Sěngkatau saudari arenge Sara * nẹ̌bera, ”Iạ kai taumata meang kụ tawe tumanịu percaya diri. Hakị u ene, iạ tawe wiasa mědal᷊ahapị dingangu taumata percaya diri lai terus terang mẹ̌bisara. Iạ puluang mědal᷊ahapị dingangu taumata masikome naung lai masanạ naung. Manga hapịku piạ sipatẹ̌ kerene. Iạ bebasẹ̌ mẹ̌bisara pěndang dingangu masalahku si sire.”

Bawerang i Sara něnodẹ mạeng i kitẹ masikome naung, taumata sarung mal᷊uasẹ̌ mědal᷊ahapị dingangi kitẹ. Sipatẹ̌ masikome naung lai makal᷊uasẹ̌ si Yehuwa. Hengetang’E němahangsang si kitẹ, ”Pakẹe . . . kasasikome naung.” (Kol. 3:12) Apa kasasikome naung ene? Kerea i Yesus něnodẹ kasasikome naung? Kụ, kerea sipatẹ̌ ini makakoạ pěbawiahi kitẹ limembong mal᷊uasẹ̌?

Kasasikome naung kai sipatẹ̌ timimbul᷊ẹ̌ ual᷊ingu naung napenẹu dame. Taumata masikome naung mapia měkoạ taumata wal᷊inẹ. I sie lai tatapẹ̌ tenang su tempong nakahombang manga hal᷊ẹ̌ makạl᷊usiang si sie.

Su Alkitapẹ̌, bawera Yunani nitěrjěmah nakoạ ”kasasikome naung” ene nipakẹ gunang mělahẹ kawal᷊o liar seng nipakaharo. Maning seng naharo, kawal᷊o ene tawe nakoạ lome. Sěběnarẹ̌e, kawal᷊o ene bědang matoghasẹ̌. Kerene lai, taumata masikome naung bal᷊inẹbe taumata lome. Sěběnarẹ̌e, i sie kai taumata matoghasẹ̌. Kawe nụe? Ual᷊ingu i sie botonge makakědang sipate ral᷊akị lai měndiagạ pẹ̌darame dingangu taumata wal᷊inẹ.

I kitẹ aramanung nẹ̌tiněna, ’Iạ bal᷊inẹbe taumata masikome naung.’ Bọu ene lai, ual᷊ingu měbẹ̌biahẹ̌ su tal᷊oarang taumata kasarẹ̌ dingangu tawe sabarẹ̌, i kitẹ ěndịu masigěsạ měnodẹ kasasikome naung. (Rm. 7:19) Hakị u ene, i kitẹ harusẹ̌ mẹ̌tawakal᷊i tadeạu piạ sipatẹ̌ ene. Katewe, rohkẹ̌ masusi botonge makatul᷊ung si kitẹ tadeạu tawe měngědo mẹ̌tawakal᷊i. (Gal. 5:22, 23) Kawe nụe i kitẹ harusẹ̌ mẹ̌tawakal᷊i tadeạu makoạ taumata masikome naung?

Mạeng i kitẹ masikome naung, taumata wal᷊inẹ mal᷊uasẹ̌ mědal᷊ahapị dingangi kitẹ. Kere i Sara, seng nisěbạ humotong, i kitẹ lai tantu mal᷊uasẹ̌ mědal᷊ahapị dingangu taumata masikome naung. Yesus kai contoh taumata mapia dingangu masikome naung. (2 Kor. 10:1) Sarang manga rariọ lai mapulu mědal᷊ahapị dingangi Yesus, maning i sire bědang běga si Yesus.​—Mrk. 10:13-16.

 Mạeng i kitẹ masikome naung, ene piạ gunane si kitẹ dingangu su taumata su rěduhi kitẹ. Kawe nụe? Ual᷊ingu mạeng masikome naung, i kitẹ tawe masahawụ mělusiang arau mẹ̌pědu. (Amsal 16:32) Ene makakoạ si kitẹ tawe makatědụ naungu taumata wal᷊inẹ, sarang lai taumata ikẹ̌kěndagi kitẹ. Bọu ene lai, taumata wal᷊inẹ sarung makaěbạ gunane ual᷊ingu i kitẹ nẹ̌kakědang pěndang dingangu kakanoạ i kitẹ kụ tawe nakatědụ naung i sire.

Maning masibukẹ̌ dingangu piạ tanggung jawab mawěhạ, Yesus sěntiniạ masikome naung su kěbị taumata. Lawọ taumata su zaman Yesus měbẹ̌biahẹ̌ masusah, kụ perlu makaěbạ karal᷊ungsemahẹ̌. Hakị u ene, i sire tantu sěbạe nahiborẹ̌ su tempong Yesus nẹ̌bera, ”Děntako si siạ, . . . ual᷊ingu iạ masikome naung dingangu masanạ naung.”​—Mat. 11:28, 29.

