LISOMO LYA 29
Ni Kiki Kili Kyakitika Kine Twafua?
Eba, waafuiliilue kale na muntu uutonene saana? Mu ozo musita ukolele saana, paange kunti waiipuzia eevi: ‘Ni kiki kili kyakitika kine twafua? Eba, kunti kyakitika nkamumone kabili?’ Kupitila leeli lisomo ni likoonkelepo, uli kupata byasuko bili mu Bibilia bili byakoselezia.
1. Ni kiki kili kyakitika kine twafua?
Yesu waapalaniizie lufu ni tulo tukata saana. Juu ya ki? Paantu muntu onene tulo tukata saana, teezi kuya wamanine bintu bili mukukitika peepi nakue. Enka evio, muntu afuile ni weene, teezi kuya wamanine ata kantu, teezi kunvua misa, kabili teezi kwema. Bibilia ili yalanda eevi: “Bafuile tebeezi kantu ata kamo.”—Some Kasimika 9:5.
2. Kumana kisinka palua lufu kuli kwatuleetela mpaalo ki?
Bantu bengi bali baunvua mwenzo wa kufua kabili bali baunvua mwenzo atasie wa bantu bafuile! Inzi, kunti wakoseleziiwa kupitila beelia bili byalanda Bibilia palua lufu. Yesu waalandile eevi: “Kisinka kyaakamilubula.” (Yoane 8:32) Ma diini ange ali asambilizia nangue kuli mweo ao kintu kimo eevi kili kyatwalilila kuya kyakosele kisia muntu kufua, inzi Bibilia teizi kusambilizia evio. Pakaako, te kuli muntu ali waema kisia kufua. Kukila pakaako, paantu bantu bafuile te bamanine ata kantu, tebaviinda kutukita ovio. Kansi, te tupalile kukita bintu bya kufuukia mitima ya bantu bafuile ao kubapupa, kabili te tupalile kubapepela.
Bantu bange bali balanda nangue kunti balanziana na bantu bafuile. Inzi, tekikitika kulanziana nabo. Nga vitwamonanga, bantu bafuile “tebeezi kantu ata kamo.” Baalia bali batontonkania nangue bali mukulanziana ni batonua babo baafuile kale, kakiine bali balanziana na bibanda beelia bili byaikita eevi bimoneke nangue ni bantu baafuile bali mukulanda. Pakaako, kumana kisinka palua bantu bafuile kuli kwatufumia mu miteo ya bibanda. Yehova watusoka palua kulanziana ni bantu bafuile, paantu amanine nangue kwampana ao kulanziana ni bibanda kuli kutuleetela maavia.—Some Malanguluzi a Mizilo 18:10-12.
TUKEBE SAANA
Tumane bingi palua beelia bili byasambilizia Bibilia juu ya lufu, kabili lumia kiketekelo kyobe muli Leeza wa ntono olia asiizi kuteesa bantu bafuile.
3. Mana kisinka palua aali ya muntu afuile
Mwaya kyalo, bantu bazumiine bintu byapusene-puseene palua keelia kili kyakitika kine twafua. Kakiine, keekio te kilangiliile nangue bintu byonse bibazumiine ni bya kisinka.
-
Pa fuasi pa wikeele, bantu bazumiine ki palua aali ya bantu bafuile?
Pa kunti mumane beelia bili byasambilizia Bibilia, mone VIIDEO.
Some Kasimika 3:20, kisia londoluele beebi biipuzio:
-
Kukoonkana ni ozu mulongo, muntu kine wafua ali waaluka ki?
-
Eba, ozu mulongo walanda nangue kine muntu wafua, mweo ao mupasi wakue uli waya kwikala ku fuasi kampanda?
Bibilia ili yatubuila palua lufu lwakue Lazaro kibuza wa peepi wakue Yesu. Some Yoane 11:11-14. Musita luuli mukuya wasoma, mona Yesu vyaalandile palua aali yakue Lazaro musita lwabanga waafuile. Kisia londoluele beebi biipuzio:
-
Yesu waapalaniizie lufu na ki?
-
Kooko kupalania kwatulangusia ki palua aali ya bantu bafuile?
-
Eba, watontonkania nangue beebi byalanda Bibilia palua lufu bipateene ni maano?
4. Kumana kisinka palua lufu kuli kwatukwasia
Kumana kisinka palua bantu bafuile, kuli kwatukwasia tufume mu buzia bwa kutiina bantu bafuile. Some Kasimika 9:10, kisia londololuele keeki kiipuzio:
-
Eba, bantu bafuile kunti batukita ovio?
Kisinka kili mu Bibilia kili kyatukwasia eevi te kunti tuzumine nangue tupalile kubafuukia mitima bantu bafuile ao kubapupa. Some Isaya 8:19 ni Nfyulo 4:11, kisia londoluele keeki kiipuzio:
-
Weewe, watontonkania nangue Yehova ali waiunvua siani palua muntu olia ali wapupa ao wakeba muntu afuile amukwasie?
5. Kumana kisinka palua lufu kuli kwatukoselezia
Bantu bengi bali basambiliziiwa nangue kine bafua, bakaba kukyuziiwa ao kulapiziiwa juu ya bintu bibiipile bibaakitile musita waapitile. Inzi tuli twakoseleziiwa lutuli twamana nangue te kuli ata muntu ali waema kisia kufua bila, te kuli ata umo, atasie olia waakitile bintu bibiipile saana ntaanzi tanafue. Some Baroma 6:7, kisia londoluele keeki kiipuzio:
-
Nga vitwasoma mu Bibilia, muntu kine wafua walubuka kufuma mu lizaambi. Weewe, watontonkania nangue muntu afuile ali waema ao kukyula juu ya bilubo beelia byaakitile musita waapitile?
Vituli twakila kumumana Yehova i vituli twakila kwinika nangue muntu afuile teezi kwema ata kaniini. Malanga a kulanda nangue Yehova ali wakyuzia bantu, ni a nkeni kuli weene. Some Malanguluzi a Mizilo 32:4 ni 1 Yoane 4:8, kisia londoluele beebi biipuzio:
-
Eba, kunti kyakitika Leeza ali ni mibeele yazimbulua mu aza maleembo aye waitabizia kukyuzia ao kwemia bantu bafuile?
-
Eba, kumana kisinka palua bafuile kwakuteekia mutima? Juu ya ki walanda evio?
BANGE BALI BALANDA: “Ndi mukunvua mwenzo, nsimanine kine nakaba kukitua siani lunakaba kufua.”
-
Weewe kunti wamubuila maleembo ki ali mu Bibilia a kumuteekia mutima?
MU KIFUPI
Kine muntu wafua, ni bukose bwakue bwapeleela paapo. Muntu afuile teezi kwema, aosie kubakita ovio bantu bakosele.
Kunti waasuka siani?
-
Ni kiki kili kyakitika kine twafua?
-
Kumana kisinka palua lufu kuli kwatupeela mpaalo ki?
-
Kumana kisinka palua lufu kuli kwatukoselezia siani?
MANAKO NI BINGE
Mona Bibilia viili yaleeta mana iine ya mulandu “mweo.”
Mona kine Leeza ali wabombia mulilo wa bukyuzi eevi kulapizia bantu bafuile baali bakita bintu bibiipile.
Eba, tupalile kunvua ni mwenzo wa bantu bafuile?
Mipasi ya Bantu Bafuile—Kunti Yatukwasia ao Kutukita Ovio? Eba, Kuili Kakiine? (broshua)
Mona mwalalume umo vyaakoseleziiziwe musita lwaamanine vituli twaaluka kakiine kine twafua.