Skip to content

Skip to table of contents

LYASI LYA KUSAMBILILA LYA 5

Bombia ‘Buino Musita Onse Uuli Nao’

Bombia ‘Buino Musita Onse Uuli Nao’

“Be mwailabukiile mu ngikalilo yeenu. Te kwikale nga bantu basili na mulangue, inzi nga bantu bali ni maano. Bombie buino musita onse umuli nao.”​—BAEF. 5:15, 16.

LWIMBO 8 (Lwa Kiswahili) Yehova I Kifyamino Kyetu

KIFUPI KYA LYASI *

1. Kunti twapisia siani musita pamo ni Yehova?

TULI twatona kupisia nsita pamo ni bantu batuli twaemena. Ba mulume ni mukazi bali ni nsaansa, bali batona saana kupisia nsita pamo. Balumendo ni bakaziana bali batona saana kupisia nsita pamo ni babibuza babo ba peepi saana. Kabili fwe bonse, tuli twatona kupisia nsita pamo ni balupua ni bankazi betu. Inzi, kintu kikilile pa byonse, tuli twatona kupisia musita pamo ni Leeza weetu. Kunti twakita evio kupitila kupepa kuli weene, kusoma Mulandu wakue, ni kutontonkania palua mipaango yakue ni mibeele yakue iweeme saana. Kakiine, nsita ituli twapisia pamo ni Yehova ni ya mana saana!​—Malum. 139:17.

2. Tuli twasaakaana ni maavia ki?

2 Anzia kine tuli twatona kupisia nsita pamo ni Yehova, tekiizi kusaangua kyaleengelesie lyonse. Tuli ni bintu bingi bya kukita mu buikazi bwetu, ni keekio kunti kyalengia twamona kyakolele kupaanga ntantiko ya kukita bintu bya kimupasi. Miilo ya kimubili, miilo ya kusuunga lupua lwetu ni bintu binge bitupalile kukita, kunti byatwama nsita ingi saana, kabili keekio kunti kyaleengia twiunvue nangue te tukili na musita wa kupepa, wa kusambilila ni wa kutontonkania.

3. Zimbula kintu kinge kili kyatutwamina nsita.

3 Kuli ni kintu kinge kili kyatutwamina musita. Kine te tukengeele, kunti twatendeka kulekelela bintu bimwenekele byaweemesie bitendeke kututwamina nsita itupalile kubombia eevi kumupalama Yehova. Kwa mufuano, kili buino kuya twali ni musita wa kwisaansamusia. Kunti twasaakula kwisaansamusia mu nzila iweemesie, inzi kine twapisia nsita ingi twali mukwisaansamusia, kunti twaandua kupata musita wakukita bintu bya kimupasi. Tupalile kulanguluka nangue kwisaansamusia, te kintu kya mana saana.​—Tus Maf. 25:27; 1 Tim. 4:8.

4. Tuli kulondoluela ki loonu?

4 Mu leeli lyasi, tuli kulondoluela juu ya ki tupalile kupingula kintu kya mana saana mu buikazi bwetu. Kabili tuli kulondoluela vya kubombia buino nsita ituli twapisia pamo ni Yehova, kabili tuli kumona vituli kuviinda kunoonkelamo kine twabombia nsita yeetu kwa mulangue.

KWATA BUPINGUZI BWA MULANGUE; KEBA BINTU BYA MANA SAANA BYUPALILE KUTANGIZIA

5. Kutoosia musoko uli mu Baefeso 5:15-17 kunti kwamukwasia siani mulumendo ao mukaziana kukwata bupinguzi bwa mana palua buikazi bwakue?