Kerea tadeạu i kitẹ masikome naung kere i Yesus? I kitẹ harusẹ̌ měngěndung Hengetangu Mawu tadeạu makasingkạ kerea i Yesus měkoạ taumata wal᷊inẹ dingangu apa nikoạe su tempong piạ situasi masigěsạ. Bọu ene, su tempong nakahombang situasi makasal᷊ukạ kasasikome naung i kitẹ, i kitẹ harusẹ̌ mẹ̌tawakal᷊i mẹ̌těno si Yesus. (1 Ptr. 2:21) Mahịe měngěndung tatělu hal᷊ẹ̌ nakakoạ si Yesus masikome naung.

Yesus kahěngang-hěngang masanạ naung. Yesus naul᷊ị i sie ”masikome naung dingangu masanạ naung”. (Mat. 11:29) Alkitapẹ̌ nẹ̌sěbạ darua sipatẹ̌ ini nẹ̌tatuhụ ual᷊ingu kasasikome naung piạ sěmpụe dingangu kasasanạu naung. (Ef. 4:1-3) Kawe nụe kerene?

Kasasanạu naung makatul᷊ung si kitẹ tawe masahawụ tersinggung arau mẹ̌pěndang watangeng i kitẹ penting. Apa nikoạ i Yesus su tempong piạ taumata něnoke i sie ”kombangeng dingangu puluang měnginung anggorẹ̌”? Bọu kakanoạe, Yesus něnodẹ apa niwerang taumata ene tawe nihino. Dingangu kasasikome naung Yesus nẹ̌bera, ”Pelesang pẹ̌sěngkatau mal᷊ahẹ bọu kakanoạe.”​—Mat. 11:19.

Mạeng i kau natědụ naung ual᷊ingu bawerang taumata soal u jenis kelamin, suku, arau latar belakangu, pẹ̌tawakal᷊ịe měnodẹ kasasikome naung. Peter, sěngkatau penatua su Afrika Selatan, nẹ̌bera, ”Mạeng iạ lusiang ual᷊ingu bawerang taumata wal᷊inẹ, iạ sěntiniạ mětẹ̌tiněna, ’Apa sarung koateng i Yesus?’” I sie lai naul᷊ị, ”Iạ něngěndung gunang tawe mẹ̌pěndang iạ taumata penting.”

Yesus masingkạ taumata kai tawe nasukụ. Manga muriti Yesus mapulu měkoạ barang nihino, katewe ual᷊ingu tawe nasukụ, pẹ̌sěngsul᷊ẹ i sire tawe nakakoạ ene. Contone, su hěbi maraning papateng Yesus, i Petrus, Yakobus, dingangi Yohanes nikahuntikilang, sěmbal᷊ia Yesus nẹ̌dorong si sire tadeạu mẹ̌dariagạ. Yesus masingkạ ”rohkẹ̌ memang masěmangatẹ̌, katewe badang lome”. (Mat. 26:40, 41) Ual᷊ingu Yesus masingkạ manga rasule tawe nasukụ, i sie tawe nẹ̌pědu si sire.

Sěngkatau saudari arenge Mandy kangerẹ puluang měmorotesẹ̌ taumata wal᷊inẹ. Katewe orasẹ̌ ini, i sie sěbạe nẹ̌tawakal᷊i nẹ̌těno kasasikome naung i Yesus. I sie nẹ̌bera, ”Iạ nẹ̌tawakal᷊i gunang turusẹ̌ mẹ̌tahěndung kěbị taumata kai tawe nasukụ. Iạ lai nẹ̌tawakal᷊i nẹ̌těno si Yehuwa, kụ němanda sipatẹ̌ mapaelẹ̌ bọu taumata wal᷊inẹ.” Nal᷊ahẹ, mạeng mẹ̌tiněna keadaan taumata wal᷊inẹ, kere i Yesus, i kitẹ botonge měnodẹ kasasikome naung.

Yesus něnarakang masalane su limang Mawu. Su tempong su dunia, Yesus hanesẹ̌ nakahombang kakanoạ tawẹ adile. Taumata nẹ̌tiněna nẹ̌sal᷊a soal i sie, mawěngsing si sie, kụ něndariha si sie. Maning kerene, i sie tatapẹ̌ masikome naung ual᷊ingu ”něnarakang kěbị ene su Hakim maadilẹ̌”. (1 Ptr. 2:23) Yesus masingkạ i Amange su sorga sarung mẹ̌tul᷊ung si sie mẹ̌tatahang dingangu měhukung taumata apang dal᷊akị měkoạ si sie.

Mạeng i kitẹ mẹ̌pědu su tempong nakahombang barang tawẹ adile, ene sarung makakoạ situasi limembong dal᷊akị. Hakị u ene Alkitapẹ̌ něgělị laingatẹ̌ si kitẹ, ”Pědung taumata tawe makarěntang barang nihino su těngong Mawu.” (Yak. 1:20) Aramanung, i kitẹ piạ alasang gunang mẹ̌pědu, katewe ual᷊ingu tawe nasukụ, apa koateng i kitẹ aramanung tawe nihino.

