgělị manga hal᷊ẹ̌ makatul᷊ung si kitẹ lumawang si sire. (Basa Efesus 6:10-13.) Mạeng měnarimạ tul᷊umang i Yehuwa dingangu kahěngang-hěngang měngumbala si Sie, i kitẹ makauntung lumawang Iblis. I kitẹ botonge mangimang kere i Rasul Paulus. I sie němohẹ, ”Mạeng Mawu susěmběkang i kitẹ, i sai sarung lumawang si kitẹ?”​—Rm. 8:31.

2. Apa sarung ěndungang i kitẹ su pěngangěndungang ini?

2 I kitẹ tau Kristen madiri makasingkạ mal᷊awọ soal u Setang dingangu manga rohkẹ̌ dal᷊akị. I kitẹ limembong fokus gunang makasingkạ soal i Yehuwa dingangu mẹ̌tahamawu si Sie. (Mz. 25:5) Katewe, i kitẹ harusẹ̌ makasingkạ manga cara nipakẹ u Setang gunang měmal᷊idẹ̌ taumata. Kawe nụe? Tadeạu i kitẹ tawe kaakal᷊engu Setang. (2 Kor. 2:11) Su pěngangěndungang ini, i kitẹ sarung měngěndung cara kahumotongange nipakẹ u Setang dingangu manga rohkẹ̌ dal᷊akị gunang měmal᷊idẹ̌ taumata. I kitẹ lai sarung měngěndung kerea i kitẹ botonge makauntung lumawang si sire.

KEREA ROHKẸ̌ DAL᷊AKỊ MĚMẸ̌MAL᷊IDẸ̌ TAUMATA

3-4. (a) Apa spiritisme ene? (b) Pira kal᷊awọe taumata mangimang su spiritisme?

3 Sěmbaụ cara kahumotongange nipakẹ u Setang dingangu manga rohkẹ̌ dal᷊akị gunang měmal᷊idẹ̌ taumata ene kai spiritisme. Taumata apang měpẹ̌pakẹ spiritisme měngẹ̌ngaku i sire masingkạ dingangu makaatorẹ̌ manga hal᷊ẹ̌ kụ biasane tawe ikakoạu taumata wal᷊inẹ. Contone, i sire něngaku botonge makasingkạ ěllo mahi bọu ramalan bituing arau měmatehẹ̌. Piạ lai měnẹ̌nodẹ i sire botonge mẹ̌bisara dingangu taumata nate. Piạ lai měnẹ̌nilakạ taumata wal᷊inẹ měpakẹ sihir arau ilmu gaib. *

4 Pira kal᷊awọe taumata mangimang su spiritisme? Sěmbaụ survei su 18 negeri su Amerika Latin dingangu Karibia něnodẹ piạ sěmbaụ bọu tělung katau apang nisurvei mangimang su ilmu gaib dingangu ilmu sihir, kụ kal᷊awokange mangimang i kitẹ botonge mẹ̌bisara dingangu taumata nate. Survei wal᷊inẹ lai su 18 negeri su Afrika něnodẹ nal᷊iu stengah bọu i sire apang nisurvei mangimang su ilmu sihir. Tantu, maning su apa i kitẹ mětẹ̌tanạ, i kitẹ harusẹ̌ maingatẹ̌ su spiritisme, ual᷊ingu Setang turusẹ̌ mětẹ̌tawakal᷊i ”měmẹ̌mal᷊idẹ̌ patikụ dunia”.​—Why. 12:9.

5. Kerea pěndang i Yehuwa su spiritisme?

5 Yehuwa kai ”Mawung katěngadẹ̌”. (Mz. 31:5) Kerea pěndangu Mawu su spiritisme? I Sie mawěnsing su spiritisme! Yehuwa nẹ̌bera su tau Israel, ”Bọu tal᷊oarang i kamene abe sarang piạ u měnutung anạe gunang makoạ sasěmbah, měmatehẹ̌, měpakẹ ilmu gaib, mědeạ tatiala, makoạ tahapatehẹ̌, měhopa, mẹ̌dorong sasasa bọu mẹ̌kakui himukudẹ̌ arau tahapatehẹ̌, arau taumata apang měkẹ̌kiwal᷊o su taumata nate. I saing měkẹ̌koạ manga hal᷊ẹ̌ ini makadarěnting su těngong Yehuwa.” (Ul. 18:10-12) Hukung ini nighělị i Yehuwa su tau Israel kụ seng tawe mapakẹ gunang tau Kristen. Katewe, i kitẹ masingkạ pěndang i Yehuwa su spiritisme tawe nẹ̌bal᷊ui.​—Mal. 3:6.

