1-2. (a) Kawe nụe Armagedon kai habarẹ̌ mapia gunang taumata? (b) Kakiwal᷊o apa sarung ěndungang i kitẹ su pěngangěndungang ini?

LAWỌ taumata mangimang dunia ini sarung mawinasa ual᷊ingu sekẹ nuklir arau bencana alam. Katewe, Alkitapẹ̌ tawe něněntiro kerene. Alkitapẹ̌ něněntiro seng mal᷊ighạ piạ sekẹ mariadi kụ makarěntang barang mapia. Sekẹ ene nisěbạ Armagedon, kụ apa niul᷊ị u Alkitapẹ̌ soal u sekẹ ene makakoạ si kitẹ mal᷊uasẹ̌. (Why. 1:3) Sekẹ Armagedon tawe makawinasa katewe makasal᷊amatẹ̌ taumata! Kerea carane?

² Alkitapẹ̌ něnodẹ sekẹ Armagedon sarung makasal᷊amatẹ̌ taumata, carane ute měminasa pěmamarentang taumata. Sekẹ ene sarung měminasa taumata dal᷊akị dingangu měnal᷊amatẹ̌ taumata mapia. Sekẹ ene lai sarung měminasa taumata apang měnděndusa dunia. (Why. 11:18) Tadeạu makaěna mal᷊ahẹ, mahịe mẹ̌tiněna ěpạ kakiwal᷊o ini: Apa Armagedon ene? Apa sarung mariadi maraning Armagedon? Kerea tadeạu masal᷊amatẹ̌ su tempong Armagedon mariadi? Kerea tadeạu tatapẹ̌ masatia su tempong Armagedon kakạranine?

3. (a) Apa mangal᷊ene bawera ”Armagedon”? (b) Tumuhụ Wahyu 16:14, 16, kawe nụe Armagedon bal᷊inẹ tampạ kahěngang-hěngang ene su dunia?

³ Basa Wahyu 16:14, 16. Bawera ”Armagedon” kětạeng sěngsul᷊ẹ nisěbạ su Alkitapẹ̌, kụ ene nial᷊ạ bọu bawerang Ibrani mangal᷊ene ”Wul᷊udu Megido”. (Why. 16:16, catatan kaki) Megido kai sěmbaụ soa su Israel tempong tamai. (Yos. 17:11) Katewe, Armagedon bal᷊inẹ sěmbaụ tampạ kahěngang-hěngang ene su dunia. (Yos. 17:11) Botonge ikawera, Armagedon ene kai sěmbaụ situasi su tempong ”manga datu su patikụ dunia” nẹ̌komol᷊ẹ̌ gunang lumawang si Yehuwa. (Why. 16:14) Katewe, su pěngangěndungang ini, i kitẹ lai měpakẹ bawera ”Armagedon” gunang mělahẹ sekẹ sarung mariadi su tempong manga datu su dunia nẹ̌komol᷊ẹ̌. Kerea i kitẹ masingkạ  Armagedon bal᷊inẹ tampạ kahěngang-hěngang ene? Humotong, tawẹ apa tampạ isẹ̌sěbạ Wul᷊udu Megido. Karuane, tampạ isẹ̌sěbạ Megido ene sěbạe kadodọ gunang měnampung ”manga datu su patikụ dunia” dingangu manga tentara lai manga sěnjatang i sire. Katělune, kere sarung ěndungang i kitẹ, sekẹ Armagedon sarung mariadi su tempong ”manga datu” su dunia dumokạ manga ělangu Mawu su patikụ dunia.

4. Kawe nụe Mawu něgělị areng Megido su sekẹ gěguwạ ene?

⁴ Kawe nụe Yehuwa něgělị areng Megido su sekẹ gěguwạ pěngěngsuenge ene? Su zaman Alkitapẹ̌, lawọ sekẹ nariadi su Megido dingangu Lembah Yizreel maraning Megido. Pẹ̌sěngsul᷊ẹ, Yehuwa mětẹ̌tul᷊ung manga ělang’E makauntung su manga sekẹ ene. Contone, Mawu něpakẹ ”sal᷊ụ u Megido”, gunang mẹ̌tul᷊ung si Hakim Barak bọu Israel měmatạ manga prajuritu Kanaan kụ těmbonange i Sisera. Barak dingangi nabiah Debora nakitarimakasẹ si Yehuwa ual᷊ingu mukjizat nakakoạ si sire nakauntung. I sire nẹ̌kantarị, ”Bọu langị manga bituing nẹ̌sekẹ . . . limawang si Sisera. I sire nionodu Sal᷊ụ u Kisyon.”​—Hak. 5:19-21.