Sěngkatau saudari su Jerman arenge Cathy nẹ̌bera, ”Kangerẹ iạ bọu nẹ̌tiněna, iạ harusẹ̌ tumatawang watangengku hala, ual᷊ingu tawẹ apa taumata sarung tumatawang si siạ.” Samurine, i Cathy nẹ̌tawakal᷊i gunang mangimang si Yehuwa, kụ sipate nẹ̌bal᷊ui. I sie lai nẹ̌bera, ”Orasẹ̌ ini, iạ seng tawe harusẹ̌ tumatawang watangengku hala. Iạ botonge měnodẹ kasasikome naung ual᷊ingu Yehuwa sarung měngěmụ kěbị barang dal᷊akị bọu dunia.” Mạeng i kau bọu nakoạ korban kakanoạ tawẹ adile, pẹ̌těnọe si Yesus, kụ sarakangke ene su  Mawu. Mạeng měkoạ ene, i kau sarung turusẹ̌ měnodẹ kasasikome naung.

Yesus něnodẹ mạeng i kitẹ mapulu mal᷊uasẹ̌, i kitẹ harusẹ̌ měnodẹ kasasikome naung. I sie nẹ̌bera, ”Mal᷊uasẹ̌ taumata apang naunge masikome.” (Mat. 5:5) Pěmanda kerea kasasikome naung makatul᷊ung si kitẹ su piram baụ situasi ini.

Su tempong piạ masalah su pẹ̌kakawing, kasasikome naung makatul᷊ung sěngkawingang tatapẹ̌ mararame. I Robert, sěngkatau saudara bọu Australia nẹ̌bera, ”Su tempong pědu, pẹ̌sěngsul᷊ẹ iạ maul᷊ị barang makatědụ naungu kawingku, sěmbal᷊ia iạ madiri měkoạ ene. Katewe, bawera seng nal᷊ua bọu mohong, ene seng tawe masul᷊e. Iạ sěbạe nẹ̌sasěsilẹ̌ ual᷊ingu seng nakatědụ naunge.”

I kitẹ kěbị masau ”měsẹ̌sal᷊a wera”, kụ bawera kasarẹ̌ sarung makarusa pẹ̌darame dingangu kawing i kitẹ. (Yak. 3:2) Hakị u ene, mạeng piạ masalah, kasasikome naung sarung makatul᷊ung si kitẹ tadeạu tatapẹ̌ tenang dingangu měndiagạ bawerang i kitẹ.​—Amsal 17:27.

Robert kahěngang-hěngang nẹ̌tawakal᷊i tadeạu matěnang dingangu makakědangu watangenge. Apa hasile? I sie naul᷊ị, ”Orasẹ̌ ini, mạeng piạ masalah, iạ nẹ̌tawakal᷊i gunang dumaringihẹ̌ pakapia, mẹ̌bisara masikome, dingangu tawe masahawụ mẹ̌pědu. Pẹ̌kakawing i kandua nakoạ limembong mapaelẹ̌.”

Mạeng masikome naung, i kitẹ sarung mědal᷊ahapị mapia dingangu taumata wal᷊inẹ. Taumata masahawụ tersinggung, mahal᷊i hapịe. Katewe, kasasikome naung makatul᷊ung si kitẹ ”měndiagạ . . . pẹ̌darame makasěmbaụ”. (Ef. 4:2, 3) I Cathy, seng nisěbạ humotong, nẹ̌bera, ”Ual᷊ingu masikome naung, iạ botonge nědal᷊ahapị dingangu haghing taumata, sarang lai dingangu taumata apang sipate tawe tumanịu mapia.”

Mạeng masikome naung, i kitẹ sarung makapěndang dame su naung. Alkitapẹ̌ naul᷊ị ”pelesa bọu rasị” botonge makakoạ si kitẹ masikome naung dingangu makapěndang dame. (Yak. 3:13, 17) Taumata masikome naung piạ ”naung matěnang”. (Amsal 14:30) Sěngkatau saudara arenge Martin, seng nẹ̌tawakal᷊i něnodẹ kasasikome naung. I sie nẹ̌bera, ”Orasẹ̌ ini iạ seng tawe kaku dingangu tawe memaksa taumata wal᷊inẹ tumol᷊e kapuluku. Kụ iạ lai limembong mal᷊uasẹ̌ dingangu nakapěndang dame su naung.”

Nal᷊ahẹ, i kitẹ aramanung harusẹ̌ mẹ̌tawakal᷊i gunang měnodẹ kasasikome naung. Sěngkatau saudara naul᷊ị, ”Pẹ̌sěngsul᷊ẹ, iạ nẹ̌pěndang sěbạe pědu.” Katewe pẹ̌tahěndung, Yehuwa nẹ̌dorong si kitẹ gunang masikome naung. Hakị u ene, i Sie tantu sarung mẹ̌tul᷊ung si kitẹ. (Yes. 41:10; 1 Tim. 6:11) I Sie botonge ’mapakasue pelatihan’ i kitẹ, kụ i Sie lai botonge ”měkoạ [si kitẹ] matoghasẹ̌”. (1 Ptr. 5:10) Samurine, kere i Rasul Paulus, i kitẹ botonge makoạ taumata ’masikome naung lai mapia naung kere i Kristus’.​—2 Kor. 10:1.