6. (a) Kerea Setang něpakẹ spiritisme gunang měmal᷊idẹ̌ taumata? (b) Tumuhụ Pengkhotbah 9:5, apa katěngadẹ̌ soal u keadaan taumata nate?

6 Yehuwa něgělị laingatẹ̌ soal u spiritisme ual᷊ingu i Sie masingkạ ene kai carang Setang měmal᷊idẹ̌ taumata. Setang něpakẹ spiritisme gunang měnawuhẹ̌ konti, contone konti soal u taumata nate bědang měbẹ̌biahẹ̌ su tampạ bal᷊inẹ. (Basa Pengkhotbah 9:5.) Setang lai něpakẹ spiritisme gunang měmatakụ taumata dingangu měkoạ si sire tawe maněmbah si Yehuwa. Timonane kai tadeạu taumata apang měkẹ̌koạ spiritisme mangimang su rohkẹ̌ dal᷊akị bal᷊inẹ si Yehuwa.

CARANE LUMAWANG MANGA ROHKẸ̌ DAL᷊AKỊ

7. Apa seng niul᷊ị i Yehuwa si kitẹ?

7 Kere seng nilahẹ kal᷊imona, Yehuwa seng naul᷊ị apa harusẹ̌ kasingkateng i kitẹ tadeạu tawe kaakal᷊engu Setang dingangu manga rohkẹ̌ dal᷊akị. Mahịe měngěndung apa wotonge koateng i kitẹ gunang lumawang Setang dingangu manga rohkẹ̌ dal᷊akị.

8. (a) Apa cara kahumotongange lumawang manga rohkẹ̌ dal᷊akị? (b) Kerea Mazmur 146:4 němuka konting Setang soal u taumata nate?

8 Mẹ̌basa Hengetangu Mawu dingangu mẹ̌tiněna hal᷊ẹ̌ ene. Ini kai cara kahumotongange tadeạu i kitẹ botonge lumawang konting manga rohkẹ̌ dal᷊akị. Alkitapẹ̌ kere pěda mahoro kụ botonge měmotọ konting Setang. (Ef. 6:17) Contone, Hengetangu Mawu němuka konti soal u taumata nate botonge mẹ̌bisara dingangu taumata wiahẹ̌. (Basa Mazmur 146:4.) Alkitapẹ̌ lai něgělị laingatẹ̌ kětạeng i Yehuwa botonge makasingkạ soal u ěllo mahi. (Yes. 45:21; 46:10) Mạeng i kitẹ marading mẹ̌basa Hengetangu Mawu dingangu mẹ̌tiněna ene, i kitẹ botonge mẹ̌těngkarau dingangu mawěnsing su konting manga rohkẹ̌ dal᷊akị.

9. I kitẹ harusẹ̌ mẹ̌těngkarau bọu haghing kananoạ kerea?

9 Abe měkoạ haghing hal᷊ẹ̌ piạ sěmpụe dingangu spiritisme. Tau Kristen mẹ̌těngkarau bọu haghing spiritisme. Contone, i kitẹ madiri makoạ sarang taumata apang měkẹ̌koạ spiritisme arau mẹ̌dorong sasasa su taumata nate. Kere seng niěndungang su pěngangěndungang kal᷊imona, i kitẹ mẹ̌těngkarau bọu kěbị kebiasaan asal᷊e bọu těntiro taumata nate bědang měbẹ̌biahẹ̌ su tampạ bal᷊inẹ. Kụ i kitẹ lai tawe měpakẹ ramalan bituing arau mẹ̌kiwal᷊o su tahapatehẹ̌ gunang makasingkạ ěllo mahi. (Yes. 8:19) I kitẹ masingkạ kěbị ene sěbạe makawahaya dingangu makakoạ si kitẹ mědal᷊ahapị dingangu manga rohkẹ̌ dal᷊akị.

Pẹ̌těnọe tau Kristen su abad humotong, kụ děmẹ kěbị barang dingangu pẹ̌těngkarau bọu hiburang piạ sěmpụe dingangu spiritisme (Pěmanda paragraf 10-12)

10-11. (a) Apa nikoạu pirang katau apang něngěndung katěngadẹ̌ su abad humotong? (b) Tumuhụ 1 Korintus 10:21, kawe nụe i kitẹ harusẹ̌ mẹ̌těno su tau Kristen abad humotong, kụ kerea carane?

