1. Ni kiki kili kyafikiila kwinika bantu musita ubali baiza ku kulonghaana kwetu lya kuanza? (Mona ni foto.)

 TONTONKANIA ba mulume ni mukazi bamo, baiza ku kulonghaana lya kuanza ku Nsesi ya Bukolo ya Bakasininkizia Bakue Yehova. Bapapa saana paantu bapokelelua kwa nsaansa na balupua ni bankazi, kabili paantu bamona balupua ni bankazi vibali mukulangililana ntono. Musita ubali mukubuela ku nsesi bafuma ku kulonghaana, mukazi wamulanda eevi mulume wakue, ‘Baaba bantu bebeleele saana ni bantu bange, kabili nasekelelanga saana kuya nali pamo naabo.’

2. Juu ya ki bantu bange bali bafikiila kulekela kumubombela Yehova?

² Ntono ili yasaangua pakati ka balupua ni bankazi ba mu kilonghaano kya Kikristu, iibeleele saana. Inzi, Bakasininkizia Bakue Yehova te bapuililikile. (1 Yoan. 1:8) Pakaako, vituli kuya twakila kubamana balupua ni bankazi mu kilonghaano, kipalile i vituli kuya twakila kumona bilubo byabo. (Bar. 3:23) Kya bulanda, bange bali balekelela bilubo bya bange bibalengie balekele kumubombela Yehova.

3. Ni kiki kili kyakwasia kubenika basambi ba kisinka bakue Yesu? (Yoane 13:34, 35)

³ Mona kabili lileembo liimaniine mutue wa leeli lyasi. (Soma Yoane 13:34, 35.) Bantu kunti babenika siani Bakristu ba kisinka? Kupitila ntono, apana kupuililika. Kabili mona, Yesu taalandile nangue: ‘Kine mwatonana, muli kumana nangue muli basambi bane.’ Inzi waalandile eevi: “Kine mwatonana bantu bonse bali kumana nangue muli basambi bane.” Pakaako, Yesu waalangiliile nangue te basambi bakuesie bakenika nangue beene bali balangililana ntono isili na butani umo ni mwinakue, inzi kabili ni baalia basili mu kilonghaano kya Kikristu bakenika.

4. Bange kunti batona kumana ki palua Bakristu ba kisinka?

 ⁴ Bantu bange basili Bakasininkizia Bakue Yehova kunti baiipuzia eevi: ‘Ntono ili yakwasia siani kubenika basambi ba kisinka bakue Yesu? Yesu waabalangiliile siani ntono batumua bakue? Kabili loonu, kunti kyaviindikana siani kupala mufuano wakue Yesu?’ Kili buino Bakasininkizia baye batontonkania palua byasuko bya bebio biipuzio. Kukita evio kunti kwatukwasia kukila kulangilila saana ntono, asa musita utuli mukuluisia palua bilubo bya kila umo weetu.​—Baef. 5:2.

5. Londolola milandu yakue Yesu ili mu lileembo lya Yoane 15:12, 13.

⁵ Yesu waalangiliile paswetele nangue basambi bakue bakalangililana ntono umo ni mwinakue mu nzila iibeleele. (Soma Yoane 15:12, 13.) Mona nangue Yesu waabalaiziizie eevi: “Tonane nga vimitonene.” Keekio kili na mana ki? Nga vyaafikiile kulondolola Yesu, ezio ni ntono ya kwipeela, i kulanda ntono ili yamukinkizia Mukristu afikiile ni kufuilapo juu ya Mukristu mwinakue kine kyaloomba kukita evio. b

6. Mulandu Wakue Leeza ulangiliile siani nangue ntono ni ya mana saana?

⁶ Mulandu Wakue Leeza uli watusambilizia nangue ntono ni ya mana saana. Kwa mufuano ku bantu bengi, aza maleembo ali paapa, ali pakati ka maleembo abali batonesia: “Leeza i ntono.” (1 Yoan. 4:8) “Tona mwinobe nga viwitonene we muine.” (Mat. 22:39) “Kutona i kuli kwapuisia [ao, kwavimba] bibalo.” (1 Pet. 4:8) “Ntono teizi kwandua ata kaniini.” (1 Bakor. 13:8, NWT) Aza maleembo pamo ni ange, alengia kimoneke paswetele nangue ni kintu kya mana saana kukuzia ni kulangilila eezi mibeele iweeme saana.