5Saakula buikazi buweeme saana. Lingi bamisepuka bali baemena kupata nzila iweeme saana ya kupisiziamo buikazi bwabo. Lunge, balimu ni bantu ba mu lupua basili Bakasininkizia Bakue Yehova, kunti babasonsezia kusoma masomo a pa muulu eevi bakapate miilo iweeme ya kubakwasia kupata nfalanga ingi. Masomo a evio kunti abatwamina nsita ingi. Inzi, baviazi ni babibuza mu kilonghaano, kunti babakinkizia bamisepuka kupisia nsita mu miilo yakue Yehova. Ni kiki kili kuviinda kumukwasia mulumendo ao mukaziana amutonene Yehova akwate bupinguzi buweeme? Mulumendo ao mukaziana, kunti wanoonkelamo kupitila kusoma ni kutontonkania milandu ili mu Baefeso 5:15-17. (Soma.) Kisia kusoma ezio milongo, mulumendo ao mukaziana kunti waiipuzia eevi palwakue: ‘“Yehova atonene” ki? Ni bupinguzi ki buli kumusaansamusia weene? Ni bupinguzi ki bwakaba kunkwasia kubombia buino musita wane?’ Languluka nangue “nsiku ibiipile,” kabili keenu kyalo kili mukutungululua na Sataana, kyakaba kufikiila ku mpela leenusie. Ni kintu kya mulangue kubombia buikazi bwetu twakita bintu bya kumusaansamusia Yehova.

6. Maria waakwete bupinguzi ki, kabili juu ya ki bobo bupinguzi bubanga bwali bwa mulangue?

6Keba bintu bya mana saana byupalile kutangizia. Eevi tuviinde kubombia buino nsita yeetu, iloombele kupingula pakati ka bintu bibili biweemesie. Kunti twamona vya kukita evio, kupitila kutoosia kintu kyaakitikile musita Yesu lwaabendeele ba Maria ni Marta. Marta waaunvuile nsaansa saana ya kumupokelela Yesu kuya wali mueni wakue, keekio kyaalengiizie amuteaniizie kyakulia kikata. Inzi, Maria waaikeele pamo ni Yesu watuiliziizie bintu byaali byalanda Yesu. Kintu kyaakitile Marta te kibanga kyabiipile, inzi Yesu waalandile nangue Maria weene ‘waasaakuile lifungu liweeme saana.’ (Luk. 10:38-42 NWT, bulondolozi bwa pensina) Kisia musita, paange Maria waalabile kyakulia kyaateaniiziwe pa ozo musita, inzi kunti twaya twali ni kisinka nangue taalabile ata kaniini bintu byaasambiliziiziwe na Yesu. Nga evelia Maria vyaasekeleele olia musita uniini waapisiizie pamo ni Yesu, ni fwefue tuli twasekelela musita weetu utuli twapisia pamo ni Yehova. Kunti twakita siani eevi kubombia buino ozo musita?

BOMBIA BUINO SAANA MUSITA UULI WAPISIA PAMO NI YEHOVA

7. Juu ya ki ni kintu kya mana saana kupepa, kusambilila ni kutontonkania?

7Upalile kumana nangue kupepa, kusambilila ni kutontonkania, bili mu seemu ya lupupo lwetu. Musita utuli twapepa, tuli twalanda ni Baba weetu wa ku muulu, olia atutonene saana. (Malum. 5:7) Musita utuli twasambilila Bibilia tuli ‘mukumumana Leeza’ Nsulo ya mulangue onse. (Tus Maf. 2:1-5) Musita utuli mukutontonkania, tuli mukutoosia mibeele iweeme yakue Yehova pamo ni mupaango wakue palua bibumbua byakue byonse ni vyali wakaba kufikilizia mupaango ozo. Ezio i nzila iweeme saana ya kubombia musita obe. Inzi, ni kiki kili kutukwasia kukita evio?

Eba, kunti wakeba fuasi iteekameene ya kukitilako lisambililo lyobe lya bunke? (Mona lifungu lya 8-9)

8. Kunti twasambilila ki kupitila Yesu vyaabombiizie nsita yakue mu kaseba?

8Kine kyakitika, keba fuasi iteekameene. Mona mufuano wakue Yesu. Ntaanzi ya kutendeka miilo yakue ya kusimikila paanu pa kyalo, Yesu waakitile nsiku 40 wali mu kaseba. (Luk. 4:1, 2) Mu ezio fuasi yaali yateekameene, Yesu waali ni musita wa kupepa kuli Yehova ni kutontonkania palua kutona kwakue Baba wakue palwakue. Kukita evio, kwaamukwasiizie Yesu asininkizie nangue waali waiteaniizie palua meezio abanga wapalile kusaakaana nao kisia musita uniini. Mufuano wakue Yesu kunti wakukwasia siani? Kine uli wasaangua mu lupua lukata, paange nsita inge kunti kyakola kupata fuasi iteekameene mu nsesi. Mu aali nga ezio, kunti wakeba fuasi iteekameene panze pa nsesi. Evio, i vili vyakita nkazi umo ali wakuutua Julie musita lwali watona kupisia musita pamo ni Yehova wali mukupepa. Weene pamo ni mulume wakue, bekeele mu kiumba kiniini, mu kyalo kya France, kabili kili kyasaangua kyaaviizie kwisaanga wali bunke bila kuputukiziiwa. Julie walanda eevi: “Pakaako, kila busiku ndi naya kwendela ku fuasi iteaniiziwe iliko mazingira. Kooko, kunti naisaanga nali bunke, napoozele maano ku kintu kimo ni kumulanzia Yehova mu lipepo.”