10 Děmẹe haghing barang piạ sěmpụe dingangu spiritisme. Pirang katau su Efesus su abad humotong měkẹ̌koạ spiritisme. Su tempong i sire něngěndung katěngadẹ̌, i sire někoạ pẹ̌bawal᷊ui gěguwạ. ”Lawọ bọu i sire apang kangerẹ měpẹ̌pakẹ ilmu gaib něnampung manga bukẹ̌ i sire kụ něnutung ene su těngong taumata lawọ.” (Kis. 19:19) I sire kahěngang-hěngang limawang rohkẹ̌ dal᷊akị. Bukẹ̌ spiritisme ene sěbạe mal᷊ěghadẹ̌. Katewe, sul᷊ungu měgělị bukẹ̌ ene arau mẹ̌bal᷊ụ su taumata wal᷊inẹ, i sire něnutung ene. I sire limembong mapulu makal᷊uasẹ̌ si Yehuwa bal᷊inẹ mapadul᷊i su arěgang bukẹ̌ ene.

11 Kerea i kitẹ botonge mẹ̌těno tau Kristen su abad humotong? Sěmbaụ kakanoạ matahuěna mạeng i kitẹ měnděmẹ kěbị barang piạ sěmpụe dingangu spiritisme, kere jimat arau barang pẹ̌paketang gunang měndiagạ watangeng hala bọu rohkẹ̌ dal᷊akị.​—Basa 1 Korintus 10:21.

12. Kakiwal᷊o apa harusẹ̌ kiwal᷊ong i kitẹ su watangeng hala soal u hiburan?

12 Pakaingatẹ̌ měmilẹ̌ hiburan. Pẹ̌kiwal᷊ọe su watangengu, ’Apa iạ měbẹ̌basa bukẹ̌, majalah, arau artikel su Internet soal u spiritisme? Kerea musikẹ̌ dẹ̌daringihangku, film dingangu acara televisi bẹ̌bialangku, arau video gameku? Apa hiburan takụ nipile piạ sěmpụe dingangu spiritisme? Apa ini soal u vampir, zombi, arau ilmu gaib? Apa ini makakoạ ilmu sihir, mantra, arau kakutukẹ̌ kakělaěng tawe makawahaya dingangu makal᷊uasẹ̌?’ Tantu tawe kěbị dongeng arau khayalan piạ sěmpụe dingangu spiritisme. Su tempong měmile hiburan, pẹ̌tawakal᷊ịe mẹ̌těngkarau bọu haghing hal᷊ẹ̌ ikẹ̌kawěnsing i Yehuwa. I kitẹ mapulu kahěngang-hěngang měndiagạ ”hati nurani tatapẹ̌ burěsi su těngong Mawu”.​—Kis. 24:16. *

13. I kitẹ madiri měkoạ apa?

13 Abe mẹ̌bawěke soal u manga rohkẹ̌ dal᷊akị. I kitẹ mapulu mẹ̌těno si Yesus soal u hal᷊ẹ̌ ini. (1 Ptr. 2:21) Těntal᷊ang bědang tawe nakoạ sarang dunia, Yesus mětẹ̌tanạ su sorga, kụ i sie masingkạ mal᷊awọ soal u Setang dingangu manga rohkẹ̌ dal᷊akị. Katewe, Yesus tawe nẹ̌běke soal u apa nikoạ u manga rohkeẹ̌ dal᷊akị ene. Yesus něněntiro taumata soal i Yehuwa bal᷊inẹ soal u Setang. I kitẹ botonge mẹ̌těno si Yesus tawe mẹ̌bawěke soal u manga rohkẹ̌ dal᷊akị. Bọu bawera, i kitẹ měnodẹ ”naung i kitẹ tụtarěntung ual᷊ingu barang mapia”, ene kai katěngadẹ̌.​—Mz. 45:1.

Abe katakụ su manga rohkẹ̌ dal᷊akị. Yehuwa, Yesus, dingangu manga malaekatẹ̌ limembong matoghasẹ̌ bọu i sire (Pěmanda paragraf 14-15) *

14-15. (a) Kawe nụe i kitẹ tawe harusẹ̌ matakụ su manga rohkẹ̌ dal᷊akị? (b) Apa buktine Yehuwa měnděndiagạ manga ělang’E orasẹ̌ ini?