5. Su sekẹ Armagedon dingangu sekẹ su zaman i Barak piạ pẹ̌tatěntang penting apa?

⁵ Bawera pěngěngsuenge bọu kakantarị nikantarịkang i Barak dingangi Debora ene kai, ”Karimạko kěbị sědụ’U mawinasa, oh Yehuwa, dingangu karimạko taumata apang makěndagẹ̌ si Kau suměnang kere matangěllo.” (Hak. 5:31) Su Armagedon, manga sědụu Mawu lai sarung mawinasa, arawe taumata makěndagẹ̌ su Mawu sarung masal᷊amatẹ̌. Katewe, piạ sěmbaụ pẹ̌tatěntang sěbạe penting su darua sekẹ ini. Su Armagedon, manga ělangu Mawu tawe mẹ̌sekẹ. I sire lai tawe měněngal᷊ẹ̌ senjata. Maning kerene, i sire tatapẹ̌ tenang dingangu turusẹ̌ mangimang si Yehuwa lai su pasukan sorga.​—Yes. 30:15; Why. 19:11-15.

6. Apa sarung paketang i Yehuwa gunang měminasa manga sědụ’E su Armagedon?

⁶ Kerea Mawu sarung měminasa manga sědụ’E su Armagedon? Aramanung i Sie měpakẹ piram baụ cara. Contone, ěndịu i Sie měpakẹ linuhẹ̌, tahiti eisẹ̌, dingangu kilạ. (Ayb. 38:22, 23; Yeh. 38:19-22) I Sie aramanung měkoạ manga sědụ’E lumawang manga hapị i sire. (2 Taw. 20:17, 22, 23) Ěndịu lai i Sie měpakẹ manga malaekat’E gunang měmate taumata ral᷊akị. (Yes. 37:36) Tawẹ soale apa sarung paketangu Mawu, i Sie mang makauntung. Kěbị sědụ’E sarung mawinasa. Kụ, kěbị taumata naunge matul᷊idẹ̌ sarung masal᷊amatẹ̌.​—Amsal 3:25, 26.

7-8. (a) Tumuhụ 1 Tesalonika 5:1-6, manga těmbonangu dunia sarung měmohang apa? (b) Kawe nụe bohang ene kai konti sěbạe makawahaya?

⁷ Sarung piạ bohang ”dame dingangu aman” maraning ”ěllong Yehuwa”. (Basa 1 Tesalonika 5:1-6.) Su 1 Tesalonika 5:2, ”ěllong Yehuwa” mangal᷊ene ”kasasusah masaria”. (Why. 7:14) Alkitapẹ̌ naul᷊ị manga těmbonangu dunia sarung měmohang dame dingangu aman, kụ ene makoạ tatiala kasasusah masaria seng něnětạ.

⁸ Kawe nụe manga těmbonangu dunia měmohang ene? Apa těmbonangu agama lai tumol᷊e měmohang dingangi sire? Ěndịu. Maning kerene, i kitẹ masingkạ bohang ene kai konti kụ asal᷊e bọu manga rohkẹ̌ dal᷊akị. Konti ene sěbạe makawahaya ual᷊ingu makakoạ taumata mẹ̌tiněna i sire aman sěmbal᷊ia kasasusah masaria seng měnětạ. ”Kawawinasa ene sarung mariadi su ral᷊ungu sěngkakondạ, mẹ̌sul᷊ungu tědụu sěngkatau wawine su tempong melahirkan.” Apa sarung mariadi su manga  ělang i Yehuwa masatia? Maning ”ěllong Yehuwa” sěngkělěndịu duměnta, i sire seng sadia.

