LISOMO LYA 32
Bukolo Bwakue Leeza Buli Mukuteeka Leenu!
Bukolo Bwakue Leeza bwaatendekele kuteeka ku muulu mu 1914. Ozo i muaka waatendekelepo nsiku ya mpeleezio ya buteeko bwa bantu. Twamana siani? Tumone bintu byaalandile Bibilia ntaanzi, ni bintu bili mukukitika leenu mu kyalo pamo ni mibeele ili mukulangilila bantu kutendekela mu 1914.
1. Bibilia yaalandile ki ntaanzi?
Kupitila kitabu kya Danieli, Bibilia yaalandile ntaanzi nangue Bukolo Bwakue Leeza bwakutendeka kuteeka ku mpela ya kipindi kili kyakuutua nangue “nsita saba.” (Danieli 4:16, 17) Miaka ingi kisia paapo, ezio nsita saba, Yesu waaikuutile nangue “nsita ibiikilue ya ntundu.” Kabili waalandile nangue ezio nsita, yaali teinapue. (Luka 21:24, NWT) Nga vituli kumona, ezio nsita saba yaapuile mu 1914.
2. Kutendekela mu 1914, ni bintu ki bili mukukitika mu kyalo, kabili bantu bali ni mibeele ki?
Basambi bamwipuziizie eevi Yesu: “Ni biki byakakitika pakuti tukamone nangue i musita wa kuiza kobe ni wa mpeleezio ya kyalo?” (Mateo 24:3) Mu kyasuko, Yesu waababuilile ntaanzi bintu bingi byakukitika mu kyalo kisia weene kubamba kuteeka ku muulu wali Likolo wa Bukolo Bwakue Leeza. Pakati ka bebio bintu, Yesu waazimbuile vita, bimina bya nzala ao nzala ikata, ni ntensi. (Some Mateo 24:7.) Bibilia yaalandile ntaanzi kabili palua mibeele ya bantu ba mu “nsiku ya mpeleezio” ya kulengia buikazi buye “bwaviizie saana.” (2 Timoteo 3:1-5) Ezio aali pamo ni mibeele ya bantu, ili mukumoneka saana mu kyalo kutendekela mu 1914.
3. Juu ya ki aali ili mu kyalo ili mukuya yakila kubiipa ntangiasie Bukolo Bwakue Leeza lubwatendekele kuteeka?
Musita uniini kisia Yesu kwaluka Likolo wa Bukolo Bwakue Leeza, ku muulu kwaalukile vita. Yesu waatendekele kuluana ni Sataana ni bibanda. Sataana waauminue. Bibilia ili yalanda nangue Sataana “waapoozelue pa kyalo pamo ni ba malaika bakue.” (Nfyulo 12:9, 10, 12) Sataana onvuile saana kipuki paantu amanine nangue kwasiala akabe kwinoonua. Pakaako, ali mukuleeta maavia ni kwema mu kyalo kyonse. Kansi, te kyakupapia kumona aali mu kyalo viili mukuya yakila kubiipa! Bukolo Bwakue Leeza bwakaba kupuisia azo maavia onse.
TUKEBE SAANA
Tumone juu ya ki tumanine nangue Bukolo Bwakue Leeza bwaatendekele kuteeka mu 1914, kabili kumana kaako kupalile kutukinkizia tukite ki.
4. Mpendua iswapiile bukabika bwa Bibilia itwele ku muaka wa 1914
Leeza Waamulengiizie Likolo Nebukadneza wa ku muzi wa Babiloni ya kale, aloote kilooto kya bukabika. Keekio kilooto pamo ni mana yaatanduluile Danieli, byalangilila nangue keekio kilooto kilandiile palua bintu bibili: Buteeko bwakue Nebukadneza ni Bukolo Bwakue Leeza.—Some Danieli 4:17. a
Some Danieli 4:20-26, kisia asuke beebi biipuzio mwakentele pa ma foto:
-
(A) Nebukadneza, waamwene ki mu kilooto kyakue?—Mone mulongo wa 20 ni 21.
-
(B) Keekio kimuti kyaakitilue siani?—Mone mulongo wa 23.
-
(C) Ni kiki kyaakitikile ku mpela ya “nsita saba”?—Mone mulongo wa 26.
Kilooto palua Kimuti Kyaalootele Nebukadneza Kipateene Siani ni Bukolo Bwakue Leeza?
BUKABIKA (Danieli 4:20-36)
Buteeko
(A) Kimuti kikata kyaleepele saana
Buteeko bwaputukiziiwa
(B) “Teete kimuti,” kabili lekelele mpaka “nsita saba ipite”
Buteeko bwabueziiwa
(C) “Bukolo bobe bwakaba kwaluka kabili bobe”
Lwafikiliziiwa bobu bukabika lya kuanza . . .
-
(D) Kimuti kipalaniizie uni?—Mone mulongo wa 22.
-
(E) Buteeko bwakue bwaputukiziiziwe musita ki?—Some Danieli 4:29-33.
-
(F) Ni kiki kyaamufikiile Nebukadneza ku mpela ya “nsita saba”?—Some Danieli 4:34-36.
KUFIKILIZIIWA LYA KUANZA
Buteeko
(D) Nebukadneza, Likolo wa ku Babiloni
Buteeko bwaputukiziiwa
(E) Kisia muaka wa 606 Y.T., Nebukadneza waaluka wa luuba kabili wakita miaka saba bila wali na buviinde bwa kuteeka
Buteeko bwabueziiwa
(F) Nebukadneza, wabueluamo kabili na maano ni kutendeka kuteeka
Lwafikiliziiwa bobu bukabika lya bubili . . .