14 Abe matakụ su manga rohkẹ̌ dal᷊akị. Su dunia orasẹ̌ ini, aramanung i kitẹ makahombang barang dal᷊akị. Silakạ, sakị, arau papate sěngkělěndịu mariadi. Katewe, abe pẹ̌tiněna kěbị ene nikoạu manga rohkẹ̌ dal᷊akị. Alkitapẹ̌ nělahẹ ”tempo dingangu peristiwa tawe lẹ̌harapeng” kẹ̌kahombagengu taumata. (Pkh. 9:11) Yehuwa lai něnodẹ i Sie limembong matoghasẹ̌ bọu manga rohkẹ̌ dal᷊akị. Contone, Mawu nẹ̌sěding Setang měmate si Ayub. (Ayb. 2:6) Su zaman i Musa, Yehuwa něnodẹ kawasa-Ne limembong gěguwạ sul᷊ungu mapapandeng ilmu gaib su Misirẹ̌. (Kel. 8:18; 9:11) Su apang seng nakaěbạ kawasa bọu Yehuwa, Yesus něnděmẹ Setang dingangu manga rohkẹ̌ dal᷊akị bọu sorga sarang dunia. Kụ seng mal᷊ighạ, i sire sarung irěmẹ sarang lohang sěbạe maral᷊ung, hakị u ene i sire seng tawe makapěnilakạ taumata.​—Why. 12:9; 20:2, 3.

15 I kitẹ seng nakasilo lawọ bukti něnodẹ i Yehuwa měnděndiagạ manga ělang’E orasẹ̌ ini. Kěnang pẹ̌tiněna: I kitẹ něnginjilẹ̌ dingangu něněntiro katěngadẹ̌ su patikụ dunia. (Mat. 28:19, 20) Ual᷊ingu někoạ ene, i kitẹ napakal᷊ahẹ katatingkaị u Iblis. Mạeng Setang botonge, i sie sarung mapakaědo hal᷊ẹ̌ i kitẹ, katewe i sie tawe makaědo. Hakị u ene, abe katakụ su manga rohkẹ̌ dal᷊akị. I kitẹ masingkạ ”matang i Yehuwa měmẹ̌manda patikụ dunia ual᷊ingu i Sie mapulu měnodẹ kawasa-Ne gunang taumata apang masatia si Sie dingangu kaguwạu naung”. (2 Taw. 16:9) Mạeng i kitẹ masatia si Yehuwa, rohkẹ̌ dal᷊akị tawe makakoạ si kitẹ masigěsạ sarang karěngụe.

AL᷊AMATẸ̌ SI SIRE APANG NĚNARIMẠ TUL᷊UMANG I YEHUWA

16-17. Gělịko contoh kawawahani ene penting gunang lumawang manga rohkẹ̌ dal᷊akị.

16 Si kitẹ harusẹ̌ piạ kawawahani gunang lumawang manga rohkẹ̌ dal᷊akị, kahumotongange su tempong anạu sěngkatau arau hapi piạ timona mapia měnihasa si kitẹ. Katewe, i Yehuwa měngal᷊amatẹ̌ taumata bahani. Contone sěngkatau saudari su Ghana arenge Erica. Su tempong něngěndung Alkitapẹ̌, umure 21 su taunge. Ual᷊ingu i papạe měpẹ̌pakẹ spiritisme, Erica nisihasa gunang tumol᷊e kebiasaan spiritisme, contone i sie harusẹ̌ kumaěng gěsing binatang nisěmbah su upacara gunang manga mawung i papạe. Su tempong i sie madiri měkoạ ene, kěluargane nẹ̌pěndang i sie něhinakang manga mawu ene. Kěluargane mangimang manga mawu ene sarung měkoạ si sire mẹ̌pulu dingangu masakị.