9. Anzia kine Yesu abanga wali ni bingi bya kukita, waalangiliile siani nangue abanga wamwene bukibuza bwakue pamo ni Yehova kuya bwali bwa mana?

9 Yesu abanga wali ni bintu bingi saana bya kukita mu buikazi bwakue. Musita Yesu lwabanga wakita miilo ya kusimikila pa kyalo, bantu bengi baali bamukoonka konse kwabanga waya, kabili ibanga yaloombele apisie musita pamo ni babo bantu bonse. Lwendo lumo, “bantu bonse ba mu muzi baakolongheene pa muliango” eevi bamumone. Anzia evio, Yesu waali wasininkizia nangue lyonse ali ni musita wa kupepa kuli Yehova. Ntaanzi koba tekanatule, waaile “pa bunke,” eevi apisie nsita pamo ni Baba wakue.​—Mark. 1:32-35.

10-11. Nga vilandile Mateo 26:40, 41, Yesu waabasokele basambi bakue bakite ki, inzi ni kiki kyaakitikile?

10 Mu nsita ya busiku ya kupeleezia buikazi bwakue pa kyalo, waakebele kabili fuasi iteekameene eevi atontonkanie ni kupepa paantu miilo yakue ya kusimikila ibanga yasyali ku mpela. Waapatile ezio fuasi mu busitani bwa Getsemane. (Mat. 26:36) Mu ozo musita, Yesu waabalandile basambi bakue kintu kimo kya mana saana palua kupepa.

11 Mona kintu kyaakitikile. Musita ubaafikile ku busitani bwa Getsemane ibanga yasyali nyuma saana, paange midi ya busiku ibanga yasyapitile. Yesu waabalandile batumua ‘bakeesie,’ kisia waaile ku kupepa. (Mat. 26:37-39) Inzi, musita lwaali waile ku kupepa, beene baaoneene. Musita lwabasaangile baonene, Yesu waabasokele kabili eevi ‘bakeesie bapepa.’ (Soma Mateo 26:40, 41.) Waainikile nangue babanga baemene saana kabili baali batopele. Yesu waaunvuile nkumbu ni kwinika nangue “mubili utopele.” Inzi mara ibili kabili lwaaile ku kupepa ni kubuela, waabasaangile basambi bakue baonene kuliko kuya bapepa.​—Mat. 26:42-45.

Eba, weewe kunti waipaangila nsita ya kupepa musita luusitopele saana? (Mona lifungu lya 12)

12. Kunti twakita siani kine nsita inge twaiunvua twaemene ao twatopele saana palua kupepa?

12Saakula nsita ipalile. Nsita inge kunti twaiunvua twaemene ni kutopa saana palua kupepa. Kine uli waiunvua evio, mana nangue te uli bunke. Kunti wakita siani? Bantu bengi bali bapepa lingi mu nsita ya kyungulo kuli Yehova, bali bamona kyabakwasia kine bapepa ka kyungulo, busiku te bunaile kabili te banatope saana. Bange bali bamona nangue, bali basaangua bapooza saana maano ku lipepo kine basaakula aali imo eevi ya kupepelamo, nga evelia kwikala baolokele ao kufukama pa kupepa. Ale kine wiunvuile waemene saana ao watiokele saana mutima palua kupepa? Mubuile Yehova vyuli mukwiunvua. Kunti wasininkizia nangue Baba weetu wa luse ali kunvua.​—Malum. 139:4.