7. Juu ya ki Sataana taviinda ata kaniini kubakwatania bantu mu ntono ya kisinka?

 ⁷ Bantu bengi bali baipuzia eevi: ‘Kunti namana siani nangue eezi i diini ya kisinka? Ma diini onse ali ailanda nangue ali asambilizia kisinka, inzi kila diini ili yasambilizia kintu kiibeleele palwakue Leeza.’ Sataana akitile ma diini engi a bufi, kabili keekio kili kyalengia kiye kyakolele ku bantu kwinika diini ya kisinka. Inzi, taviinda ata kaniini kutendekezia lupua lwa kyalo kyonse lwa Bakristu batoneene umo ni mwinakue. Yehova sie bunke i ali ni buviinde bwa kukita evio. Tumanine evio paantu ntono ili yafuma kuli Yehova. Baaliasie bali ni mupasi wakue Yehova, kabili bapaalilue na weene, i bali balangilila ntono ya kisinka pakati kaabo. (1 Yoan. 4:7) Keekio i kyaalengele Yesu alande nangue basambi bakuesie i bakalangilila ntono ya kisinka umo ni mwinakue.

8-9. Bantu bengi bali baiunvua siani musita ubali bamona ntono ili pakati ka Bakasininkizia Bakue Yehova?

⁸ Nga evelia vyaalandile Yesu, bantu bengi bali babenika basambi ba kisinka kupitila ntono ibali balangilila pakati kaabo. Kwa mufuano, lupua umo ali wakuutua Yan, walanguluka musita lwaaile ku kulonghaana kukata lya kuanza, koolia kwaakitilue ku kiwanja kya misaapo peepi ni nsesi yabo. Miezi iniini ntaanzi ya paapo, Yan abanga waliko ku kumwenenena misaapo. Walanda eevi: “Bantu babanga bali ku kulonghaana kooko, babanga bali ni mibeele yapuseene saana ni elia ya baalia babanga baiza ku kumwenenena misaapo. Bakasininkizia babanga balangililana mukinzi, kabili baali bavualiile buino, ni baana babo baali balangilila mibeele iweeme.” Waongezia eevi: “Kukila pa byonse, babo bantu baali bamwenekele kuya bateekameene, kabili bali bantu ba mutende. Keekio i kintu kinaali natonene mu buikazi bwane. Nsilangulukile lyasi ata limo lyaalandilue bobo busiku, inzi ntwaliliile kuya nalangulukile mibeele yaalangiliile Bakasininkizia.” c Kulanda kisinka loolo lwendo luweeme, luli lwaleetua na ntono ya kisinka ituli twalangililana umo ni mwinakue. Paantu tubatonene balupua ni bankazi betu, tuli twabakitila mu nzila ya buwaame ni mukinzi.

⁹ Lupua umo ali wakuutua John, waamwene enka evio musita lwatendekele kuya ku kulonghaana. Walanda eevi: “Naapapiiziwe na aali ya bukibuza . . . bwa kila umo. Babanga bali buino saana, ni keekio kyaandengiizie ntontonkanie nangue bapalile kuya bapuililikile. Ntono yabo ya kisinka, yaansininkiziizie nangue napata diini ya kisinka.” d Bebio pamo ni bintu binge bingi bya kwimwena, bilangiliile nangue bantu bakue Yehova i Bakristu ba kisinka.

10. Ni musita ki asa utuli twasaangua ni fuasi ya kulangilila ntono ya Kikristu? (Mona ni bulondolozi bwa pensina.)

¹⁰ Nga vitwamonanga ku ntendeko, te kuli Mukristu ata umo pakati keetu apuililikile. Nsita inge, balupua ni bankazi betu bali balanda ni kukita bintu bili byalengia tufipue. e (Yak. 3:2) Kunti twalangilila nangue tubatonene balupua ni bankazi kakiine, kupitila beelia bituli kulanda ni kukita, asa kine bakita bintu bili kulengia tufipue. Kunti twasambilila ki kupitila mufuano waabiikile Yesu palua kaako?​—Yoan. 13:15.

