Mu nsita ya kale, muntu emaniine nsesi waali wasuunga nsesi yonse ao bintu bya muntu unge. Mu Kiebrania ni mu Kigiriki mulandu upilibuile “kemanina wa nsesi” musita kampanda, uli wabombiiwa eevi kuzimbula kangalila ao muntu emaniine nsesi.

Musita Yosefu, mwina Yakobo luaali muzia mu Misri, waalukile kemanina wa nsesi yakue mulopue wakue. I kulanda nangue, mulopue wakue wa ku Misri “wasiile kila kintu kyakue mu minue yakue Yosefu.” (Kut. 39:2-6) Kisia, Yosefu lwaalukile ntunguluzi ali ni buviinde mu Misri wasaakwile kemanina wa nsesi yakue mwine.​—Kut. 44:4.

Mu nsita yakue Yesu, beene ba tuzonga baali baikala mu mizi ikata, kule ni tuzonga twabo twa makaba. Pakaako, beene ba tuzonga baali basaakula muntu wa kwimanina miilo ya kila busiku ya makaba.

Naani waali wapalile kwaluka kemanina? Kaleemba wa ku Roma, wa mu miaka mia (100) ya ku ntendeko, Columella, walandile nangue muzia waali wasaakulua kwaluka kangalila ao kemanina, waali wapalile kuya waali “muntu wasambiliile kale kubomba buino miilo.” Waali muntu wakusininkizia nangue babombi bali mukukita miilo, inzi bila kubakisia ao kubomba miilo yakue na bunanghani. Kabili walandile eevi: “Kintu kya mana saana kuli kemanina kyali te kunti emone nangue weene i amanine kila kantu kabili nangue apalile kumana kila musita kantu kali kakitika.”

Mulandu Wakue Leeza uli wabombia mufuano wa kemanina ni miilo yakue eevi kulangilila miilo paleepale ili mu libumba lya Kikristu. Kwa mufuano, mutumua Petro wabakinkiziizie Bakristu kubombia bupe bubapeelue na Leeza ‘mukubombela bange baali basungi ba kiine ba byabupe bilekenkeene byakua Leza.’​—1 Pet. 4:10.

Yesu mwine wabombiizie mufuano wa kemanina mu kyakumuenako kili mu Luka 16:1-8. Kabili, mu bunabi bulangiliile alama ya kubapo kwakue wali Likolo, Yesu wabasininkiziizie basambi bakue nangue wakasaakula “muzia wa kisinka ni wa maano” ao “kemanina wa kisinka.” Miilo ikata yapeelue kemanina ozo yaali kupeela basambi bakue Yesu kyakulia kyonse kya kimupasi kibakabiile mu nsiku ya mpela. (Mat. 24:45-47; Luka 12:42) Tuli mukusantila paantu tumanine nangue tuli mukupokelela mpapulo ili mukufumiiwa na kemanina wa nsesi wa kisinka ni kusalanganiiwa mu kyalo kyonse.