Eba, weewe kunti watiina kwasuka ku mpunda musita luuli ku kulonghaana? (Mona lifungu lya 13-14)

13. Biombo byetu bya kielektronike, kunti byavulunghania siani nsita ituli twapisia pamo ni Yehova?

13Apana kupuululua musita luuli mukusambilila. Kupepa te nzila imosie ya kukosia bukibuza bwetu pamo ni Yehova. Kusambilila Mulandu Wakue Leeza ni kusaangua ku kulonghaana kwetu, ni kwene kunti kwatukwasia kumupalama Leeza. Eba, kuli ni kintu kyupalile kukita eevi ubombie buino musita uuli wapisia wali mukusambilila ao wali mukulonghaana? Iipuzie eevi: ‘Ni kiki kili kyampuulula neene musita wa kulonghaana ao musita undi nakita lisambililo?’ Eba, ni kukuutua, kuleembelua mpunda ku telefone ao ku kiombo kinge kya kielektronike? Loonu bantu bengi saana bakwete bebio biombo. Bantu bamo bali bakebulula bintu bali balanda nangue, kine tuli mukukeba kupooza saana maano etu ku kintu kimo, kunti twapuululua kine tubiikile telefone peepi. Musomi umo ali ni kibeelezio walanda eevi: “Teuviinda kupooza maano ku kintu kyuli mukukita. Maano obe ali kuya alisie kunge.” Ntaanzi ya kutendeka kulonghaana kukata, lingi tuli twalandua kubiika biombo bya kielektronike mu nzila isiviinda kupuulula bange. Eba, kunti twakita evio vyenka musita utuli pa bunke eevi kiombo kya kielektronike te kunti kitupuulule fwefue ni kuvulunghania musita utuli pamo ni Yehova?

14. Nga vilandile Bafilipi 4:6, 7, Yehova kunti watukwasia siani tupooze saana maano ku kintu kituli mukukita?

14Muloombe Yehova akukwasie kupooza saana maano ku kintu kyuli mukukita. Kine wainika nangue maano obe ali mukwema musita luuli mukusambilila ao musita luuli ku kulonghaana, muloombe Yehova akukwasie. Kine unvuile muenzo ao wemene mu maano, te kiizi kusaangua kyaleengele kulekela kutontonkania palua kwema kobe ni kupooza maano ku Mulandu Wakue Leeza, inzi ni kintu kya mana kukita evio. Pepa eevi upate mutende uli kukukwasia kusuunga mutima ni “maano” obe.​—Soma Bafilipi 4:6, 7.

KUPISIA NSITA PAMO NI YEHOVA KULI KWATULEETELA MPAALO

15. Zimbula mpaalo imo ili yafuma mukupisia nsita pamo ni Yehova.

15 Kine wapisia nsita wali mukulanda ni Yehova, wali mukumutuilizia ni kutontonkania palwakue, wakaba kunoonkelamo saana. Wakaba kunoonkelamo siani? Kya kuanza, wakaba kuya wakwata bupinguzi buweeme saana. Bibilia ili yatusininkiziizia nangue “olia ali waenda pamo ni bantu bali ni mulangue, wakaba kwaluka ni mulangue.” (Tus Maf. 13:20) Pakaako kine uli wapisia nsita pamo ni Yehova, nsulo ya mulangue, ni weewe wakaba kukila kwaluka ni mulangue. Wakaba kukila kwinika vya kumusaansamusia weene, ni vya kutiina kukwata bupinguzi buli bwamukisia.

16. Kupisia nsita pamo ni Yehova, kuli kwawaamia siani nzila yeetu ya kusambilizia?

16 Kya bubili, wakaba kwaluka fundi saana mu kusambilizia. Musita utuli twasambilila Bibilia pamo ni muntu, mupaango umo pakati ka mipaango ya mana, ni kumukwasia akite bukibuza pamo ni Yehova. Kine twakila kulondolola pamo ni Baba weetu wa ku muulu, tuli kukila kumutona, kabili tuli kukila kwaluka bafundi eevi kumusambilizia musambi weetu amutone weene. Tontonkania mufuano wakue Yesu. Waalandile palwakue Yehova waunvuile buino, walangiliile ntono ni keekio kyaakwasiizie basambi bakue ni beene bamutone Yehova.​—Yoan. 17:25, 26.