11. Ni mibeele ki ibiipile yaalangiliile ba Yakobo ni Yoane? (Mona ni foto.)

¹¹ Yesu taali waketekeele basambi bakue  baye bapuililikile. Inzi waabakwasiizie mu nzila ya ntono, baalulule mibeele yabo isiweeme, eevi betabilue na Yehova. Mu lwendo lumo, batumua babili, ba Yakobo ni Yoane baamulandile mama wabo amuloombe Yesu eevi abapeele bitebe ao fuasi ya pa muulu mu Bukolo. (Mat. 20:20, 21) Kintu kyaakitile ba Yakobo ni Yoane, kyaalangiliile nangue baali bailenduile, kabili nangue baali batonene kwaluka ba mana saana kuliko bange.​—Tus Maf. 16:18.

12. Eba, ba Yakobo ni Yoane sie i baalangiliile mibeele isiweeme? Londolola.

¹² Pa loolo lwendo, te ba Yakobo ni Yoane sie baalangiliile mibeele isiweeme. Mona vyaakitile ni batumua bange: “Basambi naabo likumi lubaunvuile evio, baabafiitiilue babo benaabo babili.” (Mat. 20:24) Kunti twatontonkania ba Yakobo ni Yoane, bali mukukankabula pamo ni batumua bange mu milandu isasile. Paange, bange baalandile eevi: ‘Mwemue mwimwene kuya mwali baani pakunti mubambe kuloomba bitebe ao fuasi ya pa muulu mu Bukolo? Te mwemuesie bunke bali babomba kwa mute pamo ni Yesu. Ni fwefue tupalilesie nga mwemue kupeelua bitebe ao fuasi ya pa muulu!’ Anzia kine bintu bibaalandile ao bibaatontonkaniizie bibanga byali siani, pa ozo musita baalabile nangue lyonse baali bapalile kulangililana ntono ni buwaame umo ni mwinakue.

13. Yesu waakitile siani palua bilubo bya basambi bakue? (Mateo 20:25-28)

¹³ Yesu waakitile siani palua ezio aali?  Taafipilue. Taalandile nangue nakaba kukeba batumua baweeme, baalia bali baikeefia saana, kabili baalia bakaba bakitilana lyonse kwa ntono umo ni mwinakue. Inzi, Yesu waatontonkaniizie pamo ni babo balalume ba kisinka ni kooku walangiliile mibeele ya kupembelela. (Soma Mateo 20:25-28.) Lyonse, Yesu waabakitiile batumua bakue mu nzila ya buwaame, anzia kine baali bakankabula lingi bakeba naani mukulu saana pakati kaabo.​—Mark. 9:34; Luk. 22:24.

14. Batumua bakue Yesu baakuliile mu aali ki?

¹⁴ Kakiine, Yesu waainikile aali yaakuliilemo batumua. (Yoan. 2:24, 25) Bakaleemba Bayuda pamo ni Bamafarisayo, baali basambilizia nangue bantu bali baaluka ba mana kinesie bali ni bitebe ao fuasi ya pa muulu. (Mat. 23:6) Kabili, bantunguluzi ba diini ya Bayuda, baali baimwene bo beene kuya bali bantu ba nsaambu. f (Luk. 18:9-12) Yesu waainikile nangue kutontonkania kwa evio, kunti kwasonsezia nzila yaali yaimwenamo batumua ni vibaali bamona bantu bange. (Tus Maf. 19:11) Taali waswapiile nangue basambi bakue te bakita bilubo ata kaniini, kabili waali walangilila mibeele ya kupembelela musita ubaali bakita bilubo. Waali wamanine nangue baali batonene kukita bintu biweeme. Pakaako, waalangiliile mibeele ya kupembelela kupitila kubasambilizia vya kukila kulangilila mibeele ya kwikeefia, ni kuya babalangilila bange ntono kuliko kuya baikwinda lyonse kukeba bukulu.