-
(G) Kimuti kipalaniizie baani?—Some 1 Milandu ya Nsiku 29:23.
-
(H) Buteeko bwabo bwaaputukiziiziwe musita ki? Twamana siani nangue musita Yesu lwabanga wakili pa kyalo, bobo buteeko bubanga bwaputukiziiziwesie?—Some Luka 21:24.
-
(I) Bobu buteeko bwaabueziiziwe musita ki, kabili ku pi?
KUFIKILIZIIWA LYA BUBILI
Buteeko
(G) Ba makolo ba mu Israeli bapalaniizie Bukolo Bwakue Leeza
Buteeko bwaputukiziiwa
(H) Yerusalemu yainoonua. Te kuli likolo wa mu Israeli waateekele mu kipindi kya miaka elufu ibili mia isaano ni makumi abili (2 520)
Buteeko bwabueziiwa
(I) Yesu watendeka kuteeka ku muulu wali Likolo wa Bukolo Bwakue Leeza
Nsita saba i miaka inga?
Seemu paleepale ya mu Bibilia ili yatukwasia kunvua seemu inge. Kwa mufuano, kitabu kya Nfyulo kili kyalanda nangue nsita itatu ni nusu i nsiku elufu imo mia ibili ni makumi sita (1 260). (Nfyulo 12:6, 14) Nsita saba, ilingheene ni ezio mpendua, inzi, yalimo libili. Kansi, nsita saba yaaluka nsiku elufu ibili mia isaano ni makumi abili (2 520). Musita unge, Bibilia ili yazimbula busiku bumo eevi kulandila muaka umo. (Ezekieli 4:6) Pakaako, eezi nsita saba izimbuilue mu kitabu kya Danieli, ni miaka 2 520.
5. Kyalo kyaalulukile kutendekela mu 1914
Yesu waalandile ntaanzi palua bintu byakukitika mu kyalo eevi kulangilila nangue waaluka Likolo. Some Luka 21:9-11, kisia londoluele keeki kiipuzio:
-
Pa kati ka beebi bintu byazimbulua moomu, weewe pa lobe ni biki biuli wamona ao kunvua byakitika mu kyalo?
Mutumua Paulo waaleembele mibeele ya bantu ba mu nsiku ya mpeleezio ya buteeko bwa bantu. Some 2 Timoteo 3:1-5, kisia londoluele keeki kiipuzio:
-
Pa eezi mibeele yazimbulua moomu, ni mibeele ki iuli wamona ku bantu ba enu nsiku?
6. Kumana nangue Bukolo Bwakue Leeza buli mukuteeka kupalile kutusonsezia
Some Mateo 24:3, 14, kisia londoluele beebi biipuzio:
-
Ni miilo ki ya mana ilangiliile nangue Bukolo Bwakue Leeza buli mukuteeka leenu?
-
Kunti wakita ki eevi ukwasieko eezi miilo?
Bukolo Bwakue Leeza buli mukuteeka leenu, kabili busiku bwa kuteeka kyalo kyonse, bwapalama. Some Baebrania 10:24, 25, kisia londoluele keeki kiipuzio:
-
Paantu twamona nangue “busiku bwakue Leeza bwapalama,” kila muntu apalile kukita ki?
Kine wamana kintu kimo eevi, kisia wamona nangue kili kukwasia ao kupususia bantu bange, kunti wakita siani?
UNGE KUNTI WAIPUZIA: “Juu ya ki Bakasininkizia Bakue Yehova bali bazimbula saana muaka wa 1914?”
-
Weewe pa lobe, kunti walanda siani?
MU KIFUPI
Bukabika buli mu Bibilia, bintu bili mukukitika mu kyalo, ni mibeele ya bantu, byalangilila nangue Bukolo Bwakue Leeza buli mukuteeka leenu. Tuli twalangilila nangue tuzumiine evio, lutuli twasimikila ni kuya ku kulonghaana.
Kunti waasuka siani?
-
Ni kiki kyaakitikile ku mpeleezio ya elia nsita saba izimbuilue mu kitabu kya Danieli?
-
Ni kiki kyakusininkiziizia nangue Bukolo Bwakue Leeza bwaatendekele kuteeka mu 1914?
-
Kunti walangilila siani nangue uzumiine nangue Bukolo Bwakue Leeza buli mukuteeka leenu?
MANAKO NI BINGE
Mona bantu bamanine istoria, ni bantu sie bange vibali mukulanda nangue bintu bili mukukitika mu kyalo byaalulukile kutendekela mu 1914.
“Lwendo lwa Bantu Lwakila Kwinooneka” (Buuke!, ya Muezi wa 04, 2007)
Soma umone bukabika buli mu Mateo 24:14 vibwaaluluile buikazi bwakue mwalalume umo.
“Naali Natonene Saana Musaapo wa Kabumbu ka Baseboli!” (Lupungu Lwakue Kamwenenena, Nim. 3, 2017)
Twamana siani nangue bukabika buli mu Danieli katue ka 4 buli mukulandila palua Bukolo Bwakue Leeza?
Ni kiki kyasininkizia nangue “nsita saba” izimbuilue mu Danieli katue ka 4 yaapuile mu 1914?
a Mona maasi abili ali ku muisio wa leenu lisomo mu seemu ilandile Manako ni Binge.