17. Ju ya ki kupepa ni kusambilila kuli kwakwasia kukosia kiketekelo kyetu?

17 Kya butatu, kiketekelo kyobe kyakaba kukila kukosa. Tontonkania vikili kyaaluka kine weewe wamuloomba Yehova akutungulule, akukoselezie ao akukwasie. Nsita yonse Yehova lwali waasuka mapepo obe, kiketekelo kyobe kili kyakila kukosa. (1 Yoan. 5:15) Ni kiki kinge kili kuviinda kukosia kiketekelo kyobe? Lisambililo lya bunke. Languluka nangue “kiketekelo kili kyabamba na twebo [milandu] tubali baunvua.” (Bar. 10:17) Anzia evio, eevi tukosie kiketekelo kyetu, kuli bintu bingi bitupalile kukita kuliko kusambililasie bintu. Ni kiki kinge kitupalile kukita?

18. Leeta mufuano ulangiliile juu ya ki tupalile kutontonkania.

18 Tupalile kutontonkania palua bintu bituli twasambilila. Mona bintu byaaimweneene kaleemba wa Malumbo a 77. Waali waemene saana mu maano paantu waali waiunvuile nangue weene pamo ni Baisraeli bange te baali baitabiilue kabili na Yehova. Taali walaala kabili busiku paantu waali waemene saana palua ezio aali. (Mulongo wa 2-8) Waakitile siani? Waamubuilile Yehova eevi: “Nakaba kutontonkania palua miilo yobe yonse, ni kutontonkania saana palua bintu byuli wakita.” (Mulongo wa 12) Kakiine, kaleemba wa Malumbo waali wamanine buino bintu byaakitile Yehova ku bantu bakue mu nsita yapitile. Inzi, ozo muntu waali waemene mu maano, waaiipuziizie eevi: “Eba, Leeza alabile kulangilila buwaame bwakue ao eba kipuki kyakue kyakilengia luse lwakue lupue?” (Mulongo wa 9) Kaleemba wa malumbo waatontonkaniizie palua bintu byaakitile Yehova, ni bintu bilangiliile nangue Leeza waalangiliile luse ni nkumbu mu nsita yaapitile. (Mulongo wa 11) Kwaalukile ki? Kaleemba wa Malumbo waafikiile kwinika nangue Yehova taviinda kubalekelela bantu bakue. (Mulongo wa 15) Ni weewe, kiketekelo kyobe kunti kyakila kukosa kine watontonkania palua bintu byaakitile kale Yehova ku bantu bakue, ni beelia byaakukitiile kale weewe pa lobe.

19. Kupisia nsita pamo ni Yehova, kunti kwatunoonsia kabili siani?

19 Kintu kya buna kabili kya mana saana, ntono yobe kuli Yehova yakaba kukila. Kuliko mibeele inge yonse, ntono yakaba kukukinkizia kumunakila Yehova, kwipeela eevi umusaansamusie weene ni kusipikizia meezio onse. (Mat. 22:37-39; 1 Bakor. 13:4, 7; 1 Yoan. 5:3) Te kuli kintu kipalile kuya kyali kya mana saana kuliko bukibuza bwa ntono pamo ni Yehova!​—Malum. 63:1-8.

20. Weewe, wakaba kukita siani eevi kusininkizia nangue uli ni nsita ya kupisia pamo ni Yehova?

20 Languluka nangue kupepa, kusambilila ni kutontonkania ni seemu ya lupupo. Nga evelia vyaakitile Yesu, keba fuasi ipalile ya kupisiiziapo musita pamo ni Yehova. Tiina bintu bili kuviinda kukupuulula. Muloombe Yehova akukwasie upooze saana maano ku bintu bya kimupasi byuli mukukita. Kine weewe wabombia buino musita obe kutendeka loonu, Yehova wakaba kukupaala, kupitila kukupeela bukose bwa loonse mu kyalo kya leenu kyakue Leeza.​—Mark. 4:24.

LWIMBO 28 (Lwa Kiswahili) Kwaluka Kibuza Wakue Yehova

^ kip. 5 Yehova i kibuza weetu aweeme saana. Tumwene bukibuza bwetu pamo nakue kuya bwali bwa mana saana, kabili tutonene kukila kumumana buino. Ili yatwama musita eevi kufikiila kumumana muntu. I vikili kyasaangua kine tutonene kutwalilila kukuzia bukibuza bwetu pamo ni Yehova. Loonu, tuli ni bintu bingi bya kukita mu buikazi bwetu. Ale, kunti twakeba siani musita wa kukila kumupalama Baba weetu wa ku muulu, kabili kunti twanoonkelamo siani kupitila kukita evio?