Bibilia ili yalanda nangue Yehova ali ni buviinde bwa kulanda ntanzi bintu byakaba kukitika musita uli waiza. (Is. 45:21) inzi teizi kulanda kila kintu palua musita lwali wakita ao vyali wakita evio. Kabili teizi kulanda palua bintu byonse byali wasaakula kumana. Pakaako, te tumanine kila kintu palua buviinde bwakue Yehova bwa kulanda ntanzi bintu byakaba kukitika musita uli waiza. Anzia evio, tumone bintu biniini bitumanine.

Ata sie kine Yehova tali mipaka, nsita inge kunti wapingula nangue te kiloombele amane bintu bimo. Paantu ali ni mulangue usili na mipaka, kunti wasaakula kulanda ntanzi kila kintu kyatonene. (Bar. 11:33) Nga vitumanine, mibeele yakue ya kwitiinia te ili na mipaka. Anzia evio, kunti wasaakula kusimana beelia byakaba kukitika.—Palania ni Isaya 42:14.

Yehova ali walengia kutona kwakue kukitike. Keekio kyatukwasia siani kumana vili buviinde bwakue bwa kulanda ntanzi beelia byakaba kukitika musita uli waiza? Isaya 46:10 yalanda eevi: “Ntangia ku ntendeko, Ndi nalanda ntanzi beelia byakakitika ku mpela, kabili ntangia kale, ndi nalanda ntanzi bintu bisinakitike. Ndi nalanda nangue, ‘bupinguzi bwane bwakaba kufikiliziiwa, kabili nakaba kukita kintu kyonse keelia kintonene.’”

Nsaambu imo ilangiliile juu ya ki Yehova kunti walanda ntanzi bintu byali wakaba kukitika musita uli waiza ni eezi: ali ni maka a kulengia kintu kikitike. Yehova takabiile kumana beelia byakaba kukitika ku ntanzi nga evelia fwefue vituli twakenta ku mwisio wa viideo eevi tumane viili kupua. Inzi Yehova kunti wapingula kumana busiku bwakaba kukitika kintu. Kabili kunti walengia keekio kintu kikitike kine ozo musita wafika.—Kuf 9:5, 6; Mat. 24:36; Miil Bat. 17:31.

Keekio, i kilengiizie Bibilia iye yabombia milandu nga evelia “naakiteaniizie,” “naakikitile,” pamo ni “naakipaangile.” Ili yabombia ezio milandu eevi kulondolola Yehova vyali wakita palua bintu bimo byakaba kukitika musita uli waiza. (2 Mak. 19:25; bulondolozi bwa pensina; Is. 46:11) Ezio milandu ipilibuilue kufuma ku mulandu wa mu lulimi lwa ku ntendeko olia upaleene ni mulandu uli na mana ya “mubumbi.” (Yer. 18:4) Nga evelia sie mubumbi wa ngeso olia ali ni bufundi vyali ni buviinde bwa kubumba bulongo ni kubwalula kiombo kiweeme, Yehova kunti wakita, ao kwalulula bintu, eevi kutona kwakue kufikiliziiwe.—Baf. 1:11.

Yehova waatupeele buviinde bwa kwisaakuila kabili ali wabukindika. Teezi kumupaangila kila muntu ntanzi bintu byakaba kumufikiila mu buikazi bwakue; wala teezi kulengia bantu baweeme bakite kintu keelia kili kulengia bakabe kwinoonua. Abapeele bantu bonse nsaambu ya kwisaakuila beelia bibatonene kukita mu buikazi bwabo, inzi ali wabasambilizia vya kukita eevi baye bali ni buikazi buweeme.

Tumone mifuano ibili. Mufuano wa kuanza ni ozu: bekazi ba mu Ninawi. Yehova waalandile ntanzi nangue Ninawi yakaba kwinoonua paantu bantu baali bakita bintu bibiipile. Inzi musita bekazi ba mu Ninawi lubaalapiile, Yehova “waaluluile mawazo akue palua buavia bolia bwaalandile nangue wakaba kubaleetela, kabili taabuleetele.” (Yon. 3:1-10) Yehova waaluluile mawazo akue palua keelia kyaalandile ntanzi paantu bekazi ba mu Ninawi baabombiizie buino uru wabo wa kwisaakuila. Baalapiile musita ubaaunvuile masoke aafumine kuli Yehova.

Mufuano wa bubili ni ozu: bukabika palwakue Koreshi. Koreshi i waali wakuiza kufumia Bayuda mu buzia ni kubalanda batendeke kabili kukuula ekalu yakue Yehova. (Is. 44:26–45:4) Likolo Koreshi wa ku Perse waafikiliziizie bobo bukabika. (Ezr. 1:1-4) Koreshi taali wamupupa Leeza wa kisinka. Yehova waamubombiizie Koreshi eevi kufikilizia bobo bukabika inzi waamulekeleele Koreshi esaakuile Leeza wa kupupa.—Tus Maf. 21:1.

Kulanda kisinka, te tulandile bintu byonse palua buviinde bwakue Yehova bwa kulanda ntanzi bintu byakaba kukitika musita uli waiza. Kisinka ni keeki, te kuli muntu ali ni buviinde bwa kumana mu nzila ipuililikile mawazo akue Yehova ni beelia byali wakita. (Is. 55:​8, 9) Inzi, bintu bitumanine palwakue bili byalengia tukile kuswapila nangue lyonse ali wakita bintu bya nsaambu, kubiika mukati musita lwali walanda ntanzi palua bintu bya kukitika musita uli waiza.