17 Kěluargang i Erica nẹ̌tawakal᷊i něnihasa si sie gunang měkoạ kebiasaan ene. Katewe, i Erica tatapẹ̌ madiri měkoạ ene kụ i sie nitokol᷊ẹ̌ bọu wal᷊e. Pirang katau anạu sěmbaụ něnarimạ si Erica gunang mẹ̌tanạ dingangi sire. Yehuwa něngal᷊amatẹ̌ si Erica. I sie nakaěbạ keluarga wuhu, ene kai anạu sěmbaụ kụ nakoạ kere kěluargane hala. (Mrk. 10:29, 30) Maning kěluargane něnokol᷊ẹ̌ dingangu něnutung kěbị barange, Erica tatapẹ̌ masatia si Yehuwa, nibaptisẹ̌, kụ orasẹ̌ ini nakoạ perintis biasa. I sie tawe natakụ su manga rohkẹ̌ dal᷊akị. Erica nẹ̌bisara soal u kěluargane, ”Ěllo-ěllo iạ mědẹ̌doa tadeạu kěluargaku sarung makapěndang karal᷊uasẹ̌ ual᷊ingu masingkạ si Yehuwa dingangu makaěbạ kawawebasẹ̌ ual᷊ingu maněmbah Mawu makěndagẹ̌.”

18. Al᷊amatẹ̌ apa sarung tarimakeng mạeng i kitẹ mangimang si Yehuwa?

18 I kitẹ aramanung tawe nakahombang sasal᷊ukạ gěguwạ kerene. Katewe, i kitẹ harusẹ̌ lumawang manga rohkẹ̌ dal᷊akị dingangu mangimang si Yehuwa. Mạeng měkoạ ene, i kitẹ sarung makaěbạ lawọ al᷊amatẹ̌, kụ i kitẹ tawe kaakal᷊engu konting Setang. I kitẹ lai tawe měmala pěndang matakụ su rohkẹ̌ dal᷊akị makakoạ si kitẹ měngědo maněmbah si Yehuwa. Limembong penting, i kitẹ sarung měnoghasẹ̌ pẹ̌dal᷊ahapị i kitẹ dingangi Yehuwa. Yakobus němohẹ, ”Pakatuhụko su Mawu. Katewe lawangke Iblis, kụ i sie sarung tumal᷊ang bọu i kamene. Pẹ̌těngkaraniko su Mawu, kụ i Sie sarung mẹ̌těngkarani si kamene.”​—Yak. 4:7, 8.

KAKANTARỊ 150 Deạe Mawu tadeạu Masal᷊amatẹ̌

^ par. 5 Ual᷊ingu makěndagẹ̌, Yehuwa něgělị laingatẹ̌ si kitẹ soal u manga rohkẹ̌ dal᷊akị dingangu bahayane. Kerea manga rohkẹ̌ dal᷊akị ini měmal᷊idẹ̌ taumata? Kerea i kitẹ botonge lumawang manga rohkẹ̌ dal᷊akị? Su pěngangěndungang ini i kitẹ sarung měngěndung kerea Mawu Yehuwa mẹ̌tul᷊ung si kitẹ mẹ̌těngkarau bọu manga rohkẹ̌ dal᷊akị.

^ par. 3 BAWERA NILAHẸ: Spiritisme ene kai těntiro dingangu kakanoạ piạ sěmpụe dingangu rohkẹ̌ dal᷊akị. Contone, mangimang himukudu taumata nate bědang biahẹ̌, kụ botonge mẹ̌bisara dingangu taumata wiahẹ̌ lumiung sěngkatau perantara (sěmbaụ sarana). Spiritisme ene lai kai kakanoạ piạ sěmpụe dingangu sihir lai ramalan. Su pěngangěndungang ini, ilmu gaib mangal᷊ene haghing kakanoạ piạ sěmpụe dingangu sihir, kakutukẹ̌, lai mantra. Ini bal᷊inẹ sulap měpẹ̌pakẹ kahawesu lima su pertunjukan hiburan.

^ par. 12 Manga penatua tawẹ apa kawasa gunang měkoạ atorang soal u hiburan. Tau Kristen harusẹ̌ měpakẹ hati nuranine tuhụ Alkitapẹ̌ su tempong měmile apa basang, bialang, arau nalangeng. Těmbonangu keluarga mapelesa sarung měndiagạ hiburan kěluargane nẹ̌tatahino dingangu prinsip Alkitapẹ̌.​—Pěmanda artikel jw.org® tatěmbọe, ”Apakah Saksi Yehuwa Melarang Film, Bacaan, atau Lagu Tertentu?” su bageang MENGENAI KAMI > PERTANYAAN UMUM.

^ par. 54 KETERANGAN GAMBARẸ̌: Yesus, Datu napenẹu kawasa su sorga, nakoạ těmbonangu manga malaekatẹ̌. Takhtang i Yehuwa ene su wowone rasị.