9. Apa Yehuwa sarung měminasa sěngsul᷊ẹ duniang Setang? Lahẹko.

⁹ Yehuwa tawe měminasa sěngsul᷊ẹ duniang Setang kere nikoạ’E su zaman i Noakẹ̌. Katewe, humotong i Sie sarung měminasa sěmbahageang, kụ bọu ene lěmbene. Humotong, i Sie sarung měminasa Babelẹ̌ Gěguwạ, arau kěbị agama palsu su dunia. Karuane, su Armagedon, i Sie sarung měminasa kěbị bageang bal᷊inẹ bọu duniang Setang, ene kai sistem politikẹ̌, militer, dingangu perdagangan. Mahịe měmanda kerea darua halẹ̌ ini sarung mariadi.

10. Tumuhụ Wahyu 17:1, 6 lai 18:24, kawe nụe Yehuwa měminasa Babelẹ̌ Gěguwạ?

¹⁰ ”Hukumang gunang tahapẹ̌sundal᷊ẹ̌ gěguwạ.” (Basa Wahyu 17:1, 6; 18:24.) Babelẹ̌ Gěguwạ seng nakawuhụ arengu Mawu. I sie něněntiro konti soal u Mawu. Kere wawine tahapẹ̌sundal᷊ẹ̌, agama palsu tawe masatia si Yehuwa ualingu mendukung pěměrentang taumata. I sie nakasigěsạ anggotane dingangu němul᷊aho doiti sire. I sie lai němate lawọ taumata, sarang lai pirang katau ělangu Mawu. (Why. 19:2) Kerea Yehuwa měminasa Babelẹ̌ Gěguwạ?

11. Apa ”binatang buas mahamụ”, kụ kerea Mawu sarung měpakẹ ene gunang měminasa Babelẹ̌ Gěguwạ?

¹¹ Yehuwa sarung měpakẹ ”binatang buas mahamụ” dingangu ”mapulo sunge” gunang měminasa ”tahapẹ̌sundal᷊ẹ̌ gěguwạ”. Binatang buas ini kai Perserikatan Bangsa-Bangsa. Mapul᷊o sunge ene kai pěměrenta apang mendukung organisasi ene. Su tempo seng nitantung Mawu, pěměrenta sarung meminasa Babelẹ̌ Gěguwạ. I sire sarung ”měmul᷊aho kěbị apang tẹ̌taghuanenge [dingangu] měkoạ si sie těntol᷊e”, carane ute měngal᷊ạ kěbị kakakalạe dingangu měnodẹ kěbị karal᷊akise su taumata. (Why. 17:3, 16) Kawawinasa ene sarung masahawụ mariadi, kere su ral᷊ungu sahěllo. Taumata apang mendukung si sie sarung huměkosẹ̌, něngělembo ual᷊ingu i sie měngẹ̌ngobotẹ̌, ”Iạ ini ratu, iạ bal᷊inẹ wawine wal᷊u,  kụ iạ tawe sarung kahombangengu susah.”​—Why. 18:7, 8.

12. Yehuwa tawe měmala manga wangsa měkoạ apa, kụ kawe nụe?

¹² Mawu tawe měmala manga wangsa měminasa manga ělang’E. Manga ělang’E mal᷊uasẹ̌ nisěbạ dingangu areng’E, kụ i sire lai seng timuhụ parenta-Ne gunang suměbang bọu Babelẹ̌ Gěguwạ. (Kis. 15:16, 17; Why. 18:4) I sire lai něhal᷊ẹ̌ masěghadẹ̌ gunang mẹ̌tul᷊ung taumata wal᷊inẹ suměbang bọu Babelẹ̌ Gěguwạ. Hakị u ene, manga ělang i Yehuwa tawe sarung ”kahinongu manga tulane”. Maning kerene, i sire harusẹ̌ piạ pangangimang matoghasẹ̌ gunang tumatěngo apa sarung mariadi tuhụe.

13. (a) I sai Gog? (b) Tumuhụ Yehezkiel 38:2, 8, 9, kange Gog mahumpạ su tampạ simbolis isẹ̌sěbạ Armagedon?