15. Kunti twasambilila ki kupitila beelia byaakitikile kuli ba Yakobo ni Yoane pamo ni basambi bange?

¹⁵ Kunti twasambilila bingi kupitila bintu byaakitile ba Yakobo ni Yoane. Te baakitile buino paantu baloombele bitebe ao fuasi ya pa muulu mu Bukolo. Inzi kabili, ni batumua bange te baakitile buino paantu baalekeleele ezio aali ivulunghanie buumo bwabo. Anzia evio, Yesu waabakitiile batumua bonse 12 mu nzila iweeme kabili ya ntono. Fwefue twasambililapo ki? Buavia te bulisie pa beelia bili byakita bange, inzi kabili ni vituli twakita musita ubali bakita bilubo ni bintu bya kukisia. Ni kiki kili kuviinda kutukwasia? Kine Mukristu mwineetu waakitukitila kintu kya kulengia tufipue, kunti twaiipuzia eevi: ‘Juu ya ki kintu kyakikita kyalengia nfipue saana? Eba, kooko kufipua kwalangilila mibeele isipalile impalile kwikwinda kwalulula? Ao muntu wanduvianga kunti waya waali mu buavia? Anzia kine mwene nangue ndisie ni nsaambu ya kufipua, eba, kunti nalangilila ntono isili na butani, ni kumweleelasie ozu muntu?’ Vituli kuya twakila kubakitila bange mu nzila ya ntono, i vituli kuya twakila kulangilila nangue tuli basambi ba kisinka bakue Yesu.

16. Ni kiki kinge kituli kuviinda kusambilila kupitila mufuano wakue Yesu?

¹⁶ Mufuano wakue Yesu watusambilizia kabili palua kwikwinda kubonvua Bakristu beneetu. (Tus Maf. 20:5) Kakiine Yesu waali ni buviinde bwa kusoma mitima. Fwefue tetuviinda. Inzi, kunti twaviinda kusuulakosie ku bilubo bya balupua ni bankazi betu. (Baef. 4:1, 2; 1 Pet. 3:8) Kili kyasaangua kyaleengele saana kukita evio kine twaikwinda kumana bingi palwabo. Mona mufuano umo.

17. Kangalila umo wa muputule waanoonkeelemo siani kupitila kwikwinda kumumana buino Mukristu nakue?

¹⁷ Kangalila umo wa muputule walanguluka  lupua umo wa mu kilonghaano kimo kyaabombeelemo mu Afrika ya Kutula-koba. Ku ntendeko, kangalila waali watontonkania nangue ozo lupua akolele. Ozo kangalila wa muputule waakitile siani? Walanda eevi: “Kuliko kumwiseeluka ozo lupua, naapinguile kwikwinda kumumana buino.” Kupitila kukita evio, kangalila wa muputule waafikiile kumana bintu paleepale palua aali yaakuliilemo ozo lupua. Kabili keekio i kyaali kyalengia aye wali ni bobo bumuntu. Kangalila wa muputule watwalilila kulanda eevi: “Musita unainikile ozo lupua vyaaikwindile eevi kuluisia mibeele yaaleetelue na aali yaakuliilemo, ni bupilibuko bwaali wasyakitileko, naafikiile kumutona. Twaalukile babibuza baweeme.” Kulanda kisinka, musita utuli twaikwinda kubamana balupua ni bankazi betu, lingi tuli twamona kyaleengele saana kubalangilila ntono.

18. Ni biipuzio ki bituli kuviinda kwiipuzia kine twakiluviiwa na Mukristu mwineetu? (Tuswalo ni Mafunde 26:20)

¹⁸ Paange nsita inge kunti twaiunvua nangue tupalile kuya kulondolola pamo ni Mukristu waakituluvia. Inzi, ntaanzi ya byonse kili buino twiipuzie eevi: ‘Eba, neene manine buino bintu byonse byakikitika?’ (Tus Maf. 18:13) ‘Eba, weene wakikita na bufue?’ (Kas. 7:20) ‘Neene nsinakitepo kilubo kya evio?’ (Kas. 7:21, 22) ‘Kine naya kulondolola nakue, bintu bili kukila kwavia kuliko vindi mukukeba kupuisia buavia loonu?’ (Soma Tuswalo ni Mafunde 26:20.) Kine twakwata musita wa kutontonkania palua biipuzio bya evio, ntono ili kutusonsezia kusuulakosie ku beelia byakikitika.

19. Weewe, wapingula kukita ki?

¹⁹ Kupitila kulangililana ntono umo ni mwinakue, Bakasininkizia Bakue Yehova, balangiliile nangue beene ni basambi ba kisinka bakue Yesu. Kila umo weetu ali walangilila nangue fwefue tuli basambi ba kisinka bakue Yesu, kine walangilila ntono isili na butani ku balupua ni bankazi betu, anzia bilubo byabo. Kine twalangilila ntono isili na butani, ni bange kunti bafikiila kwinika diini ya kisinka ni kwiunga pamo ni fwefue mu kumupupa Yehova, Leeza wantono. Kansi, tuye twapinguile kutwalilila kulangilila ntono elia ili yakwasia kubenika Bakristu ba kisinka.