¹³ Gog sarung dumokạ. (Basa Yehezkiel 38:2, 8, 9.) Su tempong kěbị agama palsu seng nawinasa, kětạeng piạ sěmbaụ agama mal᷊ěmbe su dunia, ene kai manga ělang i Yehuwa. Setang sarung sěbạe mẹ̌pědu. Gunang měnodẹ pědune, i sie sarung měpakẹ ”bawera makạdarěnting” arau informasi palsu bọu manga rohkẹ̌ dal᷊akị kụ sarung makakoạ manga wangsa dumokạ manga ělang i Yehuwa. (Why. 16:13, 14) Komol᷊angu manga wangsa ene nisěbạ ”Gog bọu ěntanang Magog”. Su tempong manga wangsa ene dumokạ, i sire sarung mahumpạ su tampạ simbolis isẹ̌sěbạ Armagedon.​—Why. 16:16.

14. Gog sarung masadarẹ̌ soal u apa?

¹⁴ Gog sarung mangimang su ”takiahu taumata” arau katatoghasu manga těntarane. (2 Taw. 32:8) I kitẹ sarung mangimang su Mawung i kitẹ Yehuwa, kụ manga wangsa mẹ̌pědang ene hal᷊ẹ̌ wodokẹ̌. Kawe nụe? Ual᷊ingu mawung Babelẹ̌ Gěguwạ tawe nakasal᷊amatẹ̌ si sie bọu ”binatang buas” dingangu ”mapul᷊o sunge”! (Why. 17:16) Hakị u ene, Gog mẹ̌pikirẹ̌ i sie gampang měminasa si kitẹ. ”Mẹ̌sul᷊ungu winawa měnutu wanua”, i sie sarung dumokạ manga ělang i Yehuwa. (Yeh. 38:16) Katewe Gog sarung masadarẹ̌ i sie seng nasuẹ̌ su sedẹ.  Mẹ̌sul᷊ung i Firaun su Laudẹ̌ Mahamụ, Gog sarung masadarẹ̌ i sie kai limawang si Yehuwa.​—Kel. 14:1-4; Yeh. 38:3, 4, 18, 21-23.

15. Apa sarung koateng i Kristus su sekẹ Armagedon?

¹⁵ Kristus dingangu pasukan sorga sarung tumatawang su manga ělangu Mawu lai měminasa manga wangsa dingangu manga těntarang i sire. (Why. 19:11, 14, 15) Katewe, apa sarung mariadi su Setang, sědụu Mawu kahumotongange, kụ seng nẹ̌konti dingangu něngahạ manga wangsa sarang Armagedon? Yesus sarung měnděmẹ si sie dingangu manga malaekatẹ̌ dal᷊akị sarang lohang maral᷊ung. I sire sarung kurungang sene karěngụe sěhiwu su taunge.​—Why. 20:1-3.

16. (a) Kerea měnodẹ i kitẹ masingkạ soal u Mawu? (b) Su sekẹ Armagedon, apa sarung mariadi su taumata apang masingkạ soal u Mawu?

¹⁶ Tawẹ soale i kitẹ bědang buhu arau seng marěngụ nakoạ ělang i Yehuwa, i kitẹ harusẹ̌ masingkạ soal u Mawu dingangu ’tumuhụ habarẹ̌ mapia soal i Tuang Yesus’ tadeạu masal᷊amatẹ̌ su Armagedon. (2 Tes. 1:7-9) I kitẹ masingkạ soal u Mawu mạeng masingkạ standar’E dingangu apa ikẹ̌kapulu-Ne lai ikẹ̌kawěngsing’E. I kitẹ lai masingkạ soal u Mawu mạeng kuměndagẹ̌, tumuhụ, dingangu maněmbah kětạeng si Sie. (1 Yoh. 2:3-5; 5:3) Mạeng měkoạ manga hal᷊ẹ̌ ene, Mawu lai sarung masingkạ si kitẹ, ene mangal᷊ene i Sie mal᷊uasẹ̌ si kitẹ. (1 Kor. 8:3) Hasile, i Sie sarung měnal᷊amatẹ̌ si kitẹ su sekẹ Armagedon!

17. Apa mangal᷊ene tumuhụ ”habarẹ̌ mapia soal i Tuang Yesus”?

¹⁷ ”Habarẹ̌ mapia soal i Tuang Yesus” ene kai kěbị těntirong i Yesus kụ niwohẹ su Hengetangu Mawu. I kitẹ tumuhụ habarẹ̌ mapia ene mạeng měkoạ těntirong i Yesus su pěbawiahẹ̌. I kitẹ lai harusẹ̌ měmělọ hal᷊ẹ̌u Kararatuang su tampạ humotong su pěbawiahẹ̌, tumuhụ standar u Mawu, dingangu měhabarẹ̌ Kararatuangu Mawu. (Mat. 6:33; 24:14) I kitẹ lai harusẹ̌ mẹ̌tul᷊ung anạu sěngkataung i Kristus apang nilanisẹ̌ su tempong i sire měkoạ tanggung jawab i sire  gunang měhabarẹ̌ habarẹ̌ mapia dingangu měkoạ muritẹ̌.​—Mat. 25:31-40.

18. Kerea anạu sěngkataung i Kristus apang nilanisẹ̌ sarung měmal᷊isẹ̌ kapiang ”domba wal᷊inẹ”?

¹⁸ Manga ělangu Mawu apang nilanisẹ̌ seng mal᷊ighạ měmal᷊isẹ̌ kapiang ”domba wal᷊inẹ” si sire. (Yoh. 10:16) Kerea carane? Těntal᷊ang sekẹ Armagedon bědang tawe něnětạ, lěmbeng 144.000 sarung bawaneng sarang sorga kụ měpakẹ badang roh tawe mate. I sire sarung makoạ bageang bọu pasukan sorga, kụ sarung měminasa Gog dingangu měndiagạ ”komol᷊ang gěguwạ” manga ělang i Yehuwa. (Why. 2:26, 27; 7:9, 10) Komol᷊ang gěguwạ sarung sěbạe mal᷊uasẹ̌ ual᷊ingu nakapẹ̌tul᷊ung manga ělang i Yehuwa apang nilanisẹ̌ su tempong i sire bědang su dunia.

19-20. Tawẹ soale apa kasasigěsạ nikahombangeng i kitẹ, apa kakungsịe tadeạu tatapẹ̌ masatia su tempong Armagedon kakạranine?

¹⁹ Su ěllo pěngěngsuenge ini, lawọ ělang i Yehuwa nakahombang kasasigěsạ. Katewe, i kitẹ botonge mal᷊uasẹ̌ mẹ̌tatahang. (Yak. 1:2-4) Kakungsịe ute mẹ̌doa dingangu kaguwạu naung. (Luk. 21:36) I kitẹ lai harusẹ̌ měngěndung Hengetangu Mawu ěllo-ěllo dingangu mẹ̌tiněna ene. I kitẹ botonge měngěndung soal u manga těbal᷊ẹ̌ seng mal᷊ighạ mariadi. (Mz. 77:12) Mạeng měkoạ manga hal᷊ẹ̌ ini dingangu mẹ̌tawakal᷊i měnginjilẹ̌, pangangimang dingangu pělaharapi kitẹ sarung matoghasẹ̌.

²⁰ Kěnang pẹ̌tiněna pěndang i kitẹ su tempong Babelẹ̌ Gěguwạ seng nawinasa dingangu Armagedon seng nal᷊iu. I kitẹ tantu sěbạe mal᷊uasẹ̌! Limembong penting lai, i kitẹ sarung sěbạe mal᷊uasẹ̌ su tempong areng i Yehuwa seng nawurěsi dingangu kěbị diadikang něngakui hakẹ̌’E mẹ̌parenta! (Yeh. 38:23) Nal᷊ahẹ, Armagedon kai habarẹ̌ mapia gunang taumata apang masingkạ Mawu, matuhụ su Ahus’E, dingangu nẹ̌tatahang sarang pěngěngsuenge.​—Mat. 24:13.